Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2018

Τα φαλλικά σύμβολα στην Αρχαία Ελλάδα, η ακροβυστια των Ελλήνων και το έθιμο της περιτομής στην Ανατολή

Φαλλός αποκαλείται το πέος που βρίσκεται σε στύση, αλλά και τα ομοιώματά του. Η λέξη προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά, αλλά σήμερα χρησιμοποιείται στις περισσότερες γλώσσες. Αντικείμενα που μοιάζουν με φαλλό ονομάζονται φαλλόσχημα ή φαλλικά αντικείμενα. Ο φαλλός είναι πανάρχαιο σύμβολο. Μια από τις πρώτες αναπαραστάσεις φαλλού ηλικίας 28.000 ετών βρέθηκε στη σπηλιά Χόλε Φελς (Hohle Fels) στη νοτιοδυτική Γερμανία. Στην αρχαία Ελλάδα, ο φαλλός ήταν σύμβολο γονιμότητας. Ο Παν και ο Πρίαπος εμφανιζόταν σε παραστάσεις πάντα σε στύση, αλλά και θεότητες όπως ο Διόνυσος και ο Ερμής παριστάνονταν ιθυφαλλικοί. Εκτός από σύμβολο γονιμότητας, ο φαλλός χρησιμοποιείτο και ως φυλακτήριο από τη βασκανία. Ο φαλλός ήταν σύμβολο της Αφροδίτης. Στύλοι στο ιερό του Διονύσου στη Δήλο είχαν σχήμα φαλλού. Για το ναό του Απόλλωνος στα Δίδυμα της Μικράς Ασίας, αναφέρεται ότι μεγάλα φαλλικά γλυπτά υπήρχαν κατά μήκος των δύο τμημάτων της Ιεράς Οδού. Στην Αρχαία Ελλάδα ο φτερωτός (και μή) φαλλός συνδέεται άρρηκτα με τη Διονυσιακή λατρεία. Προφανέστερο παράδειγμα οι μεγάλοι φαλλοί αφιερώματα στη Δήλο. Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν ενθουσιωδώς το φτερωτό φαλλό και τον ονόμασαν fascinum, μια λέξη ετυμολογικά συγγενή με τη βασκανία. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον ότι οι Εστιάδες Παρθένες που κρατούσαν ζωντανή την ιερή φλόγα στο ναό της Εστίας στην Αγορά της Ρώμης είχαν στο σκευοφυλάκιο μαζί με άλλα ιερά αντικείμενα και τον fascinum populi Romani, προφανώς κάποιο ομοίωμα φαλλού που συνδεόταν άρρηκτα με την ιστορία και την τύχη της πόλης. Όχι τυχαία ο φαλλός ήταν το σύμβολο μιας θεότητας που προστάτευε τον γάμο και λεγόταν Mutinus Titinus. Από τις πάμπολλες χρήσεις των φαλλικών απεικονίσεων, κυρίως σε λυχνάρια και κοσμήματα (ήταν δημοφιλή ως περίαπτα για αγοράκια), ξεχωρίζω ως πιο πρωτότυπο το tintinnabulum (μια ωραία ηχοποίητη λέξη), ένα αντικείμενο που κρεμούσαν σε κήπους και στις εισόδους σπιτιών και καταστημάτων. Είναι ο λεγόμενος μελωδός ή ανεμόκρουστο, ένα αντικείμενο με κρεμαστά στοιχεία ή κουδουνάκια που παράγει έναν γλυκό ήχο με το απαλό φύσημα του ανέμου. Τρεις είναι οι κύριες μορφές, με τις οποίες εμφανίζεται ο Διόνυσος στη λατρεία του. Με έμβλημα τον φαλλό, το δένδρο -εξ ου και η προσωνυμία δενδρίτης- ή τον ταύρο είναι θεός της γονιμότητας και προστάτης των καλλιεργειών, κυρίως της αμπέλου. Στη δεύτερη μορφή του είναι ο ενθουσιαστικός Διόνυσος, με εμβλήματα τον θύρσο και τη δάδα, όπως επίσης την ακολουθία, των Μαινάδων, των Βακχών, των Θυιάδων, των Ληνών και των Βασσαριδών, όπως τις μετέφερε η μυθολογική αφήγηση. Στην τρίτη και αρχαιότερη μορφή του είναι οντότητα του Κάτω Κόσμου και φέρει την προσωνυμία Ζαγρεύς (ο μέγας κυνηγός). Είναι γιος του καταχθόνιου Δία και της Περσεφόνης. Σε αυτή την τρίτη μορφή οι Ορφικοί τον ενσωμάτωσαν ως κυριότερη θεότητά τους, ερχόμενοι σε αντίθεση με τους διονυσιαστές, τους οπαδούς του ενθουσιαστικού Διονύσου. Με τον Διόνυσο θεό των δένδρων και των φυτών πραγματοποιείται η επιστροφή στο «ζωώδες πάθος» της φύσης, μακριά από τους περιορισμούς και τις αποκρυσταλλώσεις που επιβάλλει ο εξορθολογισμός, κάτι που διακρίνεται άμεσα στις Βάκχες του Ευριπίδη.
Η ακροποσθία αποτελεί το τμήμα του δέρματος του πέους που καλύπτει την βάλανο. Η ακροποσθία αφού περιβάλλει την βάλανο μέχρι την κορυφή της ανακάμπτει γιά να καταλήξει μέχρι 2-3 χιλ πίσω από την στεφάνη της βαλάνου. Η διόρθωση των ανωμαλιών των έξω γεννητικών οργάνων στον άνδρα απαιτεί σε πολλές περιπτώσεις την ύπαρξη  περίσσειας δέρματος γιά την κάλυψη χειρουργικών τραυμάτων και τον σχηματισμό νεοουρήθρας. Ηδη, από τους αρχαιοτάτους χρόνους ήταν γνωστό ότι η ακροποσθία δεν επιτελούσε καμιά λειτουργία και γιά αυτό εθυσιάζετο σε θρησκευτικές τελετές ή  και απλώς γιά λόγους καθαριότητας. Η γνώση των μεθόδων γιά την διόρθωση των συγγενών διαμαρτιών των έξω γεννητικών οργάνων άρχισε κατά τρόπο αντίστροφο με μιά ακρωτηριαστική επέμβαση όπως είναι η περιτομή. Οι Αιγύπτιοι συνήθιζαν να συλλέγουν τα γεννητικά όργανα από τους ηττημένους εχθρούς τους και να απαριθμούν με ακρίβεια στους τοίχους του ναού Καρνάκ την ποσότητα που είχαν κόψει από τους Λιβύους, τους Σικελούς, τους Ετρούσκους (Τους Λαούς της Θάλασσας και τους συμμάχους τους δηλαδή). Από την άλλη μεριά, οι αρχαίοι Εβραίοι έκαναν περιτομή σε ένδειξη προσέγγισης του θεού, ενώ και οι αρχαίοι Ελληνες θεωρούσαν ότι το πέος αποτελούσε ένα τρόπο προσέγγισης της “θεϊκής δύναμης”. Αντιθέτως, οι αρχαίοι Ρωμαίοι, οι στρατηγοί των οποίων προωθούσαν τους στρατιώτες ανάλογα με το μέγεθος των γεννητικών τους οργάνων, το θεωρούσαν ένδειξη “επίγειας δύναμης”».
Στην Αίγυπτο η περιτομή ήταν γνωστή ήδη από το 1550 π.Χ., όπως μαρτυρά ένας από τους αρχαιότερους και σημαντικότερους για ιατρικά θέματα παπύρους που έχουν βρεθεί ως σήμερα. Περιτομή έχει διαπιστωθεί και σε μούμιες και πιστεύεται πως αποτελούσε τελετουργική πράξη που εκτελείτο αρχικά από ιερείς προς ιερείς. Στη συνέχεια, στη διαδικασία εντάχθηκαν βασιλείς, πολεμιστές και αργότερα όλος ο αρσενικός πληθυσμός, με αποτέλεσμα στα χρόνια που κατασκευάσθηκε το συγκεκριμένο αγγείο, τον 5ο αιώνα π.Χ., να αποτελεί πλέον χαρακτηριστικό των Αιγυπτίων. Λέγεται πως όταν ο Πυθαγόρας επισκέφθηκε την Αίγυπτο, αναγκάστηκε να κάνει περιτομή για να του επιτραπεί η είσοδος στους ναούς. Η τεχνική και η τελετουργική σημασία της περιτομής μεταδόθηκαν από τους αρχαίους Αιγύπτιους στους Εβραίους πριν από το 1300 π.Χ. Ο Ηρόδοτος δεν μπορούσε να πει αν η πατρότητα της περιτομής ανήκε στους Αιθίοπες ή τους Αιγύπτιους, διότι και στους δυο λαούς η συγκεκριμένη παράδοση είναι πολύ παλιά. Εκτός από τους Αιγυπτίους, στην αρχαιότητα περιτομή έκαναν και οι Σύριοι της Παλαιστίνη και οι Φοίνικες. Δεν εφάρμοζαν μόνο οι Αιγύπτιοι την περιτομή, αλλά και οι Μωαβίτες, οι Αμμωνίτες και οι Εδωμίτες (νομάδες γείτονες των Εβραίων). Αργότερα, οι Σαμαρείτες, λαος της Παλαιστινης, οι οποίοι συμμορφώνονταν με τις απαιτήσεις που εκτίθενται στην Πεντάτευχο των Εβραίων, περιτέμνονταν επίσης. Απεναντίας, οι Ασσύριοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Έλληνες και, ιδίως, οι Φιλισταίοι δεν εφάρμοζαν την περιτομή. Μάλιστα οι τελευταίοι, και όχι οι Χαναναίοι γενικά, αποκαλούνται υποτιμητικά «οι απερίτμητοι», από μια μάχη δε με αυτούς λήφθηκαν ως τρόπαια ακροβυστίες. Ο Νόμος των Εβραίων απαιτούσε να περιτέμνονται οι αλλοεθνείς προτού τους επιτραπεί να φάνε το Πάσχα. Δύο αιώνες μετά την επιστροφή των Ιουδαίων από τη Βαβυλώνα, η ελληνική επιρροή άρχισε να κυριαρχεί στη Μέση Ανατολή και πολλοί λαοί σταμάτησαν να περιτέμνονται. Αλλά όταν ο βασιλιάς της Συρίας Αντίοχος Δ΄ (ο Επιφανής) απαγόρευσε την περιτομή, διαπίστωσε ότι οι Ιουδαίες μητέρες ήταν διατεθειμένες να πεθάνουν παρά να στερήσουν από τους γιους τους το «σημείο της διαθήκης». Χρόνια αργότερα ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αδριανός ήρθε αντιμέτωπος με την ίδια κατάσταση όταν απαγόρευσε στους Ιουδαίους να περιτέμνουν τα αγόρια τους. Εντούτοις, μερικοί Ιουδαίοι αθλητές που επιθυμούσαν να συμμετέχουν σε ελληνιστικούς αγώνες (στους οποίους οι δρομείς έτρεχαν γυμνοί) προσπαθούσαν να γίνουν “απερίτμητοι” μέσω μιας επέμβασης που επιχειρούσε να αποκαταστήσει κάποια απομίμηση της ακροβυστίας ώστε να μη γίνονται στόχος περιφρόνησης και χλευασμού από τους Έλληνες. Ο Ηρόδοτος, περιγράφει ότι οι Αιγύπτιοι περιτέμνοντω όπως και οι κάτοικοι της Φοινίκης και μάλιστα οτι οι Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι διδάξαντες, όπως επίσης περιτομή έκαναν και οι Κόλχοι, λαός της Μικράς Ασίας στα σύνορα με την Αρμενία και τον Καυκάσο, που έλεγαν πως είναι Αιγυπτιακής καταγωγής. Κατά τον Εβραίο ιστορικό Ιώσηπο οι Υκσώς ήταν πρόγονοι των Εβραίων αλλά και την ίδια καταγωγή διεκδικούσαν και τα ιερατεία των Αιγυπτίων.! Στις Πράξεις φαίνεται πόσο απασχολούσε τις πρώτες χριστιανικές κοινότητες το θέμα της ομαλής ένταξης των μη Εβραίων προσύλητων στην Εκκλησία. Για τους Εβραίους πιστούς του Ιησού ήταν πολύ δύσκολο να αποδεχθούν την συνύπαρξη με αδελφούς οι οποίοι δεν είχαν υποστεί περιτομή, ούτε είχαν υποχρέωση να τηρούν τον μωσαϊκό νόμο, όπως έπρατταν οι ίδιοι. Αγανακτούσαν μάλιστα με τον Παύλο ο οποίος δίδασκε τους νέους χριστιανούς εξ Εβραίων ότι η περιτομή είναι περιττή. Το σοβαρότατο ζήτημα της περιτομής λύθηκε ουσιαστικά όταν καταστράφηκε από τους Ρωμαίους η Ιερουσαλήμ. Ο απόστολος Παύλος έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση τα εξής σχετικά με την περιτομή υπό το Μωσαϊκό Νόμο: «Κλήθηκε κανείς ενώ ήταν περιτμημένος; Ας μη γίνεται απερίτμητος. Έχει κληθεί κανείς ενώ ήταν απερίτμητος; Ας μην περιτέμνεται. Η περιτομή δεν σημαίνει τίποτα και η μη περιτομή δεν σημαίνει τίποτα, αλλά η τήρηση των εντολών του Θεού έχει σημασία. Σε όποια κατάσταση κλήθηκε ο καθένας, ας παραμένει σε αυτήν». Έτσι οι χριστιανοί δεν έκαναν περιτομή ακολουθώντας την ελληνική συνήθεια.
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φαλλός
http://www.lifo.gr/team/evrymata/35020
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Διόνυσος
http://www.mixanitouxronou.gr/i-peritomi-efarmozotan-stous-andres-apo-tin-epochi-tis-archeas-egiptou-i-apikonisi-tou-gimnou-irakli-me-egiptious-apodiknii-oti-efarmozotan-apo-ton-5o-eona-p-ch/
http://alfeiospotamos.gr/?p=5980
http://theo_kononas.tripod.com/prepuce.htm
http://www.espressonews.gr/περιεχόμενο/489/ξεφυλλίζοντας-την-ιστορία-του-πέους
https://wol.jw.org/el/wol/d/r11/lp-g/2007403
https://panosz.wordpress.com/2008/07/18/cut/
https://wol.jw.org/el/wol/d/r11/lp-g/1200000977

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου