Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015

Οι προϊστορικοί Έλληνες στο μυστηριώδες νησί του Πάσχα στον Ειρηνικό Ωκεανό

Το Νησί του Πάσχα βρίσκεται στο Νότιο Ειρηνικό, μεταξύ της Χιλής και της Ταϊτής. Διαμορφωμένο από μία σειρά ηφαιστειακών εκρήξεων, ήταν κατοικήσιμο μόνο από πουλιά και λιβελλούλες της θάλασσας για εκατομμύρια χρόνια. Οι απότομες πλαγιές του, κάποτε εθεάθησαν με μεγάλη ικανοποίηση από μια κουρασμένη ομάδα πολυνησιακών ναυτικών. Γιατί αυτοί οι ναυτικοί εγκατέλειψαν την αρχική τους χώρα, για πόσο καιρό έμειναν στο νησί του Πάσχα, ή γιατί έφυγαν τόσο απότομα, είναι μερικές ερωτήσεις στις οποίες δεν θα έχουμε ποτέ την απάντηση. Το νησί του Πάσχα είναι ένα από τα πιο απομονωμένα κατοικημένα νησιά στον κόσμο. ο νησί ονομάζεται από τους σημερινούς ντόπιους κατοίκους, ως "Ράπα Νούι" (Rapa Nui), το οποίο σημαίνει στην γλώσσα τους "Μεγάλο Νησί". Βρίσκεται περίπου 3.700 χλμ δυτικά από τις δυτικές ακτές της Νοτίου Αμερικής (Χιλή), και 3.200 χλμ νοτιοανατολικά από την Γαλλική Πολυνησία. Έχει τριγωνικό σχήμα, έτσι όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, και έχει τρεις κρατήρες από ηφαίστεια, έναν σε κάθε άκρη του. Το όνομά του (Νησί του Πάσχα ή Easter Island στα Αγγλικά), το έχει πάρει από το γεγονός, ότι ανακαλύφθηκε εκ νέου, από τους Ευρωπαίους (και πιο συγκεκριμένα από έναν Ολλανδό καπετάνιο ονόματι Ρόγκεβεν), την Κυριακή του Πάσχα το 1722. Οι κάτοικοι του Ράπα Νούι, ταξιδέψανε από αλλά νησιά της Πολυνησίας μέσα σε διπλά μεγάλα ξύλινα κανό. Σύμφωνα με την προφορική ιστορία του νησιού, ένα άτομο ονομαζόμενο Χότου Ματούα, ήταν ο πρώτος κάτοικος του νησιού. Οι αρχαιολόγοι είναι σίγουροι, ότι οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού έφτασαν σε αυτό, το 400 με 800 μ.Χ. Οι ιεραπόστολοι έκαναν την περισσότερη ζημία στην ιστορία του νησιού, ακόμα και από τους περουβιανούς εμπόρους σκλάβων, οι οποίοι σκλάβωσαν και εμπορεύτηκαν τους περισσότερους από τους κατοίκους του νησιού. Οι ιεραπόστολοι είναι αυτοί που προχώρησαν στην καταστροφή όλων των ξύλινων γλυπτών, θρησκευτικών χειροποίητων αντικειμένων και επιπλέον αρκετών επιγραφών γνωστών ως Rongo - Rongo, οι οποίες αποτελούσαν ένα αρχείο της χαμένης γλώσσας του Rapa Nui. Έτσι λίγες από αυτές τις επιγραφές σώζονται σήμερα, τόσες που κανένας δεν είναι σε θέση να τις αποκρυπτογραφήσει. Οι πρώτοι άποικοι βρήκαν ένα πλούσιο σε βλάστηση νησί, γεμάτο με γιγαντιαίους φοίνικες, που χρησιμοποίησαν για να φτιάξουν τις βάρκες και τα σπίτια τους. Διάφορες κοινότητες διαμορφώθηκαν καθώς ο πληθυσμός αυξανότανε και διάφορα πληθυσμιακά κέντρα δημιουργήθηκαν σε διάφορες περιοχές του νησιού. Ένα πράγμα τους έδενε όλους μαζί, η κατασκευή αγαλμάτων τα οποία ονομάζονται "Μοάη" (Moai) και η λατρεία που διαμόρφωσαν γύρω από αυτά. Είναι ασαφές γιατί οι κάτοικοι του νησιού του Πάσχα κατασκεύαζαν αγάλματα σε τέτοιο μεγάλο βαθμό. Το πως κατασκευάζονταν, είναι σχεδόν γνωστό. Κάθε άγαλμα φτιαχνότανε στο λατομείο. Η μαλακή ηφαιστειακή τέφρα ήταν τέλειο υλικό για τη γλυπτική αγαλμάτων. Χρησιμοποιούσανε μία σκληρότερη ηφαιστειακή πέτρα, για να σκαλίσουν το άγαλμα στον βράχο. Τελικά όταν ένα άγαλμα τελείωνε, αποκόπτονταν από τον βράχο και το μετακινούσανε προσεκτικά χρησιμοποιώντας τους γιγαντιαίους κορμούς των φοινίκων για να τα κυλούνε στο έδαφος. Στοιχείο της δυσκολίας της μετακίνησης των αγαλμάτων, είναι τα κατά μήκος των αρχαίων μονοπατιών σπασμένα και εγκαταλελειμμένα αγάλματα. Πρόσφατες προσομοιώσεις υπολογιστών έχουν εμφανίσει ότι ένα μέσο άγαλμα θα μπορούσε να μετακινηθεί από το λατομείο σε απόσταση 10 χιλιομέτρων, σε λιγότερο από 5 ημέρες, χρησιμοποιώντας περίπου 70 άτομα. Οι θεωρία αυτή, τέθηκε πρόσφατα σε δοκιμή σε ένα επιτυχές πείραμα για να μετακινήσουν ένα αντίγραφο αγάλματος. Μόλις γινότανε η μετακίνηση, το άγαλμα τοποθετούνταν επάνω σε μεγάλες πλατφόρμες, με μία απίστευτη ακρίβεια στις συναρμολογήσεις των πετρών. Για δεκαετίες, ο ανταγωνισμός για να χτιστεί το μεγαλύτερο και καλύτερο άγαλμα ανέβαινε. Ο πολιτισμός είχε φθάσει στο αποκορύφωμά του. Και έπειτα κάτι πήγε τρομερά στραβά... Αν ρωτήσετε τους σημερινούς κατοίκους του νησιού, σχετικά με την ονομασία των αγαλμάτων, θα σας απαντήσουν ότι στην γλώσσα τους τα ονομάζουν: mata kita rane. Για να βρείτε ποιο είναι το περίεργο της υπόθεσης, εσείς το μόνο που έχετε να κάνετε, είναι να δείτε τι ομοιότητες έχει αυτή η ονομασία, με την ελληνική φράση:Μάτια κοιτάνε ουρανό. Δηλαδή: Τα μάτια που κοιτάνε τον ουρανό. Οι πρώτοι σύγχρονοι άποικοι όταν ανακάλυψαν το νησί, αναρωτήθηκαν πώς κάποιος θα μπορούσε να έχει επιζήσει σε μια τέτοια περιοχή χωρίς ούτε ένα δέντρο. Πράγματι, αυτό ήταν ένα μυστήριο έως ότου τα πρόσφατα δείγματα που λήφθηκαν από τους κρατήρες, έδειξαν ότι το νησί ήταν δασώδες με γιγαντιαίους φοίνικες, οι οποίοι τώρα έχουν εκλείψει. Τα δέντρα κόπηκαν για ξυλεία, για τα σπίτια, για φωτιά, και τελικά για κυλίνδρους και μοχλούς για να κινήσουν τα αγάλματα. Με την απώλεια των δασών, το έδαφος άρχισε να διαβρώνεται. Οι καλλιέργειες άρχισαν να αποτυγχάνουν και οι κάτοικοι ξεκίνησαν έναν εμφύλιο πόλεμο για τα λιγοστά αγαθά που έμειναν. Πιθανόν οι νικητές να έτρωγαν τους νεκρούς εχθρούς τους για να κερδίσουν δύναμη, τα κόκαλα που βρίσκονται στο νησί φανερώνουν τα στοιχεία αυτού του κανιβαλισμού. Ο πολιτισμός και η κοινότητες του νησιού, που είχαν αναπτυχθεί επί 300 συνεχόμενα χρόνια, κατέρρευσαν. Δεν υπήρχε κανένα ξύλο στο νησί για να φτιάξουν βάρκες διαφυγής. Οι λίγοι επιζώντες του εμφύλιου πολέμου, άρχισαν να παίρνουν τα απομεινάρια του πολιτισμού τους και να δραπετεύουν. Ένα πράγμα άφησαν πίσω, τα αγάλματα. Οι κάτοικοι του Νησιού του Πάσχα, είχαν έντονα την ιδέα ότι ζούσαν σε έναν κλειστό κόσμο, έναν κόσμο χωρίς διαφυγή. Ήταν αποκλεισμένοι στο νησί τους, αναγκασμένοι να ζήσουν τη ζωή τους σε αυτό το μικτό τριγωνικό κομμάτι γης. Η ιδέα αυτή του κλειστού κόσμου ήταν αυτό που για πολλούς αιώνες έλλειπε από εμάς τους Ευρωπαίους. Πάντα υπήρχε ένα μέρος που δεν είχε εξερευνηθεί ακόμα, και πάντα υπήρχε ένα μέρος όπου μπορούσαμε να πάμε, να κατακτήσουμε και να αποικίσουμε. Τα Μεσογειακά παράλια και η Μέση Ανατολή για τους Έλληνες, η Γαλατία και η Γερμανία για τους Ρωμαίους, η Δυτική Ευρώπη για τους μεταναστεύοντες γερμανικούς λαούς, οι Άγιοι Τόποι για τους μεσαιωνικούς σταυροφόρους, ο Νέος Κόσμος για τις Ευρωπαϊκές Αυτοκρατορίες. Το νησί του Πάσχα βρίσκεται στο Νότιο Ειρηνικό, μεταξύ Χιλής και Ταϊτής. Όταν εξιστόρησαν το παρελθόν τους, οι ντόπιοι κάτοικοι (ανάμεσά τους και λευκοί) επιβεβαίωσαν ότι ήταν απόγονοι του θεού Ήλα-Τίκι και του Ρόγγου (Παντελή Ιωαννίδη: Η Άγνωστη Προϊστορία των Ελλήνων). Το πρώτο συνθετικό του πρώτου ονόματος παραπέμπει στον Βήλο-Ήλο-Κρόνο (οι Βαβυλώνιοι αποκαλούσαν τον Κρόνο ως Βήλο) και το δεύτερο συνθετικό σε κάποιον θεό της Μέσης Αμερικής. Το δεύτερο όνομα «Ρόγγου» παραπέμπει στον Ρα=Βασιλέα Γου ή Γύη. Ο Γύης, μάλιστα, φαίνεται να ήταν τοποθετημένος φρουρός στο νησί από τον Δία για να φυλάει τον εξόριστο Κρόνο και τους συμμάχους του (Θεογονία 807-819). Εάν οι συσχετισμοί είναι αληθινοί, τότε το συγκεκριμένο νησί, έγινε η φυλακή των Τιτάνων λόγω του ότι ήταν και είναι ένα από τα πιο απομονωμένα νησιά στον κόσμο. Τα περίφημα και πασίγνωστα γιγαντιαία αγάλματα «Μοάι», τυγχάνουν και τις επεξηγηματικής ονομασίας «Μάτε Κίτε Ράνη». Κατά μία εκδοχή η ονομασία αυτή θα μπορούσε να μεταφραστεί ως «μάτια κοιτούν ουρανό», εξάλλου το βλέμμα των αγαλμάτων κοιτά προς τον ουρανό. Μία άλλη εκδοχή, ίσως, λίγο πιο προχωρημένη θέλει να μεταφράζεται ως «Μακητία=Μακεδονία του Ουρανού». Ίσως, όλα αυτά να φαντάζουν υπερβολικά μα, τα πολλά ελληνικά ιδιώματα στην γλώσσα των κατοίκων του Νησιού του Πάσχα (αλλά και σε Άπω Ασία, την Αυστραλία και την Πολυνησία – Μελανησία – Ινδονησία), φαίνεται να επιβεβαιώνουν, τουλάχιστον, πως κάποιοι αρχαίοι Έλληνες έφτασαν και εκεί σε κάποια εποχή που σήμερα την ονομάζουμε μυθολογική. Μία από τις σημαντικότερες αποδείξεις, που συνδέουν τουλάχιστον την ελληνική πολιτιστική επίδραση στο νησί και τους κατοίκους του, ήρθε από έναν ξένο ερευνητή, τον Γερμανό καθηγητή Γλωσσολογίας κ. Nors S. Josephson, ο οποίος μετά από οκτάχρονη έρευνα συνόψισε τα πορίσματά του στο αγγλόγλωσσο βιβλίο «Greek Linguistic Elements in The Polynesian Languages – Hellenicum Pacificum» (Ελληνικά Γλωσσικά Στοιχεία στις Πολυνησιακές Γλώσσες – Ελληνικός Ειρηνικός) εκδόσεως του ιστορικού Γερμανικού Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, το 1987, στο οποίο παρέθεσε πίνακα από 808 αρχαίες Ελληνικές λέξεις, που οι ρίζες τους υπάρχουν στις Πολυνησιακές γλώσσες, μεταξύ των οποίων και του Νησιού του Πάσχα. Αξίζει να σημειώσουμε πως ο πολιτισμός της Νήσου του Πάσχα έχει πολλά αρχαία Ελληνικά αλλά και αιγυπτιακά πρωτότυπα. Σύμφωνα με συνέντευξή του στην Νάνσυ Μπίσκα για το Περιοδικό Δαυλός: «Οι φορείς του Ελληνικού πολιτισμού, οι οποίοι εποίκησαν την ανατολική Πολυνησία, προφανώς προερχόντουσαν από την περιοχή που βρίσκεται το σύγχρονο Περού και η Βολιβία, αφού ο πολιτισμός της Νήσου του Πάσχα έχει να επιδείξει πολυάριθμες ομοιότητες με τις προαναφερθείσες περιοχές κατά την προ των Ίνκας εποχή (έτσι, κάπως επιβεβαιώνεται και το συνθετικό Τίκι που συναντήσαμε στην αρχή). Επί πλέον τα ρεύματα του Ωκεανού κινούνται σε νοτιοδυτική κατεύθυνση, από την ακτή του Περού προς την νοτιοανατολική Πολυνησία. Αυτοί οι Ελληνόφωνοι κάτοικοι ομιλούσαν αρχαία Ελληνικά και επίσης μετέφεραν έναν αρχαϊκό Ελληνικό πολιτισμό, με πλήθος επιπρόσθετα αιγυπτιακά στοιχεία, ο οποίος θυμίζει την Κύπρο αλλά και νησιά των Κυκλάδων, όπως τη Νάξο και την Μήλο κατά την ίδια χρονική περίοδο». Συνεχίζει λέγοντας πως «υπάρχουν και γλωσσολογικές και αρχαιολογικές αποδείξεις, ότι κάλλιστα μπορεί να είχαμε πολλαπλές μεταναστεύσεις στο αρχαίο Περού και στην Νήσο του Πάσχα. Για παράδειγμα η αρχιτεκτονική των Ίνκας χρησιμοποιεί κατασκευές τοίχου «ζίγκ-ζάγκ» και τραπεζοειδής εισόδους, οι οποίες θυμίζουν τα Μυκηναϊκά πρωτότυπα. Έτσι είναι πιθανόν να υπήρξαν προ-αρχαίες μεταναστεύσεις Ελλήνων στην νότιο Αμερική». Μάλιστα, η δυνατότητα εξάπλωσης των Ελλήνων σε τέτοια κλίμακα πέρα από την «Σικελία, νότιο Ιταλία και τμήματα της Ισπανίας ήταν δυνατοί χάρη στις πολλές καινοτομίες στην κατασκευή πλοίων και στα συστήματα ναυσιπλοΐας. Επί πλέον το Ελληνικό εμπόριο κασσιτέρου με την Αγγλία, το οποίο εμφανίζεται να χρονολογείται το 1000 π.Χ., εξοικείωσε τους Έλληνες θαλασσοπόρους με τα Στενά του Γιβραλτάρ (τα αποκαλούμενα «Στήλες του Ηρακλέους») και τις ακτές του Μαρόκου. Από το σημείο αυτό τα νοτιοδυτικά ρεύματα εύκολα μετέφεραν πλοία στην περιοχή της Καραϊβικής ή στα ανοιχτά της βορείου ακτής της Νότιας Αμερικής: μικρή απόσταση για τα προ των Ίνκας πολιτιστικά κέντρα του Περού και της Βολιβίας. Ο κύριος Josephson αναφέρεται επίσης πως «Υπάρχουν πολλά παράλληλα στοιχεία μεταξύ της παλαιότερης μουσικής της Νήσου του Πάσχα και των μελωδιών των Nazca στο νότιο Περού αφ’ ενός, και της αρχαιοελληνικής μουσικής αφ’ ετέρου». Και κλείνει την συνέντευξή του λέγοντας πως «ο Ελληνικός πολιτισμός έχει συνεισφέρει με μοναδικό τρόπο στην προαγωγή της φιλοσοφίας, των πολιτικών συστημάτων, της εκπαίδευσης και της τεχνολογίας. Έθεσε τις βάσεις για την δραματική τέχνη και την μουσική των δυτικών. Χωρίς τον Ελληνικό πολιτισμό δεν θα γνωρίζαμε τον πολιτισμό, όπως υπάρχει σήμερα».
Πηγή: http://www.mistiria.com/ancienthistory/easterisland.html
http://www.diadrastika.com/2011/12/blog-post_11.html#sthash.rmXPwYUK.dpuf

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου