Κυριακή 20 Αυγούστου 2017

Οι τελευταίοι Παλαιολόγοι : Η παρακμή και η πτώση της τελευταίας αυτοκρατορικής δυναστείας των μεσαιωνικών Ελλήνων (Μέρος Β')

Ακολουθεί  μοίρα και η ζωή των απογόνων της δυναστείας των Παλαιολόγων στην ΟθωμανικήΑνατολή, την Ρωμαιοκαθολικη Δυση και την Τσαρικη Ρωσία. Οι περισσότεροι ήταν απόγονοι των Δεσποτων του Μυστρά, Θωμά και Δημητριου Παλαιολόγου και διακρίθηκαν σε υψηλές και σπουδαίες θέσεις στα κράτη αυτά.
ΕΛΕΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΙΝΑ : Η Ελένη Παλαιολογίνα Μπράνκοβιτς ήταν η σύζυγος του δεσπότη της Σερβίας Λαζάρ Μπράνκοβιτς. Μετά τον θάνατο του συζύγου της ήταν για λίγο διάστημα το 1458 στην τριμελή επιτροπή που κυβέρνησε το δεσποτάτο. Ήταν κόρη του Θωμά Παλαιολόγου και της Αικατερίνη Ζαχαρία, πριγκίπισσας της Αχαΐας. Ο πατέρας της ήταν υιός του αυτοκράτορα Μανουήλ Η' και της Ελένης Δραγάση, ενώ η μητέρα της ήταν κόρη του Κεντυρίωνος Β' Ζαχαρία πρίγκιπας της Αχαΐας. Αδελφός της ήταν ο Ανδρέας Παλαιολόγος τιτουλάριος αυτοκράτορας του Βυζαντίου και αδελφή της η Ζωή (Σοφία). Το 1456 ο σύζυγός της γίνεται δεσπότης της Σερβίας. Μετά το θάνατο του συζύγου της, δύο χρόνια αργότερα, το 1458, η Ελένη ήταν στην τριμελή επιτροπή που κυβέρνησε το δεσποτάτο έως ότου αναλάβει ο Βόσνιος πρίγκιπας Στέφαν Τομάσεβιτς, που είχε παντρευτεί η κόρη της. Πέθανε ως μοναχή με το όνομα "Υπομονή" στις 7 Νοέμβριου του 1473.
ΖΩΗ ΣΟΦΙΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΙΝΑ : Η Ζωή ή Σοφία Παλαιολογίνα (περ. 1455 -1503), Μεγάλη Δούκισσα της Μόσχας, ήταν ανηψιά του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ' και δεύτερη σύζυγος του Ιβάν Γ' της Ρωσίας. Θυγατέρα του Δεσπότη του Μυστρά Θωμά Παλαιολόγου και της Αικατερίνης Ζακκαρία, βαφτίσθηκε στο Μυστρά και πήρε το όνομα Ζωή. Ο πρόωρος θάνατος των γονέων της, την άφησαν ορφανή με αποτέλεσμα να αναλάβει την κηδεμονία της ίδιας και των δύο αδελφών της, ο Έλληνας καρδινάλιος Βησσαρίων. Ο Βησσαρίων υπήρξε φίλος του πατέρα της και στενός συνεργάτης του Πάπα Πίου Β´ και των μετέπειτα Ποντίφικων. Φρόντισε ώστε τα παιδιά του Θωμά να ασπασθούν το ρωμαιοκαθολικό δόγμα, όπως το είχε ασπασθεί και ο πατέρας τους σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον Ποντίφικα, ο οποίος είχε αναλάβει τη συντήρησή του χορηγώντας του 4.000 δουκάτα ετησίως. Ή Ζωή αναχώρησε για το μεγάλο ταξίδι προς τη Μόσχα, που διαρκούσε την εποχή εκείνη περί τους έξη μήνες, και με την άφιξή της στην πρώτη ρωσική πόλη, το Πσκοφ, διακήρυξε ότι επανέρχεται στην Ορθοδοξία και «μεταβαφτίσθηκε» σε Σοφία, που θύμιζε περισσότερο Βυζάντιο. Παντρεύτηκε τον Ιβάν Γ΄ στις 12 Νοεμβρίου 1472 στο Κρεμλίνο. Στο μακρινό αυτό ταξίδι της την ακολούθησε πλήθος Βυζαντινών αρχόντων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, οι οποίοι εκρωσίσθηκαν και κατέλαβαν υψηλά αξιώματα στη ρωσική διοίκηση. Απέκτησε ένδεκα παιδιά, τα επτά επέζησαν. Ο πρωτότοκος Βασίλι Γ΄ έμελλε να γίνει ο διάδοχος του Ιβάν. Η Σοφία εισήγαγε το βυζαντινό τυπικό στο ρωσικό θρόνο, φρόντισε να καλέσει Ιταλούς αρχιτέκτονες να κτίσουν ναούς και τα τείχη του Κρεμλίνου, και κυρίως να ανοικοδομήσουν το πολυεδρικό ανάκτορο, το οποίο και σήμερα υποδέχεται τους ξένους ηγέτες, που επισκέπτονται τη Μόσχα. Ως μία εκ των διαδόχων και των κληρονόμων του βυζαντινού στέματος έπεισε τον Ιβάν Γ΄ να χρισθεί καίσαρας, κι έτσι από την παραφθορά του λατινικού caesar, προήλθε και το μετέπειτα τσάρος. Επεισε τον διστακτικό σύζυγό της να αντιταχθεί και να αποτινάξει τον ταταρικό ζυγό από τη χώρα του, να απελευθερώσει την πατρίδα του και να συνενώσει τα διάφορα ανεξάρτητα δουκάτα και πριγκιπάτα, κάτω από την εξουσία του. Έτσι στο τσάρος προστέθηκε και το "πασών των Ρωσιών". Αναμφίβολα με την παρουσία της στη Μόσχα σφράγισε τη μεσαιωνική πολιτική και πολιτιστική ιστορία της Ρωσίας, γεγονός που αναγνώριζαν και αναγνωρίζουν και σήμερα οι Ρώσοι. Εγγονός της ήταν ο Ιβάν Δ' της Ρωσίας (ο Τρομερός). Ο σύζυγός της Ιβάν Γ΄ ήταν ο πρώτος στη ρωσική ιστορία που ονομάσθηκε Μέγας, λόγω του έργου που πραγματοποίησε συνεπικουρούμενος από τη Σοφία Παλαιολογίνα.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ : Ο Ανδρέας Παλαιολόγος (1453 - 1502) ήταν τιτουλάριος Αυτοκράτορας των Ρωμαίων και δεσπότης του Μωρέως το διάστημα 1465-1502. Ήταν γιος του Θωμά Παλαιολόγου δεσπότη του Μωρέως και της Αικατερίνης Ζαχαρία. Ο Θωμάς με την οικογένειά του διέφυγε στην Κέρκυρα, όπου αφού την άφησε εκεί, μετέβη στη Ρώμη. Ο Θωμάς εθεωρείτο ως ο Αυτοκράτορας των Ρωμαίων και ως τέτοιον τον υποδέχθηκαν στη Ρώμη. Λίγες ημέρες πριν αποβιώσει ο πατέρας τους το 1462, ο Ανδρέας και ο αδελφός του Μανουήλ μετέβησαν στη Ρώμη και τον συνάντησαν. Ο Ανδρέας έζησε, με την συναίνεση του πάπα, στη Ρώμη και έφερε τον τίτλο του Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και ως τέτοιον τον θεωρούσαν οι σύγχρονοί του, μάλιστα ο πολύς Βησσαρίων ο Τραπεζούντιος. Ο πάπας του χορήγησε ένα ποσό για διαβίωση και οι αξιωματούχοι του προσδοκούσαν μεγάλα από τον Ανδρέα, όμως ο ίδιος νυμφεύτηκε μία απλή γυναίκα. Ο Στ. Ράνσιμαν την αναφέρει ως μία από τους δρόμους της Ρώμης. Τα χρήματα έφταναν για ένα πενιχρό τρόπο ζωής, έτσι ο απελπισμένος Ανδρέας επώλησε τον τίτλο του Αυτοκράτορα των Ρωμαίων που κατείχε από τότε που απεβίωσε ο πατέρας του- στον Κάρολο Η΄ Βαλουά της Γαλλίας το 1494. Ο Κάρολος Η΄ απεβίωσε το 1498, όμως τον τίτλο έφεραν οι επόμενοι βασιλείς της Γαλλίας ως τον Κάρολο Θ΄ Βαλουά. Ο Ανδρέας απεβίωσε το 1502, ζητήθηκαν από τον πάπα 104 δουκάτα για τα έξοδα της κηδείας του. Ο Ανδρέας είχε επισκεφθεί την αδελφή του Ζωή (Σοφία) Παλαιολογίνα στη Μόσχα το 1480 και πάλι το 1491. Ήταν η δεύτερη σύζυγος του Ιβάν Γ΄ μεγάλου πρίγκιπα της Μόσχας.
ΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ : Ο Μανουήλ Παλαιολόγος (1455 - 1512) ήταν ο μικρότερος γιος του Θωμά, δεσπότη του Μωρέως, και της Αικατερίνης Ζακκαρία. Αδέλφια του ήταν ο Ανδρέας τιτουλάριος Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, η Ζωή (Σοφία) Παλαιολογίνα σύζυγος του Ιβάν Γ΄ μεγάλου πρίγκιπα της Μόσχας και η Ελένη σύζυγος του Λαζάρ Μπράνκοβιτς δεσπότη της Σερβίας. Ο Μανουήλ με τον μεγαλύτερο αδελφό του Ανδρέα μετέβησαν στη Ρώμη και συνάντησαν τον πατέρα τους λίγες ημέρες πριν αποβιώσει το 1465. Για τα επόμενα έτη τα δύο αδέλφια έμειναν υπό την επίβλεψη του Βησσαρίωνα του Τραπεζουντίου, που είχε γίνει καρδινάλιος. Ο πάπας Πίος Β΄ του παραχώρησε 50 δουκάτα το μήνα για τη διαβίωσή του. Το 1465 όμως απεβίωσε ο Πίος Β΄ και ο επόμενος πάπας Σίξτος ΣΤ΄ μείωσε το ποσό. Το 1502 απεβίωσε ο μεγαλύτερος αδελφός του Ανδρέας και είναι αμφίβολο αν είχε γιο· αν όχι, ο Μανουήλ θα έγινε τιτουλάριος Αυτοκράτορας των Ρωμαίων. Έπειτα από αρκετά έτη διαμονής στη Ρώμη, ο Μανουήλ εξέπληξε όλους εκεί, όταν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και έθεσε τον εαυτό του υπό τον Μωάμεθ Β΄. Ο σουλτάνος του παραχώρησε περιουσία και ένα άνετο εισόδημα τότε νυμφεύτηκε και απέκτησε δύο γιους. Απεβίωσε το 1512. Όταν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη νυμφεύτηκε και απέκτησε δύο τέκνα: Ιωάννης Παλαιολόγος, απεβίωσε σε νεαρή ηλικία και Ανδρέας Παλαιολόγος, μεταστράφηκε στο Ισλάμ.
ΕΛΕΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΙΝΑ : Η Ελένη Παλαιολογίνα (1442-1470) ήταν κόρη του Δημητρίου Παλαιολόγου, Δεσπότη του Μυστρά και της δεύτερης συζύγου του, Θεοδώρας Ασάνινας, κόρης του Παύλου Ασάνη. Εισήλθε στο χαρέμι του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄. Το 1460, ο Μωάμεθ εισέβαλε στο Δεσποτάτο του Μυστρά. Ο Δημήτριος συμφώνησε να αποχωρήσει από την πρωτεύουσά του, Μυστρά, και να την παραδώσει στους Τούρκους στις 30 Μαΐου. Ο Σουλτάνος κατέφθασε με τον κύριο όγκο του στρατού του την επόμενη ημέρα, ενώ ο Δημήτριος κλήθηκε να παρουσιαστεί ενώπιόν του. Ο Μωάμεθ δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφιβολίας στον Δημήτριος πως ο ίδιος ήταν αιχμάλωτός του και πως η ελληνική περίοδος κυριαρχίας στον Μυστρά είχε λάβει τέλος, ενώ απαίτησε εκ νέου η Ελένη, η οποία βρισκόταν, τότε, στην Μονεμβασία με την μητέρα της, να παραδοθεί στον ίδιο. Σύμφωνα με τον Βυζαντινό ιστορικό Γεώργιο Φραντζή, οδηγήθηκε στο χαρέμι του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ στις 30 Μαΐου 1460, ενώ αργότερα απελευθερώθηκε. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Οθωμανολόγο Φραντς Μπάμπινγκερ, η Ελένη είναι ουδέποτε να εισήλθε στο χαρέμι του Σουλτάνου, καθώς ο Μωάμεθ φοβόταν πως θα μπορούσε να τον δηλητηριάσει. Ο Δημήτριος απεβίωσε το 1470 σε μοναστήρι στην Ανδριανουπολη. Η μητέρα της Ελένης, Θεοδώρα Ασάνινα, επίσης απεβίωσε λίγο καιρό αργότερα. Η ίδια η Ελένη απεβίωσε από βουβωνική πανώλη, λίγο καιρό πριν τον πατέρα της.
ΜΕΧΜΕΤ ΜΕΖΙΧ ΠΑΣΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ : Ο Μεζίχ πασάς ήταν Μέγας Βεζίρης στην αρχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ήταν ελληνικής καταγωγής και επί Μωάμεθ Β΄ του Πορθητού κατείχε το αξίωμα του "Ρούμελη Μπεϊλέρμπεη", στρατάρχη της Ευρώπης. Το 1479 έλαβε το αξίωμα του Καπουδάν πασά (αρχηγού στόλου). Ως αρχηγός του οθωμανικού στόλου μετά την ατυχή εκστρατεία του κατά της Ρόδου, (1492), περιέπεσε σε δυσμένεια και παύτηκε με καθαίρεση. Η Πολιορκία της Ρόδου ήταν πολεμική επιχείρηση του Μωάμεθ Β΄ με σκοπό την κατάκτηση του νησιού. Η αποτυχημένη αυτή ενέργεια ήταν και η τελευταία μάχη του πρώτου Βενετοτουρκικού πολέμου. Τον Δεκέμβριο του 1479 ο σουλτάνος έστειλε μια ναυτική μοίρα υπό τις διαταγές του βεζίρη του, Μεσίχ Πασά Παλαιολόγο, να κατασκοπεύσει το νησί. Η μοίρα όμως, αφού διώχτηκε από τα νερά της Ρόδου και της Τήλου, άραξε στο κόλπο της Φενίκης να περιμένει και τον υπόλοιπο στόλο. Ο στόλος με 60 πλοία ενώθηκε με τη ναυτική μοίρα της Φενίκης και στις 23 Μαΐου 1480 φάνηκε μπροστά στη Ρόδο. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν και νικήθηκαν. Οι Τούρκοι είχαν χάσει 9.000 άντρες και είχαν 15.000 αιχμαλώτους οπότε έλυσαν τη πολιορκία και στις 18 Αυγούστου απομακρύνθηκαν από το νησί. Ο Σουλτάνος απάλλαξε τον Μεζίχ Πασά Παλαιολόγο από τα καθήκοντα του, θεωρώντας τον υπεύθυνο για την ήττα και τον υποβίβασε σε διοικητή της επαρχίας της Καλλίπολης. Αργότερα ο Σουλτάνος Βαγιαζίτ Β΄ τον επανέφερε αποκαθιστώντας τον βαθμό του όπου και τον διόρισε Μεγάλο Βεζίρη (Πρωθυπουργό) το 1499. Σκοτώθηκε ένα χρόνο μετά, το 1500, σε δυστύχημα που συνέβη κατά την έκρηξη της πυριτιδαποθήκης του Γαλατά, όπου το ωστικό κύμα τον έριξε από μεγάλο ύψος.
ΧΑΣ ΜΟΥΡΑΤ ΠΑΣΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ : Ο Χας Μουράτ Πασάς ήταν οθωμανός διοικητής ελληνικής καταγωγής. Σύμφωνα με τον 16ο αιώνα Εκθεσις Χρονικά, ο Χας Μουράτ και ο αδελφός του, Μεσίχ πασάς, ήταν γιοι κάποιου Γίδου Παλαιολόγου, που προσδιορίζονται από τη σύγχρονη Ιστορία Turchesca ως αδελφός του τελευταίου Βυζαντινού Αυτοκρατορα. Όταν ο Μαχμούτ Πασάς Άγγελοβιτς απορρίφθηκε ως Μεγάλος Βεζύρης και beylerbey (γενικός κυβερνήτης) της Ευρώπης το 1468, ο Χας Μουράτ τον διαδέχθηκε στη δεύτερη θέση. Φαίνεται ότι την είχε κρατήσει μέχρι το 1473, όταν διεξήγαγε μια εκστρατεία εναντίον του ηγεμόνα Uzun Hassan των Λευκοπροβαταδων Τουρκομανων στην Ανατολία, στην οποία νικήθηκε και σκοτώθηκε. Ο Ουζούν Χασάν υποχώρησε ενώπιον των Οθωμανών πέρα ​​από τον Ευφράτη. Σύμφωνα με ορισμένους Οθωμαους ιστορικούς, ο Μαχμούτ πασά, ο οποίος υπηρέτησε υπό τις διαταγές του Μουράτ, προσπάθησε να τον προειδοποιήσει ότι οι Τουρκομανοι ήταν συνηθισμένοι να χρησιμοποιούν δήθεν υποχωρήσεις και ότι πρέπει να τους ακολουθήσει με προσοχή, αλλά Μουράτ, ο οποίος παρουσιάζεται ως νέος, ορμητικός, και πρόθυμος να διεκδικήσει δόξα για τον εαυτό του, δεν το σκέφθηκε. Αντ 'αυτού, προχώρησε με μέρος του στρατού του, διέσχισε τον Ευφράτη και έπεσε σε ενέδρα στις 4 Αυγούστου. Η επακόλουθη μάχη του Τερτσάν ήταν μια καταστροφή για τους Οθωμανούς: ο Μουράτ σκοτώθηκε αν και η επιστολή του Ουζούν Χασάν πρός την Βενετία ισχυρίζεται ότι συνελήφθη μαζί με ένα μεγάλο μέρος του οθωμανικού στρατού, ενώ αρκετοί διακεκριμένοι διοικητές, όπως οι Τουραχάνογλου Öμέρ Μπέι και Φενάριογλου Αχμέτ Πασά, κρατήθηκαν φυλακισμένοι.
Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ελένη_Παλαιολογίνα_Μπράνκοβιτς
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ζωή_Σοφία_Παλαιολογίνα
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ανδρέας_Παλαιολόγος_(γιος_Θωμά)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μανουήλ_Παλαιολόγος_(γιος_Θωμά)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ελένη_Παλαιολογίνα_(κόρη_του_Δημητρίου_Παλαιολόγου)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μεσίχ_πασάς
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hass_Murad_Pasha
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πολιορκία_της_Ρόδου_(1480)

1 σχόλιο:

  1. Ξερετε κατι για τον Ferdinando Palaiologos?? Εχω φωτογραφια απο εναν ταφο στα Barbados. Πως μπορω να τη δημοσιευσω εδω?

    ΑπάντησηΔιαγραφή