Ο Σπάρτακος ήταν μονομάχος θρακικής καταγωγής, που ηγήθηκε μεγάλης επανάστασης δούλων και άλλων κοινωνικώς καταπιεσμένων ατόμων εναντίον των Ρωμαίων. Σχεδόν όλες οι γνώσεις μας για τον Σπάρτακο περιορίζονται στα γεγονότα της επανάστασης που ηγήθηκε (73 π.Χ. – 71 π.Χ.), γνωστής και ως Επανάσταση του Σπάρτακου ή Επανάσταση των Μονομάχων. Η επανάσταση του Σπάρτακου είναι μία από τις μεγαλύτερες και μαζικότερες της αρχαιότητας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την τραγική της κατάληξη, ενέπνευσε πολλά κινήματα αλλά και διανοούμενους και καλλιτέχνες κατά τη διάρκεια των αιώνων, πολλοί εκ των οποίων ερμήνευσαν ποικιλοτρόπως το χαρακτήρα της επανάστασης, άλλοι δε χρησιμοποίησαν και το όνομα του Σπάρτακου για να δηλώσουν τη ριζοσπαστικότητα των ενεργειών τους. Οι περισσότεροι ιστορικοί υιοθετούν την πληροφορία του Πλουτάρχου που προσδίδει στον Σπάρτακο θρακική καταγωγή από το γένος των Μαιδών (θρακικής φυλής στις όχθες του Στρυμόνα). Ο ηγέτης των σκλάβων ήταν αριστοκρατικής καταγωγής επειδή αρκετοί Θράκες βασιλείς έφεραν το όνομα Σπάρτακος ή Σπάρτοκος. Αμφίβολο παραμένει επίσης το πώς βρέθηκε στην κατάσταση του μονομάχου. Οι επικρατέστερες απόψεις τον θέλουν είτε αιχμάλωτο πολέμου από τη σύγκρουση των Ρωμαίων με τη θρακική δυναστεία των Σπαρτακιδών, αρχικά δούλο σε ορυχείο ο οποίος κατόπιν πουλήθηκε σε ιδιοκτήτη σχολής μονομάχων, είτε μισθοφόρο στον ρωμαϊκό στρατό, απ’ όπου λιποτάκτησε, αλλά τελικά συνελήφθη και κατέληξε στη σχολή μονομάχων του Γναίου Λέντουλου Βατιάτου (Gnaeus Lentulus Batiatus) στην Καπύη της Καμπανίας.
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, μέσα στα γεωγραφικά όρια της αρχαίας Θράκης υπήρχαν δυο ξεχωριστές ρωμαϊκές επαρχίες, η Θράκη (Thracia) και η Κάτω Μοισία (Moesia Inferior). Αργότερα, στα χρόνια του Διοκλητιανού (Τετραρχίας), οι δυο επαρχίες συνενώθηκαν και αποτέλεσαν τη «Διοίκηση» Θράκης (Dioecesis Thracia). Χάρη στην επαρχιακή και αστική πολιτική των Ρωμαίων κατακτητών, το φαινόμενο της αστικοποίησης έλαβε μεγάλες διαστάσεις και τον 2ο-3ο μ.Χ. αιώνα ολοκληρώθηκε, με την ίδρυση ρωμαϊκών αποικιών και κυρίως αρκετών αστικών κέντρων - σύμφωνα με το πρότυπο των ελληνικών πόλεων, όπως ήταν η Νικόπολη του Ίστρου, η Νικόπολη του Νέστου, η Τόπειρος, η Τραϊνούπολη, η Πλωτινούπολη και η Αδριανούπολη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ρωμαϊκή επαρχιακή πολιτική στη Θράκη ευνόησε όχι τον εκρωμαϊσμό - όπως θα περίμενε κανείς - αλλά τον εξελληνισμό της χώρας, ο οποίος είχε αρχίσει με τον ελληνικό αποικισμό, συνεχίστηκε με τον μακεδονικό και ολοκληρώθηκε ως το τέλος της ρωμαϊκής αρχαιότητας. Η μεγάλη αριθμητική υπεροχή των ελληνικών επιγραφών έναντι των λατινικών στη νότια από τον Αίμο Θράκη μαρτυρεί τον πλήρη γλωσσικό εξελληνισμό της περιοχής αυτής. Ανταγωνισμός ανάμεσα στις δυο γλώσσες (ελληνική και λατινική) υπήρξε μόνο βόρεια του Αίμου, όπου λίγο πιο πάνω από τους βόρειους πρόποδές του τοποθετούνται τα όρια της ελληνόφωνης και λατινόφωνης Θράκης.
Κατα τη βυζαντινή περίοδο, η Θράκη αναβαθμίζεται σημαντικά. Η νέα πρωτεύουσα του κράτους, Κωνσταντινούπολη, βρίσκεται στην περιοχή της Θράκης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συρροή πολλών ατόμων (αστυφιλία) στην περιοχή, προς αναζήτηση καλύτερης ζωής και το κέντρο του ελληνικού πολιτισμού μετατοπίζεται από την Αθήνα στην Κωνσταντινούπολη. Μερικοί από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες κατάγονταν από τη Θράκη, όπως ο Ιουστίνος και ο ανιψιός και διάδοχός του Ιουστινιανός. Φυσικά πρόκειται για μία αυτοκρατορία που κυρίως στηρίζει τη συνεκτικότητά της στη θρησκεία και στη γλώσσα και όχι στον ελληνικό πολιτισμό. Όμως στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων πολλά από τα ήθη και έθιμά τους προέρχονται από τον ελληνικό πολιτισμό εμπλουτισμένα με τη χριστιανική θρησκεία, όπως του κιοπέκ μπέη, του καλόγερου, τα αναστενάρια κ.α. Στα βυζαντινά χρόνια έχουμε και τις συγκρούσεις με τα σλαβικά φύλα, καθώς και με το αλταϊκό φύλο των Βουλγάρων, τα οποία θα δημιουργήσουν ισχυρά ρήγματα στην πυκνότητα του ντόπιου πληθυσμού. Η τεράστια αμυντική σημασία της Θράκης για το μέλλον της ίδιας της Κωνσταντινούπολης θα επισύρει πολύ σύντομα το ενδιαφέρον των βυζαντινών αυτοκρατόρων, που θα φροντίσουν να τη θωρακίσουν όσο μπορούν. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Ιουστινιανού, ο οποίος τον 6ο αι. έχτισε αρκετά καινούργια κάστρα σε νευραλγικά σημεία, αλλά οχύρωσε και πολλές από τις παλαιότερες πόλεις, όπως για παράδειγμα την Τραϊανούπολη, κοντά στις σημερινές Φέρρες.
Τον 4ο αιώνα μ.Χ. έκαναν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους στην περιοχή της Θράκης Βούλγαροι επιδρομείς ως Ουννοι νομάδες. Αυτοί αρχικά επιθυμούσαν να αποκτήσουν λάφυρα από τις Ελληνικές πόλεις της Θράκης, που την περίοδο εκείνη ήταν μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Τον 7ο αιώνα ξεκίνησαν για πρώτη φορά να δημιουργούν εγκαταστάσεις στις περιοχές της Βόρειας Θράκης και της περιοχής πέρα από τον Αίμο. Οι συγκρούσεις των Βουλγάρων με τους Βυζαντινούς υπήρξαν τρομερές και ανελέητες. Όταν οι Βουλγαρικές ορδές ξεχύνονταν στη Νότια Θράκη, οι πληθυσμοί που συναντούσαν στο δρόμο τους δεν είχαν να περιμένουν τίποτα άλλο από τη σφαγή, ή την απαγωγή, ενώ από τις πόλεις και τα χωριά δεν απέμεναν, συνήθως, παρά καπνισμένα ερείπια. Σταδιακά η περιοχή κατοίκισης των Βουλγάρων θα αποκτήσει το όνομα Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι κατάφεραν δύο φορές να εξολοθρέψουν τις Βυζαντινές στρατιές στη Νότια Θράκη και τη Μακεδονία. Ανάμεσα στις πολλές μάχες ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Βουλγάρους, αξίζει να σημειωθεί, εκείνη του 1014, που διεξήχθη στο χωριό Κλειδί του Στρυμώνα . Ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’ περικύκλωσε τον Βουλγαρικό στρατό και αφού τον νίκησε, τύφλωσε όλους τους 14,000 αιχμαλώτους του και τους έστειλε πίσω στον Βούλγαρο Τσάρο Σαμουήλ, αφήνοντας σε κάθε 100 τυφλούς ένα μονόφθαλμο για οδηγό τους. Αντικρίζοντας το ανατριχιαστικό θέαμα, ο Σαμουήλ έπαθε συμφόρηση και σε λίγες μέρες πέθανε. Από τότε οι Βούλγαροι σταμάτησαν τις επιδρομές τους, ενώ ο Αυτοκράτορας Βασίλειος έμεινε στην ιστορία ως Βουλγαροκτόνος. Τον 13ο αι. μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1204) και την καταστροφή των Θρακικών μεσοβυζαντινών πόλεων από τις επιδρομές του Βούλγαρου ηγεμόνα Ιωαννίτση αναπτύσσονται μικρότερα κέντρα σε επίκαιρες θέσεις. Το Διδυμότειχο, μια από τις πόλεις που επανίδρυσε στα 751 στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και στην Θράκη ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ε΄ (741 – 775), εξελίχθηκε σε σημαντικό οχυρό κέντρο της βυζαντινής αυτοκρατορίας κατά τους τελευταίους αιώνες της ζωής του. Οι δυναστικές έριδες των Παλαιολογων, του 14ου αι. που συγκλόνισαν το Βυζάντιο και υπέσκαψαν το κύρος του είχαν άμεσο αντίκτυπο και στην Θράκη, πεδίο μαχών των αντιμαχόμενων δυνάμεων, προετοιμάζοντας το έδαφος για την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Η κατάκτηση της Τζύμπης το 1352 και της Καλλίπολης το 1354 εδραίωσε την παρουσία του νέου κατακτητή στην περιοχή της Θράκης και έκανε τον κίνδυνο της τουρκικής κατάκτησης πιο απειλητικό. Με την μάχη του Έβρου (Μαρίτσας) το 1371 στην οποία νικήθηκαν οι Σερβοι Χριστιανοί ηγέτες των Βαλκανίων σφραγίστηκε η κατάκτηση της Θράκης η οποία ολοκληρώθηκε το 1375 ανοίγοντας έτσι νέα σελίδα στην ιστορία της. Έτσι ξεκίνησε η περίοδος της Τουρκοκρατίας, που ήταν για τη Θράκη πολύ πιο οδυνηρή και δυσβάστακτη, παρά για οποιαδήποτε άλλη ελληνική περιοχή. Αυτή τη φορά η κοντινή της απόσταση από την Κωνσταντινούπολη δεν αποτελούσε ευτύχημα, αλλά δυστύχημα, το οποίο η Θράκη πλήρωσε με βαρύ φόρο αίματος. Οι Οθωμανοί προέβησαν εξαρχής σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα εκτουρκισμού της περιοχής, τόσο με διωγμούς και βίαιους εξισλαμισμούς των χριστιανικών πληθυσμών, όσο και με τη μεταφορά τουρκικών πληθυσμών από τα βάθη της Ανατολίας, που διαμόρφωσαν εντελώς νέα δημογραφικά δεδομένα. Μεταξύ των πληθυσμών που εξισλαμίστηκαν ήταν και οι Πομάκοι, γεγονός που συνέβη μέσα στον 17ο αι.
Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Θράκη
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Σπάρτακος
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Θράκη
http://users.sch.gr/avakalou/byzantine%20Thrake.htm
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Έλληνες_στη_Βουλγαρία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου