La Battagghia di Imera - 480 a.C. e vitti uppunuti Grechi e Cartagginisi

La Battagghia di Imera, dû nomu di l'umònima culònia greca si svurgìu ntô 480 a.C. e vitti uppunuti Grechi e Cartagginisi. Secunnu Irodutu (Storî VII, 166) fu cummattutta ntô stissu jornu di la battagghia di Salamina. Pì Diudoru Siculu (XI, 24,1), ammeci, appi locu nti lu stissu jornu di chidda dê Tirmòpili. Nti ssu stissu annu, apprufittannu di la nvasioni pirsiana ntâ Grecia, li Cartagginisi, cumannati di lu ginirali Amilcari, nvaderu la Sicilia cù nu granni asèrcitu di 300.000 òmini cumpunutu supratuttu di mircinari Lìbbici, Ibbèrici, Lìcuri, Corsi e Sardi. Li Grechi di li citati alliati (Girgenti eSarausa) guidati di Giluni di Sarausa e Tiruni di Girgenti affruntaru li nvasuri a Imera, nti la costa nort dâ Sicilia. L'asèrcitu cartagginisi vinni scunfiggiutu e li grechi arripurtaru na granni vittoria. Doppu la vittoria, Giruni accuminza n'autra vota a dari la caccia a Amircari, nun arriniscennu a truvarilu. Pì quantu dici Erodutu, Amircari si jittau a mari e si desi focu picchì nun arrinisceva a attruvari nu prisaggiu favurevuli (omen) adduranti li sò assai sacrifici, e sapennu ca lu sò asèrcitu stavìa pì essiri scunfiggiutu. Lu sò corpu prubabbirmenti addivinni cinniri.
Pì tanti anni, doppu ddà battagghia, li Cartagginisi avissuru uffrutu sacrifici e allistutu beddi munumenti p'arricurdari Amircari, ntê culonî comu a Cartaggini. Giluni (~540 a.C. - 478 a.C.) fu tirannu di Gela e appressu di Sarausa a l'èbbica greca dâ Sicilia. Cumannanti dâ cavallarìa sutta lu tirannu di Gela, Ippocrati, addivintau lu tuturi dî sò figghi versu lu 490, ma usurpau la tirannìa p'iddu stissu. Ntô 485 cunquistau Sarausa e si trasfirìu ddà, lassannu ô sò frati Ieruni cumannari a Gela. Sutta la sò tirannìa, Sarausa addivintau la putenza ellinìstica duminanti di l'èbbica. Li greci cci addumannarru na manu contra la Persia, ma disistèttiru quannu Giluni mittìu comu cunnizzioni lu cumannu supremu. Tiruni (forsi 535 a.C.– 472 a.C.) fu tirannu di Girgenti dû 489 a.C. â sò morti. Appartienti â famigghia dî Emmenidi, figghiu di Enesidemu e discinnenti di Telemacu, pigghiau pussissioni dâ cità di Girgenti ntô 488, estinnennu li sò dumini versu Selinunti, Gela e Imera, ca cunquistau ntô 480 a.C., scunfiggennu lu tirannu Terillu, alliatu dî Cartagginisi. Custruiu templi e la sò gloria fu tramannata di pueti di l'èbbica tra cui Pindaru.

Πηγη: https://scn.m.wikipedia.org/wiki/Giluni
https://scn.m.wikipedia.org/wiki/Tiruni
https://scn.m.wikipedia.org/wiki/Battagghia_di_Imera_(480._a.C.)