μήτε πάρα πολύ μικρότερος απ᾽ τα τριάντα χρόνια,
μήτε και πάρα πολύ μεγαλύτερος. Αυτός είναι ο κατάλληλος καιρός για γάμο.
Τέσσερα χρόνια να ᾽ναι η γυναίκα έφηβη, τον πέμπτο να παντρεύεται.
Να παντρευτείς παρθένα, για να της μάθεις φρόνιμες συνήθειες,
κι αυτήν προπάντων να παντρεύεσαι, που κάθεται κοντά σου,
αφού τα πάντα γύρω απ᾽ αυτήν καλά τα μάθεις, μην τύχει για τους γείτονες χαρά να παντρευτείς.
Απ᾽ τη γυναίκα την καλή τίποτε πιο καλό δεν αποκτά ο άντρας,
και τίποτε πάλι φοβερότερο απ᾽ την κακή, που το φαΐ παραμονεύει:
αυτή το σύζυγό της, και δυνατός να είναι ακόμα,
δίχως δαυλό τον καίει και πρόωρα γηρατειά τού δίνει.
Καλά φυλάξου από των μακάριων αθανάτων την εκδίκηση.
Το φίλο με τον αδερφό σου μην τον κάνεις ίσο.
Μα κι αν τον κάνεις, πρώτος εσύ να μην τον βλάψεις,
κι ούτε ψεύτικη εύνοια στα λόγια να του δείξεις.
Μα αν εκείνος κάνει αρχή και πει λόγια ή κάνει πράξεις δυσάρεστες,
θυμήσου τα διπλά να του ανταποδώσεις. Κι αν πάλι για συμφιλίωση
το πρώτο βήμα κάνει και θέλει να σου δώσει ικανοποίηση, να το δεχτείς.
Ο ελεεινός ο άνθρωπος κάθε φορά και άλλον φίλο κάνει.
Ο χαρακτήρας σου να μη διαψεύδει την εμφάνισή σου.
Μήτε να λέγεσαι άνθρωπος που φιλοξενεί πολλούς, μήτ᾽ αφιλόξενος,
μήτε και φίλος των κακών, μήτε και των καλών κατήγορος,
μήτε ποτέ σου να τολμήσεις την ψυχοφθόρα φτώχεια ενός ανθρώπου
την καταραμένη να ονειδίσεις: είναι κι αυτή δοσμένη απ᾽ τους θεούς που ζουν αιώνια.
Άριστος θησαυρός μες στους ανθρώπους η φειδωλή η γλώσσα,
που σαν προχωράει με μέτρο είναι πολύ μεγάλη η χάρη της.
Αν πεις κακία, γοργά κι ο ίδιος θ᾽ ακούσεις μεγαλύτερη.
Δυσάρεστος μην είσαι σε τραπέζι που φιλοξενεί πολλούς:
από κοινό τραπέζι αντλείς πάρα πολλή χαρά μ᾽ ελάχιστη δαπάνη.
Ούτε ποτέ με την αυγή να κάνεις σπονδή στο Δία λαμπερό κρασί
με χέρια άνιφτα, ούτε στους άλλους αθανάτους.
Γιατί βέβαια τότε δε σ᾽ ακούν και τις ευχές σου αποστρέφονται.
Μήτε στραμμένος προς τον ήλιο όρθιος να ουρείς.
Κι απ᾽ τη στιγμή που δύει —να το θυμάσαι— μέχρι ν᾽ ανατείλει,
ούτε στο δρόμο επάνω ούτε έξω από το δρόμο, όταν περπατάς, να ουρείς,
μήτε ξεγυμνωμένος: είναι των μακάριων θεών και οι νύχτες.
Ο θεϊκός ο άνθρωπος, με το μυαλό το φρόνιμο, καθισμένος κατουρά
ή πλησιάζοντας στον τοίχο μιας αυλής καλοφραγμένης.
Κι ούτε το αιδοίο σου από σπέρμα μολυσμένο
ν᾽ αφήνεις να φαίνεται μες στο σπίτι, στην εστία κοντά, αλλά να τ᾽ αποφεύγεις.
Μήτε γυρίζοντας από ταφή δυσοίωνη
να σπέρνεις απογόνους, μα από ευωχία των αθανάτων επιστρέφοντας.
Κι ούτε στα νερά των ποταμών να κατουράς που ρέουν προς τη θάλασσα,
ούτε στις κρήνες. Αυτό πολύ να τ᾽ αποφεύγεις.
Μήτε και να αποπατείς. Δεν είναι τούτο το καλύτερο.
Κι ούτε ποτέ των αέναων ποταμών το καλλίροο νερό
με τα πόδια να περάσεις, προτού προσευχηθείς κοιτάζοντας στα ωραία ρείθρα,
αφού τα χέρια σου ένιψες με το νερό το καθαρό, το πολυέραστο.
Όποιος διαβεί ποτάμι δίχως να ᾽χει ξεπλύνει την αθλιότητα και τα χέρια του,
αυτόν θα τον μισήσουν οι θεοί και λύπες κατόπιν θα του δώσουν.
Σε πλούσιο των θεών συμπόσιο απ᾽ το πεντόκλαδο να μην κόβεις
το ξερό απ᾽ το χλωρό με σίδερο που αστράφτει.
Ούτε ποτέ να βάζεις την οινοχόη επάνω απ᾽ τον κρατήρα
την ώρα που πίνουν. Μοίρα ολέθρια σ᾽ αυτή την πράξη υπάρχει.
Μήτε σαν φτιάχνεις σπίτι να το αφήσεις ατελές,
μήπως και πάει να κάτσει κρώζοντας καμιά κουρούνα που πολύ κραυγάζει.
Από μια χύτρα με πόδια που σε θυσία δε χρησιμοποίησες μην πάρεις
για να φας, μήτε να λουστείς. Υπάρχει και για τούτη την πράξη τιμωρία.
Μη βάζεις να καθίσει πάνω σε μέρη ιερά, καλό δεν είναι,
δωδεκάμερο παιδί — αυτό τον άνδρα τον κάνει άνανδρο—
ούτε δωδεκάμηνο. Το ίδιο ολέθρια και τούτη η πράξη είναι.
Μήτε ο άντρας το σώμα του με γυναικείο λουτρό
να καθαρίζει. Γιατί κι εδώ θα ᾽ρθει εν καιρώ ολέθρια τιμωρία.
Ούτε αν τύχει να βρεθείς σε θυσίες που καίγονται
να βλασφημείς ολέθρια. Και γι᾽ αυτό ο θεός οργίζεται
Έτσι να πράττεις. Κι απ᾽ την κακή τη φήμη των ανθρώπων να φυλάγεσαι.
Γιατί η κακοφημία είναι άσχημη, κι ελαφριά που να μπορείς να τη σηκώσεις εύκολα πολύ, μα να την κουβαλάς βαριά, και δύσκολη να την αποτινάξεις.
Φήμη καμιά δε χάνεται ολότελα που άνθρωποι πολλοί
τη διαδώσουν. Μία θεά είναι κι αυτή επίσης.
Τις μέρες του Δία καλά αφού φυλάξεις κι όπως πρέπει,
δίνε στους δούλους σου οδηγίες. Είναι η τριακοστή του μήνα μέρα άριστη,
για να ελέγχεις τις δουλειές και να μοιράζεις το σιτηρέσιό τους,
αν βέβαια οι άνθρωποι την αλήθεια διακρίνοντας τηρούνε.
Τούτες οι μέρες από το συνετό το Δία είναι:
Πρώτον, η πρώτη και η τέταρτη και η έβδομη του μήνα είναι μέρες ιερές
—γιατί την έβδομη γέννησε η Λητώ το χρυσοσπάθη Απόλλωνα—
και η όγδοη και η ένατη. Όμως του μήνα που αυξάνει δυο είναι οι μέρες
για να ασχοληθείς κατεξοχήν με τα ανθρώπινα έργα:
η ενδέκατη και η δωδέκατη. Είναι κι οι δυο καλές
για να κουρεύεις πρόβατα και να μαζεύεις τον ευφρόσυνο καρπό.
Μα η δωδέκατη απ᾽ την ενδέκατη πολύ καλύτερη είναι.
Γιατί σ᾽ αυτή γνέθει τα νήματα η αράχνη που ίπταται ψηλά,
όταν η μέρα είναι πλήρης, όταν κι ο γνωστικός μαζεύει το σωρό του.
Αυτή τη μέρα να στήνει και η γυναίκα αργαλειό και στη δουλειά αρχή να κάνει.Τη δέκατη τρίτη μέρα απ᾽ την αρχή του μήνα ν᾽ αποφεύγεις
ν᾽ αρχίσεις τη σπορά. Φυτά όμως να φυτέψεις είναι άριστη.
Η έκτη από τη μέση είναι πολύ ανώφελη για τα φυτά,
μα για τη γέννηση αγοριού είναι καλή. Μα για κορίτσι ανώφελη είναι
και για να γεννηθεί και για να παντρευτεί.
Ούτε κι η πρώτη έκτη είναι κατάλληλη να γεννηθεί κορίτσι,
μα είναι ευνοϊκή να μουνουχίσεις ερίφια και κοπάδια πρόβατα,
και μαντρί για να σηκώσεις γύρω₋γύρω για τα ποίμνια.
Είναι καλή για γέννηση αγοριού που θ᾽ αγαπάει να μιλά πειραχτικά,
να λέει ψέματα, λόγια κολακευτικά, θα αγαπά και τις κρυφές παρέες.
Την όγδοη του μήνα να μουνουχίζεις κάπρο και βόδι
που δυνατά μουγκρίζει, και τη δωδέκατη τα καρτερικά μουλάρια.
Πηγή : https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=134&page=26
https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=134&page=27
https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=134&page=28
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου