Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2016

Αρχαία Θράκη : Απο την Απώτατη Αρχαιότητα εως την Ρωμαϊκή κατάκτηση

Υπήρξε ένας προπάτορας που λεγόταν Θραξ και ήταν γιος του θεού Άρη. Ο θεός Άρης λεγόταν ότι διέμενε στη Θράκη. Σε μια άλλη εκδοχή και σύμφωνα με τον Ευριπίδη (στο έργο του Των Θρακών οι χρυσές ασπίδες) αναφέρει ότι το όνομα του Άρη ήταν Θραξ, ο οποίος ήταν ο προστάτης των Θρακών και του οποίου η χρυσή ασπίδα φυλασσόταν στο ναό του στη Βιστονίδα της θράκης. Η Θράκη ήταν κόρη του Ωκεανού και της Παρθενόπης, αδελφή της Ευρώπης. Οι Θράκες εμφανίζονται στην Ιλιάδα του Ομήρου ως σύμμαχοι των Τρώων με αρχηγούς τον Ακάμα και τον Πήρο ή Πήρρο. Αργότερα στη Ιλιάδα έκανε την εμφάνιση του και ένας άλλος βασιλιάς, ο Ρήσος, ο οποίος σκοτώθηκε μετά από νυχτερινή επιδρομή που έκανε ο Διομήδης και ο Οδυσσέας στο στρατόπεδο των Τρώων. Ένας άλλος μυθολογικός βασιλιάς των Θρακών ήταν ο Κισσεύς, ο οποίος ζούσε στη δυτική τότε Θράκη και μετέπειτα Μακεδονία, ο οποίος ήταν πατέρας του Τρώα πρεσβύτερου Αντήνορα. Η Ομηρική Θράκη εκτεινόταν ως τον Αξιό ποταμό δυτικά, τον Ελλήσποντο και την Μαύρη Θάλασσα ανατολικά. Βόρεια εκτεινόταν μέχρι και την Σερβία και την Βουλγαρία. Η ελληνική μυθολογία είναι γεμάτη από Θράκες βασιλείς όπως οι: Διομήδης των Θρακών, Τηρέας, Λυκούργος, Φινέας, Εύμολπος, Πολυμνήστωρ, Οίαγρος (πατέρας του Ορφέα) και άλλοι. Η φυλή που ο Όμηρος καλούσε Θράκες περιλάμβανε πολλές φυλές, διότι η αρχαία Θράκη ήταν τόπος διαμονής πολλών φυλών, όπως ήταν οι Ηδωνοί που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Στρυμόνα και Νέστου, οι Βισάλτες που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Αξιού και Στρυμόνα, οι Οδόμαντες που κατοικούσαν βόρεια από τους Ηδωνούς, ανάμεσα στον ποταμό Στρυμόνα και το Μενοίκιο όρος, οι Κίκονες στην περιοχή της Ροδόπης, οι Βίστωνες, οι Δόβηρες, οι Μύγδονες, οι Σάτραι, οι Αψίνθιοι και πολλοί άλλοι.
Ο ιθαγενής πληθυσμός της Θράκης ήταν μια ελληνική φυλή που καλούνταν Θράκες. Από νωρίς δέχτηκαν την πολιτιστική επιρροή των νοτιων Ελλήνων διατηρώντας όμως για πολύ καιρό τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους. Καθώς δε μιλούσαν τα ίδια Ελληνικά, θεωρούνταν από τους Έλληνες βάρβαροι. Η θρησκεία των Θρακών επικεντρώνεται γύρω από τη ζωή, το θάνατο και τη γονιμότητα. Οι Θράκες, εκτός των άλλων θεών των Ελλήνων, λάτρευαν περισσότερο τον Διόνυσο, στον οποίο πρόσφεραν θυσίες και έκαναν πολυήμερες γιορτές, ενώ αρκετοί αρχαίοι ιστορικοί αναφέρονται και στα Διονύσια μυστήρια. Σημαντικότερα από αυτά τα μυστήρια ήταν τα Καβείρια, τα οποία τελούσαν οι Κάβειροι, λαός που ζούσε στη σημερινή Ροδόπη και στη νήσο Σαμοθράκη. Πολλά φαλλικά σύμβολα βρέθηκαν κατά τις σύγχρονες ανασκαφές, τα οποία μαρτυρούν τη λατρεία αυτών των συμβόλων, η οποία προερχόταν από τη θρησκευτική λατρεία για τη γονιμότητα. Επίσης ο μυθικός ποιητής Ορφέας, αλλά και θεός της ποίησης των αρχαίων Ελλήνων, λατρευόταν και αυτός από τους αρχαίους λαούς της Θράκης. Ο πολιτισμός των αρχαίων Θρακών, όπως περιγράφεται από πολλούς ιστορικούς αλλά και από τα ευρήματα των ανασκαφών, αναφέρεται σε ένα λαό με πολλές φυλές, όπως αναφέρεται και στην παραπάνω ενότητα για τη μυθολογική Θράκη. Ο Ηρόδοτος τους αποκαλεί το δεύτερο πολυπληθέστερο λαό (μετά τους Ινδούς) στον τότε γνωστό κόσμο γι΄αυτόν και ο πιο ισχυρός από όλους, αν υπολογίσουμε όλες τις φυλές ενωμένες. Κατά την κλασική περίοδο, οι Θράκες ήταν διαιρεμένοι σε πολυάριθμες φυλές. Ισχυρά βασίλεια παρέμειναν αυτά των Οδρυσών και της Δακίας. Αυτή την περίοδο (5ος - 4ος αιώνας π.Χ.), οι Θράκες ήταν περιζήτητοι από τις ελληνικές πόλεις-κράτη ως μισθοφόροι πελταστές. Οι πελταστές ήταν εξοπλισμένοι με την πέλτη, δηλ. μικρή ασπίδα η οποία είχε μία εσοχή σαν ημισέληνος, και τρία ακόντια, τα οποία κρατούσαν το ένα στο ένα χέρι και τα άλλα δύο στο άλλο χέρι μαζί με την ασπίδα. Στο κείμενο του έργου "Αχαρνής" του Αριστοφάνη οι απεσταλμένοι του βασιλιά Θράκης Σιτάλκη στην Αθήνα ήταν Ιουδαίοι. Λόγω του ότι οι Θράκες ήταν επιδέξιοι και άφοβοι πολεμιστές, έγιναν επιθυμητοί και σεβαστοί μονομάχοι. Αυτός ο τύπος μονομάχου ονομαζόταν και Θραξ. Ο γνωστός μονομάχος και αρχηγός των σκλάβων Σπάρτακος καταγόταν από τη Θράκη. Οι πρώτες ελληνικές αποικίες στη Θράκη ιδρύθηκαν τον 6ο αιώνα π.Χ.. Όταν άρχισε ο ελληνικός αποικισμός της Θράκης, δεν υπήρχε στη χώρα μια κεντρική κρατική οργάνωση και θρακικές φυλές ζούσαν ακόμη αυτόνομες που διοικούνταν από τοπικούς δυναστικούς οίκους. Η Θράκη νότια του Δούναβη, για μισό αιώνα ήταν προσαρτημένη στην Περσία από τον Δαρείο Α΄, που πραγματοποίησε εκστρατεία στην περιοχή από το 513 π.Χ. έως το 512 π.Χ. Μετά την περσική κυριαρχία, χρονολογείται η πρώτη κρατική οργάνωση με την ίδρυση του Οδρυσικού βασιλείου, του οποίου οι πιο γνωστοί βασιλείς ήταν ο Σιτάλκης και ο Σεύθης.
Τον 4ο π.Χ. αιώνα, ύστερα από συνεχείς εκστρατείες, η Θράκη κατακτήθηκε από τον Φίλιππο Β' της Μακεδονίας και από το 341 π.Χ. ανήκε στο βασίλειο της Μακεδονίας και ιδρύθηκαν σε αυτή (στα μεσόγεια) αρκετές μακεδονικές αποικίες. Mε μία σειρά θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων στο σύνολο της δομής του βασιλείου του ο Φιλιππος κατάφερε να εισέλθει δυναμικά στο προσκήνιο των ελληνικών υποθέσεων στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. Αφού αναδιοργάνωσε ριζικά το στρατό του, εισάγοντας μεταξύ άλλων τη σάρισα και επινοώντας καινούργιες τακτικές για τη φάλαγγα των οπλιτών, προχώρησε σε κεραυνοβόλες επιθετικές ενέργειες εναντίον των βόρειων, δυτικών και ανατολικών γειτόνων του. Ο αναγεννημένος στρατός πέτυχε τότε τις πρώτες του νίκες, εξουδετερώνοντας τις ληστρικές επιδρομές των βαλκανικών λαών που περιέβαλλαν τη Μακεδονία. Δημιούργησε στη χερσόνησο του Αίμου ένα μεγάλο κράτος με σχέσεις συμμαχίας, υποτέλειας ή υποταγής με τους παρακάτω λαούς: Ιλλυριοί, Παίονες, Τριβαλλοί, Θράκες, Γέτες, Σκύθες.
Όταν δολοφονήθηκε ο Φίλιππος, ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν μονάχα 20 ετών και φαινόταν τρωτός. Μολαταύτα, συγκρότησε τηδική του σωματοφυλακή, και κινήθηκε γρήγορα εξουδετερώνοντας όλους τους πιθανούς διεκδικητές του θρόνου, τον οποίο και κατέλαβε. Εισέβαλε μετά στη Θεσσαλία και προχώρησε προς νότο αναγνωριζόμενος από όλους. Δεν εκδηλώθηκε καμιά επαναστατική κίνηση και το φθινόπωρο του 336 το συνέδριο της Κορίνθου τον ανακήρυξε, όπως είχε ανακηρύξει και τον Φίλιππο, «στρατηγό αυτοκράτορα της Ελλάδος» για την εναντίον των Περσών εκστρατεία.
Πριν αρχίσει την εκστρατεία, πήγε να πάρει χρησμό από τους Δελφούς, που όμως εκείνη τη μέρα η Πυθία δεν χρησμοδοτούσε. Ο Αλέξανδρος μη θέλοντας να φύγει χωρίς χρησμό τράβηξε την ιέρεια προς το μαντείο, προσπαθώντας να την πείσει. Αυτή μη μπορώντας να του αντισταθεί φέρεται να του είπε Παιδί μου, είσαι ακαταμάχητος! και ο έτσι ο Αλέξανδρος πήρε τον χρησμό που ήθελε. Την άνοιξη του 335 π.Χ. εξεστράτευσε εναντίον των Ιλλυριών και Τριβαλλών, προελαύνοντας από την Αμφίπολη μέχρι τον Αίμο σε διάστημα δέκα ημερών. Αφού νίκησε τους εκεί Θράκες, προχώρησε προς τον Δούναβη, νίκησε τους Τριβαλλούς και επιχείρησε επιδρομή κατά των Γετών, την οποία όμως αναγκάστηκε να διακόψει λόγω εξέγερσης των Ιλλυριών. Μετά στράφηκε προς τον νότο και υπέταξε τους Αγριάνες και τους Παίονες, εξασφαλίζοντας την πλήρη κυριαρχία στην περιοχή.
Όσο καιρό ο Αλέξανδρος πολεμούσε στον βορρά, οι Θηβαίοι επαναστάτησαν και πολιόρκησαν τη μακεδονική φρουρά της Καδμείας, ενώ και στην Αθήνα και άλλες πόλεις επικράτησε αναβρασμός που προκαλούσαν οι αντιμακεδονικοί διαδίδοντας φήμες ότι ο Αλέξανδρος είναι νεκρός. Ο Αλέξανδρος με μια αστραπιαία αντίδραση, διένυσε τα 500 χιλιόμετρα από την Ιλλυρία στη Θήβα σε δώδεκα μέρες. Εκεί, μετά από σύντομη αλλά σθεναρή αντίσταση των Θηβαίων κατόρθωσε να τους υποτάξει. Ακολούθως συγκάλεσε το Κοινό των Ελλήνων για να αποφασίσει την τιμωρία της Θήβας, την οποία εφάρμοσε διατάζοντας τον θάνατο έξι χιλιάδων Θηβαίων με τους υπόλοιπους τριάντα χιλιάδες κατοίκους να πωλούνται ως δούλοι, και την ισοπέδωση της πόλης με εξαίρεση το σπίτι του ποιητή Πινδάρου. Τόσο τρομερή ήταν η καταστροφή, ώστε ο Αλέξανδρος πήγε προσκυνητής στους Δελφούς για να εξιλεωθεί.
Ο Λυσίμαχος ήταν ένας από τους σωματοφύλακες του Μεγάλου Αλεξάνδρουκαι κατόπιν ένας από τους διαδόχους του, ο οποίος έγινε βασιλιάς της Θράκης, της Μακεδονίας και μέρους της Μικράς Ασίας μέχρι το θάνατο του στη μάχη του Μάχη του Κουροπεδίου. Το 306 π.Χ. αυτοανακηρύχτηκε βασιλιάς, όπως και οι άλλοι στρατηγοί. Ο Λυσίμαχος έπαιξε μεγάλο ρόλο στην τελική νίκη εναντίον του Αντίγονου κατά τη μάχη της Ιψού. Αυτός με το στρατό του αντιμετώπισε τις δυνάμεις του Αντιγόνου στη Μικρά Ασία μέχρι να έρθει η βοήθεια από τον Σέλευκο. Μετά την καταστροφή και το θάνατο του Αντιγόνου, ο Λυσίμαχος κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος από την επικράτεια του. Ανησυχώντας για τη δύναμη του Σέλευκου, ο Λυσίμαχος συμμάχησε με τον Πτολεμαίο και παντρεύτηκε την κόρη του Αρσινόη.
Ο Λυσίμαχος διεξήγαγε πόλεμο εναντία στους Οδρύσες και τους Γέτες αλλά πιάστηκε αιχμάλωτος από τους τελευταίους. Ο βασιλιάς τους, Δρομυχαίτης, τον ελευθέρωσε και η συμμαχία τους ενισχύθηκε όταν παντρεύτηκε την κόρη του Λυσίμαχου. Όταν γύρισε πάντρεψε το γιο του, τον Αγαθοκλή, με τη Λυσάνδρα.
O Λυσίμαχος ήταν σκληρός απέναντι στους υπηκόους του. Κατέστρεψε τις πόλεις Λέβεδο και Κολοφώντα για να μεταφέρει τους κατοίκους στην Έφεσο. Κατέστρεψε και την πόλη Αστακό. Ο γιος του όμως και διάδοχος, ο Αγαθοκλής, ήταν πολύ αγαπητός στο λαό και στο στρατό. Δυστυχώς, η γυναίκα του Λυσίμαχου, η Αρσινόη, τον έπεισε να σκοτώσει τον Αγαθοκλή γιατί τον ζήλευε. Ο Λυσίμαχος πείστηκε ότι ο Αγαθοκλής συνωμοτούσε εναντίον και το 283 π.Χ. εκτέλεσε το γιο του. Αυτό προκάλεσε εξεγέρσεις σε πολλές πόλεις και σύντροφοι του Λυσίμαχου τον παράτησαν. Ο Φιλέταιρος που κατείχε την περιουσία του Λυσίμαχου επαναστάτησε και κατέλαβε την Πέργαμο και παραδόθηκε στον Σέλευκο. Η Λυσάνδρα φοβούμενη για τη ζωή της κατέφυγε στην αυλή του Σέλευκου μαζί με τον αδερφό της, Πτολεμαίο Κεραυνό και τα παιδιά της μαζί και με τον άλλο γιο του Λυσίμαχου, τον Αλέξανδρο. Ο Σέλευκος και ο Λυσίμαχος ήταν οι τελευταίοι εν ζωή από τους συντρόφους του Αλέξανδρου. Ο Σέλευκος δέχτηκε τη Λυσάνδρα και κήρυξε πόλεμο εναντίον του Λυσίμαχου. Στη μάχη του Κουροπεδίου το 281 π.Χ. ο Λυσίμαχος νικήθηκε από τον Σέλευκο και ο ίδιος σκοτώθηκε. Το βασίλειο του προσαρτήθηκε από τον Σέλευκο.
Ο Σέλευκος όμως δεν πρόλαβε να χαρεί τη νίκη του, γιατί δολοφονήθηκε από τον Πτολεμαίο Κεραυνό ο οποίος ανακηρύχτηκε βασιλιάς της Μακεδονίας. Το σώμα του Λυσίμαχου το βρήκε ο γιος του ο Αλέξανδρος. Τον έθαψε στη Χερσόνησο της Θράκης. Το 279 π.Χ. Κέλτες εισέβαλαν στη Μακεδονία, τη Νότια Ελλάδα, και τη Θράκη και, ενώ εκδιώχθηκαν γρήγορα από την νότια Ελλάδα και τη Μακεδονία, παρέμειναν στη Θράκη έως το τέλος του αιώνα. Οι Γαλάτες εισβάλλοντας στην Ελλάδα είχαν σκοπό όχι απλώς να τη λεηλατήσουν αλλά και να την αποικίσουν. Πήραν μαζί τους τις γυναίκες και τα παιδιά τους με σκοπό να βρουν νέες εστίες και να εγκατασταθούν μόνιμα σε αυτές. Μετά τη δεύτερη εισβολή, οι επιζήσαντες δημιούργησαν κελτικό βασίλειο στην Τύλη της Θράκης, ενώ άλλοι εγκαταστάθηκαν στη Μικρά Ασία και παρέμειναν εκεί για αρκετούς αιώνες ως μια αυτοτελής εθνική ομάδα.
Ο Άτταλος Α' Βασιλιάς της Περγαμου, πέτυχε μια εξέχουσας σημασίας νίκη κατά των Γαλατών, κελτικών φύλων που μόλις είχαν φτάσει από τη Θράκη, οι οποίοι για πάνω από μια γενιά μάστιζαν τις μικρασιατικές πόλεις, καταστρέφοντας ή απαιτώντας και λαμβάνοντας μεγάλα χρηματικά ποσά, χωρίς κάποιος να μπορεί πραγματικά να τους ελέγξει. Η νίκη του αυτή, την οποία μνημονεύει το θριαμβικό μνημείο της Περγάμου και η απελευθέρωση των πόλεων από τον γαλατική απειλή, του κέρδισε την επωνυμία «ο Σωτήρ». Ήδη από την εποχή που ο Φιλέταιρος αυτονομήθηκε από την επιρροή των Διαδόχων, η φυλή αυτή παρενοχλούσε την Πέργαμο και την ευρύτερη περιοχή της, προβαίνοντας σε λεηλασίες και καταστροφές. Πολλά χρόνια μετά την πρώτη νίκη κατά των Γαλατών, η ευρύτερη περιοχή της Περγάμου δέχτηκε και πάλι επίθεση από Γαλάτες μισθοφόρους του Αντίοχου Ιέρακα, διεκδικητή του θρόνου του μεγαλύτερου αδερφού του, Σέλευκου Β΄ Καλλίνικου, ο οποίος διεξήγαγε τις επιχειρήσεις του με κέντρο τις Σάρδεις. Ο Άτταλος πήγε να τους αναχαιτίσει και τους νίκησε στο Αφροδίσιο (ναό της Αφροδίτης), σε μία μάχη μετέπειτα στα ανατολικά, σε μάχη στη Φρυγία του Ελλήσποντου, σε μάχη στη λίμνη Κολόη της Λυδίας κοντά στις Σάρδεις την άνοιξη του 228 π.Χ.  και σε μια τελική μάχη στην Καρία, στις όχθες του ποταμού Άρπασου, παραπόταμου του Μαιάνδρου.
Μετά τον Γ' Μακεδονικό Πόλεμο και την υποταγή της Μακεδονίας στους Ρωμαίους, η Θράκη έχασε κι αυτή την ανεξαρτησία της και έγινε φόρου υποτελής στη Ρώμη. Στα τέλη μάλιστα του 1ου π.Χ. αιώνα η Θράκη ήταν πια ένα «πελατειακό» βασίλειο των Ρωμαίων, οι οποίοι «διόριζαν» και τους βασιλείς του . Ώσπου καταλύθηκε οριστικά κι αυτό (το 46 μ.Χ.) και η Θράκη μετατράπηκε σε ρωμαϊκή επαρχία (provincia Thracia).

Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Θράκη
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φίλιππος_Β΄_της_Μακεδονίας
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Αλέξανδρος_ο_Μέγας
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Λυσίμαχος
https://chilonas.com/2012/11/07/httpwp-mep1op6y-w2/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Άτταλος_Α΄_της_Περγάμου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου