Viking raids in medieval Western Mediterranean and Iberian peninsula

Viking activity in the Iberian peninsula seems to have begun around the mid-ninth century as an extension of Viking raids on and establishment of bases in Frankia in the earlier ninth century. While connections between the Norse and Eastern Islamic lands were well-established, particularly involving the Rus' along the Volga and around the Caspian Sea, relations with the Western edge of Islam were more sporadic and haphazard. Although Vikings may have over-wintered in Iberia, no evidence has been found for trading or settlement. Indeed, the Iberian peninsula may not have offered particularly wealthy targets, in the ninth to tenth centuries. Sporadic raiding continued until the end of the Viking Age. Our knowledge of Vikings in Iberia is mainly based on written accounts. There are archaeological findings of what may have been anchors of Viking ships, and some shapes of mounds by riversides look similar to the Norse longphorts in Ireland. These may have been ports or docks for Viking longships.
Compared with the rest of Western Europe, the Iberian Peninsula seems to have been little affected by Viking activity, either in the Christian north or the Muslim south. In some of their raids on Spain, the Vikings were crushed either by the Kingdom of Asturias or the Emirate armies. Our knowledge of Vikings in Iberia is mainly based on written accounts, many of which are much later than the events they purport to describe, and often also ambiguous about the origins or ethnicity of the raiders they mention. A little possible archaeological evidence has come to light, but research in this area is ongoing. Viking activity in the Iberian peninsula seems to have begun around the mid-ninth century as an extension of their raids on and establishment of bases in Frankia in the earlier ninth century, but although Vikings may have over-wintered there, there is as yet no evidence for trading or settlement. The most prominent and probably most significant event was a raid in 844, when Vikings entered the Garonne and attacked Galicia and Asturias. When the Vikings attacked A Coruña they were met by the army of King Ramiro I and were heavily defeated. Many of the Vikings' casualties were caused by the Galicians' ballistas powerful torsion-powered projectile weapons that looked rather like giant crossbows. 70 of the Vikings' longships were captured on the beach and burned. They then proceeded south, raiding Lisbon and Seville. This Viking raid on Seville seems to have constituted a significant attack. 859–861 AD saw another spate of Viking raids, apparently by a single group. Despite some elaborate tales in late sources, little is known for sure about these attacks. After unsuccessful raids on both northern Iberia and al-Andalus, the Vikings seem also to have raided other Mediterranean targets. Evidence for Viking activity in Iberia vanishes after the 860s, until the 960s-70s, when a range of sources including Dudo of Saint-Quentin, Ibn Ḥayyān, and Ibn Idhārī, along with a number of charters from Christian Iberia, while individually unreliable, together afford convincing evidence for Viking raids on Iberia in the 960s and 970s. Tenth- or eleventh-century fragments of mouse bone found in Madeira, along with mitocondrial DNA of Madeiran mice, suggests that Vikings also came to Madeira (bringing mice with them), long before the island was colonised by Portugal. Quite extensive evidence for minor Viking raids in Iberia continues for the early eleventh century in later narratives (including some Icelandic sagas) and in northern Iberian charters. As the Viking Age drew to a close, Scandinavians and Normans continued to have opportunities to visit and raid Iberia while on their way to the Holy Land for pilgrimage or crusade, or in connection with Norman conquests in the Mediterranean. Key examples in the saga literature are Sigurðr Jórsalafari (king of Norway 1103-1130) and Røgnvaldr kali Kolsson (d. 1158).
The Viking raid on Seville, then part of the Umayyad Emirate of Córdoba, took place in 844. After raiding the coasts of Spain and Portugal, a Viking fleet arrived in Seville through the Guadalquivir on 25 September, and took the city on 1 or 3 October. The Vikings pillaged the city and the surrounding areas. Emir Abd ar-Rahman II of Córdoba mobilised and sent a large force against the Vikings under the command of the hajib (chief-minister) Isa ibn Shuhayd. After a series of indecisive engagements, the Muslim army defeated the Vikings on either 11 or 17 November. Seville was retaken, and the remnants of the Vikings fled Spain. After the raid, the Muslims raised new troops and built more ships and other military equipment to protect the coast. The quick military response in 844 and the subsequent defensive improvements discouraged further attacks by the Vikings. Historians such as Hugh N. Kennedy and Neil Price contrast the rapid Muslim response during the 844 raid, as well as the organization of long-term defences, with the weak responses by the contemporary Carolingians and Anglo-Saxons against the Vikings.
The Viking fleet, composed of allies of Hastein and Björn Ironside, sailed from their base at Noirmoutier on the Loire river estuary in Francia. Prior to attacking Seville, it was seen near the coast of France and on French rivers (the Seine, the Loire, and the Garonne). They plundered Asturias, under the rule of the Christian King Ramiro I, but suffered heavy losses at A Coruña and were defeated by Ramiro at the Tower of Hercules. Next, they sailed southward and plundered the Atlantic coast. They took the Muslim city of Lisbon in August or September of 844 and occupied it for 13 days, during which time they engaged in skirmishes with the Muslims. The governor of Lisbon, Wahballah ibn Hazm, wrote about the attack to Emir Abd ar-Rahman II of Córdoba, who was the overall leader of Muslims in Spain. After leaving Lisbon, they sailed further south and raided the Spanish towns of Cadiz, Medina Sidonia, and Algeciras, and possibly the Abbasid-controlled town of Asilah in Morocco.
On 25 September, the Vikings arrived near Seville after sailing up the Guadalquivir. They set up their base on Isla Menor, a defensible island on the Guadalquivir Marshes. On 29 September, local Muslim forces marched against the Vikings but were defeated. The Vikings took Seville by storm on 1 or 3 October after a brief siege and heavy fighting. They looted and pillaged the city, and, according to Muslim historians, gave its inhabitants the "terrors of imprisonment or death" and spared "not even the beasts of burden". Although the unwalled city of Seville was taken, its citadel remained in Muslim hands. The Vikings tried but failed to burn the city's recently-built great mosque.
When he heard about the fall of Seville, Abd ar-Rahman II mobilized his forces under the leadership of his hajib, Isa ibn Shuhayd. He summoned nearby governors to gather their men. They assembled in Córdoba, and then marched to Axarafe, a hill near Seville, where Isa ibn Shuhayd set up his headquarters. A contingent led by Musa ibn Musa al-Qasi, the leader of the semi-independent Banu Qasi principality to the north, joined this army despite Musa ibn Musa's political rivalry with Abd ar-Rahman, and played an important part in the campaign. In the following days, the two sides clashed multiple times, with varying results. Finally the Muslims won a major victory on 11 or 17 November at Talyata. According to Muslim sources, 500 to 1000 Vikings were killed and 30 Viking ships were destroyed. The Muslims made use of Greek Fire. The Muslims also reported that the commanders of the Vikings were killed and at least 400 were captured many of whom were hanged from the palm-trees of Talyata. The remaining Vikings retreated to their vessels and sailed downriver while the inhabitants of the surrounding countryside pelted them with stones. Soon, the Vikings offered to trade the plunder and prisoners they had taken in exchange for clothes, food, and unhindered downriver journey. After that, they rejoined the rest of the fleet on the coast. The weakened fleet, pursued by Abd ar-Rahman's ships, left the Iberian Peninsula after a brief raid in the Algarve.
The city of Seville and its suburbs were left in ruins. The destruction caused by the Viking raiders terrified the people of Al-Andalus. Abd ar-Rahman ordered new measures to guard against further raids. He established a naval arsenal in Seville and built walls around the city and other settlements. Ships and weaponry were made, sailors and troops were raised, and messenger networks were established to spread information about future attacks. These measures were successful in frustrating later Viking raids in 859 and 966. Most of the Vikings sailed back to Francia, and their defeat by the Andalusian army might have discouraged them from attacking the Iberian Peninsula again. The following year, the Vikings sent an embassy to the court of Abd ar-Rahman, who then sent the poet Yahya ibn al-Hakam (nicknamed Al-Ghazal, "the Gazelle") as an ambassador to the Vikings. Later Islamic sources report that some of the raiders remained and settled in the area, converted to Islam, and became cheese traders.
Evidence for Viking activity in Iberia after 861 is sparse for nearly a century: a range of sources including Dudo of Saint-Quentin, Ibn Ḥayyān, and Ibn Idhārī, along with a number of charters from Christian Iberia, together afford convincing evidence for Viking raids on Iberia in the 960s and 970s. The Chronicle of Sampiro and a number of later sources portray a raid in 968 led by one Gundered: a fleet of a hundred ships of Norsemen and Flemings arrives at the port of Iuncaria, intending to pillage Iria, but the Vikings are met at Fornelos by the armies of Bishop Sisnando Menéndez, who is killed in the battle. After three years devastating and pillaging the land, they are defeated at the Cebreiro mountains by one Gonzalo Sánchez, either a Galician count, Gonzalo Sánchez, or, according to some authors, as William Sánchez of Gascony. Bishop Sisnando was responsible for the fortification of Santiago de Compostela, allegedly against the raids of Norse, Flemings, and other enemies who uses to raid the lands and shores of Galicia. Several Galician charters of later decades relate the destruction of monasteries and the suffering of the people as "dies Lordemanorum" ("day of the Northmen"); in particular one charter dated in 996 uses the location of an ancient fortress of the Norse, in the south bank of the Ulla river, as a landmark. According to Ibn Idhārī, in 966 Lisbon was again raided by the Norse, this time with a fleet of 28 ships, but they were successfully repulsed. He recounts further raids in Al-Andalus, in a series of annalistic asides to narratives of events in Córdoba, for 971-72; these records chime with a note in the textually related, and not necessarily reliable, Anales Complutenses and the first group of the Anales Toledanos saying that Vikings attacked Campos (Santiago or to the Campos Goticos in the province of Leon) in 970.
Around 860, Ermentarius of Noirmoutier and the Annals of St-Bertin provide contemporary evidence for Vikings based in Frankia proceeding to Iberia and thence to Italy. Three or four eleventh-century Swedish Runestones mention Italy, memorialising warriors who died in 'Langbarðaland', the Old Norse name for southern Italy (Langobardia Minor). It seems clear that rather than being Normans, these men were Varangian mercenaries fighting for Byzantium. Varangians may first have been deployed as mercenaries in Italy against the Arabs as early as 936. Later several Anglo-Danish and Norwegian nobles participated in the Norman conquest of southern Italy.  Harald Sigurdsson (c. 1015 –1066), given the epithet Hardrada ("stern counsel" or "hard ruler") in the sagas, was King of Norway (as Harald III) from 1046 to 1066. In addition, he unsuccessfully claimed the Danish throne until 1064 and the English throne in 1066. Before becoming king, Harald had spent around fifteen years in exile as a mercenary and military commander in Kievan Rus' and of the Varangian Guard in the Byzantine Empire. In 1038, Harald joined the Byzantines in their expedition to Sicily, in George Maniakes's (the sagas' "Gyrge") attempt to reconquer the island from the Muslim Saracens, who had established the Emirate of Sicily on the island. During the campaign, Harald fought alongside Norman mercenaries such as William Iron Arm. According to Snorri Sturluson, Harald captured four towns on Sicily. In 1041, when the Byzantine expedition to Sicily was over, a Lombard - Norman revolt erupted in southern Italy, and Harald led the Varangian Guard in multiple battles. Harald fought with the Catepan of Italy, Michael Dokeianos with initial success, but the Normans, led by their former ally William Iron Arm, defeated the Byzantines in the Battle of Olivento in March, and in the Battle of Montemaggiore in May. After the defeat, Harald and the Varangian Guard were called back to Constantinople, following Maniakes' imprisonment by the emperor and the onset of other more pressing issues. Harald and the Varangians were thereafter sent to fight in the southeastern European frontier as the Balkan peninsula in Bulgaria, where they arrived in late 1041. There, he fought in the army of Emperor Michael IV in the Battle of Ostrovo of the 1041 campaign against the Bulgarian uprising led by Peter Delyan, which later gained Harald the nickname the "Bulgar-burner" (Bolgara brennir) by his skald. Edgar the Ætheling, who left England in 1086, went there, Jarl Erling Skakke won his nickname after a battle against Arabs in Sicily. On the other hand, many Anglo-Danish rebels fleeing William the Conqueror, joined the Byzantines in their struggle against Robert Guiscard, duke of Apulia, in Southern Italy.
Björn Ironside was a historical Swedish Viking chief who also figures in late sources as a son of Ragnar Lodbrok and a legendary king of Sweden. He lived in the 9th century, being securely dated between 855 and 858. Björn Ironside is said to have been the first ruler of the Swedish Munsö dynasty. In the early 18th century, a barrow on the island of Munsö was claimed by antiquarians to be Björn Järnsidas hög or Björn Ironside's barrow. Medieval sources refer to Björn Ironside's potential sons and grandsons, including Erik Björnsson and Björn at Haugi. His descendants in the male line supposedly ruled over the Swedes until c. 1060. The complicity of Björn in all this is unclear. However, a number of Frankish, Arab and Irish sources mention a large Viking raid into the Mediterranean in 859-861 where he was supposedly involved. After raiding down the Iberian coast and fighting their way through Gibraltar, the Norsemen pillaged the south of France, where the fleet stayed over winter, before landing in Italy where they captured the city of Pisa. Flush with this victory and others around the Mediterranean (including in Sicily and North Africa) during the Mediterranean expedition, the Vikings are recorded to have lost 40 ships to a storm. They returned to the Straits of Gibraltar and, at the coast of Medina-Sidonia, lost 2 ships to fire catapults in a surprise raid by Andalusian forces, leaving only 20 ships intact. The remnants of the fleet came back to French waters in 862. Björn Ironside was the leader of the expedition according to the later chronicle of William of Jumièges. The Fragmentary Annals of Ireland say that two sons of Ragnall mac Albdan (Ragnar Lodbrok?), a chief who has been expelled from Lochlann by his brothers and stayed in the Orkney Islands, headed the enterprise. William of Jumièges refers to Björn as Bier Costae ferreae (Ironside) who was Lotbroci regis filio(son of King Lodbrok). William's circumstantial account of the Mediterranean expedition centers around Björn's foster-father Hastein. The two Vikings conducted many (mostly successful) raids in France. Later on Hastein got the idea to make Björn the new Roman Emperor and led a large Viking raid into the Mediterranean together with his protegée. They proceeded inland to the town of Luna, which they believed to be Rome at the time, but were unable to breach the town walls. To gain entry a tricky plan was devised: Hastein sent messengers to the bishop to say that, being deathly ill, he had a deathbed conversion and wished to receive Christian sacraments and/or to be buried on consecrated ground within their church. He was brought into the chapel with a small honor guard, then surprised the dismayed clerics by leaping from his stretcher. The Viking party then hacked its way to the town gates, which were promptly opened letting the rest of the army in. When they realised that Luna was not Rome, Björn and Hastein wished to invest this city but changed their minds when they heard that the Romans were well prepared for defense. After returning to West Europe, the two men parted company. Björn was shipwrecked at the English coast and barely survived. He then went to Frisia where he died.There are some historical problems with this account. Hastein appears in the contemporary sources later than Björn and could hardly, for chronological reasons, be his foster-father. Moreover, Luni is known to have been plundered by Saracens rather than by Vikings.
Πηγή : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Björn_Ironside
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Viking_expansion
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Vikings_in_Iberia
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Harald_Hardrada
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Viking_raid_on_Seville

Στρατηγική και τακτικές αρχαίων ανδρών που κυβερνούν την οικουμένη (Μέρος Β') : Θουκυδίδης (Ελλάδα)

Ο Θουκυδίδης του Ολόρου ο Αλιμούσιος (460 π.Χ. - 399 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός, γνωστός για τη συγγραφή της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου. Πρόκειται για ένα κλασικό ιστορικό έργο, το πρώτο στο είδος του, που αφηγείται με τεκμηριωμένο τρόπο τα γεγονότα του Πελοποννησιακού Πολέμου (431 - 404 π.Χ.), μεταξύ της Αθήνας και τηςΣπάρτης. Ο Θουκυδίδης έζησε ως το τέλος του πολέμου, όπως λέει ο ίδιος στο Ε 26 της Ιστορίας, αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τη συγγραφή του έργου. Πρόλαβε να γράψει γεγονότα εως το 411 π.Χ. Το έργο του άσκησε μεγάλη επιρροή σε ιστορικούς και μελετάται ως σήμερα από πολιτικούς επιστήμονες, καθώς θεωρείται ο πατέρας του πολιτικού ρεαλισμού ως προσέγγιση στη μελέτη των διεθνών σχέσεων. Γεννημένος στον δήμο Αλιμούντος, τον σημερινό Άλιμο, ο Θουκυδίδης είχε συγγενικούς δεσμούς με τον Αθηναίο πολιτικό και στρατηγό Μιλτιάδη και το γιο του Κίμωνα. Το 424 π.Χ. εκλέχθηκε στρατηγός και ανέλαβε τη διοίκηση επτά πλοίων που αγκυροβολούσαν στη Θάσο, λόγω των διασυνδέσεών του στην περιοχή. Κατά το χειμώνα του 424/3 π.Χ. ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας επιτέθηκε στην Αμφίπολη, μια παραλιακή πόλη της Μακεδονίας στα δυτικά της Θάσου, στρατηγικής σημασίας για την Αθηναϊκή Συμμαχία, λόγω της ναυπηγήσιμης ξυλείας που πρόσφερε η περιοχή και επειδή βρισκόταν κοντά στα χρυσωρυχεία του Παγγαίου. Ο Αθηναίος διοικητής της Αμφίπολης ζήτησε βοήθεια από το Θουκυδίδη. Ο Βρασίδας, γνωρίζοντας ότι ο Θουκυδίδης βρισκόταν στη Θάσο και φοβούμενος βοήθεια από τη θάλασσα, έσπευσε να προσφέρει ευνοϊκούς όρους στους κατοίκους της Αμφίπολης για παράδοση, τους οποίους και δέχτηκαν. Έτσι όταν ο Θουκυδίδης έφτασε στην Αμφίπολη, η πόλη ήταν ήδη υπό σπαρτιατικό έλεγχο. Τα νέα για την απώλεια της Αμφίπολης προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση στην Αθήνα. Σχετικά με την αποτυχία του να σώσει την πόλη, ο Θουκυδίδης αναφέρει: «Μου συνέβη να εξοριστώ από την πόλη μου επί είκοσι χρόνια μετά τη στρατηγία μου στην Αμφίπολη και, έχοντας επαφή με τα πράγματα των δύο πλευρών, και ιδίως, λόγω της εξορίας μου, με τα πράγματα των Πελοποννήσιων, είχα τη δυνατότητα να τα προσεγγίσω απερίσπαστος και να τα κατανοήσω καλύτερα». Πιθανόν ο Θουκυδίδης ταξίδεψε και στη Σικελία κατά την εκστρατεία στη Σικελία, καθώς υπάρχουν παραδείγματα βαθιάς γνώσης των τοπικών συνθηκών. Κάποιος με το όνομα Οινόβιος κατάφερε να περάσει ένα νόμο που επέτρεπε στο Θουκυδίδη να γυρίσει στην Αθήνα, πιθανόν λίγο μετά την παράδοση της Αθήνας και το τέλος του πολέμου το 404 π.Χ.. Ο Παυσανίας συνεχίζει λέγοντας ότι δολοφονήθηκε κατά την επιστροφή του στην Αθήνα. Πολλοί αμφισβητούν αυτή την εκδοχή, θεωρώντας πως υπάρχουν ενδείξεις ότι έζησε μέχρι και το 398 π.Χ. Το σίγουρο είναι ότι, παρόλο που έζησε μετά το τέλος του πολέμου, δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την Ιστορία του. Η αφήγησή του τελειώνει απότομα στο μέσο του 411 π.Χ., υποδηλώνοντας ίσως ότι πέθανε ξαφνικά κατά τη διάρκεια της συγγραφής του έργου. Σύμφωνα με κάποια παράδοση αναφέρεται ότι το κείμενό του βρέθηκε να τελειώνει με μία ανολοκλήρωτη πρόταση. Τα λείψανά του επιστράφηκαν στην Αθήνα και ενταφιάστηκαν στον οικογενειακό τάφο του Κίμωνα.
Ο Θουκυδίδης πεκπαιδεύτηκε από τους Σοφιστές, δασκάλους και φιλοσόφους της κλασικής Αθήνας (Αναξαγόρα και Αντιφώντα). Έχει επηρεαστεί, από την τραγωδία πράγμα που φαίνεται από το διάλογο των Αθηναίων- Μηλίων, ο οποίος είναι γραμμένος σε μορφή ερώτησης απάντησης (στιχομυθία). Επίσης συχνά αντιδιαστέλλει τη γνώμη με την τύχη, επηρεασμένος και πάλι από την τραγωδία. Ο Θουκυδίδης θαύμαζε τον Περικλή και επιδοκίμαζε την εξουσία που είχε στο λαό, παρόλο που αποστρεφόταν τους λαϊκιστές δημαγωγούς που τον διαδέχτηκαν. Ο Θουκυδίδης δεν ήταν υπέρμαχος της ριζικής δημοκρατίας που προωθούσε ο Περικλής, αλλά πίστευε ότι ήταν αποδεκτή όταν λειτουργούσε υπό την καθοδήγηση ενός ικανού ηγέτη. Άλλη επιρροή του Θουκυδίδη ήταν ο Ιπποκράτης. Στο τμήμα του έργου που περιγράφει το λοιμό που έπληξε την Αθήνα η ανάλυση του πάνω στα χαρακτηριστικά της ασθένειας αυτής είναι πολύ λεπτομερής και δείχνει άμεσα την επιρροή του από τον Ιπποκράτη.
Ο Θουκυδίδης γενικά αναγνωρίζεται ως ένας από τους πρώτους αληθινούς ιστορικούς. Με την εισαγωγή της μεθόδου της ιστορικής αιτιότητας, δηλαδή της αναζήτησης των βαθύτερων αιτιών ενός γεγονότος, υπήρξε ο πρώτος που προσέγγισε με επιστημονικό τρόπο την ιστορία. Ο Θουκυδίδης δεν εξετάζει την τέχνη, τη λογοτεχνία ή την κοινωνία της εποχής εκείνης, αλλά αυστηρά ό,τι θεωρούσε ότι σχετιζόταν με τον πόλεμο, και αυτό γιατί περιέγραφε ένα συγκεκριμένο γεγονός και όχι μια ιστορική περίοδο. Επίσης άξιο προσοχής αποτελεί τ' ότι είχε συναίσθηση της σπουδαιότητας που θα είχε το έργο του για τις μελλοντικές γενιές.
Θουκυδίδης : «Αλλά θα είμαι ικανοποιημένος αν το έργο μου κριθεί ωφέλιμο από όσους θελήσουν να έχουν ακριβή γνώση των γεγονότων που συνέβησαν και εκείνων που θα συμβούν στο μέλλον, τα οποία, με δεδομένη την ανθρώπινη κατάσταση, θα είναι όμοια ή παραπλήσια. Έγραψα την ιστορία μου για να μείνει αιώνιο κτήμα των ανθρώπων και όχι σαν έργο επίκαιρου διαγωνισμού για ένα πρόσκαιρο ακροατήριο».
Ο Θουκυδίδης θεωρείται ο «πατέρας» του πολιτικού ρεαλισμού, της κυρίαρχης σχολής σκέψης στις διεθνείς σχέσεις και τις στρατηγικές σπουδές. Είναι εξαιρετικά συνηθισμένο οι σύγχρονοι θεωρητικοί των διεθνών σχέσεων να αρχίζουν τα βιβλία τους με αναφορές στο Θουκυδίδη και να καταπιάνονται με τα επιχειρήματά του, ακόμα και όταν διαφωνούν με αυτά. Είναι επίσης συνηθισμένο πολιτικοί που λειτούργησαν με βάση τις αρχές του πολιτικού ρεαλισμού, όπως οι Αμερικανοί υπουργοί Εξωτερικών George Marshall και Henry Kissinger, να νιώθουν την ανάγκη να ανατρέξουν στο Θουκυδίδη για να δικαιολογήσουν τη πολιτική τους πρακτική. Το πόσο ενδιαφέρει το έργο του Θουκυδίδη φαίνεται επίσης από τη συνεχώς αυξανόμενη σχετική ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Στην Ελλάδα, αντίθετα, ο Θουκυδίδης είναι ένας «γνωστός-άγνωστος». Είναι γνωστός γιατί το έργο του για τον Πελοποννησιακό πόλεμο διδάσκεται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και είναι ταυτόχρονα «άγνωστος» γιατί η έμφαση που δίνεται στη μετάφρασή του κειμένου, στο συντακτικό και στη γραμματική συνήθως αποπροσανατολίζει από τη σε βάθος κατανόηση του κειμένου. Κατ’ αναλογία, η υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με το Θουκυδίδη προέρχεται κυρίως από φιλολόγους και ιστορικούς. Το έργο του Θουκυδίδη παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο και η Ιστορία του Πελοποννησιακού πόλεμου μας βοηθάει να κατανοήσουμε τη «δυναμική» της παγκόσμιας ιστορίας και να αποκωδικοποιήσουμε τη σύγχρονη διεθνή πολιτική. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο φιλόδοξος στόχος που έθεσε για το έργο του ο Θουκυδίδης (δηλαδή να μπορεί να προβλέπει αυτά «που πρόκειται να συμβούν στο μέλλον» και να μείνει η Ιστορία του αιώνιο κτήμα) επιτεύχθηκε απόλυτα. Η διαχρονικότητα και η επικαιρότητα της ιστορίας του Πελοποννησιακού πολέμου ενός έργου που γράφτηκε πριν από είκοσι-τέσσερις αιώνες έχει επανειλημμένα επισημανθεί από πολλούς αναλυτές. Αναφορές υπάρχουν στο έργο του Thomas Hobbes τον 17ο αιώνα, ενώ πιο πρόσφατα ο Louis J.Halleπαρατήρησε ότι «ο Θουκυδίδης, όπως ο ίδιος είχε προβλέψει, έγραψε όχι μόνο την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου, αλλά και την ιστορία των Ναπολεόντειων πολέμων, του Πρώτου Παγκόσμιου πολέμου, του Δευτέρου Παγκόσμιου πολέμου και του Ψυχρού Πολέμου». Πράγματι, τα βασικά προβλήματα της διεθνούς πολιτικής (π.χ. διακρατικος ανταγωνισμός, συμμαχίες, αποτροπή, «θεωρία του ντόμινο», καταναγκασμός, κατευνασμός, δίλημμα ασφαλείας, ισορροπία δυνάμεων, κ.λ.π.), παρά τις δραματικές τεχνολογικές αλλαγές παραμένουν αναλλοίωτα ανά τους αιώνες. Έτσι, είναι εύλογο ότι ο Θουκυδίδης θεωρείται επίκαιρος για τους στρατηγικούς αναλυτές που προσπαθούν να κατανοήσουν, για παράδειγμα, τη λογική του ανταγωνισμού μεταξύ μιας χερσαίας και μιας ναυτικής δύναμης (π.χ. Αθήνα-Σπάρτη, Ρώμη-Καρχηδόνα, Αγγλία-Γερμανία, Η.Π.Α.-Σοβιετική Ένωση), τους πολιτικούς επιστήμονες να κατανοήσουν τη λογική του ιμπεριαλισμού ή τους φιλοσόφους που προσπαθούν να κατανοήσουν τη σχέση μεταξύ φύσεως (ή ισχύος) και νόμου (ή ηθικής). Η ανάλυση του Θουκυδίδη μας είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για να εξηγήσουμε το παρελθόν, να κατανοήσουμε το παρόν και να διαβλέψουμε πιθανές εξελίξεις για το μέλλον. Ένα παράδειγμα είναι αρκετό για να θεμελιώσω τον ισχυρισμό μου: αναφορικά με το ζήτημα του πολέμου, που αποτελεί το θεμελιώδες πρόβλημα στη θεωρία των διεθνών σχέσεων, ο Θουκυδίδης μας έχει προσφέρει ένα μεγάλης εμβέλειας αναλυτικό εργαλείο, καθώς ήταν ο πρώτος που συσχέτισε το ζήτημα του πολέμου με την αλλαγή στο συσχετισμό ισχύος. Αυτή η ανάλυση έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμη, για να εξηγήσει κανείς πολέμους μεταξύ μεγάλων δυνάμεων για τη πρωτοκαθεδρία στο διεθνές σύστημα (ηγεμονικούς πολέμους), και γενικότερα την άνοδο και τη πτώση των μεγάλων δυνάμεων. Εν κατακλείδι και συμπερασματικά καταλήγω στις εξής τρεις επισημάνσεις. Πρώτον, η προσέγγιση του μνημειώδους αυτού έργου από θεωρητικής σκοπιά βοηθάει τον μελετητή να εκτιμήσει ακόμη περισσότερο την αξία της ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου και την διαχρονική συνεισφορά της καθώς αυτή είναι πάντα επίκαιρη. Δεύτερο, η μελέτη του έργου του Θουκυδίδη μας παρέχει τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να αναλύσουμε σε βάθος και με νηφαλιότητα τη διεθνή πολιτική. Τρίτον, ο Θουκυδίδης μας βοηθάει να κατανοήσουμε τη λογική της στρατηγικής συμπεριφοράς των κρατών στο διεθνές σύστημα και κυρίως της λογική του πολέμου και τη ειρήνης. Το έργο του Θουκυδίδη επιτρέπει τη «θεωρητική αφαίρεση», αφού βρίθει γενικών κρίσεων και εκτιμήσεων, πάνω στις οποίες στηρίζεται η διατύπωση επιμέρους υποθέσεων. Αξίζει να σταχυολογήσει κανείς ορισμένες από αυτές:
1) Στην αρχή κάθε πολέμου οι άνθρωποι δείχνουν μεγαλύτερο ενθουσιασμό».
2) «Η κυριαρχία στη θάλασσα είναι τεράστιο πλεονέκτημα».
3) «Ο πόλεμος γίνεται λιγότερο με όπλα και περισσότερο με χρήματα».
4) «Δεν υπάρχει ισχυρότερος δεσμός μεταξύ πόλεων ή ιδιωτών από το κοινό συμφέρον».
5) «Στο πόλεμο οι ευκαιρίες δε περιμένουν».
6) «Τα του πολέμου είναι άδηλα».
7) «Όσο γίνεται μακρύτερος ο πόλεμος, τόσο η έκβασή του καταντάει να εξαρτάται από τυχαία περιστατικά».
8) «Δύο στοιχεία είναι βλαβερά όταν πρέπει να λάβει κανείς μια ορθή απόφαση: η βιασύνη και ο θυμός».
9) «Ζει ασφαλέστερα εκείνος ο οποίος δε δημιουργεί στον εαυτό του αιτία μετάνοιας επειδή ευνόησε τους αντιπάλους του».
10) «Ακολουθούν τη πιο σωστή πολιτική όσοι απέναντι των ίσων δεν υποχωρούν, απέναντι των ισχυρότερων συμπεριφέρονται με φρόνηση και απέναντι των κατωτέρων είναι μετριοπαθείς».
11) «Στο πόλεμο η σωφροσύνη και η αφθονία χρημάτων είναι οι κύριοι συντελεστές της επιτυχίας».
12) «Οι φρόνιμοι είναι πρόθυμοι να βάλουν τέρμα στο πόλεμο όταν έχουν την υπεροχή».
13) «Δεν πρέπει όπως το έχουμε συνήθεια, να δεχόμαστε συμμάχους τους οποίους πρέπει να βοηθούμε αν βρεθούν στην ανάγκη, αλλά οι οποίοι καμιά δε μπορούν να μας δίνουν βοήθεια σε ώρα δικής μας ανάγκης».
14) «Φρόνιμοι είναι εκείνοι που ξέρουν ότι ο πόλεμος δε περιορίζεται στα όρια που εκείνοι θέλουν να του επιβάλλουν, αλλά ότι η τύχη οδηγεί τη πορεία του».
15) «Φρόνιμοι είναι όσοι προστατεύουν τις επιτυχίες τους από το αμφίβολο της τύχης».
16) Για τους διάσημους ανθρώπους, όλη η γη είναι ένας τάφος. (Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος).
17) Είναι αξίωμα γενικά παραδεγμένο, πως κανένα κράτος δεν μπορεί να κρατηθεί ελεύθερο αν δεν είναι στον ίδιο βαθμό ισχυρό με τα γειτονικά του κράτη.
18) Ή πιο συνηθισμένη συνέπεια της απροσδόκητης κι αιφνιδιαστικής ευημερίας ενός λαού είναι να γίνουν οι πολίτες ματαιόδοξοι και αλαζόνες. Αντίθετα, τα καλά που αποκτήθηκαν με τη φρόνηση είναι πιο σίγουρα και διατηρούνται περισσότερο από εκείνα που φέρνει η τύχη. Με λίγα λόγια, οι άνθρωποι είναι πιο ικανοί να αποκρούσουν την κακοδαιμονία, παρά να φυλάξουν την ευημερία τους.
19) Θα πείσθηκες από την πείρα της ζωής σου ότι πολύ λίγα πράγματα πετυχαίνουν με την παράφορη επιθυμία, ενώ τα περισσότερα κατορθώνονται με τη συνετή και ήρεμη πρόνοια.
20) Όλοι έχουμε τάση προς την αμαρτία, είτε σαν άτομα, είτε σαν ομάδες, και δεν υπάρχει νόμος ικανός να μας εμποδίσει, αφού οι άνθρωποι δοκίμασαν όλα τα είδη των τιμωριών, χωρίς αποτέλεσμα, κι έφτασαν ακόμα σε υπερβολική αυστηρότητα, με την ελπίδα να προλάβουν τα εγκλήματα των κακούργων.
21) Πρέπει να υπομένουμε τα χτυπήματα που μας καταφέρουν οι θεοί αγόγγυστα, αλλά να αντιμετωπίζουμε με γενναιότητα τα χτυπήματα των εχθρών μας.
22) Πρώτο καθήκον του ιστορικού είναι να αναζητεί την αλήθεια με πείσμονα επιμονή.
23) Το μεγαλύτερο κίνητρο για κάθε έργο που αρχίζει είναι η ελπίδα και ο έρωτας. Ο έρωτας δείχνει το δρόμο και η ελπίδα τον ακολουθεί από κοντά. Ο έρωτας σχεδιάζει τον τρόπο, με τον οποίο θα γίνει το έργο, και η ελπίδα ζητάει τη βοήθεια της τύχης. Αυτά τα δύο είναι η πηγή όλων των δεινών μας. Αν και αόρατα, είναι τρομερότερα κι απ' τους πιο μεγάλους ορατούς κινδύνους.
24) Τόσο παράξενη είναι η φύση του ανθρώπου, ώστε να περιφρονεί εκείνον που τον κολακεύει και να θαυμάζει εκείνον που δεν υποτάσσεται.
25) Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον. Ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι. (από τον Επιτάφιο του Περικλή)
26) Οι καιροί ου μενετοί. Οι καιροί [ή οι ευκαιρίες] δεν περιμένουν.
27) Φιλοκαλούμεν γαρ μετ’ ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας. (από τον Επιτάφιο του Περικλή).
28) Ανδρών επιφανών πάσα η γη τάφος. (από τον Επιτάφιο του Περικλή).
29) Τοις τολμώσιν η τύχη ξύμφορος. Η τύχη βοηθάει τους τολμηρούς.
30) Ου τοις άρχειν βουλομένοις μέμφομαι, αλλά τοις υπακούειν ετοιμοτέροις ούσιν. Δεν κατηγορώ αυτούς που ασκούν την εξουσία, αλλά αυτούς που είναι πρόθυμοι να υπακούσουν.
31) Άνδρες πόλις και ού τείχη, ουδέ νήες ανδρών κεναί. Η ισχύς της πόλης είναι οι άντρες και όχι τα τείχη ούτε τα άδεια πλοία.
32) Αδικούμενοι οι άνθρωποι μάλλον οργίζονται ή βιαζόμενοι. Οι άνθρωποι περισσότερο οργίζονται όταν τους αδικούν παρά όταν ασκείται βία επάνω τους.
33) Και παρά δύναμιν τολμηταί και παρά γνώμην κινδυνευταί και εν τοις δεινοίς ευέλπιδες. [Οι Αθηναίοι είναι] τολμηροί πέρα από τις δυνάμεις τους, ριψοκίνδυνοι εν γνώσει τους και αισιόδοξοι στις δυσκολίες.
34) Το εναντιούμενον τω δυναστεύοντι δήμος ωνόμασται. Αυτό που εναντιώνεται στο δυνάστη λέγεται λαός.
35) Έστιν ο πόλεμος ουχ όπλων το πλέον, αλλά δαπάνης. Το πλεονέκτημα στον πόλεμο δεν το δίνουν τα όπλα, αλλά τα χρήματα που δαπανώνται.
36) Το αυτό δίκαιον και ξύμφορον της τιμωρίας ουχ ευρίσκεται εν αυτώ δυνατόν όν άμα γίγνεσθαι. Το δίκαιο και το συμφέρον δεν είναι δυνατό να συνυπάρχουν στο ίδιο πράγμα.
37) Μη φεύγειν τους πόνους ή μηδέ τα τιμάς διώκειν. Μην αποφεύγεις τους κόπους ή, αλλιώς, να μην κυνηγάς αξιώματα.
38) Η ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω παραδειγμάτων.
39) Ο δε πόλεμος... βίαιος διδάσκαλος.
40) Προς έκαστα δει εχθρόν ή φίλον μετά καιρού γίγνεσθαι. Σε όλα τα πράγματα πρέπει να γίνεται κανείς εχθρός ή φίλος, ανάλογα με τις περιστάσεις.
Πηγή : https://piotita.gr/2014/10/10/η-συνεισφορά-του-θουκυδίδη-στις-διεθν/
https://www.sansimera.gr/quotes/authors/73
https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=745
https://ekivolosblog.wordpress.com/2013/07/02/ο-θουκυδιδησ-ωσ-φιλοσοφικοσ-ιστορικο/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Θουκυδίδης

Στρατηγική και τακτικές αρχαίων ανδρών που κυβερνούν την οικουμένη (Μέρος Α') : ΣουνΤζου (Κίνα)

Τον 4ο αιώνα π.Χ. ο Σουν Τσου έγραψε το κλασσικό Πινγκ-Φα (η τέχνη του πολέμου), που είναι μια από τις παλαιότερες σωζόμενες γραμματείες πάνω στη στρατιωτική θεωρία και στρατηγική. Για πολλούς αιώνες αυτή η μελέτη, η αποτελούμενη από 25 χιλιάδες λέξεις, αποτέλεσε το κύριο πολεμικό δόγμα στην Κίνα και άσκησε μεγάλη επίδραση στην Ιαπωνία. Στη νεότερη εποχή, ο Μάο Τσε Τουνγκ μελέτησε προσεχτικά το βιβλίο, στη διάρκεια του αγώνα του για την επικράτηση του κομμουνισμού στην  Κίνα. Ο Γκιάπ έκανε το ίδιο στη διάρκεια του Πρώτου και του Δεύτερου Πολέμου της Ινδοκίνας. Σήμερα οι ηγέτες των επαναστατικών και τακτικών στρατών, όπως και μεγάλων επιχειρήσεων και βιομηχανιών, εξακολουθούν να μελετούν την «Τέχνη του Πολέμου». Ορισμένοι το θεωρούν ως ένα προκαταρκτικό κείμενο, ενώ άλλοι πιστεύουν πως είναι η Βίβλος της πολεμικής τέχνης. Κάποιοι Κινέζοι ιστορικοί θεωρούν πως ο Σουν Τζου έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ., αλλά το περιεχόμενο του ίδιου του βιβλίου παραπέμπει μάλλον στον 4ο αιώνα π.Χ. Υπάρχουν κάποια στοιχεία που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Σουν Τζου υπηρέτησε στον στρατό του βασιλιά Βου. Σε άλλες διηγήσεις ο Σουν Τσου αναφέρεται ως αυτός που νίκησε τα κράτη του Βορρά- Τσίι και Τσιν. Μια από τις πιο γνωστές ιστορίες για τον Σουν Τσου είναι ότι χρησιμοποίησε ως «στρατιώτες» εκατοντάδες παλλακίδες του Βου για να κάνει στον Βασιλιά μια επίδειξη στρατιωτικών κινήσεων και ελιγμών. Για αιώνες ολόκληρους, οι Κινέζοι- και αργότερα οι Μογγόλοι- μελετούσαν και εφάρμοζαν τα διδάγματα της «Τέχνης του Πολέμου». Το βιβλίο έγινε γνωστό στον δυτικό κόσμο το 1722 όταν ένας Ιησουίτης ιεραπόστολος το μετάφρασε και το δημοσίευσε στο Παρίσι. Έτσι θεωρείται ότι το μελέτησε ο Μέγας Ναπολέων, που ήταν κορυφαίος στην στρατηγική. Το βιβλίο στη συνέχεια μεταφράστηκε στα ρώσικα, στα γερμανικά και στα αγγλικά. Η πολεμική τέχνη για τον συγγραφέα δεν είναι μια αυστηρή και ακριβής επιστήμη και δεν υπόκειται σε συγκεκριμένους κανόνες και οδηγίες. Για αυτούς τους λόγους δεν προσφέρεται για ακαδημαϊκή διδασκαλία. Παρόλα αυτά η Τέχνη του Πολέμου είναι ένα ντοκουμέντο, που αποτελεί την πρώτη απόπειρα εκλογίκευσης του σχεδιασμού και της διεξαγωγής πολεμικών επιχειρήσεων. Τα δύο βασικά δόγματα της Τέχνης του Πολέμου είναι: α) η προετοιμασία της άμυνας για την απόκρουση οποιασδήποτε επίθεσης β) η αναζήτηση μεθόδων για τη νίκη εναντίον του εχθρού. Μια σημαντική πλευρά του δεύτερου στόχου είναι να βρεθεί τρόπος να ηττηθεί ο εχθρός χωρίς τελικά να συγκρουστεί κανείς μαζί του σε μάχη. Σύμφωνα με τον Σουν Τσου, η στρατιωτική ισχύς είναι το έσχατο μέσο. Πριν να εμπλακεί σε μια μάχη ο ηγέτης πρέπει να δοκιμάσει άλλες μεθόδους, όπως να κυκλοφορήσει φήμες στο αντίπαλο στρατόπεδο, να δοκιμάσει τη δωροδοκία και τον επηρεασμό των αντιπάλων διοικητών και με κάθε τρόπο να υπονομεύσει το ηθικό και τις ικανότητες του εχθρού. Αν και ο Σουν Τσου έγραψε το αρχικό κείμενο ως έναν οδηγό για συμβατικές επιχειρήσεις, οι εξελίξεις του 20ου αιώνα προσέδωσαν στην «Τέχνη του Πολέμου» μεγάλη αξιοπιστία ως εγχειρίδιο ανταρτοπόλεμου. Ο Μάο στην Κίνα και ο Γκιάπ στο Βιετνάμ μελέτησαν τον Σουν Τσου. Οι πωλήσεις της μετάφρασης του Γκρίφιθ στις Η.Π.Α. γνώρισαν τεράστια αύξηση στον πόλεμο του Βιετνάμ. Τα δεκατρία κεφάλαια του βιβλίου εξακολουθούν να αποτελούν μια αποτελεσματική γενική βάση για τη μελέτη της πολεμικής τακτικής. Η μελέτη του Σουν Τσου είναι η πρώτη που επέτυχε κάτι τέτοιο, και το περίεργο είναι ότι εξακολουθεί και σήμερα να είναι ισότιμη σε αξία με όσες ακολούθησαν. Το όνομα Σουν Τσου (δηλ. «Αφέντης Σουν»), είναι ένας τιμητικός τίτλος που παραχωρήθηκε στον Κινέζο στρατηγό Σουν Ου (544 π.Χ. - 496 π.Χ.), το συγγραφέα της Τέχνης του Πολέμου, ενός αρχαίου κινεζικού βιβλίου στρατιωτικής στρατηγικής, που άσκησε τεράστια επιρροή. Ο Σουν Τσου είναι επίσης ένας από τους πρώτους ρεαλιστές στη θεωρία των διεθνών σχέσεων. Ο χαρακτήρας Ου στο πραγματικό όνομα του συγγραφέα, Σουν Ου (Sun Wu), σημαίνει «στρατιωτικός», και είναι ο ίδιος με το χαρακτήρα στο σου ου ή πολεμική τέχνη. Στο Σουν Ου δόθηκε επίσης το όνομα ευγενείας, Τσανγκ Τσινγκ.
Ο Sun Tzu δεν είναι ένας ακόμα αιμοδιψής στρατηγός της Ιστορίας. Από την πρώτη σελίδα της πραγματείας του, άλλωστε ορίζει τον πόλεμο ως την έσχατη λύση. Και δηλώνει σαφώς ότι θα πρέπει να φροντίζουμε να είναι όσο γίνεται πιο σύντομος για να επιφέρει το ελάχιστο δυνατό κόστος σε ζωές και υλικά αγαθά στους δύο αντιπάλους. Πολλοί είναι εκείνοι που εφάρμοσαν τη θεωρία του Sun Tzu στα πεδία των μαχών της σύγχρονης Ιστορίας. Σήμερα όμως; Πού θα μπορούσε να εφαρμοστεί μια πολεμική θεωρία, που αναπτύχθηκε πριν 2.500 χρόνια; Μπορεί οι πόλεμοι να μειώθηκαν και τα όπλα να άλλαξαν, αλλά η πολεμική διάθεση της ανθρώπινης φύσης παρέμεινε αμετάβλητη στο πέρασμα των αιώνων. Απλώς μεταφέρθηκε από τα πεδία των μαχών στα πεδία των επιχειρήσεων. Για αυτό η Τέχνη του Πολέμου του Sun Tzu θα είναι επίκαιρη, όσο θα διεξάγονται «πόλεμοι», δηλαδή όσο θα υπάρχουν άνθρωποι. Η τέχνη του πολέμου είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Είναι δρόμος που οδηγεί στην επιτυχία ή στην ήττα. Συνεπώς, πρέπει να τον γνωρίζει ο μαχητής σε βάθος.
Στον πόλεμο πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν οι εξής πέντε παράγοντες:
(1) Ψυχική επιρροή. Δηλ. ό,τι εμπνέει τους ανθρώπους να αγαπούν τους ηγέτες τους, τόσο, ώστε να τους ακολουθούν στη ζωή και το θάνατο, χωρίς να φοβούνται να ρισκάρουν.
(2) Περιβάλλον. Δηλ. το κρύο και τη ζέστη, το χειμώνα και το καλοκαίρι, τη νύχτα και την ημέρα, στις πολεμικές επιχειρήσεις.
(3) Προβλεψιμότητα. Δηλ. το τι θα συναντήσει κάποιος στην πορεία. Αν το έδαφος βαδίζεται εύκολα ή δύσκολα, αν είναι πεδινό ή ορεινό, αν έχει στενά περάσματα και που καιροφυλακτεί ο θάνατος.
(4) Διοίκηση. Δηλ. σε τι βαθμό ο στρατηγός διαθέτει τις αρετές της σοφίας, της ειλικρίνειας, της ανθρωπιάς, του θάρρους και της αυστηρότητας.
(5) Οργάνωση. Δηλ. τον έλεγχο, την σωστή ιεραρχία των στελεχών, τις προμήθειες του στρατού με τα απαραίτητα και την εξασφάλιση ανεφοδιασμού.
Δεν υπάρχει στρατηγός που να μην έχει αντιμετωπίσει αυτούς τους πέντε παράγοντες. Όσοι τους σέβονται νικούν. Όσοι τους αγνοούν, ηττώνται. Αν την ηγεσία αναλάβει στρατηγός που ασπάζεται τη στρατηγική μου, είναι βέβαιο ότι θα νικήσει. Κρατήστε τον! Αν την αναλάβει ένας που αρνείται να την ακολουθήσει, είναι βέβαιο ότι θα ηττηθεί. Αποπέμψτε τον! Αφού υιοθετήσει τη στρατηγική μου, ο στρατηγός οφείλει, επιπλέον, να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που θα συμβάλλουν στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που αυτή προσφέρει. Λέγοντας «προϋποθέσεις» εννοώ ότι θα πρέπει να ενεργήσει σύμφωνα με το τι είναι επωφελές κι έτσι να ελέγξει την ισορροπία της όλης επιχείρησης. Κάθε πόλεμος βασίζεται στην παραπλάνηση.
Μερικά λόγια του Σουν Τσου από το Βιβλίο του.
1) Κάθε πόλεμος βασίζεται στην παραπλάνηση
2) Στήλη σκόνης που ανεβαίνει ψηλά, είναι σημάδι ότι πλησιάζουν τέθριππα. Σκόνη που μένει να αιωρείται χαμηλά και σε μεγάλη έκταση, είναι σημάδι ότι πλησιάζει το πεζικό.
3) Όταν, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση, ο εχθρός ζητάει ανακωχή, συνωμοτεί.
4) Όταν τα στρατεύματα του κινούνται με ταχύτητα και παρατάσσει τ’ άρματα μάχης του, περιμένει ενισχύσεις.
5) «Ο Τσανγκ Γιου λέει πως όταν ένας στρατός “καίει τα πλοία του” και “σπάει τις καραβάνες του”, αισθάνεται παγιδευμένος και θα πολεμήσει μέχρι θανάτου. Γουάνγκ Γιου: “Ο εχθρός ταΐζει σιτάρι τα άλογα του και οι άντρες τρώνε κρέας, προκειμένου να αυξήσουν τη δύναμη και την αντοχή τους. Εάν ο στρατός δεν έχει πια καραβάνες, δεν θα ξαναφάει. Εάν τα στρατεύματα δεν επιστρέφουν στις σκηνές τους, δεν σκέφτονται πια την επιστροφή στην πατρίδα και προτίθενται να δώσουν μια αποφασιστική μάχη”».
6) Εάν κάποιος με ρωτήσει Είναι δυνατόν να έχει ένα στράτευμα μια τέτοια ακαριαία αντίδραση; θα απαντήσω: Είναι. Γιατί, μολονότι οι άντρες του Βου και του Γιούε αλληλομισούνται, εάν βρεθούν μαζί σ’ ένα πλοίο που θαλασσοδέρνεται, θα συνεργαστούν, όπως το δεξί χέρι με το αριστερό.
7) Ο στρατηγός θα πρέπει, επίσης, να αλλάζει τις μεθόδους του και να τροποποιεί τα σχέδια του, ώστε οι άλλοι να μην καταλαβαίνουν τι κάνει.
8) Από όλους όσοι απαρτίζουν το στράτευμα, κανένας δεν έχει τόσο στενές σχέσεις με το διοικητή όσο ένας μυστικός πράκτορας. Κανένας δεν ανταμείβεται πιο πλουσιοπάροχα. Και τίποτα δεν είναι πιο απόρρητο από τις μυστικές επιχειρήσεις.
9) Αν ξέρεις τον εχθρό σου και γνωρίζεις τον εαυτό σου , μη τον φοβάσαι θα νικήσεις σε 100 μάχες. Αν δεν ξέρεις τον εχθρό σου αλλά ξέρεις τις δικές δυνατότητες τότε έχει ίσες πιθανότητες νίκης όσο και ήττας. Αν ξέρεις τον εχθρό σου και δεν ξέρεις τις δικές σου δυνατότητες, τότε θα ηττηθείς σε κάθε μάχη.
10) Στον πόλεμο οι αριθμοί από μόνοι τους δε δίνουν κανένα πλεονέκτημα.
11) Όταν εφαρμόζεις ένα νόμο να προσέχεις να μην παραβιάζεται, αν παραβιάζεται ο ένοχος πρέπει να θανατώνεται.
12) Η τέχνη του πολέμου είναι ζωτικής σημασίας για το κράτος. Είναι ένα θέμα ζωής και θανάτου.
13) Ο στρατηγός που κερδίζει μια μάχη, έχει κάνει πολλούς υπολογισμούς στο κεφάλι του πριν τη διεξαγωγή της. Ο στρατηγός που χάνει μια μάχη, έκανε λίγους υπολογισμούς.
14) Αν εμπλακείς σε πραγματική μάχη και η νίκη αργεί να έρθει, τα όπλα των ανδρών θα χάσουν την κόψη τους και ορμή τους θα σιγάσει.. Ποτέ μη ξεχνάς: όταν τα όπλα των ανδρών θα χάσουν την κόψη τους και ορμή τους θα σιγάσει και ο θησαυρός σου ξοδευτεί, άλλοι αρχηγοί θα ξεπηδήσουν για να εκμεταλλευτούν την εξαθλίωσή σου.
15) Δεν υπάρχει περίπτωση χώρας που να ωφελήθηκε από έναν παρατεταμένο πόλεμο.
16) Ο έμπειρος στρατηγός δεν κάνει δεύτερη στρατολογία.
17) Η αξία του χρόνου μετράει περισσότερο από την αριθμητική υπεροχή και από τους λεπτομερέστερους υπολογισμούς σχετικά με την επιμελητεία.
18) Οι συνεισφορές για να συντηρηθεί ένας μακρινός στρατός, φτωχαίνουν το λαό.
19) Ένας σοφός στρατηγός καθορίζει πόσο θα λεηλατηθεί ο εχθρός.
20) Ένα φορτίο μ εφόδια του εχθρού είναι ισοδύναμο με είκοσι δικά σου.
21) Οι αιχμάλωτοι πρέπει να έχουν καλή μεταχείριση και διαβίωση.
21) Το να πολεμάς και να νικάς σε όλες τις μάχες δεν είναι η υψίστη τελειότητα, η υψίστη τελειότητα συνίσταται στην εξουδετέρωση της εχθρικής αντίστασης χωρίς μάχη.
22) Το καλύτερο είναι να καταλάβεις την χώρα του εχθρού ολόκληρη και άθικτη, δεν είναι καλό να την καταλάβεις και να την καταστρέψεις.
23) Καλύτερο είναι να αιχμαλωτίσεις έναν στρατό παρά να τον εξοντώσεις.
24) Η ανώτερη μορφή τέχνης είναι να ματαιώσεις τα σχέδια του εχθρού, η επόμενη να εμποδίσεις την συνένωση των δυνάμεών του, η επόμενη είναι να επιτεθείς στον στρατό του εχθρού στο πεδίο της μάχης.
25) Ο έμπειρος ηγέτης υποτάσσει το στρατό του εχθρού χωρίς μάχη.
26) Μέσα στο θόρυβο και την αναταραχή της μάχης μπορεί να φαίνεται ότι επικρατεί αταξία, δίχως όμως να υπάρχει, και εξηγεί τους λόγους που επιβάλουν αυτή την αταξία Το να καλύψεις την τάξη κάτω από ένα προκάλυμμα αταξίας είναι απλώς ζήτημα τεμαχισμού δυνάμεων, το να κρύβεις το θάρρος προφασιζόμμενος δειλία προϋποθέτει ένα απόθεμα κρυφής ισχύος, το να μεταμφιέσεις την ισχύ σε αδυναμία είναι αποτέλεσμα τακτικών ρυθμίσεων, τέλος καταλήγει με την φράση: Η προσποιητή αταξία απαιτεί δύναμη.
27) Από στρατιωτικής απόψεως, οι γεωγραφικοί και ψυχολογικοί παράγοντες είναι τόσο βραδείας μεταβολής ώστε μπορεί ακινδύνως ένας στρατηγός να δεχτεί την σταθερότητά τους.
28) Αυτός που φτάνει πρώτος στο πεδίο της μάχης και περιμένει τον ερχομό του εχθρού, θα είναι ακμαίος για την μάχη και Αν ο εχθρός : Αναπαύεται να τον καταπονείς. Αν έχει στρατοπεδεύσει ήσυχα, πίεσέ τον να μετακινηθεί. Αν είναι καλά εφοδιασμένος με τρόφιμα, κάνε τον να πεινάσει. Να εμφανίζεσαι σε σημεία που πρέπει να υπερασπίσει. Να κινείσαι γοργά σε περιοχές που δεν σε περιμένει.
29) Να αποφεύγουμε ότι είναι ισχυρό και να προσβάλουμε ότι είναι ασθενές, Αν ο Εχθρός ενισχύσει την εμπροσθοφυλακή του, θα εξασθενίσει τα νώτα του. Αν ενισχύσει τα νώτα του, θα εξασθενήσει την εμπροσθοφυλακή του. Αν ενισχύσει την δεξιά του πτέρυγα, θα εξασθενίσει την αριστερά. Αν ενισχύσει την αριστερά, θα εξασθενίσει την δεξιά. Αν στείλει παντού ενισχύσεις θα είναι ασθενής παντού καθώς και Αν ο εχθρός είναι ο εισβολέας, μπορούμε να αποκλείσουμε τους δρόμους από τους οποίους θα πρέπει να επιστρέψει. Αν εμείς είμαστε ο εισβολέας μπορούμε να κατευθυνθούμε εναντίον του ίδιου του εχθρικού ηγεμόνα.
30) Το σημείο που σκοπεύουμε να πολεμήσουμε δεν πρέπει να γίνει γνωστό. Οι στρατιώτες σου να μη ξέρουν ποτέ τα σχέδιά σου.
31) Ένας στρατός χωρίς εφοδιοπομπές, προμήθειες και βάσεις ανεφοδιασμού είναι χαμένος.
32) Οι στρατιωτικοί ελιγμοί δίνουν πλεονέκτημα, με ένα απείθαρχο πλήθος είναι άκρως επικίνδυνοι.
33) Χωρίς αρμονία μέσα στον στρατό δεν μπορεί να σχηματιστεί παράταξη.
34) Να αποφεύγεις να επιτεθείς σε ένα στρατό που παρατάχθηκε με ηρεμία και σιγουριά.
35) Στις επιδρομές σαν είσαι σαν την φωτιά. Όταν μένεις ακίνητος να είσαι σαν το βουνό.
36) Όταν περικυκλώνεις ένα στρατό, άφηνε μια διέξοδο. Δεν πρέπει να πιέζεις πολύ ένα απελπισμένο στρατό.
37) Μη καταδιώκεις εχθρό που υποκρίνεται πως φεύγει. Μη καταπίνεις το δόλωμα που σου πετάει ο εχθρός.
38) Όταν είσαι σε δύσκολο έδαφος μη στήνεις στρατόπεδο. Να συναντά συμμάχους σε περιοχές όπου διασταυρώνονται μεγάλοι δρόμοι. Δεν πρέπει να επιτίθεσαι σε καμιά πόλη που δεν μπορείς να την κρατήσεις. Μη βασιζόμαστε στην πιθανότητα ότι δεν θα έρθει ο εχθρός.
39) Μη συγκρούεσαι με ένα στρατό που επιστρέφει στην πατρίδα του. Αυτός που επιστρέφει σπίτι του θα αγωνιστεί απελπισμένα εναντίον οποιουδήποτε του φράξει το δρόμο. Όταν περικυκλώνεις ένα στρατό, άφηνέ του μια διέξοδο για να πιστέψει ότι υπάρχει κάποια όδός σωτηρίας και να μην πολεμήσει αποφασισμένος να πεθάνει. Μην πιέζεις πολύ έναν απελπισμένο εχθρό.
40) Ο Σκοπός του πολέμου είναι η ειρήνη.
41) Οταν μπορούμε να επιτεθούμε, πρέπει να δείχνουμε ανήμποροι όταν χρησιμοποιούμε τις δυνάμεις μας, πρέπει να είμαστε αδρανείς όταν είμαστε κοντά, πρέπει να κάνουμε τον εχθρό να πιστεύει ότι είμαστε μακριά όταν είμαστε μακριά, πρέπει να πιστέψει ότι είμαστε κοντά.
42) Ο έμπειρος στρατιώτης όταν βρίσκεται σε κίνηση, δεν πέφτει ποτέ σε σύγχυση.
43) Ο στρατηγός που προελαύνει, χωρίς να έχει φήμη άπληστου, και υποχωρεί, χωρίς να φοβάται ότι θα ντροπιαστεί, που η μόνη του σκέψη είναι να προστατεύει τη χώρα του να προσφέρει καλές υπηρεσίες στον ηγεμόνα του, αυτός είναι στολίδι του βασιλείου.
Πηγή : https://www.mixanitouxronou.gr/to-vivlio-stratigikis-pou-diavase-o-napoleon-o-mao-ke-o-gkiap-i-techni-tou-polemou-pou-egrapse-enas-kinezos-axiomatouchos-pou-chrisimopiise-akomi-ke-pallakides-gia-na-kani-mia-epidixi-eligmon/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Σουν_Τσου
http://periplous.gr/ekdoseis-periplous/449
http://teleytaiaexodos.blogspot.com/2017/03/sun-tzu.html
https://national-pride.org/2011/05/09/η-τέχνη-του-πολέμου-του-σουν-τζου/

The legendary siege of Byzantine Trebizond by Seljuk Turks of Rum (Romania) 1222-1223 AD (Part B) : The siege, the defence and the miracle of God

The Siege of Trebizond in 1222–1223 was an unsuccessful siege of Trebizond, the capital of the Byzantine Trebizond empire, by the Seljuq Turks under a certain Melik. According to the late 14th-century Synopsis of Saint Eugenius of John Lazaropoulos, the city was close to being captured, but was saved by an unusually severe storm. The Seljuq assaults were repulsed, and their army was annihilated on its retreat through the attacks of the Matzoukaites, fierce Greek mountain tribes under Trebizond's rule, and Melik was captured. Historians of Trebizond have traditionally seen the failure of this siege as leading to the termination of Trebizond's vassal status to the Sultanate of Iconium, which had been in place since 1214. However, more recent scholarship that considers the context of Seljuk Turkish history suggests that this battle should be seen as one episode in a struggle between Trebizond and Iconium over control of Sinope, the northern coast of Anatolia, and access to the Black Sea and its hinterlands that lasted for most of the 13th century. The details of the siege and the events leading up to it are preserved in four sources: the chronicle of Michael Panaretos, the Encomium of St Eugenius of Trebizond by Constantine Loukites, the chronicle of Ali ibn al-Athir, and most extensively, the Synopsis of John Lazaropoulos. A possible fifth one is the Syrian chronicler Ibn Natif, who refers to a conflict dated around 1230 between Sultan Kaykubad and "Laskari" where Kaykubad won the first battle but lost the second; R.M. Shukurov has tried to identify those conflicts with this one, but Peacock is probably right in identifying them as a confused report of the 1214 Siege of Sinope. In his edition of Lazaropoulos' work, Jon Olof Rosenqvist notes a number of problems in Lazaropoulos' account, which led Rosenqvist to argue that he used two sources, one he identifies as consisting of hagiographic materials, and a second Rosenqvist speculates was an "epic composition in verse" comparable to the Digenis Akritas. He suggests the image of his astrologers who, upon being asked for advice, consult an astrolabe, could have come from this lost epic, as it was "a standing element in medieval Turkish epics such as the fourteenth-century Melikdanismendnameh." Rosenqvist goes as far as to identify some words and phrases that may have come from the epic verse, although admitting "for purely statistical reasons a certain amount of such verse fragments perhaps even complete verses should be expected in an given amount of average Greek prose."  The most detailed account of the siege and the events leading up to it is that of Lazaropoulos; unless otherwise stated the following narrative is based on what he wrote.
On the ascension of Emperor Andronikos I Gidos in 1222, the Empire of Trebizond faced a serious rival in the adjacent Seljuk Sultanate of Rum. One of Andronikos' first acts was to negotiate a treaty with Sultan Melik, which stipulated peaceful relations between the two rulers. However, Melik's vassal Etoumes, rais of Sinope, broke that treaty when he plundered a ship bearing archon Alexios Paktiares and the taxes of Trebizond's province of Cherson from Crimea; in response Emperor Andronikos ordered a retaliatory raid on Sinope. The Trapezuntine fleet anchored off Karousa and pillaged the countryside up to the marketplace of Sinope, seizing the ships in the harbor and killing or capturing their crews. Rais Etoumes was pressured to ransom the captives by releasing Paktiares, the ship and its goods, and the expedition returned to Trebizond elated by their success. When word of this attack reached Sultan Melik at Iconium, he decided he could not bear this attack on his chief port on the Black Sea, and he mobilized his army at Erzurum. Emperor Andronikos I Gidos learned of the Sultan's mobilization, and prepared for the coming conflict, gathering soldiers "from Soteropolis and Lazica to Oinaion" which is commonly assumed to define the borders of the Empire during his reign. Both sides were prepared for the coming conflict. The date of the attack on Sinope and the ensuing siege of Trebizond can be determine from three sources: John Lazaropoulos, Michael Panaretos, and Ali ibn al-Athir. John Lazaropoulos dates these events to the Byzantine year of the world 6371, in the second year of the reign of Andronikos I Gidos; the Byzantine year started on the first day of September and ended on the last day of August, and because Alexios I died 1 February 1222, it is clear the second year of the reign of Andronikos began in February 1223, Lazaropoulos' dating points to some time between February 1223 and September of the same year. The chronicle of Michael Panaretos uses exactly the same words to date the defeat of Melik, so we can be assured the siege also fell within this time period. But Lazaropoulos does not usually provide us with exact dates: this is the only one in his writings. Beyond providing the sequence of actions, he provides no information how much time passed between the rapacious acts of Etoumes, the Trapezuntine raid on Sinope, and the beginning of the siege itself, making it possible the first two happened earlier perhaps years before 1223. Fortunately our third source, Ali ibn al-Athir, mentions that in 1223 a ship of refugees from the Mongols sank off Anatolia which was then plundered by the Seljuks; so it is clear all three events happened over this six-month period between February and September 1223.
The most complete account of this engagement is in John Lazaropoulos' Synopsis, although his text offers many difficulties. As Jan Olof Rosenqvist points out, Lazaropoulos drew on at least two different sources, which results in certain difficulties of interpretation, as well as raising the possibility that certain incidents are described twice. Moreover, Lazaropoulos has been shown to have introduced new details elsewhere that may be his own invention; the purpose of his account is not to offer an objective history, but to glorify Trebizond's patron saint, Eugenios. At some undefined time after the raid on Sinope, Sultan Melik brought his forces through Katoukion, which lies between Bayburt and Zailousa, where his men camped. The inhabitants explained the best route would be "beyond and outside Chaldia" because that country "is difficult of access but also abounding in warlike men, and that the march would not be easy." Upon receiving this intelligence, the Sultan moved his camp to a place somewhere above the Narrow Pass (which Rosenqvist identifies with the Pontic Gates, also known as Zigana Pass). The Emperor Andronikos had sent Theodore Polemarches with a band of reliable men to keep watch at the Narrow Pass; these encountered the advancing Seljuk force, and skirmished with them. It was Theodore who sent word to the Emperor that the Sultan had arrived; Lazaropoulos observes that Emperor Andronikos was at church when the news came, and he waited until he had received the Eucharist before leading his own 500 horsemen against the vanguard of the Sultan's army. Although his 500 horse were outnumbered four to one by the Sultan's scouts, Andronikos won the first major engagement, scattering the enemy; but seeing that this was only a portion of his foe, after he secured the castle of Labra the Emperor withdrew into the city of Trebizond. The Sultan descended from the Pass and set up his camp on Mount Minthrion next to the Monastery of Saint Eugenios. Michel Kuršanskis believes that the locals considered this the largest army they had ever seen. The Sultan's men encircled the formidable walls and set fire to the market of Trebizond, which was part of the suburbs east of the city. As night fell, we are told that Emperor Andronikos Gidos left the citadel and went to pray in Panagia Chrysokephalos Church to relieve his stress. The siege now began in earnest.
Over the next few days the Sultan inspected the walls of Trebizond, finding only the arrows of the defenders. Then he made his decision, and ordered the first assault. Lazaropoulos' text is unclear here, but it appears the first assault was against a part of the walls near the citadel. The attackers were met by an equal number of defenders, and aided by the difficult terrain that prevented more than a few of the enemy to approach and strike, they rebuffed the attack. The next assault came the following day. The wall facing the sea shore was low and judged vulnerable, so the besiegers moved their tents along the shore from the Old Arsenal as far as the "Western river" the ravine immediately to the west of the walled city. "The trumpeters gave the signal for fight, and one single cry was uttered by all the godless," Lazaropoulos writes. "The commanders placed the armoured cavalry near to the wall, and behind them the slingers, the soldiers who would throw rocks, the archers and those who carried shields, and between these those who operated battering-rams." While the Sultan's army attacked the gate on this side of the city, the Emperor and his commanders observed that the troops stationed around the Sultan's camp next to the church of St. Eugenios were dispirited, and vulnerable. He released a cavalry attack upon that position, overrunning the Sultan's camp and causing havoc. When the Sultan and his commanders learned of this attack, they withdrew from their assault on the city walls and proceeded back to Mount Minthrion. The Trapezuntine army advanced towards them, and took their position near the Church of St. Prokopios. They skirmished with an advance party of Turkish horsemen, and leading men of both armies fell there, including, according to Lazaropoulos, the rais Etoumes (whose predations led to this siege), and Iatatines, the son of the Sultan's cousin, on the Seljuk side, while on the Trapezuntine side fell George Tornikes, the commander of the Trapezuntine troops, and four men who are only names to us. When the rest of the Sultan's army began to arrive, "the Emperor calmly led his army off, and passing across the ravine of St. George and the place of Three Hazels he safely entered the city". The assault infuriated the Sultan, and he ordered that the church of St. Eugenios be pulled down and the floor broken and pulled up. The Sultan's troops renewed their assault the next day. After ringing Arabic cymbals, rattles, and Libyan percussion instruments, they attacked with a single cry, shooting arrows and throwing javelins, stones and other missiles. The defenders responded with their own missiles until the attacker's arrows were exhausted, when "the sons of the Laz" made a sortie on horseback and drove the attackers back.
The next day, the Sultan delivered a speech to the city, demanding their surrender. In response the Emperor invited the Sultan to send an embassy to discuss a possible treaty of peace; when the emissaries were inside the city, Andronikos made a point of showing them the ample stocks of food and supplies they had stocked up. The Sultan's men returned and reported at what they saw, which distressed the Sultan.
By this point the people from the countryside, as well as the region of Matzouka, decided that the Sultan's army was not as formidable as they had first thought, and once night fell a number of them raided the Sultan's camp: they stole horses, plundered the camp and took prisoners, and chased away the guards. Again the Sultan vented his indignation against the church of St. Eugenios, inviting his men to make their quarters in the building while "some lascivious women" entertained them by "exciting themselves to frenzy", much to the horror of Lazaropoulos. That night, according to Lazaropoulos, Saint Eugenios visited the Sultan and presented himself as the leader of the common people of the city, and told the sultan the inhabitants wanted to betray the city to him. The Sultan then gathered his forces as quickly as he could and led them towards the city, expecting to meet his night-time visitor who would open the gates to him; instead a mighty storm caught his unprepared men, who were subjected to thunder, hail, lightning and high winds. A flood of water swept through the Seljuk troops, drowning some and scattering the rest. Whether this miraculous storm was the work of Saint Eugenios, and whether this storm was the cause of the Seljuk defeat, other sources confirm that the Sultan suffered a serious loss and was forced to lift his siege and flee. Constantine Loukites, alluding to the siege in his Encomium on Eugenios, states it was St. Eugenios who not only took both the Sultan's men and property, but helped Andronikos Gidos to capture Melik. The one detail Michael Panaretos shares about the Sultan's attack on Trebizond in his terse Chronicle is that "nearly all of his [Sultan Melik's] men were lost". At this point, the Sultan Melik fled the field with some of his guards. Some light-armed Matzoukans captured him at Kouratoreion; a church to St. Eugenios was constructed at the site, which was still standing in Lazaropoulos' time. Loukites described the Sultan, after being caught fleeing the battlefield, being led "by the hand like a slave, he that prior to this used to be an utterly haughty man."
Melik was brought a prisoner to Trebizond, where Andronikos received him with honor. Andronikos summoned a council for advice about what to do with their important prisoner; his councilors agreed to release him. A pact was made between them that in the future the tie of vassalage, which had previously bound Trebizond to Iconium, should cease, and that the Trapezuntines should no longer be obliged either to perform military service to the sultan or to render tribute or gifts. The Sultan Melik is reported to have been so impressed by this moderation that he sent an annual present of Arab horses to Andronikos and money to the St Eugenios monastery. William Miller considers the independence of Trebizond gained with this victory ended in 1230. Jalal-ad-din, the Sultan of Khwarizm, invaded Anatolia in a direct challenge to the Sultanate of Iconium. Jalal-ad-din, who had conquered Georgia in the 1220s, was now a neighbor of Trebizond. Andronikos considered neutrality impossible and made an alliance with the Khwarizmshah, and agreed to war with the Seljuks. Many of Jalal-ad-din's troops, after their defeat at the Battle of Yassıçemen in 1230, sought refuge at Trebizond, leading Miller to conclude that Andronikos had assisted the Shah in that battle. Miller also cites the information of Vincent de Beauvais, who wrote the ruler of Trebizond used to send the Sultan 200 lances (1,000 men).
The siege of 1222-23 is the source of two early legends of the St Eugenios cult. Fear of the army of Melik is said to have driven many Trapezuntines to the sanctuaries of Panagia Chrysokephalos and church of Saint Eugenios. In the first legend, the account of the siege compiled by John Lazaropoulos, who, under the name of Joseph, was Metropolitan of Trebizond in the second half of the fourteenth century, narrates the legend that a further ruse was perpetrated by the outraged St Eugenios, who appeared to Melik, the profaner of his shrine, in the guise of mayor of the city, who held its keys, and pretended to have been sent by the suffering citizens to invite him to enter. The Sultan's suspicions were calmed by his astrologers, who told him that his entry into the city was written in the stars. In the second, Melik fled, only to fall into the hands of the mountaineers from Matzouka, and 150 years later a shrine erected to St Eugenios still marked the spot of his capture. Traditional accounts of the siege emphasise the sultan's threats to destroy churches, especially the monastery of St Eugenios. The church of the Panagia Chrysokephalos and St Eugenios both grew richer from the spoils of the siege.
Andronikos I Gidos or Andronicus I Gidus, was an Emperor of Trebizond (1222–1235). He is the only ruler of Trebizond who was not a blood relative of the founder of that state, Alexios I Megas Komnenos. George Finlay suggests he may be the same Andronikos who was a general of Theodore I Laskaris. During his reign, Trebizond successfully withstood a siege of the city by the Seljuk Turks, and later supported the Shah of Khwarizm in the latter's unsuccessful battle with the Seljuks. Andronikos married a daughter of Alexios I of Trebizond and Theodora Axuchina, whose first name is unknown. Komnene is the female form of "Komnenos," her family name.  Her siblings included John I of Trebizond and Manuel I of Trebizond. Apart from the megas domestikos Alexios Gidos, who lived in the 12th century, the only other prominent individual bearing the surname Gidos is an Andronikos Gidos, a general of the Nicaean emperor Theodore I Laskaris, who defeated the Latin allies of David Komnenos (along with his brother Alexios) in 1206. Finlay first suggested that the general should be identified with the later Trapezuntine emperor, a suggestion adopted by many Byzantine historians, in the words of Anthony Bryer, "for want of any other candidate". Bryer continues, "The name Gidos (Gidon) is sufficiently rare to make the proposal plausible, indeed one wonders whether it was on the way to becoming an epithet in itself," then provides a number of examples of "Gidos" being used in the Pontic region as a synonym for "guardian." Miller describes Andronikos Gidos as "a shrewd man of great experience in warfare". His experience at war served the new-born polity well in facing a serious attack on the capital in 1224.
The Battle of Köse Dağ was fought between the Sultanate of Rum ruled by the Seljuq dynasty and the Mongol Empire on June 26, 1243 at the defile of Köse Dağ, a location between Erzincan and Gümüşhane in northeastern Turkey;  the Mongols achieved a decisive victory. During the reign of Ögedei Khan, the Sultanate of Rum offered friendship and a modest tribute to Chormaqan, a kheshig and one of the Mongols' greatest generals. Under Kaykhusraw II, however, the Mongols began to pressure the sultan to go to Mongolia in person, give hostages and accept a Mongol darughachi. Under the leadership of Baiju, the Mongol commander, the Mongols attacked Rum (Romania, Asia Minor) in the winter of 1242-1243 and seized the city of Erzurum. Sultan Kaykhusraw II immediately called on his neighbours to contribute troops to resist the invasion. The Empire of Trebizond sent a detachment and the sultan engaged a group of "Frankish" mercenaries. A few Georgian nobles such as Pharadavla of Akhaltsikhe and Dardin Shervashidze also joined him, but most Georgians were compelled to fight alongside their Mongol overlords. The decisive battle was fought at Köse Dağ on June 26, 1243. The primary sources do not record the size of the opposing armies but suggest that the Mongols faced a numerically superior force. Baiju brushed aside an apprehensive notice from his Georgian officer regarding the size of the Seljuq army by stating that they counted as nothing the numbers of their enemies: "the more they are, the more glorious it is to win, and the more plunder we shall secure". Kaykhusraw II rejected the proposal of his experienced commanders to wait for the Mongol attack. Instead, he sent a force of 20,000 men, led by inexperienced commanders, against the Mongol army. The Mongol army, pretending a retreat, turned back, encircled the Seljuq army and defeated it. When the rest of the Seljuq army witnessed their defeat, many Seljuq commanders and their soldiers, including Kaykhusraw II, started to abandon the battlefield. Eventually, the Seljuq army was left without leaders and most of their soldiers had deserted, without seeing any combat. After their victory, the Mongols took control of the cities of Sivas and Kayseri in Cappadocia. The sultan fled to Antalya, Greek city in the Mediterranean coast, but was subsequently forced to make peace with Baiju and pay a substantial tribute to the Mongol Empire. The defeat resulted in a period of turmoil in Anatolia and led directly to the decline and disintegration of the Seljuq Turkish state. The Empire of Trebizond became a vassal state of the Mongol empire. Furthermore, the Armenian Kingdom of Cilicia became a vassal state of the Mongols. Real power over Anatolia was exercised by the Mongols.
Πηγή : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Andronikos_I_of_Trebizond
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Siege_of_Trebizond_(1222–23)
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Köse_Dağ

The legendary siege of Byzantine Trebizond by Seljuk Turks of Rum (Romania) 1222-1223 AD (Part A) : The background of the war

The Empire of Trebizond or the Trapezuntine Empire was a monarchy and successor state of the Byzantine Empire that flourished during the 13th through 15th centuries, consisting of the far northeastern corner of Anatolia (the Pontus) and the southern Crimea. The empire was formed in 1204 after the Georgian expedition in Chaldia, commanded by Alexios Komnenos a few weeks before the sack of Constantinople. Alexios later declared himself Emperor and established himself in Trebizond. Alexios and David Komnenos, grandsons and last male descendants of deposed Emperor Andronikos I Komnenos, pressed their claims as "Roman Emperors" against Byzantine Emperor Alexios V Doukas. The Byzantine emperors, as well as Byzantine authors, such as George Pachymeres, Nicephorus Gregoras and to some extent Trapezundines such as John Lazaropoulos and Basilios Bessarion, regarded the emperors of Trebizond as the “princes of the Lazes”, while the possession of these "princes" was also called Lazica, in other words, their state was known as the Principality of the Lazes. Thus from the point of view of the Byzantine writers connected with the Lascaris and later with the Palaiologos, the rulers of Trebizond were not emperors. After the crusaders of the Fourth Crusade overthrew Alexios V and established the Latin Empire, the Empire of Trebizond became one of three Byzantine successor states to claim the imperial throne, alongside the Empire of Nicaea under the Laskaris family and the Despotate of Epirus under a branch of the Angelos family. The ensuing wars would see the Empire of Thessalonica, the imperial government that sprung from Epirus, collapse following conflicts with Nicaea and Bulgaria and the final recapture of Constantinople by the Empire of Nicaea in 1261. Despite the Nicaean reconquest of Constantinople, the Emperors of Trebizond would continue to style themselves as "Roman Emperors" for decades and continued to press their claim on the Imperial throne. Emperor John II of Trebizond officially gave up the Trapezuntine claim to the Roman imperial title and Constantinople itself 11 years after the Nicaeans recaptured the city, altering his imperial title from "Emperor and Autocrat of the Romans" to "Emperor and Autocrat of all the East, Iberia and Perateia". The Trapezuntine monarchy would survive the longest among the Byzantine successor states.
Trebizond already had a long history of autonomous rule before it became the center of a small empire in the late middle ages. Due to its natural harbours, defensible topography and access to silver and copper mines, Trebizond became the pre-eminent Greek colony on the eastern Black Sea shore soon after its founding. Its remoteness from Roman capitals gave local rules the opportunity to advance their own interest. In the centuries before the founding of the empire the city had been under control of the local Gabras family, which while officially still remaining part of the Byzantine Empire minted its own coin. The rulers of Trebizond called themselves Megas Komnenos ("Great Comnenus") and like their counterparts in the other two Byzantine successor states, the Empire of Nicaea and the Despotate of Epirus initially claimed supremacy as "Emperor and Autocrat of the Romans."  Geographically, the Empire of Trebizond consisted of the narrow strip along the southern coast of the Black Sea and the western half of the Pontic Alps, along with Crimea. The core of the empire was the southern Black Sea coast from the mouth of the Yeşilırmak river, a region known to the Trapezuntines as Limnia, possibly as far east as Chorokhi river, a region then known as Lazia; Anthony Bryer has argued that six of the seven banda of the Byzantine theme of Chaldia were maintained in working order by the rulers of Trebizond until the end of the empire, helped by geography. Geography also defined the southern border of this state: the Pontic Alps served as a barrier first to Seljuk Turks and later to Turkoman marauders, whose predations were reduced to a volume that the emperors could cope with. In the 13th century the empire controlled the Gazarian Perateia, which included Cherson and Kerch on the Crimean peninsula. David Komnenos, the younger brother of the first Emperor, expanded rapidly to the west, occupying first Sinope, then coastal parts of Paphlagonia and Heraclea Pontica, until his territory bordered the Empire of Nicaea. The expansion was, however, short-lived: the territories west of Sinope were lost to Theodore I Laskaris by 1214, and Sinope itself fell to the Seljuks that same year, although the emperors of Trebizond continued to fight for its control over the rest of the 13th century.
The city of Trebizond was the capital of the theme of Chaldia, according to the 10th century Arab geographer Abul Feda. Chaldia had already shown its separatist tendencies in the 10th and 11th centuries, when it came under the control of a local Greek leader named Theodore Gabras, who according to Anna Comnena regarded Trebizond and its hinterlands "as a prize which had fallen to his own lot" and conducted himself as an independent prince. The Byzantine Emperor Alexios I Komnenos confirmed him as governor of Chaldia, but kept his son at Constantinople as a hostage for his good conduct. Nevertheless, Gabras proved himself a worthy guardian by repelling a Georgian attack on Trebizond. One of his successors, Gregory Taronites, also rebelled with the aid of the Sultan of Rum (Romania), but he was defeated and imprisoned, only to be made governor once more. Another successor to Theodore was Constantine Gabras, whom Niketas describes as ruling Trebizond as a tyrant, and whose actions led Emperor John II Komnenos in 1139 to lead an expedition against him. Although that effort came to nothing, this was the last rebel governor known to recorded history prior to the events of 1204. After marching from Georgia, and with the help of their paternal aunt Queen Tamar, Alexios and David occupied Trebizond in April 1204. That same month Alexios was proclaimed emperor at the age of 22, an act considered by later writers as the moment the Empire of Trebizond was founded.
For most of the 13th century Trebizond was in continual conflict with the Seljuk Sultanate of Rûm and later with the Ottoman Turks, as well as Constantinople, the Italian republics, and especially the Republic of Genoa. It was an empire more in title than in fact, surviving by playing its rivals against each other, and offering the daughters of its rulers, who were famed for their beauty, for marriage with generous dowries, especially with the Turkish rulers of inland Anatolia. The common view is that the Empire of Trebizond relied heavily upon wealth gained from its trade with Genoese and Venetian merchants to secure for itself the resources necessary to maintain independence. The second son of Alexios I, Manuel I (1238–1263), preserved internal security and acquired the reputation of a great commander. His accomplishments included capturing Sinope in 1254. He was the first ruler to issue silver coins, which were known as aspers. The Empire of Trebizond acquired a reputation in Western Europe for being "enriched by the trade from Persia and the East that passed through its capital," according to Steven Runciman, "and by the silver-mines in the hills behind, and famed for the beauty of its princesses." Donald Nicol echoes Runciman's observations: "Most of the emperors were blessed with a progeny of marriageable daughters, and the beauty of the ladies of Trebizond was as legendary as the wealth of their dowries." Its wealth and exotic location endowed a lingering fame on the polity.
The Turkish name of the city is Trabzon. It is historically known in English as Trebizond. The first recorded name of the city is in Greek, Τραπεζους (Trapezous), referencing the table-like central hill between the Zağnos (İskeleboz) and Kuzgun streams on which it was founded (τράπεζα meant "table" in Ancient Greek) In Latin, Trabzon was called Trapezus, which is a latinization of its ancient Greek name. Both in Pontic Greek and Modern Greek, it is called Τραπεζούντα (Trapezounta). According to Greek sources the city was founded in classical antiquity in 756 BCE as Τραπεζους (Trapezous), by Greek Milesian traders from Sinope. It was one of a number (about ten) of Milesian emporia or trading coloniesalong the shores of the Black Sea. Others included Abydos and Cyzicus in the Dardanelles, and nearby Kerasous. Like most Greek colonies, the city was a small enclave of Greek life, and not an empire unto its own, in the later European sense of the word. Following the Byzantine defeat at the Battle of Manzikert in 1071, Trebizond came under Seljuk rule. This rule proved transient when an expert soldier and local aristocrat, Theodore Gabras took control of the city from the Turkish invaders, and regarded Trebizond, in the words of Anna Comnena, "as a prize which had fallen to his own lot" and ruled it as his own kingdom. Supporting Comnena's assertion, Simon Bendall has identified a group of rare coins he believes were minted by Gabras and his successors. Although he was killed by the Turks in 1098, other members of his family continued his de facto independent rule into the next century. Geographically, the Empire of Trebizond consisted of a strip along the southern coast of the Black Sea. However, the city gained great wealth from the taxes it levied on the goods traded between Persia and Europe via the Black Sea.
Πηγή : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Trabzon
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Empire_of_Trebizond

Greeks in the Roman navy (Part B) : Organisation, crews, high command, ship types, armament and types

The bulk of a galley's crew was formed by the rowers, the remiges (sing. remex) or eretai (sing.eretēs) in Greek. Despite popular perceptions, the Roman fleet, and ancient fleets in general, relied throughout their existence on rowers of free status, and not on galley slaves. Slaves were employed only in times of pressing manpower demands or extreme emergency, and even then, they were freed first. In Imperial times, non-citizen freeborn provincials (peregrini), chiefly from nations with a maritime background such as Greeks, Hellenized Phoenicians, Hellenized Syrians and Hellenized Egyptians, formed the bulk of the fleets' crews.
During the early Principate, a ship's crew, regardless of its size, was organized as a centuria. Crewmen could sign on as marines (Called Marinus), rowers/seamen, craftsmen and various other jobs, though all personnel serving in the imperial fleet were classed as milites ("soldiers"), regardless of their function; only when differentiation with the army was required, were the adjectives classiarius or classicus added. Along with several other instances of prevalence of army terminology, this testifies to the lower social status of naval personnel, considered inferior to the auxiliaries and the legionaries. Emperor Claudius first gave legal privileges to the navy's crewmen, enabling them to receive Roman citizenship after their period of service. This period was initially set at a minimum of 26 years, and was later expanded to 28. Upon honorable discharge (honesta missio), the sailors received a sizable cash payment as well. As in the army, the ship's centuria was headed by a centurion with an optio as his deputy, while abeneficiarius supervised a small administrative staff. Among the crew were also a number ofprincipales (junior officers) and immunes. Some of these positions, mostly administrative, were identical to those of the army auxiliaries, while some (mostly of Greek provenance) were peculiar to the fleet. An inscription from the island of Cos, dated to the First Mithridatic War, provides us with a list of a ship's officers, the nautae: the gubernator (kybernētēs in Greek) was the helmsman or pilot, the celeusta (keleustēs in Greek) supervised the rowers, a proreta (prōreus in Greek) was the look-out stationed at the bow, a pentacontarchos was apparently a junior officer, and an iatros (Lat. medicus), the ship's doctor. Each ship was commanded by a trierarchus, whose exact relationship with the ship's centurion is unclear. Squadrons, most likely of ten ships each, were put under a nauarchus, who often appears to have risen from the ranks of the trierarchi. The post of nauarchus archigubernes ornauarchus princeps appeared later in the Imperial period, and functioned either as a commander of several squadrons or as an executive officer under a civilian admiral, equivalent to the legionary primus pilus. All these were professional officers, usually peregrini, who had a status equal to an auxiliary centurion (and were thus increasingly called centuriones [classiarii] after ca. 70 AD). Until the reign of Antoninus Pius, their careers were restricted to the fleet.Only in the 3rd century were these officers equated to the legionary centurions in status and pay, and could henceforth be transferred to a similar position in the legions.

During the Republic, command of a fleet was given to a serving magistrate or promagistrate, usually of consular or praetorian rank. In the Punic Wars for instance, one consul would usually command the fleet, and another the army. In the subsequent wars in the Eastern Mediterranean, praetors would assume the command of the fleet. However, since these men were political appointees, the actual handling of the fleets and of separate squadrons was entrusted to their more experienced legates and subordinates. It was therefore during the Punic Wars that the separate position of praefectus classis ("fleet prefect") first appeared. Initially subordinate to the magistrate in command, after the fleet's reorganization by Augustus, the praefectus classis became a procuratorial position in charge of each of the permanent fleets. These posts were initially filled either from among the equestrian class, or, especially under Claudius, from the Emperor's freedmen, thus securing imperial control over the fleets. From the period of the Flavian emperors, the status of the praefectura was raised, and only equestrians with military experience who had gone through the militia equestri were appointed. Nevertheless, the prefects remained largely political appointees, and despite their military experience, usually in command of army auxiliary units, their knowledge of naval matters was minimal, forcing them to rely on their professional subordinates. The difference in importance of the fleets they commanded was also reflected by the rank and the corresponding pay of the commanders. The prefects of the two praetorian fleets were ranked procuratores ducenarii, meaning they earned 200,000 sesterces annually, the prefects of the Classis Germanica, theClassis Britannica and later the Classis Pontica were centenarii, while the other fleet prefects were sexagenarii.

The generic Roman term for an oar-driven galley warship was "long ship" (Latin: navis longa, Greek: naus makra), as opposed to the sail-driven navis oneraria (from onus, oneris: burden), a merchant vessel, or the minor craft (navigia minora) like thescapha. The navy consisted of a wide variety of different classes of warships, from heavy polyremes to light raiding and scouting vessels. Unlike the rich Hellenistic Successor kingdoms in the East however, the Romans did not rely on heavy warships, with quinqueremes (Geek. pentērēs), and to a lesser extent quadriremes (Greek. tetrērēs) and triremes (Greek. triērēs) providing the mainstay of the Roman fleets from the Punic Wars to the end of the Civil Wars. The heaviest vessel mentioned in Roman fleets during this period was the hexareme, of which a few were used as flagships. Lighter vessels such as the liburnians and the hemiolia, both swift types invented by pirates, were also adopted as scouts and light transport vessels. During the final confrontation between Octavian and Mark Antony, Octavian's fleet was composed of quinqueremes, together with some "sixes" and many triremes and liburnians, while Antony, who had the resources of Ptolemaic Egypt to draw upon, fielded a fleet also mostly composed of quinqueremes, but with a sizeable complement of heavier warships, ranging from "sixes" to "tens" (Greek. dekērēs). Later historical tradition made much of the prevalence of lighter and swifter vessels in Octavian's fleet, with Vegetius even explicitly ascribing Octavian's victory to the liburnians.

This prominence of lighter craft in the historical narrative is perhaps best explained in light of subsequent developments. After Actium, the operational landscape had changed: for the remainder of the Principate, no opponent existed to challenge Roman naval hegemony, and no massed naval confrontation was likely. The tasks at hand for the Roman navy were now the policing of the Mediterranean waterways and the border rivers, suppression of piracy, and escort duties for the grain shipments to Rome and for imperial army expeditions. Lighter ships were far better suited to these tasks, and after the reorganization of the fleet following Actium, the largest ship kept in service was a hexareme, the flagship of the Classis Misenensis. The bulk of the fleets was composed of the lighter triremes and liburnians (Latin: liburna, Greek: libyrnis), with the latter apparently providing the majority of the provincial fleets. In time, the term "liburnian" came to mean "warship" in a generic sense. In addition, there were smaller oared vessels, such as the navis actuaria, with 30 oars (15 on each bank), a ship primarily used for transport in coastal and fluvial operations, for which its shallow draught and flat keel were ideal. In late antiquity, it was succeeded in this role by the navis lusoria("playful ship"), which was extensively used for patrols and raids by the legionary flotillas in the Rhine and Danube frontiers. Roman ships were commonly named after gods (Mars, Iuppiter, Minerva, Isis), mythological heroes (Hercules), geographical maritime features such as Rhenus or Oceanus, concepts such as Harmony, Peace, Loyalty, Victory (Concordia, Pax, Fides, Victoria) or after important events (Dacicus for the Trajan's Dacian Wars or Salamina for the Battle of Salamis). They were distinguished by their figurehead (insigne or parasemum), and, during the Civil Wars at least, by the paint schemes on their turrets, which varied according to each fleet.

In classical antiquity, a ship's main weapon was the ram (rostra, hence the name navis rostrata for a warship), which was used to sink or immobilize an enemy ship by holing its hull. Its use, however, required a skilled and experienced crew and a fast and agile ship like a trireme or quinquereme. In the Hellenistic period, the larger navies came instead to rely on greater vessels. This had several advantages: the heavier and sturdier construction lessened the effects of ramming, and the greater space and stability of the vessels allowed the transport not only of more marines, but also the placement of deck-mounted ballistae and catapults. Although the ram continued to be a standard feature of all warships and ramming the standard mode of attack, these developments transformed the role of a warship: from the old "manned missile", designed to sink enemy ships, they became mobile artillery platforms, which engaged in missile exchange andboarding actions. The Romans in particular, being initially inexperienced at sea combat, relied upon boarding actions through the use of the corvus. Although it brought them some decisive losses, it was discontinued because it tended to unbalance the quinqueremes in high seas; two Roman fleets are recorded to have been lost during storms in the First Punic War. During the Civil Wars, a number of technical innovations, which are attributed to Agrippa, took place: the harpax, a catapult-fired grappling hook, which was used to clamp onto an enemy ship, reel it in and board it, in a much more efficient way than with the old corvus, and the use of collapsible fighting towers placed one apiece bow and stern, which were used to provide the boarders with supporting fire.

Πηγή : https://en.m.wikipedia.org/wiki/Roman_navy