Πέμπτη 17 Αυγούστου 2023

ΟΙ 10 μεγαλύτεροι εχθροί των Οθωμανών Τούρκων κατά την βυζαντινή περίοδο (1299-1461)

1) ΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΛΑΙΟΛΌΓΟΣ ΡΩΜΑΊΟΣ ΑΥΤΟΚΡΆΤΟΡΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ : Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (1391-1425), από τους πιο αξιόλογους της δυναστείας των Παλαιολόγων. Όλα τα χρόνια της εξουσίας του προσπάθησε να αντιμετωπίσει την Οθωμανική απειλή, αλλά ήταν φανερό ότι η άλλοτε κραταιά αυτοκρατορία που είχε συρρικνωθεί σημαντικά και έπνεε τα λοίσθια δεν είχε τις δυνάμεις να αντισταθεί και να αντιστρέψει την κατάσταση. Συνέβαλε και ο ίδιος στην εξέλιξη αυτή, καθώς δεν αξιοποίησε τις ευκαιρίες που του παρουσιάσθηκαν. Στην αποφασιστική μάχη της Αγκύρας (20 Ιουλίου 1402), ο Ταμερλάνος νίκησε τους Οθωμανούς και έδωσε ανάσα ζωής για μισό ακόμη αιώνα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο Μανουήλ δεν επωφελήθηκε της ταπείνωσης που υπέστησαν οι Οθωμανοί και υπέγραψε μαζί τους συνθήκη ειρήνης με ελάχιστα οφέλη (1403). Ο νέος σουλτάνος Μωάμεθ Α' διατήρησε φιλικές σχέσεις με τον Μανουήλ. Έως το 1421 επεκράτησε ύφεση στις σχέσεις Βυζαντινών και Οθωμανών και η εξέλιξη αυτή βοήθησε τον Μανουήλ να επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη (1415) και την Πελοπόννησο. Άφησε πίσω του πλούσιο συγγραφικό έργο, αποτελούμενο από επιστολές, ποιήματα, βίους Αγίων, θεολογικά και ρητορικά δοκίμια.
2) ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΌΓΟΣ ΡΩΜΑΊΟΣ ΑΥΤΟΚΡΆΤΟΡΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ : Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Δραγάσης Παλαιολόγος (1405 - 1453) ήταν ο τελευταίος βασιλεύων Ρωμαίος (Βυζαντινός) αυτοκράτορας, ως μέλος της δυναστείας των Παλαιολόγων αλλά και ο πρώτος και τελευταίος αυτοκράτορας που πήρε τον τίτλο "Βασιλεύς των Ελλήνων", από το 1449 έως το θάνατό του που έπεσε μαχόμενος κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453). Μετά το χαμό του ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έγινε θρυλική μορφή της ελληνικής λαϊκής παράδοσης ως ο «Μαρμαρωμένος βασιλιάς».
3) ΓΕΏΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΡΙΏΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΆΣ ΤΗΣ ΗΠΕΊΡΟΥ ΚΑΙ ΙΛΛΥΡΊΑΣ : Ο Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντέρμπεης (1404 ή 1405 - 1468), γιος του Βυζαντινού άρχοντα Ιωάννη Καστριώτη και της Σέρβας πριγκίπισσας Βοϋσάβας υπήρξε μία ηρωική μορφή που κάτω από την πορφυρή σημαία με τον δικέφαλο αετό, την σημαία του Βυζαντίου, πολέμησε επί δεκαετίες κατά των Οθωμανών, με αμέτρητες νίκες. Το προσωνύμιο Σκεντέρμπεης το πήρε από τους Τούρκους που τον θεώρησαν ισάξιο με τον Μεγάλο Ισκαντάρ ή Σκεντέρ, δηλαδή τον Μέγα Αλέξανδρο.
4) ΙΩΆΝΝΗΣ ΟΥΝΙΑΔΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΌΣ ΤΗΣ ΟΥΓΓΑΡΊΑΣ : Ο Ιωάννης Ουνυάδης (1406 - 1456) υπήρξε ηγετική στρατιωτική και πολιτική μορφή της Ουγγαρίας στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη κατά το 15ο αιώνα που διατέλεσε αντιβασιλιάς του βασιλείου της Ουγγαρίας για πάνω από 10 χρόνια. Ήταν γιος οικογένειας ευγενών Ρουμανικής καταγωγής. Απέκτησε τη στρατιωτική του κατάρτιση στις νότιες παραμεθόριες περιοχές του Βασιλείου της Ουγγαρίας που ήταν εκτεθειμένες σε Οθωμανικές επιθέσεις. Όταν διορίσθηκε βοεβόδας της Τρανσυλβανίας και επικεφαλής πολλών νότιων επαρχιών, ανέλαβε την ευθύνη για την υπεράσπιση των συνόρων το 1441. Οι καινοτομίες συνέβαλαν στις πρώιμες επιτυχίες του ενάντια στα Οθωμανικά στρατεύματα, που λεηλατούσαν τις νότιες παραμεθόριες επαρχίες στις αρχές της δεκαετίας του 1440. Αν και νικήθηκε στη Μάχη της Βάρνας το 1444 και στη δεύτερη μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1448, η επιτυχημένη του «Μακρά εκστρατεία» στον Αίμο το 1443-44 και η υπεράσπιση του Βελιγραδίου/Nándorfehérvár το 1456 κατά των στρατευμάτων που οδηγούσε προσωπικά ο Σουλτάνος καθιέρωσε τη φήμη του ως μεγάλου στρατηγού. Οι νίκες του επί των Τούρκων τους εμπόδισαν να εισβάλουν στο Βασίλειο της Ουγγαρίας για περισσότερα από 60 χρόνια. Η φήμη του ήταν αποφασιστικός παράγοντας για την εκλογή του γιου του, Ματθαίου Κορβίνου, ως βασιλιά από τη Δίαιτα του 1457. Ο Ουνυάδης είνα δημοφιλής ιστορική μορφή μεταξύ των Ούγγρων, των Ρουμάνων, των Σέρβων, των Βουλγάρων και άλλων εθνών της περιοχής.
5) ΤΖΙΟΒΑΝΙ ΤΖΙΟΥΣΤΙΝΙΆΝΙ ΣΤΡΑΤΗΓΌΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΒΑΣ : Ο Τζιοβάνι Τζουστινιάνι Λόγγο (1418 – 1453), ή εξελληνισμένα Ιωάννης Ιουστινιάνης, ήταν Γενουάτης στρατιωτικός, μέλος μίας από τις σημαντικότερες οικογένειες της Γένοβας, και Πρωτοστράτωρ της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1453. Μεγάλωσε στη Χιο και τη Γένοβα της βόρειας Ιταλίας. Ήταν ένας από τους πιο γενναίους υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης κατά την πολιορκία κι Άλωση από τους Οθωμανούς, ως επικεφαλής ενόπλου τμήματος 700 Γενουατών κι ο θανάσιμος τραυματισμός του επιτάχυνε την πτώση.
5) ΣΤΡΑΤΑΡΧΗΣ ΜΠΟΥΣΙΚΩ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ : Ο Ζαν Β΄ Λε Μαινγκρ (Jean II Le Maingre, στην παλαιά γαλλική : Jehan le Meingre), επίσης γνωστός ως Μπουσικώ (Boucicaut) (1366 - 1421), ήταν Γάλλος ιππότης που έχει απεικονιστεί ως πρότυπο της ιπποσύνης. Φημισμένος για τη στρατιωτική του ικανότητα, έγινε στρατάρχης της Γαλλίας. Το 1396 έλαβε μέρος στην κοινή γαλλο-ουγγρική σταυροφορία εναντίον των Οθωμανών, η οποία υπέστη βαριά ήττα στις 28 Σεπτεμβρίου στη μάχη της Νικοπόλεως. Συνελήφθη αιχμάλωτος του οθωμανού σουλτάνου Βαγιαζίτ Α΄, αλλά, σε αντίθεση με πολλούς από τους συντρόφους του, διέφυγε την εκτέλεση και τελικά απελευθερώθηκε με εξαγορά (που κόστισε 150.000 λίβρες). Λίγο αργότερα ο αυτοκράτορας Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος ζήτησε και πάλι βοήθεια από τη χριστιανική Ευρώπη. Ο Κάρολος ΣΤ΄ ανέθεσε στον Μπουσικώ την αποστολή σωτηρίας της αυτοκρατορίας και του παρείχε 1.200 άνδρες. Ο Μπουσικώ, ως ναύαρχος, αποβιβάστηκε με έξι πλοία στην Κωνσταντινούπολη το καλοκαίρι του 1399 και πραγματοποίησε άθλους, «επιβάλλοντας τον τρόμο των όπλων του», πραγματοποιώντας επιδρομές στην ανατολική ακτή του Βοσπόρου.
6) ΒΑΣΙΛΙΆΣ ΣΙΓΙΣΜΟΥΝΔΟΣ ΤΗΣ ΟΥΓΓΑΡΊΑΣ : Ο Σιγισμούνδος του Λουξεμβούργου (1368 – 1437) ήταν μονάρχης που βασίλεψε ως Βασιλιάς της Ουγγαρίας και της Κροατίας από το 1387, Βασιλιάς της Γερμανίας από το 1410, Βασιλιάς της Βοημίας από το 1419 και Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το 1433 ως το θάνατό του το 1437. καθώς και πρίγκιπας-εκλέκτορας του Βραδεμβούργου (1378–1388 και 1411–1415). Η Μάχη της Νικόπολης διεξήχθη στις 25 Σεπτεμβρίου 1396 όταν ένας συμμαχικός στρατός Ουγγρικών, Κροατικών, Βουλγαρικών, Βλαχικών, Γαλλικών, Βουργουνδικών, Γερμανικών και ανάμεικτων σταυροφόρων, με τη βοήθεια του Βενετικού ναυτικού, ξεκίνησε την πολιορκία του παρά τον Δούναβη φρουρίου της Νικόπολης. Ο Χριστιανικός στρατός κατέληξε στα χέρια μίας Οθωμανικής δύναμης και υπέστη δεινή ήττα· αυτό οδήγησε στο τέλος του βουλγαρικού Βασιλείου. Οι θλιβερές συνέπειες της διακυβέρνησης, η οποία ξεκινά απερίσκεπτα μία επιχείρηση ζωτικής σημασίας με το πνεύμα μίας ιπποτικής περιπέτειας. Καμία νέα αποστολή δεν ξεκίνησε από τη Δυτική Ευρώπη για να σταματήσει η τουρκική πρόοδος στα Βαλκάνια μετά από αυτή την ήττα, μέχρι το 1440. Με τη νίκη τους στη Νικόπολη, οι Τούρκοι αποθάρρυναν τη δημιουργία μελλοντικών Ευρωπαϊκών συνασπισμών εναντίον τους. Διατήρησαν τις πιέσεις τους στην Κωνσταντινούπολη, έσφιξαν τον έλεγχό τους στα Βαλκάνια και έγιναν μία μεγαλύτερη απειλή για την Κεντρική Ευρώπη. 
7) ΒΛΑΔΙΣΛΑΟΣ ΒΑΣΙΛΙΆΣ ΠΟΛΩΝΊΑΣ ΚΑΙ ΟΥΓΓΑΡΊΑΣ : Ο Βλαδίσλαος Γ΄ της Βάρνας ή Βλαδίσλαος Γ΄ της Πολωνίας (1424 − 1444) από τον οίκο των Γιαγκελλόνων, υπήρξε βασιλιάς της Πολωνίας από το 1434 και της Ουγγαρίας από το 1440 μέχρι τον θάνατό του στη Μάχη της Βάρνας. Ο μεικτός χριστιανικός στρατός -που συνίστατο κύρια από ουγγρικές και πολωνικές δυνάμεις, μαζί με Τσέχους, παπικούς ιππότες, Βόσνιους, Κροάτες, Σέρβους, Βούλγαρους και Ρουμάνους- συναντήθηκε στο πεδίο της μάχης με τον αριθμητικά υπέρτερο οθωμανικό στρατό. Οι Ούγγροι ήσαν ελλειπώς εξοπλισμένοι και η βοήθεια από την Βλαχία, την Αλβανία και την Κωνσταντινούπολη δεν έφθασε ποτέ. Ο ουγγρικός στρατός ήταν μικρότερος και ασταθής. Δεν είχε σχεδόν καθόλου πεζικό, εκτός από 100 έως 300 Τσέχους μισθοφόρους τυφεκιοφόρους. Το υπόλοιπο του στρατού αποτελείτο από βαρύ ιππικό, κυρίως βασιλικό μαζί με μισθοφόρους και άλλα Επισκοπικές ίλες ή λάβαρα ευγενών. Στις 10 Νοεμβρίου του 1444, διεξήχθη η μάχη της Βάρνας, όπου ο σταυροφορικός στρατός (που αποτελείτο κυρίως από Πολωνούς και Ούγγρους) νικήθηκε από πολυάριθμη δύναμη Οθωμανών και ο ίδιος ο Βλαδίσλαος σκοτώθηκε[10] πραγματοποιώντας, επικεφαλής Πολωνών ιππέων, ριψοκίνδυνη επίθεση στο κέντρο της οθωμανικής διάταξης όπου βρίσκονταν ο σουλτάνος Μουράτ B΄ με το σώμα των γενίτσαρων. Οι 30.000 Σταυροφόροι συντρίφθηκαν από 120.000 Οθωμανούς. Περίπου οι μισοί στρατιώτες του ενωμένου στρατού σκοτώθηκαν. Με αυτή την ήττα σταμάτησε οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια παρεμπόδισης της διείσδυσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας στην ανατολική Ευρώπη για αρκετές δεκαετίες.
8) ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΣ Ο ΑΝΑΣΚΟΛΠΙΣΤΗΣ ΗΓΕΜΟΝΑΣ ΤΗΣ ΒΛΑΧΙΑΣ : Γεννήθηκε το 1431 στην Τρανσυλβανία. Ο πατέρας του, ο Βλαντ Β’, ήταν ηγεμόνας της Βλαχίας. Πατέρας και γιος ανήκαν στο τάγμα των Ντρακούλ, τάγμα αφιερωμένο στην καταπολέμηση της ισλαμικής απειλής, που αντιπροσώπευε εκείνη την περίοδο η Οθωμανική αυτοκρατορία. Ο Βλαντ Β’ και ο πρωτότοκος γιος του, σκοτώθηκαν σε μια μάχη εναντίον της επανάστασης των Ούγγρων ευγενών το 1447. Όταν ο Βλαντ αφέθηκε ελεύθερος απ’ τους Οθωμανούς εκείνη την περίοδο και γύρισε πίσω στη Βλαχία, είχε να αντιμετωπίσει πολλά ανοιχτά μέτωπα. Αν ήθελε να πάρει τη θέση του πατέρα του, ως ηγεμόνας της Βλαχίας, έπρεπε να δώσει πολλούς αγώνες. Το 1460, ο Βλαντ σταμάτησε κάθε επικοινωνία με την Οθωμανική αυτοκρατορία. Έδωσε μία πολύ ξεκάθαρη απάντηση στους Οθωμανούς απεσταλμένους, που είχαν έρθει για να ζητήσουν φόρο υποτελείας: Κάρφωσε τα τουρμπάνια στα κεφάλια τους. Αμέσως μετά, διέσχισε με τις δυνάμεις του τον Δούναβη, περνώντας σε περιοχές που κατείχε η οθωμανική αυτοκρατορία. Για να αντιμετωπίσει τον Βλαντ, έστειλε ο σουλτάνος τον Μπέη της Νικόπολης, Χαμζά Πασά, μαζί με 1000 ιππείς. Ο Βλαντ τους έστησε ενέδρα και τους κατατρόπωσε. Μετά τη μάχη, ο Βλαντ παλούκωσε και τους 1001 Οθωμανούς. Ήταν μόνο η αρχή. Ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β’ πέρασε γρήγορα στην αντεπίθεση. Με στρατό που έφτανε τις 100.000, πέρασε τον Δούναβη και μπήκε στη Βλαχία. Οι δυνάμεις του Βλαντ δε μπορούσαν να συγκριθούν αριθμητικά με αυτές του Σουλτάνου, γι’ αυτό και ο Βλαντ άρχισε έναν αντάρτικο πόλεμο, που προκάλεσε τεράστιες απώλειες στους αντιπάλους. Σε μία βραδινή επιδρομή, οι άντρες του Βλαντ λέγεται ότι σκότωσαν 15.000 Τούρκους. Με ρυθμό βασανιστικά αργό και φοβερές απώλειες, οι Οθωμανοί κατάφεραν να φτάσουν στο Ταργκοβίστε, την πρωτεύουσα της Βλαχίας. Εκεί, όμως, τους περίμενε ένα σοκαριστικό θέαμα. Ένα λιβάδι είχε «στολιστεί» απ’ άκρη σ’ άκρη με τα παλουκωμένα κορμιά Οθωμανών στρατιωτών. Η εικόνα έτρεψε τον επιτιθέμενο στρατό σε φυγή. Ο Μωάμεθ Β’ αποχώρησε από τη Βλαχία.
9) ΒΑΣΙΛΙΆΣ ΛΑΖΑΡΟΣ ΤΩΝ ΣΈΡΒΩΝ : Ο πρίγκιπας Λάζαρος (1329 - 1389) ιδρυτής τού Οίκου των Λαζάρεβιτς, ήταν Σέρβος ηγεμόνας του Μεσαίωνα, ο οποίος δημιούργησε την μεγαλύτερη και πιο ισχυρή επικράτεια από αυτές, στις οποίες διασπάστηκε η Σερβική αυτοκρατορίας. Ήταν πρίγκιπας της Σερβίας του Μοράβα και άγιος της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η Μάχη στο Κοσσυφοπέδιο αποτέλεσε κρίσιμη αλλά και πολύνεκρη σύγκρουση των στρατευμάτων της επεκτεινόμενης Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της Σερβίας του Μοράβα. Και οι δύο στρατοί εκμηδενίστηκαν στη μάχη. Και ο Λάζαρος και ο Μουράτ έχασαν τη ζωή τους και τα απομεινάρια των στρατευμάτων τους τελικά υποχώρησαν από το πεδίο της μάχης. Ο γιος του Μουράτ Βαγιαζήτ Α΄ στραγγάλισε το μικρότερο αδελφό του Γιάκουμπ Τσελέμπι, όταν άκουσε ότι ο πατέρας του είχε πεθάνει και έτσι έγινε ο μοναδικός κληρονόμος του Οθωμανικού θρόνου. Οι Σέρβοι έμειναν με λίγους άνδρες, που δεν αρκούσαν για να υπερασπιστούν αποτελεσματικά τα εδάφη τους, ενώ οι Τούρκοι είχαν πολλά περισσότερα στρατεύματα στην Ανατολή. Κατά συνέπεια τα Σερβικά πριγκιπάτα, που δεν ήταν ήδη, έγιναν υποτελή στους Οθωμανούς, έγιναν έτσι τα επόμενα χρόνια, ενδίδοντας το ένα μετά το άλλο.
10) ΤΑΡΜΕΛΑΝΟΣ ΗΓΕΜΟΝΑΣ ΦΎΛΑΡΧΟΣ ΤΩΝ ΟΥΖΜΠΕΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΟΓΓΌΛΩΝ : Ο Τιμούρ (1336 – 1405), ιστορικά γνωστός ως Ταμερλάνος, ήταν Μογγόλος κατακτητής. Ως ιδρυτής της αυτοκρατορίας των Τιμουριδών στην Περσία και την Κεντρική Ασία έγινε ο πρώτος ηγέτης της δυναστείας των Τιμουριδών. Προερχόταν από τις περιοχές της Σαμαρκάνδης. Ονομαζόταν επίσης Τιμούρ Λενκ, δηλαδή Τιμούρ ο κουτσός. Ήταν εκτουρκισμένος Μογγόλος, γεννημένος στο σημερινό Ουζμπεκιστάν και αναδείχθηκε στην υπηρεσία του Τσαγκατάι Χαν, τον οποίο περιθωριοποίησε στα χρόνια 1364-1370 προκειμένου να αναλάβει ο ίδιος την εξουσία. Ανακήρυξε το κράτος του ως διάδοχο εκείνου του Τζένγκις Χαν και διεκδίκησε την άμεση καταγωγή του από τον Τζένγκις Χαν. Με ένα στρατό Τούρκων και τουρκόφωνων Μογγόλων, απομεινάρι της μογγολικής αυτοκρατορίας, ο Ταμερλάνος από την αρχή της στρατιωτικής του σταδιοδρομίας προσπάθησε να υποτάξει τους ανταγωνιστές του. Το 1400, ο Ταμερλάνος εισέβαλε στη Γεωργία και προχώρησε προς τη Μεσόγειο καταλαμβάνοντας τη Βαγδάτη (1401) και τη Δαμασκό. Ο επόμενος πόλεμος διεξήχθη στη Μικρά Ασία εναντίον της οθωμανικής αυτοκρατορίας και το 1402, στην Άγκυρα, συνέτριψε τις δυνάμεις του Βαγιαζήτ Α', τον οποίο συνέλαβε και τον έκλεισε μέσα σε ένα κλουβί όπου και αυτοκτόνησε. Στη συνέχεια κατέλαβε όλη τη Μικρά Ασία φθάνοντας μέχρι τη Σμύρνη. Η ήττα αυτή του Βαγιαζήτ διέσωσε για πενήντα ακόμη χρόνια την αποδυναμωμένη πια βυζαντινή αυτοκρατορία.
Πηγή : https://www.sansimera.gr/biographies/267
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%99%CE%91%CE%84_%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82
https://www.google.com/amp/s/www.himara.gr/istoria/11884-georgios-kastriotis-o-prigkipas-ton-ipeiroton%3fformat=amp
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%9F%CF%85%CE%BD%CF%85%CE%AC%CE%B4%CE%B7%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%99%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CE%B1%CE%BD_%CE%92%CE%84_%CE%9B%CE%B5_%CE%9C%CE%B5%CE%BD%CE%B3%CE%BA%CF%81
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%91%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9D%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7%CF%82_(1396)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CF%83%CE%BB%CE%B1%CE%BF%CF%82_%CE%93%CE%84_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%92%CE%AC%CF%81%CE%BD%CE%B1%CF%82
https://www.google.com/amp/s/www.mixanitouxronou.gr/o-roumanos-drakoulas-pou-paloukone-tous-stratiotes-tou-moameth-tou-porthiti-pos-echase-to-kefali-tou/%3famp=1
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%AC%CE%B6%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%A7%CF%81%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%B9%CF%84%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9A%CE%BF%CF%83%CF%83%CF%85%CF%86%CE%BF%CF%80%CE%B5%CE%B4%CE%AF%CE%BF%CF%85
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου