Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2016

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Η αρχαία Κόρινθος ήταν σημαντική πόλη-κράτος της αρχαίας Πελοποννήσου. Έλεγχε μία περιοχή που αντιστοιχούσε στα ανατολικά του σημερινού νομού Κορινθίας και στα βορειοανατολικά του νομού Αργολίδας. Συνόρευε με τη Σικυώνα στα δυτικά, με τους Μεγαρείς στα ανατολικά, με τους Αργείους στα νοτιοδυτικά και με τους Επιδαύριους στα νότια. Η αρχαία Κόρινθος έλεγχε την νευραλγική θέση του Ισθμού και αποτελούσε το σημαντικότερο εμπορικό κόμβο του αρχαίου κόσμου, μέχρι να απειληθεί από την Αθήνα. Η Κόρινθος θεωρούταν η πλουσιότερη πόλη του αρχαίου κόσμου. Η αρχαία Κόρινθος κατοικήθηκε από τα νεολιθικά χρόνια (5000-3000 π.Χ.). Κατά την εποχή του χαλκού αναφέρεται σε πολυάριθμους αρχαίους μύθους, όπως στο μύθο του Σίσυφου, στο μύθο του Βελλερεφόντη , στο μύθο του Ιάσονα και της Μήδειας κ.α. Ο Όμηρος στον κατάλογο των Νεών αναφέρει την Κόρινθο να συμμετέχει στην Τρωική εκστρατεία κάτω από την ηγεσία του Αγαμέμνονα βασιλιά των Μυκηνών . Μετά την κάθοδο των Δωριέων εγκαταστάθηκαν στην Κόρινθο Δωριείς εκτοπίζοντας τους παλαιότερους πληθυσμούς, κυρίως ιωνικής καταγωγής ανατολικότερα. Με την εγκατάσταση των Δωριέων καθιερώθηκε και το πολίτευμα της αριστοκρατίας στην Κόρινθο, όπου κυβερνούσε πλέον μία αριστοκρατική τάξη Δωριέων, οι Βακχιάδες . Στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. καταλύθηκε το πολίτευμα της αριστοκρατίας και εγκαθιδρύθηκε Τυραννία με πρώτο Τύραννο τον Κύψελο . Τον Κύψελο τον διαδέχτηκε ο Περίανδρος που χαρακτηρίστηκε ένας από τους επτά σοφούς της Αρχαϊκής περιόδου. Τον Περίανδρο τον διαδέχτηκε ο ανηψιός του Ψαμμήτιχος , ο οποίος δολοφονήθηκε τρία χρόνια αργότερα και επανήλθε το καθεστώς της αριστοκρατίας. Στους Περσικούς πολέμους οι Κορίνθιοι ήταν από τις ηγετικές δυνάμεις της ελληνικής συμμαχίας εναντίον των Περσών. Συμμετείχαν στη μάχη της Σαλαμίνας με 40 πλοία, καθώς και στη μάχη των Πλαταιών με 5.000 οπλίτες. Τα επόμενα χρόνια η Κόρινθος ανέπτυξε έντονο εμπορικό ανταγωνισμό με την Αθήνα που οδήγησε στο ξέσπασμα του Πελοποννησιακού πολέμου . Η Κόρινθος συγκρότησε συμμαχία με τη Σπάρτη και άλλες χώρες της αρχαίας Ελλάδας, εναντίον της Αθήνας, προσφέροντας στη συμμαχία τον ισχυρό της στόλο, το μοναδικό στην αρχαία Ελλάδα που μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Αθηναϊκό. Μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, στην Κόρινθο ξέσπασε εμφύλιος μεταξύ ολιγαρχικών και δημοκρατικών. Η επικράτηση των δημοκρατικών έστρεψε την Κόρινθο σε συμμαχία με την Αθήνα, καθώς και με τη Θήβα. Η νέα συμμαχία συγκρούστηκε με τη Σπάρτη και ο πόλεμος αυτός έγινε γνωστός ως Κορινθιακός πόλεμος. Ο πόλεμος αυτός τελείωσε το 386 π.Χ. με την Ανταλκίδειο ειρήνη. Το 365 π.Χ. κατέλαβε την εξουσία ο στρατηγός Τιμολέων. Ο Τιμολέων διοργάνωσε διαδοχικές εκστρατείες στη Σικελία για να βοηθήσει τις Κορινθιακές αποικίες της περιοχής και σημαντικές εμπορικές βάσεις απέναντι στην απειλή των Καρχηδονίων. Το 336 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος συγκρότησε στην Κόρινθο τη συμμαχία των ελληνικών πόλεων εναντίον των Περσών. Τα επόμενα χρόνια η δύναμη της Κορίνθου περιορίστηκε και σταδιακά επισκιάστηκε από τη νεοσύστατη Αχαϊκή Συμπολιτεία . Το 146 π.Χ. συμμάχησε με την Αχαϊκή συμπολιτεία σε μία τελευταία προσπάθεια των Ελλήνων να αντιμετωπίσουν το Ρωμαίο στρατηγό Λεύκιο Μόμμιο που βάδιζε προς την Πελοπόννησο. Οι Έλληνες ηττήθηκαν στον Ισθμό και ακολούθησε καταστροφή της Κορίνθου. Η πόλη επανοικίζεται το 44 π.Χ., αναπτύσσεται και πάλι και το 51-52 μ.Χ. δέχεται την επίσκεψη του Απόστολου Παύλου . Το κέντρο της οργανώνεται νότια του ναού του Απόλλωνα και περιλαμβάνει καταστήματα, μικρούς ναούς, κρήνες, λουτρό και άλλα δημόσια κτήρια. Το 267 μ.Χ., με την εισβολή των Ερούλων, αρχίζει η παρακμή της πόλης, η οποία ωστόσο επιζεί, παρά τις επανειλημμένες καταστροφές και εισβολές, μέχρι την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς το 1822 . Οι Κορίνθιοι ως σημαντική εμπορική δύναμη είχαν δημιουργήσει ένα δίκτυο αποικιών κυρίως στη δύση που τους βοηθούσαν να ελέγχουν το εμπόριο στις περιοχές αυτές. Στα νησιά του Ιονίου είχαν αποικίσει την Λευκάδα και την Κέρκυρα , ενώ στις ηπειρωτικές ακτές του Ιονίου είχαν ιδρύσει τις αποικίες Άκτιο και Αμβρακία Βορειότερα στην Αδριατική ίδρυσαν τις αποικίες Επίδαμνος και Απολλωνία . Και οι δύο βρίσκονταν στα παράλια της σημερινής Αλβανίας. Η Επίδαμνος κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο μετατράπηκε σε πολύ σημαντικό Ρωμαϊκό λιμάνι και μετονομάστηκε από τους Ρωμαίους σε Δυρράχιο . Στη Σικελία οι Κορίνθιοι ίδρυσαν τις Συρακούσες, οι οποίες μετέπειτα εξελίχθηκαν στην ισχυρότερη πόλη του νησιού. Οι σχέσεις Κορίνθου - Συρακουσών παρέμεναν καλές και συχνά οι Κορίνθιοι πρόσφεραν βοήθεια στους Συρακούσιους, όταν απειλούνταν από εξωτερικούς εχθρούς. Με αυτές τις αποικίες η Κόρινθος κυριαρχούσε στο εμπόριο της δυτικής Μεσογείου. Στην ανατολική πλευρά της Ελλάδας οι Κορίνθιοι δεν ίδρυσαν πολλές αποικίες. Η σημαντικότερη αποικία τους εκεί ήταν η Ποτίδαια. Η Ποτίδαια χτίστηκε στη Χαλκιδική σε ιδιαίτερα στρατηγική θέση, πάνω στο στενό ισθμό στην αρχή της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Μετά τους Περσικούς πολέμους η Ποτίδαια πέρασε στον έλεγχο των Αθηναίων. Η αντιπαράθεση Κορινθίων - Αθηναίων για τον έλεγχο της Ποτίδαιας αποτέλεσε μία από τις βασικές αφορμές για το ξέσπασμα του Πελοποννησιακού πολέμου.Ο Ακροκόρινθος είναι απότομος βράχος (ορόπαγος) ύψους 575 μέτρων που δεσπόζει στην πεδιάδα της Κορίνθου . Στους βόρειους πρόποδές του ήταν χτισμένη η Αρχαία Κόρινθος , ο Κόρινθος. Λόγω της μορφολογίας του, χρησιμοποιήθηκε από τα αρχαία χρόνια ως σκοπιά που αναδείχθηκε σε κάστρο ( Ακρόπολη), από το οποίο και εποπτευόταν κάθε τυχόν επιδρομή από την Στερεά Ελλάδα ή από τη θάλασσα. Στη γλώσσα των αγωνιστών του 1821 καλούταν Ακρόκορθος και η Κόρινθος Κόρθος.Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία πρώτος ιδιοκτήτης της περιοχής ήταν ο μυθικός βασιλιάς της Κορίνθου ο Βελλεροφόντης ο οποίος και αφιέρωσε το χώρο στον θεό Ήλιο. Τα κτήματα κάτω από τον Ακροκόρινθο (όπου αργότερα κτίστηκε η Κόρινθος ) τα παραχώρησε εκείνος στον γιο του Αιήτη , αλλά τον Ακροκόρινθο που ήταν το προνομιούχο σημείο της περιοχής, 240 στρέμματα τον πρόσφερε στην θεά Αφροδίτη . Η Αφροδίτη δεν συγκινήθηκε καθόλου από αυτό το δώρο, αφού ήταν σαφώς καλύτερα στον Όλυμπο . Προς τιμήν της θεάς, έχτισε η Μήδεια ένα ναό στη κορυφή του Ακροκορίνθου. Ήταν ένα ταπεινό και λιτό κτίσμα αλλά η κατάσταση άλλαξε δραματικά όταν έφτασε εκεί το νερό. Αυτό ήταν κατόρθωμα του Σίσυφου, του παμπόνηρου βασιλιά της Κορίνθου , όταν μια φορά είδε τον Δία να απαγάγει την κόρη τουΑ σωπού . Είπε στον Ασωπό πού κρύβονταν, με αντάλλαγμα να λύσει το πρόβλημα λειψυδρίας στον λόφο. Έτσι ο Βράχος απέκτησε την πρώτη του κρήνη την περίφημη Πειρήνη.Ο Ακροκόρινθος οχυρώθηκε για πρώτη φορά από τον Κύψελο και τον γιο του τύραννο Περίανδρο τον 7ο-6ο αιώνα π.Χ. και σιγά-σιγά εξελίχθηκε σε Ακρόπολη . Οι Μακεδόνες τον 4ο αιώνα π.Χ. επισκεύασαν και ενίσχυσαν τα τείχη. Το 146 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Λεύκιος Μόμμιος Αχαϊκός κατέστρεψε την Κόρινθο και την Ακρόπολή της, καταλαμβάνοντας επισήμα την Ελλάδα. Ο Ιούλιος Καίσαρας επισκευάζει το κάστρο το 44 π.Χ. . Μία ακόμα επισκευή γίνεται τον 6ο αιώνα από τον Ιουστινιανό και κάποιες προσθήκες παρατηρούνται μέχρι και τον 12ο αιώνα. Το 1210 το κάστρο καταλαμβάνεται από τους Φράγκους και ο υπερασπιστής του Λέων Σγουρός αυτοκτονεί πηδώντας έφιππος από τα τείχη. Οι Φράγκοι πραγματοποιούν πολλές επισκευές. Στην συνέχεια ο Ακροκόρινθος άλλαξε κυριότητα. Παραχωρήθηκε διαδοχικά στους λατίνους άρχοντες Ιωάννη της Γραβίνας και Νικολό Ατσαγιόλι . Το 1395 ήλθε στην κατοχή του Θεόδωρου Παλαιολόγου , ο οποίος όμως το πούλησε -για οικονομικούς λόγους- στους Ιωαννίτες Ιππότες , που το κράτησαν μέχρι το 1404 , οπότε και επανήθλε στα χέρια του Θεόδωρου. Το 1458 ο Μωάμεθ Β' ο Πορθητής κατέλαβε το κάστρο που το υπερασπιζόταν ο Βυζαντινός Ματθαίος Ασάν . Το 1687 το κάστρο περνά στα χέρια των Ενετών οι οποίοι το επισκευάζουν και του δίνουν τη σημερινή του μορφή. Λίγα χρόνια μετά, το 1715 , οι Τούρκοι πολιορκούν τον Ακροκόρινθο και τον καταλαμβάνουν. Το κάστρο παρέμεινε σε αυτούς μέχρι το 1821 όταν πέρασε στους Έλληνες αγωνιστές μέχρι τον Ιούλιο του 1822 όταν το ανακατέλαβε ο Δράμαλης, αμαχητί, έχοντάς το προηγουμένως εγκαταλείψει οι υπερασπιστές του. Τελικά περιήλθε οριστικά στους Έλληνες το 1827 στα τέλη της Επανάστασης.Η είσοδος στο κάστρο Ακροκορίνθου είναι από τη μεσημβρινή (δυτική) πλευρά, αθέατη από την πόλη, στην οποία οδηγεί ένας και μοναδικός ανηφορικός δρομίσκος, σε μερικά σημεία του οποίου είναι λιθόστρωτος και σε κάποια λαξευμένος στο βράχο. Η περιτείχιση και οι πύλες του κάστρου φέρονται σε τρία επίπεδα το κατώτερο, το μεσαίο και το ανώτερο όπου και το κυρίως κάστρο. Η πρώτη θολωτή πύλη και περισσότερο επιβλητική βρίσκεται στο κατώτερο επίπεδο εκατέρωθεν της οποίας συνεχίζει μικρή περιτείχιση. Προ της πύλης αυτής κατά το μεσαίωνα υπήρχε μεγάλη αμυντική τάφρος πάνω από την οποία φερόταν κινητή γέφυρα. Σχεδόν τα πάντα γύρω από αυτή την πύλη έχουν καταπέσει. Μετά από περίπου 100 μέτρα ΒΑ και ανηφορικά βρίσκεται η δεύτερη θολωτή πύλη επίσης με περιτείχιση μεγαλύτερη της πρώτης. Από αυτή συνεχίζει ο ανωφερής δρόμος σε μία μεγάλη έλικα όπου και καταλήγει στο ανώτερο επίπεδο την θολωτή πύλη του κυρίως κάστρου που φέρει και πλήρη περιτείχιση με ενδιάμεσους πύργους καλύπτοντας όλο το οροπέδιο, διακρινόμενο σε δυτικό και ανατολικό τμήμα. Η Βόρεια περιτείχιση φέρει και άλλες επιμέρους μικρές θολωτές πύλες περισσότερο σε χρήση σκοπιάς ή διαφυγής, παρά διέλευσης. Εντός αυτού του χώρου υπάρχουν σήμερα μόνο ερείπια παλαιότερων πύργων και διαφόρων κτισμάτων, (όπως του ναΐσκου του Προφήτη Ηλία), υπόγειων διόδων, φρεάτων, αποθηκών και δεξαμενών για την κατασκευή και τη συμπλήρωση ή ανασκευή κ.λπ. των οποίων εργάστηκαν πολλές γενιές ανθρώπων. Από τη τελευταία ενετική κατοχή επί Φραγκίσκου Μοροζίνη φέρονται κάποια κανόνια ένα εκ των οποίων με έτος κατασκευής 1670. Το πλέον αξιόλογο του χώρου αυτού είναι η λεγόμενη σήμερα "Δραγονέρα" δεξαμενή νερού, που πρόκειται για την αρχαία Πειρήνη, κατά περιγραφή του Παυσανία. Η θέα από το επίπεδο αυτό είναι εξαιρετικά μαγευτική καλύπτοντας τον Πατραϊκό και Κορινθιακό Κόλπο, τις νότιες ακτές της Στερεάς Ελλάδας, όλο το δυτικό τμήμα του Σαρωνικού, τη Σαλαμίνα και την Αίγινα.

Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Κόρινθος

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ακροκόρινθος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου