Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Κυριακή 15 Μαρτίου 2020

Αλεξιάδα (Μέρος Β) : Αποσπάσματα σε μετάφραση

Ο Αλέξιος Α' Κομνηνός (1081-1118) αποφασίζει την εκποίηση εκκλησιαστικών θησαυρών για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
"Ο βασιλιάς, χωρίς ελπίδα πλέον στην καλή θέληση των Ρωμαίων (δηλ. των υπηκόων του), έστελνε και άλλα μηνύματα ζητώντας χρήματα. Εκείνοι δεν ήξεραν πια τι να κάμουν. Αφού το συλλογίστηκαν πολύ, καθένας μοναχός του και από κοινού, και επειδή είχαν μάθει ότι ο Ρομπέρτος ετοίμαζε νέα επίθεση, μην έχοντας άλλη λύση, κατέφυγαν στους παλιούς νόμους και τους κανόνες περί εκποιήσεωςτων ιερών σκευών. Ανακαλύπτοντας μεταξύ των άλλων ότι επιτρέπεται να εκποιούνται τα ιερά σκεύη των αγίων του Θεού εκκλησιών για την απελευθέρωση αιχμαλώτων [...] σκέφτηκαν να χρησιμοποιήσουν κάποια ιερά σκεύη, αχρηστευμένα από καιρό και κατεστραμμένα, που κανείς δεν τα μεταχειριζόταν πια και συνάμα έδιναν σε πολλούς αφορμή για ασέβεια και ιεροσυλία, ως υλικό για την κατασκευή νομισμάτων, με τα οποία θα πληρώνονταν οι μισθοί των στρατιωτών και οι σύμμαχοι". Αννα Κομνηνή, Αλεξιάς, τ. Α', 'Aγρα, σ. 186 (μετάφραση Α. Σιδέρη).

Εμπορικά προνόμια στους Βενετούς.
Και παραχώρησε στους Βενετούς όλα τα εμπορικά καταστήματα που υπήρχαν από την παλιά εβραϊκή σκάλα μέχρι τη Βίγλα καθώς και όλες τις ενδιάμεσες σκάλες (αποβάθρες). Ακόμη τους χάρισε πολλά ακίνητα στη Βασιλεύουσα και στο Δυρράχιο και όπου αλλού του ζητήσανε. Αλλά το σπουδαιότερο απ' όλα πως τους επέτρεψε το ελεύθερο εμπόριο σ' όλες τις περιοχές που βρίσκονταν στην εξουσία των Ρωμαίων, ώστε να εμπορεύονται άνετα και όπως ήθελαν, χωρίς να πληρώνουν ούτε ένα νόμισμα για δασμούς (κομμέρκιον) και άλλους φόρους και να είναι έξω από κάθε έλεγχο. (Αννα Κομνηνή, Αλεξιάς VI, 10, έκδ. Β. Leib, τόμ. II, Παρίσι, 1943, 54-55.)

«ΑΛΕΞΙΑΔA» της ΑΝΝΑΣ ΚΟΜΝΗΝΗΣ (Μέρος 1ο)
Αποσπάσματα σχετικά  με την πτώση και την απελευθέρωση της Καστοριάς 
από τους Νορμανδούς πριν από 930 χρόνια (Οκτώβριος ή Νοέμβριος του 1083)  
(βιβλίο Ε΄, ΙΙΙ) ‘’..Κόμητες, εγώ (ο αρχηγός των Νορμανδών Ροβέρτος Γυισκάρδος) αναχωρώ για να υπερασπιστώ τη δική μου χώρα (Λογγοβαρδία)…εναντίον του βασιλιά (Ερρίκου Δ΄)  της Αλαμανίας(Γερμανίας). Στο γιο μου (Βαϊμούνδο)  αφήνω το Δυρράχιο και τον Αυλώνα…’’
(βιβλίο Ε΄, V) .. «ο Βαϊμούνδος έφυγε για την Καστοριά … ξεχώρισε ένα μέρος του στρατεύματος, όλους κατάφρακτους και τους έστειλε στην Πελαγονία, στα Τρίκαλα και στην Καστοριά που κυρίευσαν αιφνιδιαστικά»  (άνοιξη του 1082)
(βιβλίο Ε΄, VΙΙ) .. «ο βασιλιάς (Αλέξιος Κομνηνός) ..  με τη γνωστή του διπλωματική ικανότητα, βάλθηκε να στέλνει γράμματα στους κόμητες του  Βαϊμούνδου, τάζοντάς τους πλούσια ανταλλάγματα, αν απαιτούσαν από τον  Βαϊμούνδο τους μισθούς που τους είχε υποσχεθεί· αν αυτός δεν μπορούσε να τους εξοφλήσει, ας τον έπειθαν να κατέβει στα παράλια και να ζητήσει χρήματα από τον πατέρα του Ροβέρτο, διαπεραιούμενος στην ανάγκη και ο ίδιος, για να απαιτήσει τους μισθούς τους… Ακολουθώντας τις υποδείξεις του βασιλιά οι κόμητες άρχισαν να απαιτούν πιεστικά τους τελευταίους μισθούς τους…Εκείνος( ο Βαϊμούνδος), μη μπορώντας να κάνει διαφορετικά, αναθέτει στον Βρυέννιο τη φρουρά της Καστοριάς …»

(Βιβλίο ΣΤ΄, Ι) »..ο Βρυέννιος κατείχε την Καστοριά. Ο αυτοκράτορας, αποφασισμένος να τον διώξει από εκεί ανακαταλαμβάνοντας την πόλη, κάλεσε πάλι τους στρατιώτες του, και αφού τους εξόπλισε με ισχυρότατα όπλα, κατάλληλα για τειχομαχία  και για μάχες ή μικροσυμπλοκές έξω από τα τείχη,  πήρε  την άγουσα προς το φρούριο. Iδού πώς είναι η τοποθεσία: υπάρχει μια λίμνη, η λεγόμενη της Kαστοριάς,  μέσα  στην  οποία  μπαίνει μια προεξοχή  στεριάς που διευρύνεται στην άκρη της, καταλήγοντας σε πετρώδεις λόφους. … Γύρω  από την προεξοχή είναι οικοδομημένοι  πύργοι και μεσοπύργια  εν είδει φρουρίου το οποίο και ονομάζεται Καστοριά». Όταν έφτασε εκεί ο βασιλιάς, θεώρησε σκόπιμο να επιχειρήσει αρχικά επίθεση με ελεπόλεις κατά των πύργων και μεσοπυργίων.  Επειδή δεν υπήρχε άλλος τρόπος να πλησιάσουν οι στρατιώτες τα τείχη, παρά ξεκινώντας από κάποιο ορμητήριο, πρώτα έστησε το στρατόπεδό του και έπειτα κατασκεύασε ξύλινους πύργους και τους έδεσε μεταξύ τους με σιδερένιες αλυσίδες. Εξορμώντας απ` αυτούς σαν από κάποιο φρούριο, έδινε τις μάχες κατά των Κελτών. Τις ελεπόλεις και τα πετροβόλα μηχανήματα τα τοποθέτησε  έξω από το τείχος και άρχισε να μάχεται νύχτα και μέρα,  ώσπου προξένησε φθορές στον περίβολο του τείχους. Επειδή όμως  οι πολιορκημένοι αντιστέκονταν σθεναρά (δεν υποχώρησαν ούτε κι όταν δημιουργήθηκε ρωγμή στο τείχος), καθώς δεν μπορούσε να επιτύχει το σκοπό του, πήρε μια απόφαση γενναία και συνάμα συνετή: να μπάσει μερικούς γενναίους  στη λίμνη επιβιβάζοντάς τους σε πλοία και να πλήξει τους Κέλτες από δύο μέρη, από τη στεριά και από τη λίμνη. Πλοία όμως δεν είχε κι έτσι φόρτωσε μερικές βάρκες σε αμάξια και τις έριξε στη λίμνη από έναν μικρό μόλο. Είχε εξάλλου παρατηρήσει ότι η ανάβαση των Λατίνων από το ένα μέρος του ακρωτηρίου γινόταν γρήγορα, ενώ η κατάβασή τους από το άλλο, τους έπαιρνε περισσότερη ώρα. Επιβίβασε, λοιπόν, στις βάρκες τον Γεώργιο Παλαιολόγο με ένα απόσπασμα επιλέκτων και τον πρόσταξε να προσορμιστεί στους πρόποδες των λόφων, παραγγέλλοντάς του, μόλις θα έβλεπε το συμφωνημένο σύνθημα, να οδεύσει προς την κορυφή των λόφων στα νώτα των εχθρών, ακολουθώντας τον  πιο ασύχναστο αλλά και συντομότερο δρόμο· όταν θα έβλεπε ότι ο αυτοκράτορας έχει αρχίσει τη μάχη από τη στεριά, να σπεύσει κι αυτός με όλες του τις δυνάμεις, ώστε οι εχθροί, μη μπορώντας να πολεμούν συγχρόνως σε δύο μέρη, να χαλαρώσουν την ένταση της μάχης στο ένα από τα δύο, κι έτσι να καταστεί εύκολη στο σημείο εκείνο η νίκη των Ρωμαίων.

Ο Γεώργιος Παλαιολόγος προσορμίστηκε πράγματι στους πρόποδες του εν λόγω λόφου και στάθηκε εκεί οπλισμένος, αφού προηγουμένως είχε τοποθετήσει στο ύψωμα έναν σκοπό, με την εντολή, μόλις δει το σύνθημα,  να του το διαβιβάσει αμέσως. Χάραζε πια  η μέρα, όταν οι στρατιώτες του αυτοκράτορα αλάλαξαν τον ενυάλιο(κραύγασαν πολεμική ιαχή) κι όρμησαν από τη στεριά στη μάχη κατά των Λατίνων. Ο σκοπός είδε το σύνθημα και το διαβίβασε με άλλο σύνθημα στον Παλαιολόγο. Αυτοστιγμεί εκείνος βρέθηκε με τους δικούς του στην κορυφή του λόφου σε πυκνή παράταξη μάχης. Ο Βρυέννιος, που  έβλεπε τους πολιορκητές έξω απ` τα τείχη και τον Παλαιολόγο να στέκεται απειλητικός στο άλλο μέρος, ούτε τότε δεν είπε να παραδοθεί, αλλά πρόσταξε τους κόμητες να αντιπαραταχθούν με ακόμα μεγαλύτερη γενναιότητα. Εκείνοι όμως του φέρθηκαν με αναίδεια: «Βλέπεις ότι το ένα κακό φέρνει τ` άλλο»,  του είπαν· «έχει λοιπόν ο καθένας από `μάς το δικαίωμα να επιδιώξει τη δική του σωτηρία: άλλος να προσχωρήσει στο βασιλιά κι άλλος να πάρει το δρόμο της επιστροφής στην πατρίδα του». Και παρευθύς έκαμαν τα λόγια τους πράξη: ζήτησαν από τον αυτοκράτορα να στήσει μια σημαία κοντά στο ναό του μεγαλομάρτυρος Γεωργίου (γιατί πράγματι είχε άλλοτε ανιδρυθεί εκεί ένας ναός επ` ονόματι του μάρτυρος εκείνου) και μια άλλη στο δρόμο προς τον Αυλώνα. «Όσοι από εμάς», του είπαν «θέλουν να υπηρετήσουν τη μεγαλειότητά σου, θα κατευθυνθούν στη σημαία που θα είναι κοντά στο ναό του μάρτυρος· όσοι θέλουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, θα πάνε στη σημαία που θα βρίσκεται στο δρόμο του Αυλώνα». Και λέγοντας αυτά, προσχώρησαν παρευθύς στο βασιλιά. Όσο για τον  Βρυέννιο, τον γενναίο εκείνον άνδρα, δεν ήθελε με κανέναν τρόπο να προσχωρήσει, ορκίζονταν  όμως να μη σηκώσει ποτέ τα όπλα εναντίον του βασιλιά, αν έστεργε μόνο να του δώσει μια συνοδεία που θα τον οδηγούσε σώο και αβλαβή ως τα σύνορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και θα τον άφηνε ελεύθερο να φύγει από εκεί για τη δική του χώρα. Ο αυτοκράτορας, ικανοποίησε πρόθυμα το αίτημά του κι ύστερα πήρε νικητής και τροπαιούχος το δρόμο για το Βυζάντιο». (Mετάφραση Αλόη Σιδέρη, εκδόσεις ΑΓΡΑ).
Πηγή : http://www.ime.gr/chronos/09/gr/sources/main/texni.html
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-B131/179/1256,4518/
http://synfika.blogspot.com/2013/08/normal-0-false-false-false-el-x-none-x.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου