Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2015

Φιλέλληνες Ρωμαίοι αυτοκράτορες - Μάρκος Αυρήλιος και Ιουλιανός

Ο Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος(Imperator Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus, 26 Απριλίου 121 - 17 Μαρτίου180) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 161έως το 180. Κυβέρνησε ως συναυτοκράτορας με τον Λεύκιο Βέρο από το 161 έως το θάνατο του Βέρου το 169. Ήταν ο τελευταίος από τους "Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες" και θεωρείται επίσης ως ένας από τους σημαντικότερους στωικούς φιλοσόφους. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία νίκησε την αναγεννημένη Παρθική Αυτοκρατορία στην Ανατολή. Επίσης πολέμησε εναντίον των γερμανικών φυλών στη Γαλατία και τονΔούναβη, ενώ σημειώθηκε και μία στάση εναντίον του, στην Ανατολή, από τον Αβίδιο Κάσσιο, η οποία απέτυχε. Ο Μάρκος Αυρήλιος διδάχθηκε από μερικούς από τους καλύτερους διανοούμενους της εποχής του. Ο Ευφορίων τον δίδαξε λογοτεχνία, ο Γεμίνος το δράμα, ο Άνδρων τη Γεωμετρία, ο Κάνινος Κέλερ καί ο Ηρώδης ο Αττικός την ελληνική ρητορική. Ο Αλέξανδρος ο Κοτυεύςτον δίδαξε την Ελληνική γλώσσα καί ο Μάρκος Κορνήλος Φρόντων τη Λατινική γλώσσα. Λόγω της σχέσης του Μάρκου Αυρήλιου με τον Φρόντωνα, σήμερα έχουμε πολλές πληροφορίες για την εποχή και τη βασιλεία του Αντωνίνου. Μέσα από αυτά τα γράμματα φάνηκε ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν έξυπνος, σοβαρός και εργατικός νέος. Επίσης δείχνουν και το ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον του μελλοντικού αυτοκράτορα για τη φιλοσοφία. Δείχνοντας ανυπομονησία για τα ατέλειωτα μαθήματα των Ελληνικών και των Λατινικών, έγινε υποστηρικτής των "Διατριβών" του Επίκτητου, ενός σημαντικού ηθικού φιλοσόφου της Στωικής Φιλοσοφικής Σχολής. Ο Μάρκος Αυρήλιος επίσης μετέχει ολοένα και περισσότερο στον δημόσιο βίο δίπλα στον Αντωνίνο, καθώς έγινε ύπατος το 140, το 145 και το 161. Το 145 παντρεύτηκε την Άννα Γαλερία Φαυστίνα που έμεινε στην ιστορία ως η Φαυστίνα η Νεώτερη, και ήταν κόρη του Αντωνίνου και δική του εξαδέλφη από την πλευρά του πατέρα του.
Ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψε το περίφημο έργο "Έις εαυτόν", στα ελληνικά, κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του. Ακόμη και σήμερα θεωρείται ως έργο μνημείο για μια διακυβέρνηση με γνώμονα το καθήκον και την εξυπηρέτηση του συνόλου. Κατά την διάρκεια εκστρατειών μεταξύ του 170 και του 180, ο Μάρκος Αυρήλιος έγραψε "Τα Εις Εαυτόν" στα ελληνικά ως πηγή για τη βελτίωση του χαρακτήρα και του πνεύματός του. Ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν εκπρόσωπος της Στωικής φιλοσοφίας και τα "Εις Εαυτόν" θεωρούνται εξαιρετικό έργο, κλασσικό δείγμα της φιλοσοφίας αυτής. Το βιβλίο τυπώθηκε το 1558 στην Ζυρίχη, από ένα αντίγραφο χειρογράφου που τώρα έχει χαθεί. Ένα ακόμη αντίγραφο του χειρογράφου, το μοναδικό σωζόμενο, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Βατικανού. Η σημασία του θανάτου ήταν πολύ βασική στη φιλοσοφία του Μάρκου Αυρήλιου. Δεν πίστευε στη μετά θάνατο ζωή. Έγραφε ότι "Εμείς ζούμε για μία στιγμή, μόνο μετά να ξεχαστούμε σε μία τέλεια άγνοια." "Δες πόσοι έχουν περάσει την ζωή τους σε μίση, πάθη, υποψίες... και τώρα είναι νεκροί, είναι μόνο στάχτη." Σύμφωνα με τον Μάρκο Αυρήλιο, όλα θα μπορούσαν να γίνουν σχεδόν θρύλοι. "Από την ζωή του ανθρώπου η διάρκεια είναι ένα σημείο αλλά η ουσία ξεφεύγει, όλα τα σώματα είναι προκαθορισμένα να καταστραφούν, και η ψυχή αβέβαιη και η φήμη άγνωστη. Σε έναν κόσμο που όλα τα υλικά σώματα είναι σαν ένα ποτάμι, και όλα τα ψυχικά και πνευματικά σαν ένα όνειρο, άυλο, η ζωή είναι ένας πόλεμος και η μετά θάνατον φήμη είναι κάτι που θα ξεχαστεί." "Όλα υπάρχουν για να πεθάνουν." Η διάρκεια της ζωής κάποιου δεν έχει σημασία. Για τον Μάρκο Αυρήλιο, ο θάνατος ήταν θεμιτός, επειδή έβαζε ένα τέλος σε όλες τις επιθυμίες. Λόγω της κατάστασης στην Ανατολή της αυτοκρατορίας μόνο μία αποφασιστική εκστρατεία θα μπορούσε να σταματήσει τον κίνδυνο. Ο Μάρκος Αυρήλιος και ο Λεύκιος Βέρος την ανέλαβαν από κοινού. Μετά τον θάνατο του Βέρου, το 169, ο Μάρκος Αυρήλιος οδήγησε μόνος του τις λεγεώνες εναντίον των βαρβαρικών φυλών για το υπόλοιπο της ζωής του. Οι Ρωμαίοι ηττήθηκαν από τους Κουάδους και τους Μαρκομάννους, οι οποίοι πέρασαν τιςΆλπεις και πολιόρκησαν την κύρια ρωμαϊκή πόλη στη βορειοανατολική Ιταλία, την Ακυληία. Τον ίδιο καιρό, οι Κοστοβότοι (Δακική φυλή), περνώντας από την περιοχή των Καρπαθίων, εισέβαλαν στη Μοισία, στη Μακεδονία και στην Ελλάδα. Μέτα από μεγάλους αγώνες οι λεγεώνες του Μάρκου Αυρήλιου, κατάφεραν να διώξουν τους εισβολείς. Πολλές γερμανικές φυλές εγκαταστάθηκαν στην Δακία, στην Παννονία, στην Γερμανία και στην Ιταλία. Αυτό δεν ήταν κάτι το καινούριο, καθώς ο μεγάλος αριθμός των φυλών που εγκαταστάθηκαν, δημιουργούσε την ανάγκη για την δημιουργία νέων συνοριακών επαρχιών στην αριστερή πλευρά του Δούναβη, στη Σαρματία και στη Μαρκομαννία, συμπεριλαμβανομένων των σημερινών περιοχών της Βοημίας και
 Ουγγαρίας. Τα σχέδια του αυτοκράτορα, ανατράπηκαν από μία επανάσταση στην Ανατολή, με επικεφαλής τον Αβίδιο Κάσσιο, ο οποίος διέδωσε ότι ο αυτοκράτορας πέθανε μετά από ασθένεια. Από τις ανατολικές επαρχίες, μόνο η Βιθυνία και η Καππαδοκία δεν συμμάχησαν με τους επαναστάτες. Όταν έγινε γνωστό ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ζωντανός, η μοίρα του Κάσσιου άλλαξε, και δολοφονήθηκε από τα στρατεύματά του μετά από μόνο εκατό μέρες στην εξουσία. Μαζί με την σύζυγό του Φαυστίνα, ο Μάρκος Αυρήλιος επισκέφθηκε τις ανατολικές επαρχίες μέχρι το 173. Επισκέφθηκε την Αθήνα, ανακηρύσσοντας τον εαυτό του προστάτη της Φιλοσοφίας. Μετά τον θρίαμβό του στη Ρώμη, έκανε εκστρατεία και πάλι προς τα σύνορα στον Δούναβη. Μετά από μία αποφασιστική νίκη το 178, το σχέδιό του να καταλάβει τη Βοημία ματαιώθηκε, διότι αρρώστησε και πάλι το 180.
Ο Ιουλιανός (Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός,Λατ. Flavius Claudius Julianus, 331 ή 332 — 26 Ιουνίου 363), γνωστός ως Ιουλιανός ο Παραβάτης ή Ιουλιανός ο Αποστάτης, αλλά και Ιουλιανός ο Μέγας ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο και αξιοσημείωτος φιλόσοφος και συγγραφέας στην ελληνική γλώσσα. Συμβασίλευσε, ως Καίσαρας, με τον Κωνστάντιο Β' από το 355 ως το 360 και μόνος του, ως Αύγουστος, από το 361 ως το 363. Ο Ιουλιανός ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της Κωνσταντίνειας δυναστείας και ο μοναδικός παγανιστής μετά τον Μέγα Κωνσταντίνο. Ο Κωνστάντιος παρέδωσε τα αδέλφια Ιουλιανό και Γάλλο στον επίσκοπο Ευσέβιο Νικομηδείας ο οποίος εμπιστεύτηκε τη μόρφωση του Ιουλιανού στον Μαρδόνιο, έναν μορφωμένο ευνούχο, για 4 χρόνια. Η ανάγνωση του Ομήρου υπό τη διδαχή του Μαρδονίου ήταν, σύμφωνα με τα ίδια τα γραπτά του Ιουλιανού, η χρυσή εποχή της παιδικής του ηλικίας. Σε ηλικία 11 ετών, ανέθεσαν τη μόρφωση του Ιουλιανού και του Γάλλου στον επίσκοπο Γεώργιο Καππαδοκίας, στο υποστατικό του τελευταίου στην Καισάρεια. Αργότερα ο Ιουλιανός θυμόταν με φρίκη τα χρόνια αυτά κοντά στον ραδιούργο επίσκοπο. Ωστόσο είναι βέβαιο ότι υπερέβαλλε κάπως στην κρίση του αυτή καθώς, μαζί με τις δυσάρεστες χριστιανικές σπουδές, μπορούσε να διαβάσει ποικιλία μη χριστιανικών κειμένων από την πλούσια βιβλιοθήκη του Γεωργίου, τα οποία και θυμόταν αργότερα. Ο Ιουλιανός είχε κλίση προς τη μόρφωση και έλαβε ευρύτατη κλασσική παιδεία. Έτσι, το 348 που του επιτράπηκε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη, μαθήτευσε στον εθνικό δάσκαλο Νικοκλή και τον χριστιανό Εκηβόλιο με τους οποίους διατήρησε επαφή και στη συνέχεια. Επίσης παρακολούθησε μαθήματα του εθνικού Θεμιστίου. Το 350-51 πήγε στην Πέργαμο όπου μαθήτευσε κοντά στον φιλόσοφο Αιδέσιο, ο οποίος ήταν κάποτε μαθητής του νεοπλατωνικού φιλοσόφου Ιάμβλιχου και ανήκε στον κύκλο των νεοπλατωνικών που πίστευαν στην άμεση επαφή με το θείο (θεουργία). Εκεί γνωρίστηκε με τον επίσης νεοπλατωνικό φιλόσοφο Μάξιμο με τον οποίο θα διατηρήσει στενή φιλία στην υπόλοιπη ζωή του. Μέσω του Μάξιμου, ο Ιουλιανός μεταστράφηκε οριστικά από τον Χριστιανισμό στις νεοπλατωνικές παγανιστικές αντιλήψεις, αν και κράτησε για καιρό κρυφή αυτή τη μεταστροφή. Εν τω μεταξύ, ο αδελφός του Γάλλος, ο οποίος δεν του έμοιαζε καθόλου στο χαρακτήρα γιατί ήταν βάναυσος και στενών αντιλήψεων, είχε αναγορευτεί, από τον Κωνστάντιο, Καίσαρας και είχε σταλεί στην Αντιόχεια, ως επικεφαλής των ανατολικών επαρχιών. Η κακοδιοίκησή του όμως ανάγκασε τον Κωνστάντιο να τον καθαιρέσει και να τον εκτελέσει το 354. Ο ίδιος ο Ιουλιανός τέθηκε σε απομόνωση στα Μεδιόλανα (Μιλάνο) για έξη μήνες, καθώς φοβόταν συνεχώς ότι θα τον εκτελέσουν. Τελικά, χάρη στην γυναίκα του Κωνστάντιου, αυτοκράτειρα Ευσεβία, σώθηκε από τα χειρότερα και στάλθηκε στην Αθήνα όπου παρακολούθησε τις διαλέξεις του χριστιανού ρήτορα Προαιρεσίου και του νεοπλατωνικού Πρίσκου. Επίσης μυήθηκε στα Ελευσίνια Μυστήρια. Στη συνέχεια ξαναέπεσε σε δυσμένεια αλλά, και πάλι χάρη στην Ευσεβία, απελευθερώθηκε και αναγορεύτηκε Καίσαρας από τον Κωνστάντιο σε ηλικία 24 ετών (6 Νοεμβρίου 355). αρά τη στρατιωτική και πολιτική απειρία του όμως, ο Ιουλιανός διεξήγαγε αποτελεσματικές επιχειρήσεις απόκρουσης και εκκαθάρισης των βαρβαρικών εισβολών και απέκτησε την εμπιστοσύνη των στρατιωτών του. Αν και στην αρχή δεν συνεργάστηκε καλά με τους εκεί Ρωμαίους στρατηγούς, πέτυχε μεγάλη νίκη εναντίον των Αλαμανών στη Μάχη του Στρασβούργου (357). Αυτή η νίκη έπεισε τον Κωνστάντιο για τις ικανότητες του Ιουλιανού. Το έργο του πάντως δεν ήταν μόνο στρατιωτικό, καθώς ενδιαφέρθηκε για την αποτροπή της αύξησης της ήδη υπέρμετρης φορολόγησης των υπηκόων του, με αποτέλεσμα την ακύρωση σχετικής απόφασης του επάρχου του Φλωρέντιου. Στη συνέχεια, ανέλαβε ο ίδιος την πλήρη διαχείριση των οικονομικών μιας επαρχίας (της Βελγικής Β'), με σκοπό να δείξει ότι η φορολογική ελάφρυνση των υπηκόων μπορούσε να οδηγήσει σε επιτυχέστερη συλλογή φόρων. Ταυτόχρονα όμως, η επιλογή του να διαμένει σε μια απομακρυσμένη επαρχία μακριά από το αυτοκρατορικό κέντρο στην πόλη Τρέβηροι (Τρίερ) και να ενισχύσει τους δεσμούς του με την τοπική αριστοκρατία, είναι ένδειξη ότι από τότε σχεδίαζε εξέγερση. Τα επόμενα δύο χρόνια, η θέση του Ιουλιανού ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο, με νίκες εναντίον των Φράγκων και των Αλαμανών. Η ισχυροποίηση της εικόνας του στο στρατό άρχισε πια να ανησυχεί τον Αύγουστο Κωνστάντιο. Πολλοί σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν τον Ιουλιανό ως ένα από τους ικανότερους αυτοκράτορες σε όλη την ιστορία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, παρόλο που ουσιαστικά την κυβέρνησε επί μόλις δύο χρόνια. Ο Ιουλιανός ήταν πολύ επηρεασμένος από την κλασική παιδεία, και τον ενοχλούσε η ραγδαία εξάπλωση του Χριστιανισμού, τον οποίο θεωρούσε ασύμβατο με την ελληνική φιλοσοφίακαι εν γένει τον ελληνικό πολιτισμό ("Ημίν ανήκουσιν η ευγλωττία και αι τέχναι της Ελλάδος και η των Θεών αυτής λατρεία, υμέτερος δε κλήρος εστί η αμάθεια και η αγροικία και ουδέν πλέον. Αύτη εστίν η σοφία υμών"). Από θρησκευτικής άποψης, επιθυμούσε την επιστροφή τηςΡωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Εθνική θρησκεία (την οποία οι Χριστιανοί θεωρούσανειδωλολατρία, γι αυτό και προσέδωσαν στον Ιουλιανό επίθετα όπως «Παραβάτης», «Ειδωλιανός», «Αδωναίος», «Καυσίταυρος», «Αποστάτης» και «Πισαίος»). Ο Ιουλιανός εγραψε τα εξης εργα: Εγκώμιον εις τον αυτοκράτορα Κωνστάντιον, Ευσεβίας της βασιλίδος το εγκώμιον, Περί του αυτοκράτορος πράξεων ή περί βασιλειας, Παραμυθητικός εις εαυτόν, επί τη εξόδω του αγαθωτάτου Σαλλουστίου, Περί των τριών σχημάτων, Τα Μηχανικά, Λόγος εις τους απαιδεύτους κύνας, Προς Ηράκλειον κυνικόν (Περί του πως κυνιστέον και ει πρέπει τω κυνί μύθους πλάττειν)Συμπόσιον ή ΚρόνιαΑντιοχικός ή Μισοπώγων (αυτοσάτιρα), Εις τον βασιλέα Ήλιον, Εις την μητέρα των Θεών, Κατά Γαλιλαίων, σε τρία βιβλία που γράφτηκαν κατά την διάρκεια της περσικής εκστρατείας. Καταστράφηκε με διαταγή του Θεοδοσίου Β΄ (Όσα γνωρίζουμε προέρχονται από τις απαντήσεις του Κυρίλλου επισκόπου Αλεξανδρείας).Επιστολαί δύο επιγράμματα του Ιουλιανού σώζονται στην Παλατινή Ανθολογία (ΙΧ 365 & 368).
Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μάρκος_Αυρήλιος#.CE.A4.CE.BF_.CF.83.CF.85.CE.B3.CE.B3.CF.81.CE.B1.CF.86.CE.B9.CE.BA.CF.8C_.CF.84.CE.BF.CF.85_.CE.AD.CF.81.CE.B3.CE.BF
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ιουλιανός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου