Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020

Περσέας και Ανδρομέδα : Η προϊστορική εκστρατεία των αρχαίων Ελλήνων στην Αιθιοπία (υποσαχάρια Αφρική)

Η ιστορία του Περσέα είναι περιπετειώδης, όπως αρμόζει άλλωστε σε έναν ημίθεο.. Προπάππος του ήταν ο βασιλιάς του Άργους Άβας, ο οποίος λέγεται ότι έζησε γύρω στα 1410 π.Χ. Παντρεύτηκε την Λυσιμάχη, κόρη του Πόλυβου της Εύβοιας και την Αγλαΐα, κόρη του Μαντινέως και εγγονή του Λυκάονος. Απόκτησε δύο γιους, τον Προίτο και τον Ακρίσιο. Ο Άβας ήταν ο επιφανέστερος όλων και έκτισε την πόλη των Αβών. Υπάρχουν πολλοί θρύλοι γι αυτόν, αλλά ο γνωστότερος είναι αυτός που αναφέρεται στη θαυματουργή ασπίδα του (Αβαντεία ασπίς). Σχετικά αναφέρονται τα εξής: Κάποτε κάποιος νεαρός έτρεψε σε φυγή ολόκληρο στράτευμα, μόνο με τη μαγική δύναμη της ασπίδας του. Αυτή τελικά περιήλθε στο Δαναό, που την κρέμασε σαν αφιέρωμα στο “Ηραίο” του Άργους. Ο Λυγκέας τόλμησε να ξεκρεμάσει την ασπίδα και να την προσφέρει δώρο στο γιο του Άβαντα, και μόνο με αυτήν πλέον νικούσε τους αντιπάλους του, οι οποίοι μόνο που την έβλεπαν τρέπονταν σε φυγή. Με την παράδοση αυτή συνδέεται και το έθιμο κατά το οποίο οι νικητές των αγώνων στο Άργος, έπαιρναν σαν έπαθλο εκτός από το στεφάνι και μια ασπίδα.

Είπαμε ότι ο Άβας απόκτησε δυο γιους, τον Προίτο και τον Ακρίσιο. Εμείς θα ακολουθήσουμε τον Ακρίσιο ο οποίος υπήρξε και προπάππος του Ηρακλή. Ο Ακρίσιος μοίρασε το βασίλειο με τον αδελφό του Προίτο. Παντρεύτηκε την Ευρυδίκη, κόρη του Λακεδαίμονα και της Σπάρτης, αλλά από το γάμο αυτό απέκτησε μόνο μία κόρη, τη Δανάη, την οποία ονόμασε έτσι σε ανάμνηση του προγόνου του, Δαναού. Θέλοντας όμως πάντα να αποκτήσει έναν διάδοχο για τον θρόνο του, αποφάσισε να πάει στην Πυθία και να μάθει αν θα αποκτήσει αγόρι. Η Πυθία του ανακοίνωσε πως θα αποκτήσει εγγονό από την Δανάη και πως θα σκοτωθεί από αυτόν. Γυρνώντας στο Άργος στεναχωρημένος, και για να προλάβει τον κίνδυνο, έχτισε στο ανάκτορο του υπόγειο θάλαμο τους τοίχους του οποίου κάλυψε με χαλύβδινες πλάκες. Εκεί έκλεισε τη Δανάη μαζί με την τροφό της, και γύρω-γύρω τοποθέτησε φρουρούς, ώστε να μη μπορεί να έλθει σε επαφή με άνδρα. Μόνο από ένα παραθύρι, υπερυψωμένο, καταλάβαινε το έξω περιβάλλον η Δανάη.. [Να σημειωθεί ότι στην αγορά του Αργους, υπήρχε υπόγειος θάλαμος στο οποίο όπως λεγόταν είχε κτιστεί το χαλύβδινο δωμάτιο της Δανάης, το οποίο κατά τον Παυσανία (150 μ.Χ) καταστράφηκε από τον Αργείο τύραννο Περίλαο.] Όμως και μ αυτό δεν πέτυχε τίποτα ο Ακρίσιος. Ο Δίας γοητευμένος από την ομορφιά της Δανάης, την επισκέπτεται, μέσω του παραθύρου, με την μορφή της χρυσής βροχής και από την ένωση αυτή γεννιέται ο Περσέας. Άλλοι πάλι λένε πώς ο Περσέας ήταν γέννημα της ένωσης της Δανάης με κάποιο λεβεντόκορμο φύλακα.

Ο Ακρίσιος μαθαίνοντας την γέννηση του εγγονού του, επειδή δεν μπορούσε να τον σκοτώσει, αποφασίζει να κλείσει σε ένα κιβώτιο (λάρνακα), την Δανάη και τον γιο της. Έπειτα δίνει εντολή να αφήσουν την λάρνακα στην θάλασσα και να αποφασίσουν οι θεοί για την τύχη της. Μετά από πολλές περιπλανήσεις, τα κύματα ξέβρασαν τη λάρνακα με τη Δανάη και τον μικρό Περσέα στη Σέριφο, όπου την βρίσκει ο ψαράς Δίκτυς. (Κατά άλλη εκδοχή ο Δίκτυς ψάρεψε το κιβώτιο που φιλοξενούσε την Δανάη και τον Περσέα). Ο Δίκτυς, αδελφός του βασιλιά του νησιού, Πολυδεύκη, φιλοξένησε στο σπίτι του τα δυο ταλαιπωρημένα πρόσωπα και τα έκανε μέλη της οικογένειας του. Ο Δίκτυς, ίσως κατοικούσε στην περίφημη “Σπηλιά του Κύκλωπα“, αφού στα παράλια της βρέθηκε η λάρνακα. Ο Περσέας μεγάλωσε στη Σέριφο και έγινε ένα δυνατό παλικάρι. Ο Πολυδεύκης πάλι, από καιρό ήθελε για γυναίκα του την Δανάη. Στην αρχή είχε την αντίρρηση της ίδιας και του αδελφού του. Τώρα όμως είχε ένα βασικό εμπόδιο, τον γιο της, τον Περσέα. Θέλοντας να ξεφορτωθεί τον Περσέα, του τάζει την παροχή μέσου προς την πατρίδα του το Άργος προϋπόθεση να κάνει έναν άθλο, να κόψει και να φέρει το κεφάλι της Μέδουσας. (Μια άλλη εκδοχή του μύθου είναι πως ο Πολυδεύκης ανακυρήσσει το γάμο του με την Ιπποδάμεια και ζητά από τον κάθε κάτοικο του νησιού, για γαμήλιο δώρο, ένα άλογο. Ο Περσέας, ψαράς όπως και ο Δίκτυς, δεν είχε άλογα. Μπροστά στο υπεροπτικό ύφος του βασιλιά ξεστομίζει πως δεν θα του φέρει άλογο, αλλά το κεφάλι της Μέδουσας. Ο Πολυδεύκης δέχεται αυτήν την δέσμευση και αποφασίζει να κρατήσει στο παλάτι την Δανάη εώς ότου ο Περσέας εκπληρώσει την υποχρέωσή του).

Η Μέδουσα ήταν η μοναδική θνητή από τις τρεις γοργόνες, ωραιότατη και αυτή όπως οι δύο αθάνατες αδελφές της Σθενώ και Ευρυάλη. Όμως στο κεφάλι της αντί για μαλλιά, είχε φίδια, χάλκινα χέρια και χρυσά φτερά. Κι όποιος την κοίταζε κατά πρόσωπο απολιθωνόταν. Ο Περσέας φεύγει από την Σέριφο με ένα καράβι με σκοπό να βρει την Γοργόνα Μέδουσα. Στη διαδρομή του συναντά την θεά Αθηνά ή τον Ερμή, όπου πληροφορείται πως για να σκοτώσει τη Μέδουσα θα πρέπει να προμηθευτεί:
* Την περικεφαλαία του Άδη, ώστε αόρατος να πλησιάσει τον στόχο του.
* Τον μαγικό σάκο που θα βάλει το τρομερό κεφάλι.
* Τα φτερωτά σανδάλια, επειδή η Γοργώ – Μέδουσα, έμενε σε βράχο, στη μέση της θάλασσας.
* Την αστραφτερή ασπίδα, απ’ όπου θα έβλεπε το κεφάλι της Μέδουσας. Γιατί όποιος έβλεπε την Μέδουσα κατάματα πέτρωνε.
Και τέλος..
* το κοφτερό σπαθί ή δρεπάνι, με το οποίο θα έκοβε τον σκληρό λαιμό της Μέδουσας.
Η Αθηνά του δίνει την αστραφτερή ασπίδα και ο Ερμής τα φτερωτά σανδάλια. Κατά άλλη πηγή την περικεφαλαία του Κυνός ή του Άδη), τα φτερωτά σανδάλια και τον μαγικό σάκο του τα έδωσαν οι Νύμφες, στις οποίες έφτασε καθοδηγούμενος από τους θεούς – προστάτες του). Η Αθηνά οδήγησε τον Περσέα στην χώρα των Υπερβορείων [μαρτυρία προερχόμενη από τον Πίνδαρο], όπου μετά από θυσία που έκανε παρέλαβε το κοφτερό σπαθί και την περικεφαλαία του Κυνός. Το μόνο που έμενε πλέον ήταν να μάθει τον τόπο διαμονής της θνητής Γοργόνας. Γι’ άλλη μια φορά η Αθηνά τον βοηθά, υποδεικνύοντας τον δρόμο για τις Γραίες. Οι Γραίες ήταν συγγενείς των Γοργόνων και οι μόνες που ήξεραν τον τόπο διαμονής τους. Ήταν όντα με αποκρουστική οψη. Τρεις γριές που είχαν ένα κωμικοτραγικό στοιχείο: είχαν ένα μάτι (και ένα δόντι), τα οποία αντάλλαζαν μεταξύ τους. Έμεναν κοντά στον Άδη, στα δυτικά του κόσμου. Ο Περσέας τις πλησίασε αόρατος και εκμεταλλευόμενος την στιγμή της ανταλλαγής άρπαξε το μάτι τους. Οι Γραίες, γνωρίζοντας σχετικό χρησμό για τη Μέδουσα με δυσκολία και υπό την απειλή ότι θα χάσουν το μάτι τους, μαρτυρούν στον ήρωα τον τόπο παραμονής της Μέδουσας.

Όταν ο ήρωας πλησίασε τη Μέδουσα, αόρατος και κοιτώντας το καθρέφτισμα της ασπίδας που κρατούσε η Αθηνά, έκοψε το κεφάλι της και το έβαλε στο σακίδιο. Από το λαιμό της ξεπήδησε ο γίγαντας Χρυσάωρας, με το χρυσό σπαθί, και, από το αίμα που έπεσε στον Ωκεανό, ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο. Για να αποφύγει την καταδίωξη των αδελφών της Μέδουσας, πέταξε γοργά με τα φτερωτά σανδάλιά του ή κατά άλλους, καβάλησε τον Πήγασο και έφυγε από τον τόπο. Στον δρόμο της επιστροφής του για τη Σέριφο, πέρασε από την Αιθιοπία. Εκεί, είδε μια γυναίκα αλυσσοδεμένη σε ένα βράχο. Δεν είναι άλλη από την Ανδρομέδα, κόρη του Κηφέα, βασιλιά των Κηφήνων και της Κασσιόπης η Κασσιόπειας, εγγονής του Αιόλου από την Ιόπη. Η Ανδρομέδα είχε προκαλέσει την οργή του Ποσειδώνα, επειδή περηφανεύτηκε πως είναι πιο όμορφη από τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας έστειλε λοιπόν ως τιμωρία, έναν Δράκοντα και για εξιλέωση απαίτησε την θυσία της Ανδρομέδας. Ο Περσέας, ερωτευμένος με την κόρη του Κηφέα, αποφασίζει να σκοτώσει τον Δράκοντα και να πάρει μαζί του την Ανδρομέδα. Ο Περσέας πράγματι τερματίζει την ζωή του θαλάσσιου τέρατος και, με την συγκατάθεση των γονιών της παίρνει την Ανδρομέδα μαζί του στη Σέριφο.

Η Ανδρομέδα δεν μεταμορφώθηκε σε αστερισμό. Ωστόσο, ήδη από την αρχαιότητα υφίσταται στον ουρανό ως αστερισμός, όπως και ο σύζυγός της Περσέας, μαζί με τους μεταμορφωμένους στον μύθο γονείς της, τον Κηφέακαι την Κασσιόπη. Η καταγωγή των γονιών της τη συνδέει με την Αραβία, την Αιθιοπία, όπου βασίλευε ο πατέρας της, και την Αίγυπτο. Η μητέρα της Κασσιόπεια τόλμησε να παινευτεί για την ομορφιά της και να συναγωνιστεί τις Νηρηίδες, καυχήθηκε μάλιστα ότι ήταν η ωραιότερη απ' όλες. Αυτό προκάλεσε την οργή των Νηρηίδων, αλλά και του Ποσειδώνα που τις συμμερίστηκε. Για τιμωρία πλημμύρισε τη χώρα και έστειλε ένα κήτος που τη ρήμαζε. Και επειδή ο Άμμωνας χρησμοδότησε ότι η χώρα θα σωθεί από τη συμφορά αν η κόρη του βασιλικού ζεύγους Ανδρομέδα δοθεί στο κήτος βορά, ο Κηφέας αναγκάσθηκε από τους Αιθίοπες να το πράξει και έδεσε την κόρη του σε βράχο. Εκείνη την εποχή έφτασε ο Περσέας στην Αιθιοπία, είδε τη δεμένη κόρη, την ερωτεύτηκε και συμφώνησε με τον Κηφέα να σκοτώσει το κήτος και να πάρει για γυναίκα του την Ανδρομέδα. Οι δυο άνδρες αντάλλαξαν όρκους ότι θα τηρήσουν τη συμφωνία, πόσο μάλλον που ο Κηφέας είχε υποσχεθεί την κόρη του στον αδελφό του Φινέα. Τελικά, ο Περσέας σκότωσε το κήτος, απελευθέρωσε την Ανδρομέδα και αντιμετώπισε τον Φινέα και τους άλλους συνωμότες που κινήθηκαν εναντίον του -τους πέτρωσε δείχνοντάς τους το κεφάλι της Μέδουσας (Απολλόδ. 2.4). Το ζευγάρι έφυγε από την Αιθιοπία και κατευθύνθηκαν προς την Τίρυνθα. Εκεί απέκτησαν πολλούς γιους και μια κόρη. Στο μεταξύ η Κασσιόπεια μεταμορφώθηκε σε αστερισμό και το ίδιο και ο Κηφέας, ύστερα από πρόταση της Αθηνάς (Ερατοσθ., Καταστ. 15.36). Η κόρη τους, η Κηφηίδα Ανδρομέδα, παριστάνεται αλυσοδεμένη στους ουράνιους χάρτες ως θυσία στο κήτος -δεσμὰ δέ οἱ κεῖται καὶ ἐν οὐρανῷ (Άρατος, Φαιν. 1.203)- και ο περιμήκετος, όπως τον ονομάζει ο Άρατος (3ος αι. π.Χ), ο Περσέαςαπλώνεται από την Ανδρομέδα σχεδόν ως τις Πλειάδες. Εκεί είναι και το κήτος που έστειλε ο Ποσειδώνας (αστερισμός του Δράκοντος). Ο ουράνιος Περσέας σε παλαιές παραστάσεις παρουσιάζεται ως νεαρός που φοράει τα φτερωτά πέδιλα και στα χέρια του κρατάει το «Γοργόνιον», το κεφάλι της Μέδουσας, και ένα σπαθί, που του προσφέρει από ψηλά το βαμμένο με χένα χέρι της Κασσιόπης. Η «λαβή του σπαθιού» αντιπροσωπεύεται στον ουρανό από δύο ανοικτά σμήνη αστεριών. Οι Αραβες αποκαλούν τον αστερισμό «Χαμάλ Ρας αλ-Γκουλ», που σημαίνει «Αυτός που κουβαλάει το κεφάλι του Δαίμονα». Σε βιβλικές και χριστιανικές εκδοχές ο αστερισμός του Περσέα γίνεται ο Δαυΐδ που κρατάει το κεφάλι τού Γολιάθ ή ο Απόστολος Παύλος με σπάθα και Αγία Γραφή στα χέρια του.

Ο μυθογράφος Κόνωνας έδωσε μια ορθολογική ερμηνεία στον μύθο (Διηγ. 40), που προφανώς βασίζεται στην αντίδραση του ανθρώπου όταν βρίσκεται σε κατάσταση σύγχυσης ή τρόμου, παγώνει, πετρώνει, στέκεται σαν απολιθωμένος. Πιο συγκεκριμένα: Ο Κηφέας βασίλευε στην αρχαία Ιόππη που εκτεινόταν από τη Μεσόγειο μέχρι την Αραβία και την Ερυθρά θάλασσα. Την κόρη του Ανδρομέδα ήθελαν για σύζυγο ο επώνυμος ήρωας της Φοινίκης Φοίνικας και ο αδελφός του βασιλιά, ο θείος της Ανδρομέδας, Φινέας. Ο Κηφέας προέκρινε τον Φοίνικα αλλά χρειάστηκε να κρατήσει τις ισορροπίες ανάμεσα στους δύο άνδρες· γι' αυτό σκηνοθέτησε μια αρπαγή. Θα άρπαζαν την Ανδρομέδα από ένα νησάκι, όπου η κόρη συνήθιζε να θυσιάζει στην Αφροδίτη, χωρίς όμως εκείνη να γνωρίζει τα σχέδιά τους. Έτσι, όταν το πλοίο του Φοίνικα, που το είχε ονομάσει Φάλαινα, άραξε στο νησί και ο Φοίνικας πήγε να την αρπάξει, η Ανδρομέδα άρχισε να φωνάζει δυνατά καλώντας σε βοήθεια. Από εκεί περνούσε τυχαία ο Περσέας που είδε τη σκηνή και έσπευσε να βοηθήσει την κόρη, που την ερωτεύτηκε ακαριαία. Αναποδογύρισε το πλοίο αφήνοντας άναυδους και πετρωμένους τους ναύτες από τη σύγχυση, πήρε μαζί του το κορίτσι και το παντρεύτηκε. Ύστερα βασίλεψαν ειρηνικά στο Άργος.

Η Ανδρομέδα είχε αρραβωνιαστεί τον Φινέα. Έτσι μετά το κατόρθωμα του Περσέα, διεκδικούσε ξανά την Ανδρομέδα. Για συμπαράσταση στο αίτημά του συγκέντρωσε μερικούς φίλους ή συμμάχους του και άρχισε να καταδιώκει τον Περσέα και την Ανδρομέδα. Ο ήρωας τιμώρησε υποδειγματικά τον Φινέα, ο οποίος δεν έφερε καμμία αντίρρηση όταν οι συμπατριώτες του έδεναν την Ανδρομέδα στον βράχο, για να την καταπιεί ο δράκοντας. Ο Περσέας έβγαλε το κεφάλι της Μέδουσας και δείχνοντας το στους καταδιώκτες του, τους μαρμαρώνει. Γυρίζοντας νικητής στη Σέριφο, βρήκε τη μητέρα του στο ναό της Αθηνάς, μαζί με το Δίκτυ, έτοιμους προς θυσία, καθώς όταν εκείνος έλειπε, ο Πολυδεύκης θέλησε με τη βία να κάνει τη Δανάη γυναίκα του, μα εκείνη του αντιστάθηκε. Ο Πολυδεύκης, μην αποδεχόμενος την επιτέλεση του άθλου, προκαλεί τον ήρωα να του δείξει το κεφάλι. Ο ήρωας προειδοποιεί τους δικούς του να μην κοιτάξουν και βγάζει από τον σάκο το κεφάλι της Μέδουσας. Όσοι το κοίταξαν, ανάμεσά του και ο Πολυδεύκης, πέτρωσαν μονομιάς. Έτσι επιβεβαιώθηκε η δύναμη του κεφαλιού, ακόμη και νεκρό, και γέμισε η Σέριφος από πέτρες που έμοιαζαν με ανθρώπους. Μετά από αυτό ο Περσέας αφιέρωσε το κεφάλι στην Αθηνά, η οποία το πήρε και το κάρφωσε μπροστά στην ασπίδα της. Ο Δίκτυς ανέλαβε την ηγεσία του νησιού και ο Περσέας, με τις δυο γυναίκες, ετοιμάστηκε για την επιστροφή στο Άργος. Ο Περσέας ήθελε να συμφιλιωθεί με τον παππού του Ακρίσιο, ο οποίος παρ΄όλο που ένιωθε περήφανος για τον εγγονό του, έχοντας γνώση του χρησμού, ήθελε να αποφύγει την συνάντηση και γι’ αυτό κατέφυγε στη Λάρισα της Θεσσαλίας, που ήταν χτισμένη δίπλα στον Πηνειό ποταμό. Όμως “ό,τι γράφεται δεν ξεγράφεται”. Ερχόμενος στο Αργος για να συναντήσει τον παππού του ο Περσέας, έμαθε ότι στη Λάρισα γίνονταν αγώνες. Τότε έστειλε τη μητέρα του Δανάη στο Αργος, κοντά στη γιαγιά του την Ευρυδίκη, κι αυτός πήγε να πάρει μέρος στους αγώνες.

Σ’ έναν αγώνα δισκοβολίας (πένταθλο), ο Περσέας ρίχνοντας δυνατά τον δίσκο, σκοτώνει έναν από τους θεατές που δεν ήταν άλλος από τον παππού του Ακρίσιο. Η προφητεία του Μαντείου των Δελφών βγήκε για άλλη μια φορά αληθινή.. Μην μπορώντας να δεχτεί τον θρόνο του Άργους κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Περσέας, τον ανταλλάσσει με τον ξάδελφό του Μεγαπένθη, γιο του Προίτου, βασιλιά της Τίρυνθας. Έτσι ο Περσέας έγινε βασιλιάς της Τίρυνθας. Εκεί δημιούργησε την περίφημη για τα “Κυκλώπεια Τείχη” της πόλης Μυκήνες η οποία ονομάστηκε έτσι από την άκρη της σπαθοθήκης, που ονομαζόταν “μύκης”. Ο Περσέας απόκτησε, με την Ανδρομέδα, εφτά παιδιά: Τον Πέρση, τον Αλκαίο, τον Σθένελο, τον Έλειο, τον Γοργοφόνη και τον Ηλεκτρύωνα. (Η εγκυκλοπαίδεια ΠΥΡΣΟΣ, τόμος Δ’, έκδοση 1929, αναφέρει τον Πέρση ως Περσέα, ο οποίος φέρεται και ως ο γενάρχης των Περσών, τον Έλειο ως Έλενο και ο γιος Γοργοφόνης αναφέρεται ως κόρη Γοργοφόνη. Επίσης αναγράφεται ακόμη ένας γιος, ο Μήστωρ.) Από τον Περσέα, γιο του Δία, ξεκινά η περίφημη γενιά του Ηρακλή, επίσης γιου του Δία. Όταν ο Περσέας πέθανε, οι θεοί δεν τον έστειλαν στον Άδη, αλλά στα άστρα. Μαζί του καταστέρισαν την Ανδρομέδα και τους γονείς της Κηφέα και Κασσιόπη. Έτσι δημιουργήθηκαν οι αστερισμοί του Περσέα, της Ανδρομέδας, της Κασσιόπης και του Κηφέα, αποτυπώνοντας την ιστορία τους στον ουράνιο θόλο.

Ο Νόννος γεννήθηκε στην Πανόπολη της Αιγύπτου τον 5ο μ.Χ. αιώνα και η ακμή του πρέπει να τοποθετηθεί μάλλον στα χρόνια 440-490. Οι βιογραφικές πληροφορίες που υπάρχουν γι' αυτόν είναι ελάχιστες. Φαίνεται μάλλον πραγματικό γεγονός ότι ο εθνικός Νόννος κατά τα τέλη της ζωής του έγινε χριστιανός (παρότι δεν υπάρχουν ασφαλή στοιχεία σχετικά). Στην πρότερη και την ύστερη περίοδο του βίου του αντιστοιχούν, κατά σειρά, τα έργα του "Διονυσιακά" και "Μεταβολή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου". Τα "Διονυσιακά" - ένα έπος αποτελούμενο από 48 βιβλία, γραμμένο σε εξάμετρους στίχους - είναι το κυριότερο και γνωστότερο έργο του, ταυτισμένο με το όνομα του δημιουργού του. Έχει ως βασικό θέμα την εκστρατεία του θεού Διονύσου στην Ινδία, τη χώρα που κατέκτησε ως πολεμιστής με τα όπλα και ως θεός με τις υπερφυσικές δυνάμεις του. Παράλληλα όμως με την κεντρική αυτή υπόθεση, ο ποιητής ξεδιπλώνει ένα πλήθος από μυθολογικά επεισόδια, που διατρέχουν τη ζωή του θεού από τη γέννησή (και πριν ακόμη από αυτή) μέχρι τη θεοποίησή του, περιλαμβάνοντας επίσης και πολλές, λιγότερο ή περισσότερο συναφείς, ιστορίες από άλλους θεματικούς κύκλους. Ο Νόννος δημιουργεί έτσι μιαν ευρύτατη και λεπτομερή επιτομή, θα λέγαμε, της ελληνικής μυθολογίας. Η επική σύνθεση των Διονυσιακών αποτελεί αντανάκλαση, σε μυθολογικό-λογοτεχνικό επίπεδο, της εκστρατείας και των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου.

Ο Νόννος γεννήθηκε στην Πανόπολη της Αιγύπτου τον 5ο μ.Χ. αιώνα και η ακμή του πρέπει να τοποθετηθεί μάλλον στα χρόνια 440-490. Οι βιογραφικές πληροφορίες που υπάρχουν γι' αυτόν είναι ελάχιστες. Φαίνεται μάλλον πραγματικό γεγονός ότι ο εθνικός Νόννος κατά τα τέλη της ζωής του έγινε χριστιανός (παρότι δεν υπάρχουν ασφαλή στοιχεία σχετικά). Στην πρότερη και την ύστερη περίοδο του βίου του αντιστοιχούν, κατά σειρά, τα έργα του "Διονυσιακά" και "Μεταβολή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου". Τα "Διονυσιακά" - ένα έπος αποτελούμενο από 48 βιβλία, γραμμένο σε εξάμετρους στίχους - είναι το κυριότερο και γνωστότερο έργο του, ταυτισμένο με το όνομα του δημιουργού του. Έχει ως βασικό θέμα την εκστρατεία του θεού Διονύσου στην Ινδία, τη χώρα που κατέκτησε ως πολεμιστής με τα όπλα και ως θεός με τις υπερφυσικές δυνάμεις του. Παράλληλα όμως με την κεντρική αυτή υπόθεση, ο ποιητής ξεδιπλώνει ένα πλήθος από μυθολογικά επεισόδια, που διατρέχουν τη ζωή του θεού από τη γέννησή (και πριν ακόμη από αυτή) μέχρι τη θεοποίησή του, περιλαμβάνοντας επίσης και πολλές, λιγότερο ή περισσότερο συναφείς, ιστορίες από άλλους θεματικούς κύκλους. Ο Νόννος δημιουργεί έτσι μιαν ευρύτατη και λεπτομερή επιτομή, θα λέγαμε, της ελληνικής μυθολογίας. Η επική σύνθεση των Διονυσιακών αποτελεί αντανάκλαση, σε μυθολογικό-λογοτεχνικό επίπεδο, της εκστρατείας και των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου.

Ο Νόννος γεννήθηκε στην Πανόπολη της Αιγύπτου τον 5ο μ.Χ. αιώνα και η ακμή του πρέπει να τοποθετηθεί μάλλον στα χρόνια 440-490. Οι βιογραφικές πληροφορίες που υπάρχουν γι' αυτόν είναι ελάχιστες. Φαίνεται μάλλον πραγματικό γεγονός ότι ο εθνικός Νόννος κατά τα τέλη της ζωής του έγινε χριστιανός (παρότι δεν υπάρχουν ασφαλή στοιχεία σχετικά). Στην πρότερη και την ύστερη περίοδο του βίου του αντιστοιχούν, κατά σειρά, τα έργα του "Διονυσιακά" και "Μεταβολή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου". Τα "Διονυσιακά" - ένα έπος αποτελούμενο από 48 βιβλία, γραμμένο σε εξάμετρους στίχους - είναι το κυριότερο και γνωστότερο έργο του, ταυτισμένο με το όνομα του δημιουργού του. Έχει ως βασικό θέμα την εκστρατεία του θεού Διονύσου στην Ινδία, τη χώρα που κατέκτησε ως πολεμιστής με τα όπλα και ως θεός με τις υπερφυσικές δυνάμεις του. Παράλληλα όμως με την κεντρική αυτή υπόθεση, ο ποιητής ξεδιπλώνει ένα πλήθος από μυθολογικά επεισόδια, που διατρέχουν τη ζωή του θεού από τη γέννησή (και πριν ακόμη από αυτή) μέχρι τη θεοποίησή του, περιλαμβάνοντας επίσης και πολλές, λιγότερο ή περισσότερο συναφείς, ιστορίες από άλλους θεματικούς κύκλους. Ο Νόννος δημιουργεί έτσι μιαν ευρύτατη και λεπτομερή επιτομή, θα λέγαμε, της ελληνικής μυθολογίας. Η επική σύνθεση των Διονυσιακών αποτελεί αντανάκλαση, σε μυθολογικό-λογοτεχνικό επίπεδο, της εκστρατείας και των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου.

Νοννού Διονυσιακά : Διόνυσος ο Β’ και Μίνως ο Α’ : Μπροστά στον κίνδυνο που φαινόταν να διαγράφεται με την εισβολή των Υξώς, οι Έλληνες ενώθηκαν και αποφάσισαν να είναι εκείνοι που θα τους αντιμετωπίσουν. Όχι γιατί οι άλλοι λαοί απλά δεν μπορούσαν να το κάνουν αλλά γιατί στην ουσία αυτοί που θεωρούνταν ως πολιτισμένοι και έχοντες κάποιο υπόβαθρο σε θέματα στρατιωτικά, ήσαν οι Έλληνες. Αλλά και για τον πολύ απλό λόγο ότι ο τότε γνωστός κόσμος , όλα εκείνα τα ανεξάρτητα βασίλεια, ήταν κυριολεκτικά Ελλάδα. Βρέθηκαν λοιπόν στην πρώτη γραμμή οι πρόγονοί μας, των απώτατων εκείνων χρόνων και ετοιμάζονταν να αντιμετωπίσουν τον εχθρό, τους ερυθρομέλανες Υξώς. Ως μία δύναμη λοιπόν άρχισαν να συγκεντρώνονται από τις διάφορες περιοχές της Ελληνικής γης, στα κέντρα επιστράτευσης για την εκστρατεία. Την πρώτη Πανελλήνια εκστρατεία!!! Υποστηρίζεται μάλιστα κατά μία θεωρία, ότι εκείνη η εκστρατεία πιθανόν να είναι αυτό που σήμερα οι επιστήμονες ονομάζουν ως κάθοδο των Αρείων φυλών από την περιοχή του Δούναβη ποταμού προς τον Νότιο Ελληνικό χώρο, κ.λ.π. Αλλά όμως όπως προείπαμε, ο Ιέρων έγραφε: «…Αιθίοπες από Ινδού ποταμού αναστάντες προς την Αίγυπτον ώκησαν…», ήδη δηλαδή είχαν φθάσει στην Αίγυπτο και ο κίνδυνος να επιδράμουν και προς την Μεσόγειο ήταν όχι απλά μπροστά αλλά ήδη ορατός. Από την Αίγυπτο οι ορδές εκείνες θα ξεχύνονταν προς τις γειτονικές πόλεις, τις ελληνικές κτήσεις της Βορείου Αφρική, περιοχές με πολιτισμό ανεπτυγμένο που τώρα φαινόταν να κινδυνεύει άμεσα από αφανισμό. Αρχιστράτηγος των Πανελλήνων ήταν ο Διόνυσος ο Β΄ γιος της Σεμέλης κόρης του Κάδμου, και του Διός. Ο αρχηγός των εισβολέων λεγόταν Δηριάδης και τα αρχαία ινδικά κείμενα τον αναφέρουν ως Νταριοντάνα. Η πορεία την οποία είχαν ακολουθήσει οι εισβολείς ήταν προς τρεις κατευθύνσεις. Μία ορδή τους είχε αποβιβασθεί στις ακτές της Σομαλίας και κατέκτησε την Αιθιοπία, άλλη μία είχε εισχωρήσει στην Μέση Ανατολή και φαίνεται ότι κινήθηκε προς το Δέλτα του Νείλου μέσω της ερήμου Σινά. Και άλλη μία που είχε συγκεντρωθεί στην Βακτριανή απειλούσε την περιοχή της Μεσοποταμίας.

Ας δούμε όμως και τις αναφορές των αρχαίων κειμένων για αυτή την εισβολή. Ο Νόνος στα «Διονυσιακά» του αναφέρει: « … Δηριάδης Αραβίης επί πέζον, και Βλέμυς ωκύς ίκανεν επί επταπόρου στόμα Νείλου…», (Νόνος «Διονυσιακά» τόμος Α’ βιβλ. 17ο στιχ. 305). Ο αρχηγός των Υξώς Δηριάδης είχε επιστρατεύσει όλους εκείνους τους βάρβαρους λαούς της Άπω Ανατολής, τους διάφορους νομάδες των βορειοανατολικών περιοχών της Ασίας, αλλά και της Ινδίας και Ινδονησίας (Κεϋλάνη κ.λ.π). Επέτυχε όμως να ξεσηκώσει εναντίον των Ελλήνων, γιατί όπως είπαμε οι Έλληνες ήσαν οι πολιτισμένοι, αυτοί ήσαν που είχαν βρεθεί σε κάθε γωνιά της γης και είχαν δημιουργήσει κτήσεις εν είδη κατακτητών, άρα οι ιθαγενείς που ήσαν επί τη κυριαρχία τους λογικό ήταν να δεχθούν εύκολα, κατά κάποιο τρόπο την «απελευθερωτική» κίνηση των Υξώς και να ενωθούν μαζί τους…Επέτυχε λοιπόν ο Δηριάδης, να ξεσηκώσει εναντίον τον Ελλήνων και τους ιθαγενείς Βακτριανούς, Σάκες, ακόμη τους Τατάρους της Κεντρικής Ασίας, αλλά και τους μαύρους της Αιθιοπίας!!! Να τι γράφει ο Νόνος γι’ αυτό: « … Δηριάδης δ’ ηώος από πιολίων οι από νήσων κέκλητο κηρύκεσι πολυσπερές έθνος αγείρων … Δερβίκων δε γένεθλα συνεσπέτο Δηριάδην, Αιθίοπες τε, Σάκας τε, και έθνεα ποικίλα Βάκτρων…Και πολύς ουλοκώμων Βλεμύων στρατός…» «… και στόλος Ίκανε τριακοσίων πλοίων…». 
Διαβάζουμε για την δύναμη των Υξώς στο Νόνο ο οποίος μας επισημαίνει ότι διέθεταν και τριακόσια πλοία!!! Βέβαια αυτό λογικό είναι να μας κάνει κάποια εντύπωση, δηλαδή το γεγονός ότι οι βάρβαροι φαίνεται να διαθέτουν στόλο!!!

Αυτό σαφώς και είναι άξιον απορίας αφού όπως είπαμε κατέβηκαν από τα ορεινά και δεν ήσαν τίποτε άλλο από ορδές αγρίων που εφορμούσαν επιφέροντας την καταστροφή στο διάβα τους. Όμως όπως συμβαίνει πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν οι καιροσκόποι που μέσα από καταστάσεις τέτοιας μορφής επωφελούνται. Αυτοί που πάντα θα είναι παρόντες, φυσικό ήταν, να βρέθηκαν στο πλευρό των εισβολέων και να τους παρείχαν εκτός της βοήθειάς τους, των γνώσεών τους και των τρόπων και των μέσων που θα τους έκαναν να γίνουν περισσότερο επικίνδυνοι στην αναμέτρηση που είχαν επιχειρήσει να πραγματοποιήσουν εναντίον των πολιτισμένων και πολύ ανώτερων σε κάθε επίπεδο Ελλήνων. Αυτές λοιπόν οι ορδές προσπάθησαν να μετατραπούν σε στρατό τακτικό, χρησιμοποιώντας και τα μέσα που ένας τέτοιος στρατός διαθέτει, δεν ήταν δυνατόν όμως να γίνουν κάτι τέτοιο, από την μια μέρα στην άλλη, αφού στην πλειοψηφία τους αποτελούνταν από βαρβάρους, άγριους και απολίτιστους λαούς οι οποίοι στο πέρασμά τους έσπερναν την καταστροφή και την ερήμωση!!! Αυτούς οι Έλληνες έπρεπε να αντιμετωπίσουν και μάλιστα αυτό έπρεπε να είναι αποτελεσματικό γιατί κρινόταν η τύχη του πολιτισμένου κόσμου( το ίδιο περίπου σενάριο θα παιχθεί μερικές χιλιετίες αργότερα με τους Πέρσες…).

Με τον Διόνυσο τον Β’ τον γιο της Σεμέλης που βασίλευε στην χώρα των Εγγελεάτων (= περιοχή Αχρίδας), οι Έλληνες της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, της Νοτίου Ιταλίας και της Λιβύης ενώθηκαν σε πανστρατιά. Στο πολεμικό προσκλητήριο του Αρχιστρατήγου Διονύσου έτρεξαν αμέσως οι πολεμιστές της Δυτικής Μακεδονίας, της Θράκης, της Δαρδανίας, της Ιλλυρίας, της Θεσσαλίας, των Αθηνών, της Βοιωτίας, της Εύβοιας, της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Σαμοθράκης, της Φρυγίας, της Λυδίας, της Καρίας, της Λιβύης, της Νοτίου Ιταλίας και της Κύπρου. «…Καλεσαμένου Διονύσου, Ακταίων ταχύς ήλθεν πατρίδος Αιονίης…» «…Ήδη δι Ιλλυρίας Δαυλάντιον έθνος αρούρης και πέζον Αιμονίας και Πήλιον άκρον εάσας, Ελλάδος εγγύς ίκανεν, και Αονίη παρά πέζει…» «…Πίπλειαν (= περιοχή Πιερίας) εάσας, Βιστονίης Οίαγρος…»( Νόνος «Διονυσιακά», τόμος Α΄ βιβλ. 17ο στιχ. 339-341, 218-222, και τόμος Α΄ βιβλ. 13ο στιχ. 54-56). Στις περιγραφές του Νόνου διαβάζουμε για τις δυνάμεις των Ελλήνων των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Ιλλυρίας στις οποίες φέρεται ως αρχηγός αυτών ο Ακταίων. Ακόμη της Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και της Ανατολικής με αρχηγό τους τον Οίαγρο. Μετά την ολοκλήρωση της γενικής επιστράτευσης, η ελληνική δύναμη χωρίσθηκε σε τρεις στρατιές που η κάθε μία από αυτές ακολούθησε διαφορετική κατεύθυνση.

Έτσι η πρώτη οδηγήθηκε με αρχηγό τον Διόνυσο τον Β΄ προς την Μέση Ανατολή και το Ιράν , η δεύτερη με αρχηγό τον Μίνωα τον Α΄ μέσω της ερήμου Σινά προς την Μέμφιδα της Αιγύπτου και η τρίτη με τον Περσέα να ηγείται αυτής προς τις περιοχές της Σομαλίας. Τόσο ο Μίνως όσο και ο Περσέας απέκρουσαν με επιτυχία τις εχθρικές δυνάμεις των εισβολέων και εκκαθάρισαν κάθε κίνδυνο από τις περιοχές της Βορείου Αφρικής, Αιγύπτου, Σομαλίας και Αιθιοπίας. Να δούμε και τις σχετικές αναφορές από τα αρχαία κείμενα για τα παραπάνω γεγονότα που πραγματικά αποτελούν για την ιστορία των Ελλήνων χρυσές σελίδες, αφού προστατεύουν όχι απλά τις κτίσεις τους αλλά τον ίδιο τον πολιτισμό, τον ίδιο τον άνθρωπο και το μέλλον του. «…Καυκασίων ήλαυνε κατά πρηώνα εναύλων , Ασσηρίων δε Κάρηνα και ούρεα δύσβατα Βάκτρων…», εδώ ο Νόνος μας δείχνει την πορεία που ακολούθησε ο Διόνυσος ο Β΄ προς αντιμετώπιση των Υξώς. «…Από χθόνος ήλασε Μίνως, Αραβίης επί πέδον…» «…Παραγενόμενος δε εις Αιθιοπίαν ης εβασίλευε Κηφεύς, εύρε την θυγατέρα τούτου Ανδρομέδα, παρακειμένην βορά θαλασσείω κήτει… αναγκασθείς ο Κηφεύς υπό Αιθιόπων…», λέει ο Απολλόδωρος για τον Περσέα ο οποίος βρήκε στην Αιθιοπία τον βασιλιά της Κηφέα να είναι αναγκασμένος να θυσιάσει την κόρη του για να σωθεί η χώρα από τον κίνδυνο του κήτους που τους απειλούσε. 

Επειδή στην μυθολογία όπως γνωρίζουμε όλα είναι συμβολικά δοσμένα, αντιλαμβανόμαστε ότι το κήτος συμβόλιζε τον εχθρό, τους Υξώς και η κόρη του Κηφέα, η Ανδρομέδα την εξουσία του Βασιλιά. Αυτήν παρέδωσε ο Κηφεύς για να σωθεί η χώρα από τις ορδές των βαρβάρων και τις καταστροφές που επέφεραν στις επελάσεις τους. Μία θεώρηση του πράγματος όπως μέσα από τα λεγόμενα του Απολλοδώρου διαβάζουμε και βέβαια δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι επρόκειτο για κήτος, παρά για ένα φαινόμενο που τους απειλούσε, και στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορούσε να είναι τίποτε άλλο παρά οι ορδές των βαρβάρων Υξώς. Έτσι ο Περσέας σώζει την κόρη Ανδρομέδα- Εξουσία του Κηφέα, απελευθερώνει με άλλα λόγια την χώρα και τους κατοίκους της. Αφού λοιπόν τόσο ο Περσέας όσο και ο Μίνωας επιτυγχάνουν νίκες μεγάλες οδεύουν προς την κατεύθυνση της κοιλάδας του Ινδού όπου εκεί βρίσκεται η άλλη ελληνική στρατιά υπό τον Διόνυσο τον Β΄ αντιμέτωπη με τον κύριο όγκο των βαρβάρων ερυθρομέλανων Υξώς.
Μάλιστα τα αρχαία κείμενα μας λένε πως το σύνολο του ελληνικού στρατού ενισχύεται και από Ινδούς ελληνικής καταγωγής. Συγκεκριμένα διαβάζουμε: «…Συνεστρατεύοντο δε λαοί όσοι Κύραν νέμονται και Ινδώο ποταμοίο, Αρειμανέων πέδων Ινδών… τοις δ’ έπι θαρσήσαντες επιστρατώοντο μαχηταί, Δάρδαι, και Πραισίων στρατιαί…», λέει ο Νόνος στα «Διονυσιακά» του, σημειώνοντας ότι μόλις έφθασε στις Ινδίες ο ελληνικός στρατός, έσπευσαν να πυκνώσουν τις τάξεις τους οι ελληνικής- άρειας καταγωγής άνδρες της κοιλάδας του Ινδού ποταμού, της ονομαζόμενης σήμερα Πενζαπ, Πενταποταμία. 

Η μάχη του Ινδού ποταμού ήταν αποφασιστική και πάρα πολύ σκληρή. Οι εισβολείς Ραξάς και Υξώς κατασφαγιάσθηκαν. Ο αρχηγός τους Νταριοντάνα (Δηριάδης) και ο γαμπρός του Ορόντης σκοτώνονται και ο θρήνος στους εναπομείναντες Υξώς είναι μεγάλος και γοερός. Η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική και η τύχη των Αρείων της περιοχής του Ινδού κρίθηκε σ’ αυτή ακριβώς την μάχη, και κρίθηκε θετικά τόσο για αυτούς όσο και για τους απογόνους τους που θα έμελλε να συνεχίσουν την επιρροή τους σ’ αυτό το κομμάτι της γης που θα κρατούσε το δικό του μυστικό έως και σήμερα…. Αλλά αυτό είναι μία άλλη, πολύ μεγάλη ιστορία…. Γοερά αντηχεί στο Ινδικό έπος Μαχαμπαράτα, ο θρήνος των επιδρομέων για τον θάνατο του αρχηγού τους που σκοτώθηκε στο πεδίο της μάχης. Ο ίδιος θρήνος των ερυθρομέλανων Υξώς ακούγεται και στα αρχαία ελληνικά κείμενα για τον Δηριάδη και τον γαμπρό του. «… Ω! Νταριοντάνα, είσαι ακόμη ζωντανός; Άκουσε λοιπόν τα νέα για να χαρείς. Οι Παντάβα( =Άρειοι των Ινδιών) εσφάγησαν. Ο στρατός των κατεστράφη. Πέσαμε καταπάνω των την νύκτα στον ύπνο των, και τους εξολοθρεύσαμε…», γράφει η Μαχαμπαράτα εξιστορώντας τον θρήνο των Αιθιόπων για τον θάνατο του Δηριάδη και του γαμπρού του Ορόντη, καθώς και για την καταστροφή των φρουρίων των Αιθιόπων- Ερυθραίων από τον Ελληνικό Στρατό.

Από την άλλη πλευρά, αυτή των νικητών Ελλήνων, εξαιρετικές τιμές απονεμήθηκαν στους μαχητές Έλληνες που τόσο αποφασιστικά πολέμησαν και έπεσαν στο πεδίο της μάχης στις πεδιάδες του Ινδού ποταμού. Και ήταν μεγάλα, ονομαστά πρόσωπα εκείνοι που πέρασαν πια τώρα στις σελίδες της ιστορίας και της μνήμης…Ανάμεσα τους και ο Κρήτας γόνος της Κνωσσού, στρατηγός Οφέλτης. Λέγεται πως ο νεκρός στρατηγός ήταν ντυμένος την στρατιωτική πολεμική του στολή και γύρω του ήταν παρατεταγμένες μονάδες του ελληνικού στρατού. Του απομένουν διακριτικές τιμές και στο πλευρό του ορθώνουν το μεγαλοπρεπές τους ανάστημα Κρήτες πολεμιστές. Επικεφαλής είναι ο γέρος βασιλιάς της Κρήτης Αστερίων, ο πατέρας του στρατηγού και νέου βασιλιά της Κρήτης Μίνωα Α΄. Ο νεκρός τοποθετείται στο νεκρικό κρεβάτι και εναποτίθεται μπροστά στον Ινδό ποταμό με ορίζοντα το πεδίο της μάχης.

Ομηρικές σκηνές έλαβαν χώρα κατά την ταφή των νεκρών εκείνης της μάχης. Αναγέρθηκε τύμβος προς τιμή του Οφέλτη, όπως συνηθίζανε να κάνουν την τότε εποχή και ο αρχιστράτηγος Διόνυσος ο Β΄ προκήρυξε αγώνες στο όνομα του νεκρού Κρήτα Στρατηγού, όπου και όρισε διάφορα έπαθλα. Σ’ εκείνο τον αγώνα νικητές ήσαν οι βασιλείς της Τροιζήνας Αιακός και της Δυτικής Μακεδονίας Ακταίων, αλλά και άλλοι. Και τέλος χάραξε επί του τύμβου επίγραμμα αντάξιο του ηρωϊσμού του νεκρού στρατηγού Οφέλτη. «…Αμφί δε νεκρό Αστέριος Δικταίος…», γράφει ο Νόνος δείχνοντας την θέση στο πλευρό του νεκρού από τον Αστέριο τον πρεσβύτη βασιλιά της Δίκτης της Κνωσσού. «…Και τότε Βάκχος έθηκε ποδών ταχύτητος αγώνα, πρώτο αθλητήρι τίθει κειμήλια νίκης αργύριον κρατήρα…Δευτέρω … εθήσατω θεσσαλικόν ίππον και πημάτων ξίφος…», διαβάζουμε στα «Διονυσιακά» για τον αγώνα που προκήρυξε ο Διόνυσος ο Β΄ και τα βραβεία που θα λάμβαναν τόσο ο πρώτος όσο και ο δεύτερος νικητής. «…Νεκρός ενθάδε κείται Κνώσιος Ινδοφόνος, βρομίου ούναθλος Οφέλτης…», λέει ο Νόνος δείχνοντας το επίγραμμα που χάραξε ο αρχιστράτηγος Διόνυσος ο Β΄ προς τιμή του ήρωα Οφέλτη. Και έτσι τελείωσε ο κίνδυνος εκείνος που τάραξε την εποχή γεμίζοντάς την με τον φόβο μιας μεγάλης καταστροφής. Τα επινίκια όμως θα έχουν και συνέχεια και αυτή θα είναι η μεγάλη δόξα του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα του Α΄ στην Αίγυπτο όπου έμελλε να αφήσει την δική του πλέον σφραγίδα!

Ο Μίνως λοιπόν κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των Υξώς φαίνεται πως κυνήγησε αυτούς έως την περιοχή της Σαχάρας. Στις παραδόσεις των ιθαγενών της Σαχάρας, Τουαρέγκ, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την ανάμνηση της νίκης των Ελλήνων κατά των εισβολέων Υξώς αλλά και βραχογραφίες ανάλογες έχουν ανακαλυφθεί στα βουνά της Τασιλή που βρίσκεται στα πρόθυρα της Σαχάρας, όπου αναπαριστάνουν μάχες Ελλήνων εναντίον των Ερυθρομέλανων εισβολέων. Χαρακτηριστική είναι η βραχογραφία όπου αναπαρίσταται ένας αρματηλάτης, προφανές είναι ότι ανήκει στον στρατό του Μίνωα, ο οποίος καταδιώκει έναν εκ των στρατιωτών των εισβολέων. Οι ιθαγενείς Τουαρέγκ λάτρεψαν τον απελευθερωτή Μίνωα ως Θεό με την προσωνυμία Αμανάϊ. Αλλά και ο Περσέας έδρασε στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής και μάλιστα στην Αιθιοπία η οποία ήταν ελληνική αποικία και αυτή. Μέχρι τις ακτές της Σομαλίας όπου ήταν και το σημείο αποβίβασης των ερυθρομέλανων, έφτασε ο Περσέας κυνηγώντας τους Υξώς. Νικητής και τροπαιούχος επανέφερε στον θρόνο του τον βασιλιά της Αιθιοπίας Έλληνα Κηφέα και απελευθέρωσε την κόρη του Ανδρομέδα. Επειδή οι Υξώς όπως είπαμε ήρθαν από την θάλασσα με αρχηγό τον Βλέμυ εξ’ ου και ονομάστηκαν οι άνδρες του Βλεμυάνες, οι κάτοικοι της περιοχής πέρασαν μέσα από την παράδοση τον παραλληλισμό του με το κήτος που επέφερε τις καταστροφές στην χώρα τους.

Το γνωστό θαλάσσιο κήτος στο οποίο είχε δοθεί ως θυσία η Ανδρομέδα, όπως πληροφορούμαστε και από τον Απολλόδωρο. Συγκεκριμένα λέει ο συγγραφέας: « …Παραγενόμενος δε ο Περσεύς εις Αιθιοπίαν ης εβασίλευε Κηφεύς , εύρε την θυγατέρα Ανδρομέδαν παρακειμένην βοράν θαλασσίω κήτει… αναγκασθείς ο Κηφεύς υπό των Αιθιόπων έπραξε…Ταύτην θεασάμενος ο Περσεύς και ερασθείς… το κήτος έκτεινε και την Ανδρομέδαν έλυσε…» (Απολλόδωρος βιβλίο Β’ εδάφιο 43-45). Από εκείνη την σχέση και τον γάμο του με την Ανδρομέδα ο Περσέας απέκτησε ένα γιο, τον Πέρση. Είναι ο προπάτορας των Περσών που όπως λέει η παράδοση η πρώτη δυναστεία δημιουργήθηκε μετά τον κατακλυσμό και προς χάριν του ονομάστηκε η χώρα Περσία. Διαβάζουμε την αντίστοιχη αναφορά στον Απολλόδωρο, στο β’ βιβλίο του στο εδάφιο 49: «…Εγένετο δε εξ Ανδρομέδας παις αυτώ πριν με ελθείν εις την Ελλάδα, Πέρσης… Από τούτου δε τους Πέρσες βασιλείς λέγεται γενέσθαι…». Ο Αχαιμένης ήταν γόνος της δυναστείας του βασιλιά Πέρση, γιου του Περσέα και ιδρυτής της μεγάλης δυναστείας των Αχαιμενιδών απ’ όπου κατάγονταν ο Μέγας Κύρος, ο Δαρείος κ.λ.π.. Όλοι ήταν επίγονοι της δυναστείας του Αχαιμένη και φυσικά ελληνικής καταγωγής: « …Ο Όρχαμος του Αχαιμένους γόνος, ο των Περσίδων πόλεων επιφανών ανάσσων, από του Βήλου έβδομος το μέγα γένος ήλκεν…», γράφει και ο Οβίδιος δείχνοντάς μας την ελληνική καταγωγή στους Αχαιμενίδες. Πηγαίνει πίσω στους προγόνους βασιλείς του Περσέα, τον Βήλο ο οποίος ήταν από την γενιά της επίσης Αργείας Ιούς. Ο Μίνως απέδωσε μεγάλες τιμές στον Περσέα για την συμμετοχή του στην τεράστιας σημασίας νίκη επί των Υξώς. Έφτιαξε ναό τον οποίο αφιέρωσε στον Περσέα και μάλιστα μέσα σ’ αυτόν τοποθετήθηκε το άγαλμα του. Τόσο ο ναός όσο και το άγαλμα ήταν έργα του Δαίδαλου, του μεγάλου αρχιτέκτονα και συμβούλου του Μίνωα του Α’. Ο Ηρόδοτος αναφέρει σχετικά: «… Εν ταύτη τη πόλει(= Μέμφις), έστι Περσέως ιερόν. Τα προπύλαια του ναού λίθινα εστι κάρτα μεγάλα, επί δε αυτοίσοι ανδριάντες εστάσι λίθινοι, και άγαλμα εν αυτώ ανέστικε του Περσέως…» ( Ηρόδοτος Βιβλ. Β΄ εδάφ. 91). Η αναφορά αυτή του Ηροδότου μας αποδεικνύει ότι ακόμη και στην εποχή του υπήρχε ο ναός εκεί στην Μέμφιδα της Αιγύπτου αλλά και το άγαλμα το οποίο μπόρεσε και ο ίδιος ο μεγάλος ιστορικός να θαυμάσει…. Αλλά όμως ανάλογες τιμές δόθηκαν και προς άλλους ήρωες της εκστρατείας κατά των Υξώς.

Ήρωες που είχαν συμβάλει τα μέγιστα σε εκείνη την θριαμβευτική, από κάθε άποψη εκστρατεία. Προς τιμή του Βασιλιά της Μακεδονίας Δαρδάνου ονομάστηκε μία περιοχή του Ινδού ποταμού ως Δαρδανία και σήμερα αυτή την περιοχή την αναφέρουν ως Δαρδανιστάν. Προς τιμή του Ελύμου βασιλιά των Ελλήνων της Νοτίου Ιταλίας ονομάστηκε η νότιος περιοχή της Περσίας, Ελυμεία. Τιμές που απέδωσαν οι μεγάλοι αρχιστράτηγοι των Ελλήνων Διόνυσος ο Β’ και Μίνως ο Α’. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης κάνει αναφορά εκτενή στον Μίνωα τον Α’ τον μεγάλο βασιλιά της Κρήτης αλλά και στον σύμβουλο και αρχιτέκτονά του Δαίδαλο, για την παρουσία τους στην Αίγυπτο κατά την εποχή της εκστρατείας των Ελλήνων κατά των Υξώς. Των επιδρομέων από τα βουνά της Ινδίας… «…Μετά τους θεούς τοίνον φασί πρώτον βασιλέα της Αιγύπτου Μήναν… Το δε κάλιστον προπύλον εν Μέμφει του Ηφαίστου, Δαιδάλω αρχιτεκτονήσω, έτι και νυν Ιερόν είναι Δαιδάλου, τιμώμενον υπό των εγχωρίων…» Το σύμβολο του Δαιδάλου ως αεροπόρου σώζεται ως σήμερα σε ναούς της Αιγύπτου. Σ’ ένα ναό που είναι στολισμένος με φτερά αετού, βλέπουμε τον συμβολισμό του αεροπόρου Δαίδαλου. Οι πολύπλοκοι δαιδαλώδεις διάδρομοι στα ιερά κτήρια της Αιγύπτου είναι πανομοιότυπα του λαβύρινθου της Κνωσσού και αναμφίβολα πλέον έργα του ίδιου αρχιτέκτονα, αφού όλα τα στοιχεία από την αρχαιότητα έως τις σημερινές ανακαλύψεις αυτό μαρτυρούν. Φυσικά η τεχνική και οι γνώσεις του Δαίδαλου δεν έμειναν κρυφές. Κάποιοι λογικά τις έλαβαν και κατέστησαν εαυτούς άξιους συνεχιστές, διάδοχους εκείνου του υπέροχα μεγαλειώδους αρχιτεκτονικού νου!!! Και βέβαια δεν θα μπορούσε να λείψει η απόδοση τιμής προς εκείνον τον τεράστιο άνδρα που τόσα προσέφερε στον πολιτισμό της περιοχής της Αιγύπτου κατά την διάρκεια της παρουσίας του ως σύμβουλος του Μίνωα του Α’. Στην Μέμφι κατασκευάστηκε ναός προς τιμή του και για να μείνει στην μνήμη τους ο Μεγάλος αυτός αρχιτέκτονας!!!

Ως επίλογο στο κεφάλαιο Υξώς-Ραξάς-Ερυθρομέλανες-Αιθίοπες-Βλεμυάνες, αφήσαμε λίγα λόγια για το ποιοι ήσαν. Η παράδοση τους παρουσιάζει ως άρπαγες, σκληρούς, καταστροφείς και πολύ άσχημους στην όψη. Η θεότητα την οποία πίστευαν ήταν η θεά Κάλι, η γνωστή ινδική θεότητα του Κακού, η οποία παρουσιάζεται με μαύρη μορφή. Η μεσογειακή παράδοση τους έχει κρατήσει στην μνήμη της ως Καλικάντζαρους αλλά και ως άνδρες της θεάς Κάλι. Η παράδοση θέλει τους καλικαντζάρους να βγαίνουν μία συγκεκριμένη εποχή στον χρόνο και να κάνουν καταστροφές κάθε είδους. Λέγεται πως κατάλοιπα εκείνων έμειναν μετά την ήττα τους από τους Έλληνες στην περιοχή του Α΄ καταρράκτη του Νείλου και είναι οι περιβόητοι Τσιγγάνοι ή Τσιγκάλοι, οι οποίοι εξακολουθούν την «πλάνητα πρωτόγονη ζωή τους», όπως ακριβώς ζούσαν στα χρόνια της εισβολής τους. Ο τίτλος Τσιγκάλοι, φέρεται ότι δηλώνει την ιδιότητά τους ως υιών της θεάς Κάλι. Η λέξη Τσιν- δηλώνει τον γιο και η λέξη Κάλι την θεά των Μαύρων Κάλι. Υποστηρίζεται ότι το Τσιν είναι παραφθορά της ελληνικής λέξης Ιν(=υιός).
Πηγή : https://www.tromaktiko.gr/134832/dionysiaka-dionysos-o-v-ke-minos-o-a/
https://www.politeianet.gr/books/9789603528685-nonnos-o-panopolitis-kaktos-nonnos-dionusiaka-protos-tomos-181918
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/metamorfoseis/page_033.html
http://archaia-ellada.blogspot.com/2014/02/blog-post_1644.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου