Αρβανίτες : Η προέλευσή του ονόματος, η ξεχωριστή γλώσσα και ο πληθυσμός τους στην Ελλάδα

ΌΝΟΜΑ

Αφού λοιπόν βρέθηκαν γραπτά ντοκουμέντα, που πιστοποιούν ότι υπήρχαν τοπωνύμια (Άρβανον, Άρβανα) που εμπεριέχουν τη λεκτική ρίζα ΑΡΒΑΝ- εκ της οποίας παράγεται το ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ, και μάλιστα αφορά ευρύτερη κατοικημένη περιοχή με φρουρούμενα περάσματα (κλεισούρες) και απροσδιόριστο αριθμό ενόπλων αλλά και κατοίκων (των ομορούντων τω Αρβάνω πολίχνεια), ήταν εύκολο για τους πολύ μεταγενέστερους ερευνητές (μεταξύ των οποίων και των κορυφαίων Κονσταντίν Jireček το 1911 και Milan Šufflay 1928 που προσλήφθησαν από την Αλβανία) να προσδιορίσουν την περιοχή των Αρβάνων, στην οποία συμπεριλαμβάνεται συστάδα βουνών, δυτικά της λίμνης Οχρίδος και ανατολικά και προς νότον του Δυρραχίου!!! Εντός της ίδιας περιοχής των Αρβάνων, συνυπάρχει και το τοπωνύμιο «ΑΡΜΠΟΥΝΑ» και δεν νομίζω να παίζει οποιονδήποτε ρόλο, αφού υπερισχύει το ενυπάρχον την ίδια χρονική περίοδο Άρβανον – Άρβανα. Τα Άρβανα συνόρευαν ανατολικά με τις λίμνες Οχρίδα και Πρέσπα. Ας το έχουν υπόψιν τους κάτοικοι «Αρβανίτικων» χωριών της κυρίως Ελλάδος και Πελοπονήσου, των οποίων οι προπαπούδες τους έδωσαν το Ελληνικότατο όνομα «Λίμνη» ή «Λίμνες» στα «νέα» χωριά τους και οι νεώτεροι αδυνατούν να κατανοήσουν τους λόγους που το χωριό τους έλαβε τέτοιο όνομα. Κατά 75% οι πρόσφυγες ΕΛΛΗΝΕΣ Αρβανίτες (και όχι οι ολιγάριθμοι κατσαπλιάδες Αλβανοί), έδιναν στον «νέο» τους χωριό, όνομα που να τους θυμίζει την χαμένη πατρίδα!!! ΠΑΝΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ!!!!!!

Οι Αρβανίτες πρωτοαναφέρονται στις βυζαντινές πηγές από τον Μιχαήλ Ατταλειάτη και αργότερα – ως Αρβανίτες από το Άρβανον – στο βιβλίο της Άννας Κομνηνής, Αλεξιάδα. Το βιβλίο ασχολείται με τις ταραχές στην περιοχή του Αρβάνου που προκάλεσαν οι Νορμανδοί κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πατέρα της, Αυτοκράτορα Αλέξιου Α' Κομνηνού (1081 – 1118). Στην Ιστορία (1079 – 1080 μ.Χ.), ο Βυζαντινός ιστορικός Μιχαήλ Ατταλειάτης ήταν ο πρώτος που ανέφερε τους Αλβανούς ως έχοντες λάβει μέρος σε εξέγερση εναντίον της Κωνσταντινούπολης το 1043 μ.Χ. και τους Αρβανίτες ως υποτελείς του Δούκα του Δυρραχίου και Πρωτοπροέδρου Νικηφόρου του Βασιλάκη (τέλη 1078 ή αρχές 1079). 

ΓΛΏΣΣΑ 

Τα Αρβανίτικα δεν είναι διάλεκτος της επίσημης Αλβανικής γλώσσας, αλλά αντίθετα η αρβανίτικη είναι μία αρχαία γλώσσα από την οποία κατάγεται η νεώτερη τοσκική διάλεκτος, που υιοθετήθηκε από το αλβανικό κράτος ως επίσημη γλώσσα του κράτους. Η αρβανίτικη είναι γλώσσα αυτόνομη και η σημερινή αλβανική γλώσσα μία διάλεκτος της. Απλά οι Αρβανίτες ποτέ δεν θεώρησαν τους εαυτούς τους ξεχωριστό έθνος από τους Έλληνες, όπου και να βρέθηκαν στην γη, σε οποιαδήποτε ιστορική περίοδο, εδώ και χιλιάδες χρόνια. Έγραφαν με ελληνικό αλφάβητο, μιλούσαν και έγραφαν ελληνικά και στις αρβανίτικες εκκλησίες υπήρχε το ελληνορθόδοξο τυπικό πάντα. Ενώ ο πληθυσμός του αλβανικού κράτους, που ιδρύθηκε το 1913, θέλησε να υιοθετήσει ξεχωριστό αλφάβητο, να κάνει μία νότια αλβανική γλώσσα της Βορείου Ηπείρου επίσημη γλώσσα με πολλά δάνεια από τα τουρκικά, τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά. Για να δηλώσει ότι είναι πραγματικό έθνος και για να μην αφομοιωθεί με τους συγγενείς Έλληνες των γειτονικών περιοχών.

Τα αρβανίτικα έχουν δεχτεί επιρροές σε όλα τα γλωσσικά επίπεδα από διαφορετικές ιστορικές γλώσσες, νεκρές και ζώσες, όπως τα ελληνικά και τα λατινικά, αλλά κυρίως από ποικίλες ελληνικές διαλέκτους διαφόρων περιοχών και εποχών. Αρχαϊκά στοιχεία που έχουν εκλείψει σε άλλες γλώσσες διατηρούνται στα Αρβανίτικα, γεγονός που τα καθιστά μια πολύτιμη πηγή για τους γλωσσολόγους. Αυτές οι επιρροές αποδεικνύουν επίσης τα κοινωνικά περιβάλλοντα στα οποία διαβίωσαν οι ομιλητές τους, οι Αρβανίτες, στο πέρασμα των αιώνων. Όσο αφορά στην δυνατότητα κατανόησης των Αρβανιτών με τους Αλβανούς της Αλβανίας, οι εκτιμήσεις διαφέρουν. Σύμφωνα με τον Πίτερ Τράντζιλ η συνεννόηση είναι εύκολη, ενώ σύμφωνα με το Ethnologue η συνεννόηση με ομιλητές της τόσκικης διαλέκτου είναι εν μέρει δυνατή, ενώ με ομιλητές της γκέκικης διαλέκτου η συνεννόηση είναι πολύ δύσκολη. Η εκτίμηση αυτή φαίνεται να είναι και η ορθότερη. 

ΠΛΗΘΥΣΜΌΣ 

Το σύνολο των Αρβανιτών της χώρας ανερχόταν το 1879 σε 176.120 άτομα και το 1907 σε 236.707. Οι αριθμοί αυτοί, ως ποσοστό επί τοις εκατό του συνόλου του πληθυσμού της Ελλάδας, ήταν 10,65 % και 9 % αντίστοιχα. Στον αριθμό των Αρβανιτών δεν υπολογίζονται όσοι ζούσαν σε αστικά κέντρα. Οι επίσημες πληροφορίες της Στατιστικής Υπηρεσίας για τον πληθυσμό των Αρβανιτών ήταν 58.916 ή 3,56 % για το 1879 [Απογραφή 1879] και 50.975 ή 1,94 % για το 1907 [Απογραφή 1907]. Ας δούμε τι έγραφε ο Johann Georg von Hahn(Albaneische Studien,1854) o οποίος θεωρείται ο πατέρας της αλβανολογίας και έζησε στην Ελλάδα πάνω από 20 χρόνια αφού από το 1843 ως το 1869 διετέλεσε διαδοχικά ως πρόξενος της Αυστρίας στα Γιάννενα, τη Σύρο και τέλος στην Αθήνα ως Γενικός Πρόξενος. Δεχόμενοι τα γραφόμενα του Hahn ως πιο σημαντικά από κάθε άλλον της εποχής του λόγω των γνώσεων του περί αλβανολογίας και της διαμονής τόσων χρόνων στην Ελλάδα βλέπουμε ότι ο αριθμός των Αρβανιτών περιορίζεται μετά από τις διορθώσεις που έκανε ο ίδιος(ο Hahn) σε 158.000 το οποίο αντιστοιχεί ποσοστό περίπου 14 τοις εκατό του συνόλου του πληθυσμού της τότε ελεύθερης Ελλάδος.

Ο Μπίρης ασχολείται με τον γεωγράφο Alfred Philippson ο οποίος περιηγήθηκε στην Πελοπόννησο το 1889 γράφοντας το «Zur Ethnographie des Peloponnes ,Pettersmans Mitteilungen»,1890. Αυτός ο συγγραφέας αναφέρει ότι κατάφερε…να υπολογίσει τους Αρβανίτες της Πελοποννήσου και των νησιών της Ερμιονίδος με τον αριθμό των 90.253 Αρβανιτών σε συνολικό πληθυσμό της ίδιας περιοχής 730.000 κατοίκων ήτοι 12% επί του συνολικού πληθυσμού και 9.5% όσον αφορά την Πελοπόννησο. Επίσης υπολογίζει τους Αρβανίτες όλων των περιοχών της Ελλάδας της εποχής του σε 224.000 όταν ο πληθυσμός της Ελλάδας την ίδια χρονιά σύμφωνα με την απογραφή ήταν 2.187.208, που σημαίνει 10% Αρβανιτών επί του συνόλου του ελληνικού πληθυσμού(της ελεύθερης Ελλάδας). Τον ίδιο χρόνο ο δραστήριος γιατρός από την Πάτρα Χ.Π. Κορύλλος έγραψε την «Εθνογραφία της Πελοποννήσου»(Πάτρα,1890) αφού περιηγήθηκε στην Πελοπόννησο και συνέλεξε στοιχεία για τους τόπους που αναφέρει ο Philippson στο βιβλίο του, λαμβάνοντας υπόψη και γνώμες δημάρχων και βουλευτών των εκεί επαρχιών κατέληξε στον αριθμό 71.037(50.352 για την Πελοπόννησο και 20.685 για τα νησιά) που σημαίνει σε σύνολο 730.000 κατοίκων της ίδιας περιοχής ποσοστό 9,5% και 7% για την Πελοπόννησο.

Επίσης το κρατικό Βρετανικό "Handbook of Greece,1918,Naval Staff-Intelligence Division"σελ.72, αναφέρει αναλύοντας την εθνογραφία της Ελλάδος οτι οι Αρβανίτες δεν ξεπερνούν το 1/12 του πληθυσμού(περ.8,5%, την εποχή πριν τις ανταλλαγές πληθυσμού,και χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στο Ελληνικό κράτος η Δ.Θράκη και τα Δωδεκάνησα). Ο σημερινός πληθυσμός των Ελλήνων Αρβανιτών δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Κατά μία εκδοχή, φτάνει τις 150.000. Νεότερες επιτόπιες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό των ομιλούντων αρβανίτικα σε 30.000 για την Αττική και τη Βοιωτία (1977) και 50.000 για όλη την Ελλάδα (1993).

Πηγή : 

Ιστορία των Αρβανιτών και της αρβανίτικης γλώσσας με πίνακα λεξιλογίου της αρβανίτικης της Νότιας Ελλάδας

https://arxeion-politismou.gr/2017/04/arvanites-kai-arvanitiki-glossa.html

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B1

https://www.google.com/amp/s/www.tovima.gr/2016/11/05/opinions/arbanites-kai-albanoi/amp/

https://www.lithoksou.net/2020/11/arvanites.html?m=1

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82

https://fyletika.blogspot.com/2016/02/blog-post_1.html?m=1

https://www.google.com/amp/s/www.himara.gr/istoria/5566-arvanon-arvana-arbouna-arben-arberia-alvanopolis-elbasan-kruja-arvon%3fformat=amp

https://lastpoint.gr/arvanites-oi-gnostoi-agnostoi-tis-ellinikis-istorias/#google_vignette

https://www.huffingtonpost.gr/entry/ellenes-arvanites-alvanoi-en-sentomia_gr_65b4b0d3e4b077c17ab5448e

https://vimasaronikou.wordpress.com/2016/09/22/%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%8C%CE%BB%CE%B7-%CE%B7-%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1/

http://boeotia.ehw.gr/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaid=12803&boithimata_State=&kefalaia_State=

https://kleftouria.blogspot.com/2008/04/1821_19.html?m=1

https://www.notioanatolika.gr/culture/8458-arvanitika-eponyma-apo-poy-proerxontai-kai-

https://arvanitikaeponyma.blogspot.com/2018/?m=1

https://www.politeianet.gr/books/9789606813542-rachoutis-p-kostas-mpatsioulas-ta-arbanitika-eponuma-ton-ellinon-226447

https://mousikovlog.blogspot.com/2020/04/blog-post_4.html?m=1