Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Κυριακή 3 Ιουνίου 2018

Οι τρείς αξιότεροι διάδοχοι του Μέγα Αλέξανδρου : Ευμένης ο Καρδιανός, Δημήτριος Α΄ ο Πολιορκητής και Πύρρος της Ηπείρου

Διάδοχοι ονομάστηκαν οι στρατηγοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου οι οποίοι μετά τον θάνατό του διαμοιράστηκαν το κράτος του. Στην έννοια των Διαδόχων περιλαμβάνονται και οι Επίγονοι, δηλαδή οι γιοι και οι εγγονοί τους που τους διαδέχτηκαν. Ο θάνατος του Αλέξανδρου και η έλλειψη ουσιαστικά διαδόχου επέφερε ένα κενό εξουσίας στο τεράστιο κράτος που είχε δημιουργήσει και που εκτεινόταν από την Μακεδονία και τις σύμμαχες Ελληνίδες πόλεις μέχρι την Βακτριανή και περιλάμβανε μέρος της Ινδίας και την Αίγυπτο. Αμέσως μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, κι ενώ ήταν άταφος ακόμη, σημειώθηκε ένταση και αψιμαχίες μεταξύ των στρατηγών και του ιππικού των Εταίρων αφενός και των απλών πεζών της φάλαγγας αφετέρου, που εκδήλωσαν προθέσεις στασιαστικές, ζητώντας να γίνει βασιλιάς ο ετεροθαλής αδελφός του Αλέξανδρου Φίλιππος Αρριδαίος. Ο Περδίκκας, επί κεφαλής της πρώτης παράταξης ως κάτοχος του δαχτυλιδιού που του παρέδωσε ο Αλέξανδρος πεθαίνοντας και υπέρ της άποψης της επιτροπείας μέχρι να γεννήσει γιο η Ρωξάνη, κατόρθωσε να επιβληθεί στους πεζούς και θανάτωσε τους πρωταίτιους της στάσης και τον αρχηγό τους Μελέαγρο, έχοντας πάρει με το μέρος του τον άβουλο Φίλιππο Αρριδαίο. Ύστερα έγινε η διανομή των επαρχιών και αξιωμάτων του κράτους, όπου σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς παρατίθεται και η μετέπειτα συνθήκη του Τριπαράδεισου που ακολούθησε τον θάνατο του Περδίκκα. Οι όρoι «Διάδοχοι» και «Επίγονοι» απαντούν ήδη στον Διόδωρο τον Σικελιώτη. Η αυθεντικότερη πηγή, η ιστορία του Ιερώνυμου του Καρδιάνου, έφτανε ως τον θάνατο του Πύρρου τουλάχιστον. Η Geschichte des Hellenismus του Ντρόυζεν φτάνει ως την επιδρομή των Γαλατών το 280, ενώ το πρώτο κεφάλαιο του εβδόμου βιβλίου της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους του Παπαρρηγόπουλου φτάνει ως τον Αντίγονο Γονατά, γιό του Δημήτριου Πολιορκητή και εγγονό του Διαδόχου Αντίγονου του Μονόφθαλμου. Ο αγώνας για την επικράτηση άρχισε αμέσως μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου και στην αρχή εκδηλώθηκε με την αντίθεση της φάλαγγας των πεζών κατά του ιππικού των Εταίρων και των στρατηγών, συνεχίστηκε δε με την προσπάθεια του Περδίκκα για επικράτηση. Μετά την αποτυχία και το βίαιο τέλος του, ο σπουδαιότερος σύμμαχός του Ευμένης ο Καρδιανός, συνέχισε τον αγώνα υπέρ της βασιλικής οικογένειας με κυριότερο αντίπαλό του τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο. Ο Ευμένης τελικά εξοντώθηκε και ο Αντίγονος, έχοντας συμπαραστάτη τον γιο του Δημήτριο τον Πολιορκητή, προσπάθησε να καταστεί ο μόνος κληρονόμος του κράτους του Αλέξανδρου. Ο Κάσσανδρος δεν σκόπευε να μείνει στρατηγός της Ευρώπης και να παραδώσει μάλιστα την εξουσία σε απόγονο της μισητής του Ολυμπιάδας. Σκότωσε την Ρωξάνη και τον νεαρό Αλέξανδρο, εξαφανίζοντας έτσι τον νόμιμο διεκδικητή της εξουσίας (311). Δολοφόνησε δηλαδή την μητέρα του Μέγα Αλέξανδρου Ολυμπιάδα, την σύζυγο του Ρωξάνη και τον γιο του Αλέξανδρο. Επωφελούμενος από το έγκλημα αυτό ο Πολυπέρχων, που διατηρούσε κάποιες δυνάμεις ακόμη, ανακήρυξε νόμιμο διάδοχο του Μακεδονικού θρόνου τον Ηρακλή, νόθο γιο του Μέγα Αλέξανδρου από την Περσίδα Βαρσίνη. Ξεκίνησε να τον εγκαταστήσει στην Μακεδονία αλλά ο Κάσσανδρος τον προσεταιρίστηκε κι ο Πολυπέρχων δολοφόνησε τον προστατευόμενό του. Έτσι ξεκληρίστηκε η γενιά του Αλέξανδρου (309).
Ο Αντίγονος δολοφόνησε την αμφιθαλή αδελφή του Αλέξανδρου Κλεοπάτρα, γιατί ήταν έτοιμη να πλεύσει στον Πτολεμαίο. Ο Αντίγονος και ο Δημήτριος ανακηρύχθηκαν βασιλείς και σε ανάμνηση αυτής της νίκης τους εξέδωσαν το τετράδραχμο που στην πίσω όψη απεικονίζεται ο Δίας με την επιγραφή «Βασιλέως Αντιγόνου.» Μόλις έγινε γνωστή η νίκη στην Σαλαμίνα της Κύπρου ο Αντίγονος ανευφημήθηκε βασιλιάς και δέχτηκε το διάδημα. Την άλλη μέρα έγραψε «στον βασιλιά Δημήτριο» στέλνοντας και σ’ αυτόν το διάδημα. Αμέσως μετά οι Πτολεμαίος, Λυσίμαχος, Κάσσανδρος και Σέλευκος αναγορεύτηκαν κι αυτοί βασιλείς. Έτσι επικυρώθηκε και τυπικά η διάλυση της αυτοκρατορίας του Αλέξανδρου. Οι Διάδοχοι, αφού κράτησαν για λίγα χρόνια τα προσχήματα της νομιμότητας, μοίρασαν τελικά το κράτος μεταξύ τους, έχοντας εξοντώσει εν τω μεταξύ τους νομίμους κληρονόμους, την μητέρα, τις συζύγους και τα παιδιά του Μέγα Αλέξανδρου. Ό,τι είχε αγωνιστεί ν’ αποτρέψει ο Ευμένης, αγωνιζόμενος για την ενότητα του κράτους και τα δικαιώματα του βασιλικού οίκου, πραγματοποιήθηκε τώρα. Η μάχη της Ιψού ήταν το τέλος για τα όνειρα και την ζωή του Αντίγονου, ενώ στα πλαίσια της διαμάχης των Διαδόχων εξοντώθηκε ολόκληρη η βασιλική οικογένεια. Αυτός που πλησίασε περισσότερο από κάθε άλλον το όραμα της μονοκρατορίας ήταν ο Σέλευκοςπου, όντας ο κύριος συντελεστής της νίκης της Ιψού, κατέλυσε το κράτος του Λυσίμαχου της Θράκης και αναμενόταν να επικρατήσει επί της πτολεμαϊκής Αιγύπτου, της Μακεδονίας και όλης της Ελλάδος. Δολοφονήθηκε όμως και από το σημείο εκείνο η κατάσταση σταθεροποιήθηκε. Τα τέσσερα ελληνιστικά βασίλεια που δημιουργήθηκαν κυριάρχησαν στην Μακεδονία, Μικρά Ασία, Συρία και Αίγυπτο, μέχρι την βαθμιαία υποταγή τους στους Ρωμαίους. Από το 281 π.Χ., από την νίκη δηλαδή του Σέλευκου επί του Λυσίμαχου, οι γενικευμένοι πόλεμοι έπαψαν και από την ανάρρηση του Αντίγονου στον θρόνο της Μακεδονίας η κατάσταση σταθεροποιήθηκε. Διαμορφώθηκαν τέσσερα ανεξάρτητα ελληνιστικά βασίλεια, κυβερνώμενα, μέχρι την υποταγή τους στους Ρωμαίους, από τους απογόνους των Διαδόχων (πλην αυτού της Περγάμου). Εκτός αυτών ελληνιστικά βασίλεια, παραφυάδες του κράτους των Σελευκιδών, ήταν και το Ελληνο-Βακτριανό βασίλειοτο Ινδοελληνικό βασίλειο. Τελευταίος μονάρχης, απόγονος των Διαδόχων, ήταν η Κλεοπάτρα Ζ' της Αιγύπτου.
Οι τρείς πιο άξιοι στρατηγοί και οι ηγέτες των Ελλήνων την εποχή των διαδόχων του Μέγα Αλέξανδρου ήταν κατά χρονολογική σειρά : Ο Ευμένης ο Καρδιανός, ο Δημήτριος ο Πολιορκητης και ο Πύρρος της Ηπείρου. Μια Τριανδρία εξαιρετικών ταλαντούχων ανθρώπων με θαυμάσια στρατηγική, τακτικές και ευφυΐα που ξεχώρισαν και το ξεχωριστό τους χαρακτήρα και την ηγετική προσωπικότητα τους σε μια εποχή που σημαδεύτηκε από τον εμφύλιο πόλεμο των Μακεδόνων, την εξόντωση της οικογένειας του Μέγα Αλέξανδρου και την κατασπατάληση πολύτιμων ανθρωπίνων και υλικών πόρων που οδήγησε στις καταστροφικές εισβολές των Γαλατων στην Ευρώπη και την Μικρά Ασία, στην κατάκτηση της ελληνιστικής Ινδίας από τους Ινδούς της κοιλάδας του Γάγγη, την δημιουργία από τους Παρθους ανεξάρτητου βασιλείου στην ελληνιστική Περσία, την εισβολή των νομάδων Τοχαρων στην Κεντρική Ασία και την κατάκτηση των ελληνιστικών βασιλείων της Βακριανης και της Ινδίας και το χειρότερο την αγνόηση του Ρωμαϊκού κινδύνου που εξαπλωνονταν στην Ιταλία και οδήγησε στην εξαφάνιση όλων των ελληνιστικών βασιλείων και ελληνικών κρατών στην Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο. Μέσα σε 3 αιώνες από τον θάνατο του Μέγα Αλέξανδρου οι Έλληνες λόγω του συνεχούς εμφυλίου πολεμου δεν έχασαν μόνο την αυτοκρατορία - κοσμοκρατορία τους αλλά για πρώτη φορά στην ιστορία τους έχασαν την πολύτιμη ελευθερία τους, κατακτήθηκαν και υποτάχθηκαν σε βαρβάρους (Ρωμαίους στην Μεσόγειο και Παρθους - Τοχαρους στην Ανατολή). Ακολουθεί καταλόγων των τριών πιο άξιων διαδόχων του Μέγα Αλέξανδρου.
1) Ο Ευμένης ο Καρδιανός (362 π.Χ. - 316 π.Χ.) ήταν στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, από τους ικανότερους μεταξύ των Διαδόχων. Πήρε μέρος στις εκστρατείες του Μακεδόνα στρατηλάτη και στους πολέμους που ακολούθησαν το θάνατό του. Θεωρήθηκε ο στρατηγικότερος νους της μετ' Αλέξανδρον εποχής και αγωνίστηκε (μάταια) για την νομιμότητα της εξουσίας και την ενότητα του αχανούς κράτους. Αρχιγραμματέας του Φίλιππου Β΄ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ίππαρχος, και, μετά τον θάνατο του βασιλιά, σατράπης της Καππαδοκίας και της Παφλαγονίας, συντάχθηκε με τον Περδίκκα και την βασιλική οικογένεια. Μετά τον βίαιο θάνατο του Περδίκκα αντιμετώπισε μόνος για ένα διάστημα τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο, επανέκτησε την εμπιστοσύνη της κεντρικής μακεδονικής διοίκησης και συνέχισε τον αγώνα κατά του Αντίγονου και των φυγόκεντρων δυνάμεων μέχρι τον θάνατό του. Στους σατράπες, περήφανους για την μακεδονική καταγωγή τους και τ’ αξιώματα που είχαν κοντά στον Αλέξανδρο, έπρεπε να επιβληθεί ο Ευμένης έχοντας οριστεί αρχιστράτηγός τους από τον Πολυπέρχοντα και την Ολυμπιάδα. Αλλά ήταν ένας ξένος, ένας γραμματικός, ένας καταδικασμένος σε θάνατο. Δεν μπορούσαν να το ανεχθούν αλλά από την άλλη μεριά ήξεραν ότι ήταν ο μόνος που μπορούσε ν’ αντιμετωπίσει τον Αντίγονο και δεν τολμούσαν ν’ αγνοήσουν τις διαταγές της Πέλλας. Ο Ευμένης είχε πλήρη επίγνωση της θέσης του. Του την είχαν μάθει η περιφρόνηση του Ηφαιστίωνα, οι χλευασμοί του Νεοπτόλεμου κ’ η αλαζονία τώρα του Πευκέστα. Οι καλύτεροι φίλοι του, ο Κρατερός κι ο Αντίγονος, ήταν πάντα στο αντίπαλο στρατόπεδο κι αυτός ήταν απελπιστικά μόνος. Αυτός ήταν ο λόγος που ο Ευμένης επεδίωκε πάντοτε την κάλυψη της νομιμότητας. Ήταν πάντα με το μέρος της βασιλικής οικογένειας και των Επιμελητών, πολεμούσε εν ονόματί τους ενάντια σε ξακουστά ονόματα και φρόντιζε να μη δίνει την παραμικρή ένδειξη προσωπικής φιλοδοξίας. Η δράση του αποσκοπούσε συνεπώς στην διατήρηση της συνοχής της αυτοκρατορίας υπό την δυναστεία του Αλέξανδρου, πράγμα που δεν ίσχυε για την δράση των υπολοίπων πρωταγωνιστών. Ήταν βέβαια αδιανόητο, και σ’ αυτόν και στους άλλους, πως θα μπορούσε να έχει τις βλέψεις του Περδίκκα, του Αντίγονου ή αργότερα του Σέλευκου. Κι έτσι ήταν αναγκασμένος να καταφεύγει σε τεχνάσματα. Για να μη ταπεινώνονται οι σατράπες πηγαίνοντας στη σκηνή του και παίρνοντας διαταγές απ’ αυτόν, έστησε μια σκηνή με θρόνο μέσα κι ανακοίνωσε ότι εμφανίστηκε στον ύπνο του ο Αλέξανδρος κι έτσι του είπε να κάνει και κάθε απόφαση να παιρνόταν στ’ όνομά του. Οι σατράπες το δέχτηκαν μετά χαράς αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτός αποφάσιζε. Άλλο του τέχνασμα ήταν να ζητήσει δανεικά απ’ όσους υποπτευόταν περισσότερο. Αιφνιδιασμένοι αυτοί του έδωσαν κι έτσι αντί να τον υποβλέπουν, φρόντιζαν μη πάθει κάτι και χάσουν μαζί και τα τάλαντά τους. Οι δύο στρατοί (του Ευμένη και του Αντιγονου) τραβήχτηκαν για να ξεχειμωνιάσουν, μετά από μια σειρά έξοχων ελιγμών και παραπλανητικών κινήσεων και των δύο στρατηγών, που είχαν τον ίδιο προορισμό, τον οχυρό και πλούσιο τόπο της Γαβιηνής. Νικητής και στον πόλεμο αυτό των τεχνασμάτων αναδείχθηκε ο Ευμένης. Παρ’ όλο που είχε μπει πια ο χειμώνας, ο Αντίγονος δεν ησύχαζε. Ήθελε με κάθε τρόπο να συντρίψει το συντομότερο τους αντιπάλους του σατράπες και να προσεταιριστεί ή να εξοντώσει επί τέλους τον Ευμένη. Ο Ευμένης ετοιμάστηκε, κάνοντας την διαθήκη του. Είχε μάθει ότι οι διοικητές των Αργυράσπιδων, του επιλέκτου εκείνου τμήματος, είχαν αποφασίσει να τον σκοτώσουν αμέσως μετά την μάχη που θα κέρδιζε εκείνος για λογαριασμό τους, αφού δηλαδή πρώτα τους απήλλασσε από τον Αντίγονο. Την συνωμοσία του αποκάλυψαν στρατηγοί που είχαν δανείσει στον Ευμένη και φοβόταν μη χάσουν τα χρήματά τους. Ο Αντίγονος έφτασε κ’ η μάχη έγινε και κράτησε όλη τη μέρα. Ο Ευμένης ρίχτηκε στη φυλακή υπό αυστηρή φρούρηση, αλλά ο Αντίγονος δεν ήθελε τον θάνατό του. Ήτανε φίλοι από παλιά και τον ήθελε δίπλα του, συμπαραστάτη του. Ύστερα από λίγες μέρες διέταξε κι ελάφρωσαν τα δεσμά του κι επέτρεψε τις επισκέψεις. Φίλοι κι εχθροί και περίεργοι πήγαν να δουν τον περίφημο αιχμάλωτο. Ο Αντίγονος συγκάλεσε συμβούλιο ν’ αποφασίσει για την τύχη του Ευμένη. Οι στρατηγοί του ζήτησαν θάνατο κι απείλησαν να εγκαταλείψουν το στρατόπεδο αν δεν εισακούονταν. Μόνο ο γιος του Αντίγονου Δημήτριος ο Πολιορκητής κι ναύαρχος Νέαρχος προσπάθησαν να σώσουν τον Ευμένη. Δόθηκε η διαταγή της αναχώρησης. Οι επισκέψεις στον φυλακισμένο απαγορεύτηκαν, οι φρουρά του ενισχύθηκε κι έπαψαν να του δίνουν φαγητό. Ύστερα από τρεις ακόμα μέρες, την ώρα που σήκωναν το στρατόπεδο, μπήκαν εκτελεστές στην φυλακή του και τον σκότωσαν (316 π.Χ.). Ο Αντίγονος έδωσε το σώμα του στους φίλους κι επέτρεψε να κηδευτεί με τιμές. Ύστερα θανάτωσε με θάνατο φρικτό τους προδότες στρατηγούς που τον εξυπηρέτησαν. Όσο για τους Αργυράσπιδες τους έδωσε μεν την αποσκευή τους αλλά φρόντισε μετά από λίγο καιρό να τους εξοντώσει κι αυτούς. Τους έστειλε στην μακρινή Αραχωσία στην Ασία, σιγά-σιγά ν’ αφανιστούν σ’ απελπισμένες εκστρατείες, έτσι που κανένας τους να μη γυρίσει στην Μακεδονία ούτε ποτέ του να ξαναντικρίσει την Ελληνική θάλασσα.
Ο Ευμένης ήταν ο στρατηγικότερος των Διαδόχων ο πραγματικός κληρονόμος της στρατηγικής μεγαλοφυίας του Αλέξανδρου, πιστός στις αρχές του, στις επιλογές του, στην ιδέα της ενότητος της αυτοκρατορίας. Κανείς από τους Διαδόχους δεν τόλμησε ν’ αναγορευτεί βασιλιάς όσο ζούσε ο Ευμένης. Ξένος κι από άσημη γενιά, σάρωνε σαν ανεμοστρόβιλος την Ασία, νικούσε τους περιφημότερους στρατηγούς του Αλέξανδρου -έχοντας στρατηγούς και σατράπες του Αλέξανδρου υπό τας διαταγάς του- και οδηγούσε τους Μακεδόνες σε νίκες, σκορπίζοντας τον όλεθρο σε Μακεδόνες. Οι αρχαίοι συγγραφείς του αφιερώνουν λαμπρές σελίδες. Ο Πλούταρχος μόνο του Ευμένη και του Δημήτριου τους βίους έγραψε απ’ όλη την χορεία των Διαδόχων. Κατά τον Droysen «Η εύνοια των δυο βασιλιάδων και τα εξαιρετικά του προσόντα κάναν τους επιφανείς Μακεδόνες να τον ζηλεύουν και να τον φθονούν… Οι συνθήκες τον ανάγκασαν να ταχτή ολότελα στην υπόθεση της βασιλείας, όπου κι έμεινε πιστός ως το τέλος του… Μ’ απίθανη δεξιοσύνη και τόλμη καταφέρνοντας να καθυποτάζη τις περιστάσεις στη θέλησή του, γίνεται το κέντρο της γενικώτερης εξέλιξης». Κατά τον Παπαρρηγόπουλο «υπήρξε βεβαίως ο επιτηδειότατος των στρατηγών όσοι εξήλθον από της σχολής του μεγάλου Αλεξάνδρου…απέτυχε διότι ηθέλησε να φανή πιστός εις την ενότητα του κράτους… ουδείς των λεγομένων διαδόχων απέβη εκείνου ενδοξότερος και χρηστότερος».
2) Ο Δημήτριος Α΄ ο Πολιορκητής (337 π.Χ. - 283 π.Χ.) ήταν ένας από τους διαδόχους
του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κεντρικό πρόσωπο κατά τους αιματηρούς πολέμους που ξέσπασαν γύρω από την επικράτηση στα εδάφη της ανατολικής Μεσογείουμετά το θάνατο του Μακεδόνα στρατηλάτη. Υπήρξε γιος του επιφανούς στρατηγού του Αλεξάνδρου, Αντίγονου του Μονόφθαλμου, στρατεύματα του οποίου διοίκησε με μεγάλη ικανότητα και την ασιατική αυτοκρατορία του οποίου αποπειράθηκε να επανακτήσει. Σαρωτικός όταν πραγματοποιούσε επιθέσεις και εξαιρετικά ικανός στην κατασκευή πολιορκητικών μηχανών, ο Δημήτριος έμεινε στην ιστορία για τις εντυπωσιακού μεγέθους και φιλοδοξίας εκστρατείες που διεξήγαγε, για την σκανδαλώδη προσωπική του ζωή και για τη μοναδική του ικανότητα να αναγεννάται από τις στάχτες του, γυρίζοντας την τύχη του σε κάθε καταστροφή που του επεφύλαξε ποτέ η Μοίρα. Δημήτριος και Αντίγονος διατηρούσαν πάντοτε άριστες σχέσεις, κάτι το οποίο ο τελευταίος καμάρωνε πολύ, δεδομένου πως σε καιρούς αστάθειας και καχυποψίας οι δολοφονίες ανάμεσα σε στενούς συγγενείς ήταν σύνηθες φαινόμενο. Αντίθετα ο Αντίγονος επέτρεπε στο γιο του να διατηρεί κατά την παρουσία του τον οπλισμό του χωρίς φόβο. Η παράδοση αυτή καλών σχέσεων μεταδόθηκε σε όλους τους μετέπειτα βασιλείς της Δυναστείας και μόνον ο Φίλιππος Ε' διέταξε κάποτε την εκτέλεση ενός από τους γιους του. Οι αρχαίες πηγές επισημαίνουν ότι καμία φιλολογική ή εικαστική του αναπαράσταση δεν αποδίδει ικανοποιητικά την ξεχωριστή φυσική ομορφιά του Δημητρίου, που αποτελούσε κράμα ηρωικής επιφάνειας, σπάνιας για τη νεαρή ηλικία του, και βασιλικής σεμνότητας, και που συνδύαζε «χάρη και βαρύτητα, επιβλητικότητα και ομορφιά». Ο Δημήτριος κατά τα νεανικά του χρόνια ήταν προσηνής και προσιτός· η πρωτεϊκή του ικανότητα του επέτρεπε να ελίσσεται σε δύσκολες καταστάσεις, συχνά ωστόσο με κίνδυνο να τις αντιμετωπίζει με παρορμητισμό, καιροσκοπισμό, αστάθεια και απερισκεψία. Ο τρόπος του ενέπνεε ταυτόχρονα φόβο και επιδοκιμασία. Υπήρξε πολύ ευχάριστος ως σύντροφος στις απολαύσεις της ειρηνικής ζωής, αλλά και τρομερά ενεργητικός και δραστήριος όταν τον καλούσε το καθήκον. Υπήρξε πολύ καλύτερος στο να προετοιμάζει εκστρατείες παρά να τις διεξάγει, καθώς φρόντιζε στο μέγιστο βαθμό για την επάρκεια των προμηθειών, και ποτέ δεν ένιωθε απόλυτα ικανοποιημένος από το μέγεθος και τη φιλοδοξία των σχεδίων του. Αφιέρωνε το χρόνο και τη μεγάλη του εφευρετικότητα, όχι σε άχρηστες απολαύσεις, αλλά σε έργα «βασιλικής αξίας», που μαρτυρούσαν μεγαλοπρέπεια, κομψότητα και ευφυΐα. Κατά τον Ντρόυζεν "Κανείς από τους Διαδόχους ή του Επιγόνους δεν είναι η εικόνα της εποχής του τόσο πιστή όσο ο Δημήτριος ο Πολιορκητής...κανείς δεν ξέρει τί να πρωτοθαυμάση: την ενεργητικότητα, την μεγαλοφυΐα ή την ελαφρότητά του ;" Είναι δύσκολο να δώσει κανείς συνοπτικά το στίγμα της ζωής του Δημητρίου του Πολιορκητή, που αναντίρρητα παρουσίασε πολλές διακυμάνσεις. Οι στρατηγικές του ικανότητες αναδείχθηκαν και αξιοποιήθηκαν με τον καλύτερο τρόπο υπό την στιβαρή καθοδήγηση του πατέρα του, Αντιγόνου του Μονοφθάλμου. Καινοτομίες όπως η χρήση νέων πολιορκητικών μηχανών ή η κατασκευή πεντηκοντόρων πλοίων τού επέτρεψαν να πετύχει ικανοποιητικά αποτελέσματα στις πολεμικές αναμετρήσεις με τους εκάστοτε αντιπάλους του. Σε πολιτικό επίπεδο, το μεγαλύτερο επίτευγμα του Δημητρίου είναι ότι κατόρθωσε να μετατρέψει τη ναυτική του δύναμη σε ηπειρωτική.
3) Ο Πύρρος Α΄ ή Πύρρος της Ηπείρου (318 π.Χ. – 272 π.Χ.) ήταν Έλληνας βασιλιάς των Μολοσσών, ελληνικού φύλου που κατοικούσε στην Ήπειρο, καθώς κι ένας από τους σπουδαιότερους ηγεμόνες της πρώιμης ελληνιστικής περιόδου. Ήταν γιος του βασιλιά Αιακίδη, ο οποίος κυβέρνησε κατά την περίοδο 330 έως 313 π.Χ., και της Φθίας Β'. Θεωρείται κορυφαίος στρατηγικός νους, ένας από τους λαμπρότερους της παγκόσμιας στρατιωτικής ιστορίας. Υπήρξε δε συγγενικό πρόσωπο του έτερου περίφημου στρατηλάτη της αρχαιότητας, Αλεξάνδρου του Μεγάλου, καθώς η γιαγιά του πρώτου, Τρωάδα Α', ήταν αδερφή της μητέρας του δεύτερου, Ολυμπιάδας. Ο Πύρρος, άνδρας μεγάλης μόρφωσης και ονομαστής γενναιότητας, αναδείχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς της εποχής του. Η στρατιωτική του κατάρτιση ήταν αξιολογότατη, όπως μαρτυρούν τα αποσπάσματα των «Υπομνημάτων» του, ενός έργου το οποίο αναφέρεται στην πολεμική τέχνη και μνημονεύτηκε από αρχαίους συγγραφείς, μεταξύ των οποίων και ο Κικέρων. Παρά το γεγονός ότι απέτυχε να εδραιώσει την εξουσία του στην Ιταλία, ο Πύρρος επέκτεινε και εδραίωσε το κράτος του στην Ελλάδα, καθιστώντας το υπολογίσιμη δύναμη της περιοχής για 35 περίπου χρόνια. Μετά το θάνατό του, ο σύντομος ρόλος της Ηπείρου στο προσκήνιο της ελληνικής ιστορίας τελείωσε. Ήταν ο πρώτος που κατάλαβε τον μεγάλο κίνδυνο που είχε εμφανιστεί στην Ιταλία με τις κατακτήσεις της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ο Πύρρος παντρεύτηκε τέσσερις γυναίκες. Τους μεγάλωσε τους γιούς όλους με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν γενναίοι και ικανοί στα όπλα και ακόνιζε τη φιλοδοξία τους από την παιδική ηλικία. Σύμφωνα με μια αφήγηση που μας μεταφέρει ο ιστορικός Πλούταρχος, κάποτε ένα από τα αγόρια τον ρώτησε σε ποιον επρόκειτο να αφήσει το βασίλειο. Τότε εκείνος απάντησε: «Σε εκείνον θα έχει το πιο κοφτερό σπαθί». Όταν κάποτε ο Αντίγονος ρωτήθηκε ποιος είναι ο καλύτερος από τους στρατηγούς, απάντησε «Ο Πύρρος, αν γεράσει». Ο δε Αννίβας κατέτασσε πρώτο τον Πύρρο ως προς την εμπειρία και επιδεξιότητα, δεύτερο τον Σκιπίωνα και τρίτο τον εαυτό του.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Διάδοχοι_του_Μεγάλου_Αλεξάνδρου
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Δημήτριος_ο_Πολιορκητής
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ευμένης_ο_Καρδιανός
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πύρρος_της_Ηπείρου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου