Δευτέρα 30 Απριλίου 2018

Ο οικουμενικός ελληνικός πολιτισμός και η κοσμοκρατορία των Ελλήνων (Μέρος Β')

Ο Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών (20 Ιουλίου 356 π.Χ - 10 Ιουνίου 323 π.Χ.), γνωστός ως Μέγας Αλέξανδρος, ήταν βασιλεύς του αρχαίου ελληνικού βασιλείου της Μακεδονίας και μέλος της δυναστείας των Αργεαδών. Ήταν ο ηγεμόνας της Πανελλήνιας Συμμαχίας κατά της Περσικής αυτοκρατορίας, Φαραώ της Αιγύπτου, βασιλιάς της Ασίας και βορειοδυτικής Ινδίας, του οποίου οι κατακτήσεις αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο της Ελληνιστικής εποχής των βασιλείων των Διαδόχων και Επιγόνων του. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β',και του παππού του, Αμύντα Γ', ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το Μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη. Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους στρατηγούς στην ιστορία, και κατά την περίοδο των 13 ετών της βασιλείας του (336 - 323 π.Χ.) κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου (Μικρά Ασία, Περσία, Αίγυπτο κλπ), φτάνοντας στις παρυφές της Ινδίας, και χωρίς να έχει ηττηθεί σε μάχη που ο ίδιος συμμετείχε. Οι Αλεξανδρινοί χρόνοι αποτελούν το τέλος της κλασικής αρχαιότητας και την απαρχή της περιόδου της παγκόσμιας ιστορίας γνωστής ως Ελληνιστικής. Η συνολική επικράτεια της αυτοκρατορίας του, στη μεγαλύτερή της έκταση κατά το 323 π.Χ., υπολογίζεται σε 5.200.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και εκτός από το μεγαλύτερο τμήμα της χερσονήσου του Αίμου (Βαλκάνια) περιελάμβανε τις περιοχές της Αιγύπτου, μεγάλα τμήματα της Μέσης Ανατολής και κεντρικής Ασίας, και τμήμα της ινδικής υποηπείρου. Ο Αλέξανδρος θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς όλων των εποχών για τις στρατιωτικές επιτυχίες του, και αποτέλεσε στρατιωτικό πρότυπο για όλους τους μετέπειτα μεγάλους στρατηγούς της ιστορίας. Μαζί με τους Ασόκα, Ταμερλάνο, Σκιπίωνα Αφρικανό, Χαλίντ ιμπν Ουαλίντ και Αλεξάντερ Σουβόροφ, ο Αλέξανδρος είναι ένας από τους ελάχιστους στρατηγούς στην ιστορία που δεν έχασαν ποτέ μια μάχη. Επίσης, με την ίδρυση πόλεων και βιβλιοθηκών, και τη συμμετοχή επιστημόνων και γεωγράφων στις εκστρατείες του, άλλαξε την ιστορία του κόσμου με την διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στην Ευρασία και την μίξη του με τις τοπικές παραδόσεις και έθιμα των άλλων πολιτισμών. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, υπήρξαν πολλοί προσκυνητές της σορού του στην Αλεξάνδρεια, όπως ο Ιούλιος Καίσαρας, ο Οκταβιανός, και άλλοι. Η επίδραση των εκστρατειών του παρέμεινε μέσω των διαδόχων και επιγόνων του στις διάφορες περιοχές που είχε κατακτήσει μακριά από την Ελλάδα, όπως την Αίγυπτο της δυναστείας των Πτολεμαίων, Μέση ανατολή της δυναστείας των Σελευκιδών, καθώς και το μετέπειτα ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής και το ινδοελληνικό βασίλειο στην Κεντρική Ασία και Ινδία. Ο Αλέξανδρος αποτέλεσε πρότυπο για πολλούς μεταγενέστερους στρατηγούς και ηγεμόνες ιδίως στον τομέα της ψυχολογικής στρατηγικής. Προσωπικότητες όπως ο Αννίβας και ο Ναπολέων τον θεωρούσαν το μεγαλύτερο στρατηγικό εγκέφαλο στην ιστορία. Ο Μέγας Αλέξανδρος μέσω των κατακτήσεων του στην Ανατολή έθεσε τις βάσεις για την επερχόμενη Ελληνιστική περίοδο, μια μίξη των στοιχείων της κλασικής Ελλάδας και των πολιτισμών της Ασίας, με την επέκταση του Ελληνικού πολιτισμού σε μεγάλο μέρος του Παλαιού Κόσμου, και την αλληλεπίδραση των τοπικών παραδόσεων και αντιλήψεων με τις Ελληνικές παραδόσεις των Μακεδόνων.
Ο χώρος εξάπλωσης του ελληνισμού την περίοδο αυτή είναι αυτός που δημιουργήθηκε ως συνέπεια του Β’ ελληνικού αποικισμού και όπως διευρύνθηκε με την εκστρατεία του Αλεξάνδρου Ήταν μία περίοδος ανανέωσης, κατά την οποία οι Έλληνες συναντάν τους πολιτισμούς της Ανατολής (αιγυπτιακός, μεσοποταμιακός, περσικός, ινδικός, φοινικικός, συριακός, γηγενείς μικρασιατικοί πολιτισμοί, κ.α.) με τους οποίους βρίσκονται σε διαρκή αλληλεπίδραση, από την οποία προκύπτει ο ελληνιστικός. Η ελληνιστική κοινή, δηλαδή τα απλοποιημένα ελληνικά κυριαρχούν σε όλη την ανατολική Mεσόγειο και αναδεικνύονται στη διεθνή γλώσσα της εποχής αυτής. Είναι η εποχή των μεγάλων ελληνιστικών μοναρχιών και των συμπολιτειών, αλλά και της παρακμής και της πτώσης του πολιτικού συστήματος που είχε κυριαρχήσει και ακμάσει στην μητροπολιτική Ελλάδα και στις αποικίες της για περίπου 5 αιώνες, της πόλης-κράτους. Την περίοδο αυτή τα πολιτεύματα που κυριαρχούν είναι βασιλεία ή δυναστεία στα όρια των ελληνιστικών βασιλείων, ενώ η ανατολική Μεσόγειος γίνεται ο χώρος δράσης και κυριαρχίας της Ρώμης, με χρονική τομή το 202 π.Χ. έτος λήξης του Β’ καρχηδονιακού πολέμου. Η επέκταση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στην Ανατολή. Είναι η τρίτη και τελευταία φορά στην αρχαία ελληνική ιστορία που επεκτάθηκε ο χώρος όπου δρούσαν οι Έλληνες. Ο Στέφανος Βυζάντιος, ιστορικός του έκτου αιώνα μ.Χ., αναφέρει στα ‘Εθνικά’ του 18 Αλεξάνδρειες. Οι ιδρύσεις νέων πόλεωνσυνεχίστηκε και από τους διαδόχους και τους επιγόνους και οδήγησε στη δημιουργία δικτύου Ελληνίδων πόλεων, με κυρίαρχο πολιτισμικό στοιχείο το Ελληνικό. Στη συνέχεια, τα όρια της εξάπλωσης του ελληνισμού ταυτίστηκαν με τα όρια της εξάπλωσης της Ρώμης προς την Ανατολή. Διεθνής γλώσσα της εποχής σε όλο το μεσογειακό χώρο και πέραν των ορίων των ελληνιστικών βασιλείων είναι η κοινή ελληνική. Με τον όρο αυτόν εννοούμε την ελληνική όπως εξελίχθηκε μετά από το συνδυασμό της αττικής διαλέκτου και του ιωνικού αλφαβήτου, πρώτα στοιχεία για τον οποία συναντούμε το τέλος του 5ου αιώνα π.χ., ενώ τομή στην εξέλιξη αυτή αποτελεί η υιοθέτηση του ιωνικού αλφαβήτου από την Αθήνα το 403/2 π.Χ.
Ο Εξελληνισμός είναι η ιστορική διάδοση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και, σε μικρότερο βαθμό, της γλώσσας, σε ξένους λαούς που κατακτήθηκαν από Έλληνες ή μπήκαν στη σφαίρα επιρροής τους, ιδιαίτερα κατά την Ελληνιστική περίοδο που ακολούθησε τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου. Ο όρος δεν αποκλείει τον εξαναγκαστικό εξελληνισμό. Το αποτέλεσμα του εξελληνισμού ήταν στοιχεία ελληνικής προέλευσης να συνδυαστούν με διάφορες μορφές και σε διαφορετική έκταση με στοιχεία του τοπικού πολιτισμού. Τα ελληνικά αυτά στοιχεία εξαπλώθηκαν από τη λεκάνη της Μεσογείου, ως τα ανατολικά του Πακιστάν. Κατά την ελληνιστική περίοδο που ακολούθησε τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εξελληνίστηκε σημαντικός αριθμός Ασσυρίων, Εβραίων, Αιγυπτίων, Περσών, Πάρθων, Αρμενίων, και άλλων εθνικών ομάδων στα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα, την Μεσόγειο, την Ανατολία, τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία. Οι Βάκτριοι, Ιρανική εθνική ομάδα που ζούσε στη Βακτρία (Αφγανιστάν), εξελληνίστηκαν κατά την περίοδο του ελληνοβακτριανού βασιλείου και κατόπιν διάφορες φυλές στις περιοχές της Ινδικής υποηπείρου (Πακιστάν), πέρασαν από τη διαδικασία του εξελληνισμού κατά την περίοδο του Ινδοελληνικού Βασιλείου. Άλλες φυλές εξελληνισμού περιλαμβάνουν τους Θράκες, Δαρδάνιους, Παίονες, και Ιλλυριούς νότια της γραμμής Jirecek (Αλβανία), και τέλος ακόμα και Γέτες στον Δούναβη. Ο εξελληνισμός κατά την ελληνιστική περίοδο όμως είχε τα όριά του. Για παράδειγμα, περιοχές νοτίως της Συρίας οι οποίες επηρεάστηκαν από την ελληνική κουλτούρα περιελάμβαναν κυρίως αστικά κέντρα των Σελευκιδών όπου τα Ελληνικά ήταν η κοινώς ομιλουμένη γλώσσα. Η επαρχία όμως από την άλλη μεριά έμεινε στο μεγαλύτερο μέρος ανεπηρέαστη, καθώς οι κάτοικοί της μιλούσαν την συριακή γλώσσα, και συνέχισαν να διατηρούν τις τοπικές τους παραδόσεις.
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Imperium Rōmānum) ήταν το κράτος των αρχαίων Ρωμαίων μετά την περίοδο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, το οποίο χαρακτηρίζεται από κυβέρνηση με επικεφαλής τους αυτοκράτορες και μεγάλες εδαφικές κατακτήσεις γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Κατά ενάμιση αιώνα, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία βρισκόταν στο ζενίθ της πολιτικής και πολιτιστικής της ακμής. Ήταν μία περίοδος βραδέων εξελίξεων, Κάποιοι την αποκαλούν την "ευτυχέστερη περίοδο της ιστορίας του ανθρωπίνου γένους". Πίσω από την ευημερία της Παξ Ρομάνα, όμως, λάμβαναν χώρα αλλαγές που οδήγησαν προοδευτικά στην κρίση της αυτοκρατορίας τον 3ο αιώνα μ.Χ. Από πολιτική άποψη, η σταθερή διακυβέρνηση οφείλεται στο ότι ισχυρές δυναστείες κυριαρχούσαν, ώστε να μην υπάρχουν ουσιαστικές εσωτερικές ανωμαλίες. Στο εσωτερικό επικρατεί ειρήνη, ασφάλεια και ηρεμία. Το οδικό δίκτυο με κέντρο τη Ρώμη επεκτείνεται σε όλη την αυτοκρατορία και μαζί του το εμπόριο και ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός. Σε κάθε μεγάλη πόλη της αυτοκρατορίας υπάρχουν υδραγωγείο και δημόσια λουτρά. Παρόλο που οι εξουσίες είναι συγκεντρωμένες στα χέρια ενός ανθρώπου, του αυτοκράτορα, ο λαός είναι ευχαριστημένος. Βέβαια, στο θρόνο κάποιες φορές ανεβαίνουν παρανοϊκοί και οκνηροί αυτοκράτορες, όπως ο Καλιγούλας, ο Νέρων και ο Κόμμοδος, αλλά αυτοί αντισταθμίζονται από τους καλούς και ενσυνείδητους αυτοκράτορες, όπως ο Κλαύδιος, ο Τραϊανός, ο Αδριανός και ο Μάρκος Αυρήλιος. Η αρχαία Ρώμη ήταν αρχικά ένας ιταλικός οικισμός που χρονολογείται από τον 8ο αιώνα π.Χ. και αναπτύχθηκε στην πόλη της Ρώμης και έδωσε το όνομά του στην αυτοκρατορία της οποίας αποτέλεσε την έδρα, καθώς και στον εκτεταμένο πολιτισμό που ανέπτυξε η αυτοκρατορία. Ανήκοντας γεωγραφικά στον χώρο της Μεσογείου Θάλασσας και με επίκεντρο την πόλη της Ρώμης εξελίχθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου με πληθυσμό περίπου 50-90.000.000 κατοίκους (20% του παγκόσμιου πληθυσμού) και καλύπτοντας έκταση 6,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα κατά τη διάρκεια του 1ου και του 2ου αιώνα μ.Χ. Στους περίπου 12 αιώνες ύπαρξής του, ο Ρωμαϊκός πολιτισμός μετατοπίστηκε από τη μοναρχία στην κλασική δημοκρατία και, στη συνέχεια, σε μία ολοένα και πιο αυταρχική αυτοκρατορία. Κατέληξε να κυριαρχήσει στο σύνολο της Δυτικής Ευρώπης και της Μεσογείου διαμέσου της κατάκτησης και της αφομοίωσης. Η παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας επήλθε τον 5ο αιώνα μ.Χ. Μαστιζόμενο από πολιτική αστάθεια και αφού δέχτηκε πολυάριθμες επιθέσεις κατά την διάρκεια της Μεγάλης Μετανάστευσης των Λαών, το δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένων της Ισπανίας, της Γαλατίας και της Ιταλίας, διαιρέθηκε σε ανεξάρτητα βασίλεια κατά τον 5ο αιώνα. Το ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας, του οποίου η κυβέρνηση είχε ως έδρα την Κωνσταντινούπολη, επιβίωσε της κρίσης και συνέχισε να υφίσταται για μια ακόμη χιλιετηρίδα, μέχρι που τα υπολείμματά του κατακτήθηκαν από την ανερχόμενη Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το μεσαιωνικό αυτό κράτος της Ανατολής συνήθως αναφέρεται από τους ιστορικούς ως «Βυζαντινή Αυτοκρατορία». Ο ρωμαϊκός πολιτισμός συχνά κατατάσσεται στην «Κλασική Αρχαιότητα» μαζί με την αρχαία Ελλάδα, πολιτισμό που επηρέασε καθοριστικά αυτόν της Αρχαίας Ρώμης. Ο ρωμαϊκός πολιτισμός είχε σημαντική συνεισφορά στη διαμόρφωση της νομοθεσίας, της τέχνης, της λογοτεχνίας, της πολεμικής τέχνης, της αρχιτεκτονικής, της τεχνολογίας και της γλώσσας στον δυτικοευρωπαϊκό κόσμο, και η ιστορία του εξακολουθεί να επηρεάζει τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Η ζωή του απέραντου κράτους περιστρεφόταν γύρω από την πόλη της Ρώμης, η οποία είχε ιδρυθεί στην κορυφή επτά λόφων. Η πόλη φιλοξενούσε πολυάριθμες μνημειώδεις κατασκευές όπως το Κολοσσαίο, την Αγορά του Τραϊανού και το Πάνθεον. Είχε κρήνες με φρέσκο πόσιμο νερό το οποίο παρείχαν υδραγωγεία μήκους εκατοντάδων μιλίων γυμναστήρια, θέρμες, βιβλιοθήκες, καταστήματα, υπαίθριες αγορές και ένα λειτουργικό αποχετευτικό σύστημα. Τα κτίρια που προορίζονταν για τη στέγαση των πολιτών ποίκιλλαν από ιδιαίτερα ταπεινές οικίες μέχρι εξοχικές βίλες. Στην πρωτεύουσα, οι αυτοκρατορική κατοικία ήταν τοποθετημένη στον Παλατίνο Λόφο, από όπου προέρχεται και η λέξη «παλάτι». Οι κατώτερη και η μεσαία τάξη ζούσε στο κέντρο, στριμωγμένη σε διαμερίσματα, τα οποία μπορούν παρομοιαστούν με τα σύγχρονα γκέτο. Παρόλο που τα λατινικά παρέμειναν η επίσημη γραπτή γλώσσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τα Ελληνικά έγιναν τελικά η γλώσσα που μιλούσε η μορφωμένη ελίτ, καθώς τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα που μελετούνταν ήταν ελληνικά. Στο ανατολικό μισό της Αυτοκρατορίας, που έγινε μετέπειτα γνωστό ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία, τα λατινικά δεν κατάφεραν ποτέ να αντικαταστήσουν τα ελληνικά, και μετά τον θάνατο του Ιουστινιανού, τα ελληνικά έγιναν και επίσημη γλώσσα των κρατικών λειτουργιών. Η επέκταση των ρωμαϊκών κτήσεων διέδωσε τα λατινικά σε όλη την Ευρώπη και με τα χρόνια η λαϊκή λατινική εξελίχτηκε σε διάφορες τοπικές διαλέκτους, που σταδιακά μετατράπηκαν στις σύγχρονες λατινογενείς γλώσσες (π.χ. ιταλικά, γαλλικά). Καθώς αυξανόταν η επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό, οι παλαιοί θεοί συσχετίστηκαν έντονα με τους ελληνικούς. Έτσι ο Γιούπιτερ θεωρήθηκε η ίδια θεότητα με τον Δία, ο Μαρς το αντίστοιχο του Άρη και η Βένους ταυτίστηκε με την Αφροδίτη. Οι ρωμαϊκοί θεοί υιοθέτησαν επίσης τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά των αντίστοιχων ελληνικών. Οι τεχνοτροπίες της ρωμαϊκής ζωγραφικής μαρτυρούν επιρροή από την ελληνική τέχνη. Το αλφάβητο των Ρωμαίων καταγόταν από το Ετρουσκικο που καταγόταν από το ελληνικό αλφάβητο των Ελλήνων αποίκων της Ιταλίας από την Χαλκίδα. Η λατινική λογοτεχνία από τη γέννησή της υπήρξε βαθιά επηρεασμένη από την ελληνική. Η ρωμαϊκή μουσική βασίστηκε κατά πολύ στην ελληνική μουσική και έπαιζε σημαντικό ρόλο σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής των Ρωμαίων. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι κατάφεραν να επιδείξουν τα συναρπαστικότερα τεχνολογικά επιτεύγματα της εποχής τους, τεχνογνωσία που χάθηκε κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και δεν ξαναεμφανίστηκε παρά τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Ωστόσο, παρά την ικανότητα των Ρωμαίων να υιοθετούν και να συνδυάζουν τις τεχνολογίες που κατείχαν άλλοι πολιτισμοί, οι ίδιοι δεν ήταν ιδιαιτέρως καινοτόμοι. Πολλές από τις επινοήσεις τους βασίστηκαν σε παλαιότερα ελληνικά σχέδια, ενώ νέες ιδέες σπάνια ήρθαν στο προσκήνιο. Οι Ρωμαίοι είναι ξακουστοί για τα αρχιτεκτονικά τους επιτεύγματα, που κατατάσσονται μαζί με τα αντίστοιχα ελληνικά στην «Κλασική αρχιτεκτονική». Κατά τη δημοκρατική περίοδο, στυλιστικά η ρωμαϊκή ήταν παρόμοια της ελληνικής αρχιτεκτονικής. Παρόλο που εξακολουθούσαν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές, η Ρώμη δανείστηκε πολλά στοιχεία από την Ελλάδα εμμένοντας στα αυστηρά τυποποιημένα σχέδια ανοικοδόμησης και αναλογίες.
H Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, Ρωμανία ή απλά Βυζάντιο, ήταν αυτοκρατορία με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, ήταν η συνέχεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας καθώς οι αυτοκράτορες (από τον Ηράκλειο και μετά) είχαν τον τίτλο "Βασιλεύς Ρωμαίων". Τα χρονικά όρια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ξεκινούν από τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης στις 11 Μαΐου 330 και φτάνουν ως την τελική της πτώση, την άλωση από τους Οθωμανούς, στις 29 Μαΐου 1453. Τα όριά της μέσα στα εκτεταμένα χρονικά όρια ζωής άλλαξαν πολλές φορές αλλά στη μεγαλύτερή της έκταση διοικούσε εδάφη που περιελάμβαναν τα Βαλκάνια, την Ιταλική χερσόνησο, τη Μικρά Ασία, τη Συρία και Παλαιστίνη, την Βόρειο Αφρική, καθώς και τμήμα της Ιβηρικής χερσονήσου. Από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γεννήθηκε το «εκχριστιανισμένο ρωμαϊκό κράτος της ανατολής» με κύριο μέλημα την ανασύσταση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, επί της δυναστείας του Ηράκλειου μεταμορφώθηκε στην «εξελληνισμένη αυτοκρατορία της χριστιανικής ανατολής» και τέλος, κυρίως από το 1204 και μετά, με την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από το Βενετικό στόλο και τους Λατίνους Σταυροφόρους, γεννήθηκε η «ελληνική βυζαντινή-ρωμαϊκή αυτοκρατορία». Πρόκειται για μία νέα φάση της ρωμαϊκής ιστορίας που διαμορφώθηκε κάτω από την επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και παραδόσεων και της ελληνικής γλώσσας, με μετάθεση του πολιτικού κέντρου του κράτους στην εξελληνισμένη Ανατολή, της χριστιανικής πίστης και της ρωμαϊκής πολιτικής θεωρίας. Οι διαφορές δημιουργούνταν μόνο με βάση το μερίδιο που διατηρούσαν οι τρεις αυτοί παράγοντες στη συσπείρωση της αυτοκρατορίας, κατά τη διάρκεια της ακατάπαυστης και αγωνιώδους προσπάθειας επιβίωσής της. Η έννοια της αυτοκρατορικής ιδέας προέρχεται από την οικουμενικότητα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία, έχοντας την πλήρη κυριαρχία σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και κάνοντας τη Μεσόγειο Ρωμαϊκή λίμνη, είχε την παντοδυναμία στον τότε γνωστό κόσμο. Έτσι ο αυτοκράτοράς της θεωρούνταν μοναδικός και αυτοκράτορας όλου του κόσμου. Αυτό συνεχίστηκε και στην περίοδο του Βυζαντίου, ακόμη και όταν αυτό είχε χάσει πλέον την έκταση και τη δύναμη που κατείχε στα χρόνια της ακμής του. Στο Ρωμαϊκό κράτος της Χριστιανικής ανατολής ο αυτοκράτοράς του ήταν ο εκλεκτός του Θεού και ηγέτης όλων των υπολοίπων κρατών. Ο στόχος τόσο του ιδίου όσο και ο ύψιστος στόχος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν η οικουμενικότητα. Το Βυζάντιο προσπάθησε να διατηρήσει και να ανακαταλάβει τις χαμένες περιοχές τού τόσο πρόωρα καταλυμένου Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Αλέξανδρος_ο_Μέγας
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ελληνιστική_περίοδος
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Εξελληνισμός
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ρωμαϊκή_Αυτοκρατορία
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Αρχαία_Ρώμη
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Βυζαντινή_Αυτοκρατορία

Ο οικουμενικός ελληνικός πολιτισμός και η κοσμοκρατορία των Ελλήνων (Μέρος Α')

Ο Τίμαιος είναι φιλοσοφικός διάλογος του Πλάτωνα, που εμφανίζεται ως συνέχεια κατά κάποιο τρόπο της Πολιτείας του Πλάτωνα. Ο Σωκράτης ανοίγει τη συζήτηση με αναφορά στα βασικά σημεία που εξέθεσε στην ίδια συντροφιά προσώπων την προηγούμενη ημέρα και η ανακεφαλαίωση που γίνεται συμπίπτει απολύτως με τα περιεχόμενα των πρώτων πέντε βιβλίων της "Πολιτείας". Ο Κικέρων μετέφρασε ή (διασκεύασε) τον Τίμαιο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του έργου του έχει χαθεί. Σε ένα προκαταρκτικό μύθο, ο Κριτίας αφηγείται την κατάκτηση από τους Αθηναίους της αυτοκρατορίας της Ατλαντίδας, μιας Ηπείρου που, σύμφωνα με τον μύθο, βρισκόταν δυτικά από τις Ηράκλειες στήλες (Γιβραλτάρ) και η οποία βυθίστηκε στη θάλασσα. Ο μύθος συνεχίζεται στο διάλογο Κριτίας. Ο Αιγύπτιος ιερέας προς τον Σόλωνα : «Θα σου φανερώσω το καλύτερο επίτευγμα από τα έργα τους που κατόρθωσαν οι αρχαίοι συμπολίτες σου πριν από εννέα χιλιάδες χρόνια». Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι τα όσα ανέφερε κατόπιν ο ιερέας στον Σόλωνα ήταν τελείως αληθινά, όπως σημειώνει ο Πλάτωνας :`Ακουσε, Σωκράτη, μία πολύ παράξενη ιστορία, τελείως όμως αληθινή, όπως τη διηγήθηκε κάποτε ο ένας από τους επτά σοφούς, ο Σόλωνας». Λέει, λοιπόν, ο ιερέας στον Σόλωνα : «Πολλά και μεγάλα έργα της πόλης σας, τα οποία είναι γραμμένα εδώ, θαυμάζονται, ένα, όμως, υπερέχει κατά το μέγεθος και την αρετή. Λένε, λοιπόν, τα γραπτά μας, πόση εχθρική δύναμη κατέστρεψε κάποτε η πόλη σας, δύναμη που με αλαζονεία, αφού εξόρμησε προς τα έξω από τον Ατλαντικό ωκεανό, κατευθυνόταν παράλληλα εναντίον της Ευρώπης και της Ασίας. Γιατί τότε το πέλαγος μπορούσε κάποιος να το περάσει, λόγω του ότι στο στόμιό του, που εσείς ονομάζετε στήλες του Ηρακλή, είχε ένα νησί. Αυτό το νησί ήταν μεγαλύτερο από τη Λιβύη και την Ασία μαζί και ξεκινώντας απ’ αυτό τότε οι άνθρωποι μπορούσαν να αποβιβαστούν στα άλλα νησιά και απ’ αυτά μετέπειτα σε όλη την ήπειρο απέναντι, που βρισκόταν γύρω από τον αληθινό εκείνο ωκεανό. Γιατί αυτοί οι τόποι που βρίσκονταν στο εσωτερικό του στενού για το οποίο μιλάμε, μοιάζουν με λιμάνι που έχει στενή είσοδο, ενώ εκείνη η θάλασσα είναι πράγματι ωκεανός και η ξηρά που το περιβάλλει δίκαια μπορεί να ονομαστεί ήπειρος. Σ’ αυτό, λοιπόν, το νησί, την Ατλαντίδα, οργανώθηκε μεγάλη και θαυμαστή δύναμη βασιλέων, η οποία κυριαρχούσε σε ολόκληρο το νησί, καθώς και σε πολλά άλλα νησιά και τμήματα της ηπείρου. Εκτός απ’ αυτά, εκείνοι οι βασιλείς εξουσίαζαν από τα εδώ μέρη προς τα μέσα του πορθμού, από τη Λιβύη έως την Αίγυπτο και από την Ευρώπη έως την Τυρρηνία. `Ολη αυτή η δύναμη, λοιπόν, αφού συγκεντρώθηκε και ενοποιήθηκε, επιχείρησε τότε εξορμώντας να υποδουλώσει και τη δική μας χώρα και τη δική σας, καθώς και όλους όσοι βρίσκονταν στο εσωτερικό του πορθμού. Εκείνη την περίοδο, Σόλωνα, η δύναμη της πόλης σας αναδείχθηκε θαυμαστή ανάμεσα στους ανθρώπους και λόγω της αρετής της και λόγω της ανδρείας της. Γιατί, εφ’ όσον ξεπέρασε όλους στην ανδρεία και στις πολεμικές τέχνες, είτε ως αρχηγός των Ελλήνων είτε και αναγκαστικά μόνη της, γιατί οι άλλοι την εγκατέλειψαν, αφού έφθασε σε έσχατους κινδύνους, νίκησε τους επιδρομείς. `Εστησε, λοιπόν, τρόπαια εναντίον τους, απέτρεψε να υποδουλωθούν όσοι ακόμη δεν είχαν υποδουλωθεί και απελευθέρωσε, δίχως να παρουσιάσει καμία αξίωση, όλους εμάς τους άλλους που κατοικούμε προς τα μέσα των Ηράκλειων στηλών. Αφού πέρασε αρκετός καιρός, όμως, έγιναν τρομεροί σεισμοί και κατακλυσμοί και στο διάστημα ενός φοβερού ημερονυκτίου όλος ο στρατός σας βυθίστηκε στη γη και εξαφανίστηκε, καθώς βυθίστηκε στη θάλασσα η Ατλαντίδα».
Η Σάις, ή Sa el-Hagar ήταν πόλη της αρχαίας Αιγύπτου στο δυτικό Δέλτα του Νείλου, στον Κανωπικό βραχίονα του Νείλου. Ήταν η πρωτεύουσα της Sap-Meh, πέμπτης νομής της Κάτω Αιγύπτου, και έγινε διοικητική βάση κατά τη διάρκεια της 24ης Δυναστείας(περ. 732 –720 π.Χ.) και της Σαϊτικής 26ης Δυναστείας (664–525 π.Χ.), κατά την Ύστερη περίοδο. Το αρχαίο Αιγυπτιακό όνομά της ήταν Zau. Ο Ηρόδοτος έγραψε ότι στη Σάιδα βρισκόταν ο τάφος του Όσιρι (Διονύσου), και ότι γινόταν αναπαράσταση των παθών του θεού σε κοντινή λίμνη, σε μυστηριακές τελετές. Η προστάτιδα θεά της πόλης ήταν η Νηίθ (Αθηνά), της οποίας η λατρεία μαρτυρείται ήδη από την πρώτη δυναστεία, περ. 3100-3050 π.Χ.. Οι Έλληνες όπως ο Ηρόδοτος, ο Πλάτωνας, και ο Διόδωρος την ταύτιζαν με την Αθηνά, υποδηλώνοντας μια αρχέγονη σύνδεση με την Αθήνα. Ο Διόδωρος αφηγείται ότι η Αθηνά έχτισε τη Σάις πριν τον Κατακλυσμό που υποτίθεται ότι αφάνισε την Αθήνα και την Ατλαντίδα. Ενώ όλες οι ελληνικές πόλεις καταστράφηκαν κατά τον Κατακλυσμό, συνεχίζει, οι Αιγυπτιακές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Σάιδας, γλύτωσαν. Ο ιερεύς λοιπόν του είπε του Σόλωνα: "Δεν υπάρχει λόγος να μη το κάμω, Σόλων, αλλά Θα σου τα είπω και προς χάριν σου και χάριν της πόλεώς σας, προ πάντων όμως προς χάριν της θεάς, η οποία και την ιδικήν σας και την ιδικήν μας χώραν επροστάτευσε και ανέθρεψε και εμόρφωσε, την ιδικήν σας χίλια χρόνια πρωτύτερα, αφού επήρε το σπέρμα διά σας από την γην και τον Ήφαιστον και αργότερα την ιδικήν μας. Εις τα ιερά μας βιβλία είναι γραμμένον, ότι η διοργάνωσις πόλεως εδώ έγινε προ οκτώ χιλιάδων ετών. Θα σου διηγηθώ λοιπόν με λίγα λόγια διά τους νόμους που είχαν και διά το πλέον ωραιότερον που έκαμαν οι προ εννέα χιλιάδων ετών συμπολίται σου, άλλοτε, όταν θα έχωμεν ευκαιρίαν. Μετά τον νικηφόρο πόλεμο εναντίον της Ατλαντίδας η Αθήνα καταστράφηκε. Η θέα Αθηνά οδήγησε πολλούς Έλληνες πρόσφυγες στην Αίγυπτο. "Μετά παρέλευσιν αρκετού χρόνου έγιναν φοβεροί σεισμοί και κατακλυσμοί και εντός ενός τρομερού ημερονυκτίου ολόκληρος ο στρατός σας ετάφη εις την γην και εξηφανίσθη επίσης βυθισθείσα εις την Θάλασσαν η νήσος Ατλαντίς. Δι' αυτό ακριβώς και τώρα το μέρος εκείνο του ωκεανού είναι αδιάβατον και αδιερεύνητον, διότι εμποδίζει ο πολύ ολίγον υπό την επιφάνειαν της Θαλάσσης πηλός, τον οποίον εδημιούργησεν η νήσος, όταν κατεβυθίσθη”.
Τα «Διονυσιακά» ή «Διονυσιακών βιβλία μη΄» (μη΄= 48) είναι ελληνικό επικό ποίημα του Νόννου του Πανοπολίτη. Αποτελείται από 21.419 στίχους σε 48 βιβλία. Περιγράφει την ζωή και τον θρίαμβο του θεού Διονύσου, και κυρίως την εκστρατεία του στην Εγγύς Ανατολή και στις Ινδίες. Οι σκηνές που περιγράφονται εκτυλίσσονται σε όλα τα τότε γνωστά μέρη της Γης. Το έργο χωρίζεται σε 48 βιβλία που περιέχουν συνολικά 25.000 εξάμετρους στίχους. Πρόκειται για το εκτενέστερο έπος της αρχαίας λογοτεχνίας. Το 3000 π.Χ. περίπου εισέβαλε στις σημερινές Ινδίες η ευθρομέλανα φυλή των Υξώς ή Αιθιόπων,προερχόμενη από τα βουνά της Ινδίας και οι Ραξάς από τις πεδιάδες της κίνας.Αφού κατέλαβαν την Ινδία προχώρησαν δυτικά,κατέλαβαν όλες τις τότε γνωστές χώρες και στην συνέχεια εισέβαλαν στην Αίγυπτο,στην Αιθιοπία  και στα νότια αυτής μέχρι την Σομαλία.Ο κίνδυνος να επιδράμουν και προς την Μεσόγειο ήταν πλέον ορατός. Μπροστά στον κίνδυνο που φαινόταν να διαγράφεται με την εισβολή των Υξώς,τα Ελληνικά φύλλα ενώθηκαν και αποφάσισαν να είναι εκείνοι που θα τους αντιμετωπίσουν. Όχι γιατί οι άλλοι λαοί απλά δεν μπορούσαν να το κάνουν αλλά γιατί στην ουσία αυτοί που θεωρούνταν ως πολιτισμένοι και έχοντες κάποιο υπόβαθρο σε θέματα στρατιωτικά, ήσαν οι Έλληνες.  Μετά την ολοκλήρωση της γενικής επιστράτευσης, η Ελληνική δύναμη χωρίσθηκε σε τρεις στρατιές που η κάθε μία από αυτές ακολούθησε διαφορετική κατεύθυνση. Αφού λοιπόν τόσο ο Περσέας όσο και ο Μίνωας επιτυγχάνουν νίκες μεγάλες οδεύουν προς την κατεύθυνση της κοιλάδας του Ινδού όπου εκεί βρίσκεται η άλλη Ελληνική στρατιά υπό τον Διόνυσο τον Β΄,αντιμέτωπη με τον κύριο όγκο των βαρβάρων ερυθρομέλανων Υξώς. Η μάχη του Ινδού ποταμού ήταν αποφασιστική και πάρα πολύ σκληρή. Οι εισβολείς Ραξάς και Υξώς κατασφαγιάσθηκαν. Ο αρχηγός τους Δηριάδης και ο γαμπρός του Ορόντης σκοτώνονται και ο θρήνος στους εναπομείναντες Υξώς είναι μεγάλος και γοερός. Η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική και η τύχη των Ελλήνων της περιοχής του Ινδού κρίθηκε σ’ αυτή ακριβώς την μάχη, και κρίθηκε θετικά τόσο για αυτούς όσο και για τους απογόνους τους που θα έμελλε να συνεχίσουν την επιρροή τους σ’ αυτό το κομμάτι της γης,που θα κρατούσε το δικό του μυστικό έως και σήμερα. Και έτσι τελείωσε ο κίνδυνος εκείνος που τάραξε την εποχή γεμίζοντάς την με τον φόβο μιας μεγάλης καταστροφής. Τα επινίκια όμως θα έχουν και συνέχεια και αυτή θα είναι η μεγάλη δόξα του επόμενου βασιλιά της Κρήτης Μίνωα του Α΄ στην Αίγυπτο όπου έμελλε να αφήσει την δική του πλέον σφραγίδα!!! Αυτή ήταν η πρώτη Πανελλήνια εκστρατεία!!! Τα Ελληνικά στρατεύματα που έλαβαν μέρος ανήκαν ως επί το πλείστον στην Ελληνική-Πελασγική φυλή των Αρείων και των Μινύων. Στα χρόνια λοιπόν εκείνα της απώτατης αρχαιότητας όλα τα προαναφερθέντα αποδεικνύουν την Ελληνική παρουσία σε ολόκληρο τον κόσμο και ότι οι Έλληνες ήταν οι μόνοι που μπορούσαν να πάρουν την παγκόσμια υπόθεση στους ώμους τους,σαν εντολοδόχοι των ουράνιων φωτεινών οντοτήτων,των "Ελ", δηλαδή των Ολυμπίων θεών από τους οποίους και προήρχοντο.
Στη ανακοίνωσή του, ο δρ. Τσικριτσής υποστηρίζει ότι πριν τον Κολόμβο υπήρχε μία επικοινωνία που ξεκινά από την Μινωική εποχή μέχρι τα ελληνιστικά χρόνια. Ο στόχος αυτών των ταξιδιών κατά την Εποχή του Χαλκού είχε σχέση με το εμπόριο και τη διακίνηση του καθαρού χαλκού που βρισκόταν σε μια λίμνη (την ονομάζει Superior) του Καναδά. Στην περιοχή γύρω από τη Λίμνη Σουπέριορ και στο νησί Ρόιγιαλ που βρίσκονται στον Καναδά έχουν γίνει μεγάλες εξορύξεις χαλκού σε μία περίοδο, μεταξύ 2400 και 1200 πΧ, παρότι η περιοχή βρίσκονταν στη λίθινη εποχή. Συμπερασματικά, η έρευνα του Μηνά Τσικριτσή είναι ότι πραγματοποιήθηκε ταξίδι των αρχαίων Ελλήνων από τον Καναδά στην Καρχηδόνα τον Μάιο του 86 μΧ. Σε συνδυασμό με τα άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνονται με Υ/Η γίνονται αποδεκτές και οι άλλες περιγραφές του Πλουτάρχου, ότι δηλαδή, στα αρχαία χρόνια πριν την εκστρατεία του Ηρακλή είχαν πάει στην περιοχή και αρχαιότεροι Έλληνες, πιθανότατα οι Μινωίτες. Τα στοιχεία αυτά έρχονται και επιβεβαιώνουν αρχαιολογικά διάσπαρτα ευρήματα γραφής και όχι μόνο από περιοχές στην Αμερική. Τελικά πριν τον Κολόμβο, τους Κινέζους και τους Βίκινγκς είχαν πάει στην Αμερική και Έλληνες τουλάχιστο τον 1ο αιώνα πΧ και πιθανόν ήδη τη 2η χιλιετία πΧ.
Ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ηλίας Μαριολάκος, μελετώντας εδώ και χρόνια τις φυσικογεωλογικές αναφορές των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, ανασυνθέτει την ταυτότητα του Ηρακλή και τη μακρά πορεία του...από την Πελοπόννησο, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ιβηρική Χερσόνησο μέχρι την Ισλανδία, τη Γριλανδία, τον Εύξεινο Πόντο και την επάνοδό του στην Ελλάδα. Ο Ηρακλής είναι ο πιο γνωστός ήρωας παγκοσμίως. Το όνομά του έχει 25 εκατομμύρια αναφορές, άρα έχει τεράστια απήχηση ακόμη και σήμερα. Οι άθλοι του παραπέμπουν σε μεγάλα υδραυλικά έργα και στην αναζήτηση μεταλλευμάτων σε πολύ μακρινές περιοχές. Ο Ηρακλής ξεκίνησε από τη Θήβα και η δραστηριότητά του τοποθετείται στην Πελοπόννησο κατά τον 13ο αι. π.Χ., δηλαδή 100 χρόνια πριν από τον Τρωικό Πόλεμο, όπως ανέφερε χθες ο κ. Μαριολάκος μιλώντας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα: «Γεωμυθολογική προσέγγιση των άθλων και των άλλων έργων του Ηρακλή». Ο Ηρακλής, συμμετείχε βεβαίως και στο μυθικό ταξίδι του Ιάσονα προς την Κολχίδα, αλλά εγκατέλειψε την Αργώ και τους Αργοναύτες και η πιθανή πορεία του είναι: Κρήτη, Λιβύη (όπου μάχεται με τον Ανταίο), Ταγγέρη, Γιβραλτάρ (Ηράκλειες Στήλες), Ιβηρική Χερσόνησος, Γάδειρα. Μετά την Ιβηρική Χερσόνησο και αφού παρέδωσε τη βασιλεία των Ιβήρων στους αρίστους, όπως αναφέρεται, ιδρύει την πόλη Αλίσια, τη σημερινή Alice st Reine στη Βουργουνδία. Ο Ηρακλής διέσχισε ποταμούς, ωκεανούς και έφθασε ώς τη μεγάλη ήπειρο, την Ωγυγία, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος στα «Ηθικά» του. Περιγράφεται ως ένα νησί που βρίσκεται μακριά στη θάλασσα και απέχει δρόμο πέντε ημερών από τη Βρετανία. Υπάρχει ένας κόλπος, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, που περικλείεται από μία χερσόνησο, η οποία βρίσκεται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με την Κασπία Θάλασσα. Εξω από τη χερσόνησο αυτή υπάρχουν πολλά θαλάσσια ρεύματα και η περιοχή είναι πυκνή και γεώδης. Ποια είναι αυτή η περιοχή; «Πιθανόν η Ισλανδία ή η Γριλανδία», απαντάει ο κ. Μαριολάκος, ενώ δεν αποκλείει και την θεωρία ότι πρόκειται για την Αμερική. Κατά την Ελληνική Μυθολογία η Ερύθεια (ή Ερυθείη, ή Ερυθηίς) ήταν μία από τις Εσπερίδες από το όνομα της οποίας φέρονταν και η ομώνυμη νήσος της Εσπερίαςστην οποία κατοικούσε ο Γηρυόνης με τα βόδια του. Τα βόδια αυτά έβοσκε ο Ευρυτίων και φύλαγε ο Όρθος, μυθικός σκύλος, αδελφός του Κέρβερου, μέχρι που έφθασε εκεί ο Ηρακλής όπου αφού σκότωσε και τους δύο απήγαγε τα βόδια. Ο Ευρυσθέας τον πρόσταξε να του φέρει τα βόδια του Γηρυόνη, που τα φύλαγε ο Όρθρος, ένα φοβερό σκυλί. Ο Γηρυόνης ήταν ένας γίγαντας με τρία κορμιά και τρία κεφάλια που ζούσε σ' ένα νησί στη δυτική άκρη του Ωκεανού. Μετά από πολλές δυσκολίες κι αφού πάλεψε με τα κύματα για να φτάσει στο νησί, σκότωσε το Γηρυόνη και το σκύλο του Όρθρο. Αυτό ήταν το δέκατο κατόρθωμά του.
Ο μεγάλος αριθμός εισηγμένων αγγείων στους ταφικούς περιβόλους των Μυκηνών δείχνει ότι ήδη από την πρώιμη Μυκηναϊκή εποχή οι Μυκηναίοι είχαν εμπορικές συναλλαγές με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με την Αίγυπτο αλλά και με χώρες της Δύσης. Τα αίτια μιας τόσο ξαφνικής και ευρείας εξάπλωσης του εμπορίου βρίσκονται αφενός στην ενδυνάμωση της κεντρικής εξουσίας και αφετέρου στην αυξημένη ζήτηση των μετάλλων, τα οποία οι μυκηναίοι ηγεμόνες προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν από τις ξένες αγορές. Κατά το 14ο και 13ο αιώνα π.Χ. η εξέλιξη της μυκηναϊκής ναυσιπλοΐας και η άνθηση του εμπορίου συντέλεσαν αποφασιστικά στην πλήρη επάρκεια των αγαθών. Την ανάπτυξη της ναυτιλίας και του εμπορίου βοήθησαν και οι διεθνείς συγκυρίες, κυρίως η οικονομική ευημερία της Συρίας και της Παλαιστίνης, με τις οποίες οι Μυκηναίοι ανέπτυξαν από νωρίς εμπορικές σχέσεις και η περίοδος ειρήνης στη Μεσόγειο που εξασφαλιζόταν από το βασίλειο της Αιγύπτου, το οποίο ήταν απασχολημένο εκείνη την εποχή με εσωτερικές μεταρρυθμίσεις. Το διεθνές εμπόριο των Μυκηναίων βρισκόταν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία της κεντρικής εξουσίας. Χετιτικά έγγραφα από το 1300 π.Χ. αναφέρονται στο κράτος των "Αχιγιάβα", ενός λαού που κατοικούσε "πέρα από τη θάλασσα" και είχε ισχυρή ναυτική δύναμη. Ο λαός αυτός ταυτίζεται από πολλούς μελετητές με τους Μυκηναίους, ενώ το όνομά τους θεωρείται μια έμμεση αναφορά στους "Αχαιούς" του Ομήρου. Οι Χεταίοι είχαν αναπτύξει τόσο καλές σχέσεις με τους Αχιγιάβα, ώστε ο Χεταίος ηγεμόνας αποκαλούσε το βασιλιά τους "αδελφό". 
Δεύτερος ελληνικός αποικισμόςονομάστηκε η οργανωμένη αποικιακή εξάπλωση των αρχαίων Ελλήνων στον χώρο της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου, κατά την περίοδο του 8ου, του 7ου και του 6ου αιώνα π.Χ. Ο αποικισμός αυτός διέφερε από τον πρώτο αποικισμό γιατί αποτέλεσε οργανωμένη επιχείρηση από την μητρόπολη σε αντίθεση με την απλή μετακίνηση φυλών που συντελέστηκε κατά τον πρώτο αποικισμό. Πολλές αποικίες που ιδρύθηκαν αυτή την περίοδο εξελίχθηκαν σε πόλεις ισχυρές και έγιναν ανεξάρτητες από την μητρόπολη. Η ίδρυση των αποικιών ήταν αποτέλεσμα οργανωμένης επιχείρησης. Η αποστολή οργανωνόταν από τη μητρόπολη, ενώ σε πολλές περιπτώσεις συνεργάζονταν περισσότερες πόλεις. Η θέση της αποικίας επιλεγόταν προσεκτικά με στόχο να προσφέρει εμπορικά πλεονεκτήματα αλλά και ασφάλεια απέναντι σε επιδρομείς. Για να δημιουργηθεί ένα αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης σχετικά με τη θέση της νέας αποικίας απέδιδαν την επιλογή της θέσης σε χρησμό του μαντείου των Δελφών. Η αποστολή διέθετε πάντα έναν αρχηγό που ονομαζόταν οικιστής. Στις νέες πόλεις οι άποικοι μοιράζονταν τη γη, συνήθως με κλήρωση. Το σύστημα εξουσίας που διαμορφωνόταν θύμιζε συνήθως αυτό που ίσχυε στη μητρόπολη. Οι ελληνικές αποικίες εξαπλώθηκαν μέχρι την Ισπανία και την βόρεια Αφρική. Στην Βόρεια Αφρική, στην χερσόνησο της Κυρηναϊκής άποικοι από την Θήρα, ίδρυσαν την Κυρήνη, που εξελίχθηκε σε πολύ ισχυρή πόλη της περιοχής. Άλλες αποικίες στην Κυρηναϊκή που αποτέλεσαν αργότερα μαζί με την Κυρήνη την Κυρηναϊκή Πεντάπολη ήταν η Βάρκη, οι Ευεσπερίδες (Βεγγάζη), η Ταύχειρα και η Απολλωνία. Στην βόρεια πλευρά της Μεσογείου οι Φωκαείς, ίδρυσαν στις ακτές της Γαλλίας την Μασσαλία. Η Μασσαλία με την σειρά της έγινε βάση για την ίδρυση ακόμα πιο απομακρυσμένων αποικιών στην περιοχή της Ισπανίας. Η Φώκαια ίδρυσε επίσης στην Κορσική την πόλη Αλαλία και στην Σαρδηνία την Ολβία. Οι Φωκαείς έφτασαν μέχρι τις ακτές της Ιβηρικής χερσονήσου. Οι Φωκαείς στην περιοχή αυτή ίδρυσαν το Εμπόριο και αργότερα το ακόμα πιο απομακρυσμένο Ημεροσκοπείον. Κατά τα μέσα του 7ου αιώνα ιδρύθηκε και η μοναδική ελληνική αποικία στην Αίγυπτο, ή Ναύκρατη. Ο Φαραώ Ψαμμήτιχος Α΄ της Αιγύπτου παραχώρησε σε Μιλήσιους εμπόρους μία έκταση στις όχθες του Νείλου για να ιδρύσουν έναν εμπορικό σταθμό ο οποίος εξελίχθηκε σε ακμάζουσα πόλη μέχρι την Περσική εισβολή στην Αίγυπτο το 525 π.Χ.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Τίμαιος_(διάλογος)
http://enneaetifotos.blogspot.gr/2013/02/blog-post_5388.html
http://n1.xtek.gr/ime/gymnasium/?p=lemma&id=474&lang=1
http://takoylis.blogspot.gr/2013/09/blog-post_2960.html
http://enneaetifotos.blogspot.gr/2011/12/blog-post_6388.html
http://elhalflashbacks.blogspot.gr/2018/02/athina-ki-ellines-stin-aigipto.html
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Διονυσιακά
http://autochthonesellhnes.blogspot.gr/2013/04/blog-post_2402.html
https://www.pentapostagma.gr/2013/03/blog-post_7526.html
http://www.iefimerida.gr/news/44066/οι-αρχαίοι-έλληνες-είχαν-ανακαλύψει-την-αμερική-από-το-86-πχ
http://perseasorion.blogspot.gr/2014/10/blog-post.html
http://www.el.gr/el/mystery/nefelim/187-nefelim/63557-ekstrateia-toy-hraklh-sthn-amerikh%2C-kai-maches-me-nefelim
http://www.news247.gr/oi-archaioi-ellines-taxideyan-stin-ameriki.6145163.html
https://www.greatlie.com/index.php/ellinismos/muthologia/1376-kathigitis-geologias-i-mariolakos-o-iraklis-eftase-ston-kanada-video
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ερύθεια
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Βόδια_του_Γηρυόνη
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Άθλοι_του_Ηρακλή
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μυκηναϊκός_πολιτισμός
http://www.fhw.gr/chronos/02/mainland/gr/mg/economy/trade/index.html
http://greekworldhistory.blogspot.gr/2014/09/blog-post.html
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Δεύτερος_ελληνικός_αποικισμός