Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Κυριακή 5 Αυγούστου 2018

Η ιστορία της Φυλής (Χασιας) Αττικής και ο ήρωας Καπετάν Μελέτης Βασιλείου

Η Φυλή (Δήμος Φυλασίων) ήταν αρχαίος οικισμός και δήμος της Οινηίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας). Ο δήμος της Φυλής, εθεωρείτο σημαντικός δήμος, της παραλίας, αν και η θέση του βρίσκεται σε αρκετή απόσταση από τη θάλασσα. Ίσως η πιθανότητα ύπαρξης κτήσης παραθαλασσίων εκτάσεων εδαφών του δήμου να του έδωσε αυτόν το χαρακτηρισμό. Ο δήμος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του βουνού της Πάρνηθας, σε δεσπόζουσα θέση στο δρόμο από την Αθήνα προς τη Θήβα, πάνω στο βουνό της Φυλής. Ήταν σύμφωνα με τον Δημοσθένη σε απόσταση περίπου 120 σταδίων από την Αθήνα (και όχι 100 στάδια, όπως ισχυρίστηκε ο Διόδωρος). Η Φυλή έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τον αθηναϊκό εμφύλιο πόλεμο, μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου: Το χειμώνα του 404 / 403 π.Χ. οι δημοκράτες, με επικεφαλής τον Θρασύβουλο κατέλαβαν το φρούριο της Φυλής και το χρησιμοποίησαν ως σημείο συγκέντρωσης. Μετά την επιτυχή απώθηση των αντιπάλων τους κατά την πολιορκία που έγινε εκεί και έχοντας υπερκεράσει τις ολιγαρχικές δυνάμεις στη Μάχη της Φυλής, ο Θρασύβουλος ηγήθηκε με άγημα 1.200 ανδρών προς την Μουνιχία, στον Πειραιά και την κατέλαβε. Από εκεί προετοίμασε την ανατροπή του καθεστώτος των Τριάκοντα Τυράννων και στη συνέχεια οργάνωσε την επιστροφή στην πόλη των εξόριστων και την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Για ένα μεγάλο μέρος του τέταρτου αιώνα π.Χ. η Φυλή ήταν συνώνυμη με τη δημοκρατία και τους άνδρες που πολέμησαν εκεί. Ειπώθηκε ότι οι «ήρωες της Φυλής» είχαν επαναφέρει στην πόλη της Αθήνας την «εξόριστη δημοκρατία». Το φρούριο της Φυλής βρισκόταν στα νοτιοδυτικά από το κέντρο του δήμου. Πιθανώς ο τόπος ήταν ήδη οχυρωμένος από τον πέμπτο αιώνα π.Χ., όταν καταλήφθηκε από τους εχθρούς του Πεισιστράτου. Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα του φρουρίου τα οποία μπορεί να δει κανείς σήμερα, ωστόσο, χρονολογούνται από τον τέταρτο αιώνα π.Χ. Όπως και πολλά άλλα οχυρά σε περίοδο ειρήνης, το φρούριο της Φυλής για πολύ καιρό χρησιμοποιείτο από έφηβους κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους της υποχρεωτικής τους στράτευσης. Το οχυρό αυτό βρίσκεται σε απότομο βράχο, το οποίο θα μπορούσε να καταληφθεί μόνο από τη δύσβατη κορυφογραμμή στην ανατολική πλευρά. Από την κορυφή του βουνού υπάρχει θέα προς την αθηναϊκή πεδιάδα και τις πόλεις της, το όρος του Υμηττού και το Σαρωνικό κόλπο. Το παλαιότερο φρούριο μετά τον 4ο αιώνα π.Χ. εγκαταλείφθηκε και στη συνέχεια κτίστηκε το νεότερο και γνωστό σήμερα φρούριο της Φυλής σε υψόμετρο 687 μέτρα στη δυτική Πάρνηθα, νοτιοδυτικά της πηγής της Αγίας Παρασκευής, περίπου 1 χιλιόμετρο νοτιοδυτικά της θέσης, όπου εντοπίζεται ο αρχαίος δήμος της Φυλής και περίπου 6 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της σημερινής Xασιάς. Η κατοίκηση της Φυλής συνεχίστηκε και στα χρόνια που ακολούθησαν την κλασική εποχή. Την αδιάσπαστη συνέχεια της κατοίκησης στην περιοχή έως σήμερα επιβεβαιώνουν, διάφορα σωζόμενα κατάλοιπα από την ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή. Η κατοίκηση του χώρου κατά τα υστερορωμαϊκά και βυζαντινά χρόνια συμπληρώνεται από διάφορες αγροικίες. Επιπλέον, υπάρχουν διάφορα υπόλοιπα οχυρώσεων στους λόφους στα περίχωρα της περιοχής της Χασιάς, όπως ονομαζόταν κατά την Τουρκοκρατία, που δείχνει τη στρατηγική σημασία της. Θεωρείται, γενικά, ότι ο οικισμός της Χασιάς, ο οποίος το 1915 μετονομάσθηκε σε Φυλή, ήταν μεταγενέστερος του αρχαίου οικισμού της Φυλής, καθώς απέχει από το αρχαίο φρούριο της Φυλής περίπου 6 χιλιόμετρα και υπήρχε διάκριση μεταξύ των δύο σημείων έκτοτε, αλλά ούτως ή άλλως η περιοχή της Χασιάς ευρισκόταν εντός της περιοχής του αρχαίου δήμου.
Ο Μελέτης Βασιλείου (1778 - 1826) ήταν οπλαρχηγός της επανάστασης του 1821 από τη Χασιά Αττικής που συνέβαλε αποφασιστικά στην οργάνωση των επιχειρήσεων των επαναστατικών δυνάμεων στην Αττική. Καπετάν Μελέτης Βασιλείου. Ο χωρικός από τη Χασιά που ύψωσε τη σημαία της επανάστασης στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα. Γιατί οι πρόκριτοι τον αντιμετώπισαν με καχυποψία. Ο Βασιλείου γεννήθηκε το 1778 στη Χασιά και προερχόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια. Ως άνθρωπος που διέθετε μεγάλη επιρροή, κατάφερε να εξασφαλίσει προνόμια για την περιοχή του που μαστιζόταν από την τουρκική κακοδιοίκηση. Παράλληλα ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας. «Με τα χρήματα δεν αγοράζεις τα μυαλά». Αυτή ήταν η απάντηση του καπετάν Μελέτη Βασιλείου στον τροφοδότη του, Πανούση Μαγουλιώτη, όταν συζητούσαν για την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό. Με το ξέσπασμα της επανάστασης, κατάφερε, ξεγελώντας τις τουρκικές αρχές υποκρινόμενος πίστη σε αυτές, να πάρει άδεια για στρατολόγηση ανδρών και στις 18 Απριλίου 1821 χτύπησε στον Κάλαμο τα προερχόμενα από την Εύβοια τουρκικά αποσπάσματα. Λίγες μέρες μετά ηγήθηκε επίθεσης κατά της Αθήνας: συγκεκριμένα, κατά τη νύχτα μεταξύ 25ης και 26ης Απριλίου, 600 ένοπλοι επιτέθηκαν στα τείχη από την πλευρά μεταξύ των Αγίων Αποστόλων και της Μπουμπουνίστρας και γρήγορα κατάφεραν να κυριαρχήσουν σε ολόκληρη την πόλη εκτός της Ακροπόλεως. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους, ξέσπασε σοβαρή έριδα μεταξύ του Βασιλείου και των προεστών της Αθήνας σχετικά με την στρατιωτική αρχηγία στην Αττική έπειτα από την αυθαίρετη ανάληψη της ηγεσίας από τον ίδιο, στις 14 Ιουνίου. Την επόμενη μέρα πραγματοποιήθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του Βασιλείου ενώ, πιθανόν για αντίποινα, επαναστάτες λεηλάτησαν την οικία ενός Αθηναίοι προεστού. Η κατάσταση φάνηκε να εξομαλύνθηκε προσωρινά με την επέμβαση του Δημήτριου Υψηλάντη και την αποστολή του Βασιλείου και των ανδρών του στη Βοιωτία, αργότερα όμως προέκυψε διάσταση και με μερίδα συντοπιτών του, η οποία σύμφωνα με μια εκδοχή φέρεται να εκπορεύθηκε από τους Αθηναίους προκρίτους.
Από το 1822 μέχρι και το 1825 ο Βασιλείου προβιβάστηκε σταδιακά στους βαθμούς του πεντηκόνταρχου, του χιλίαρχου και εν τέλει του ταξίαρχου ενώ παράλληλα συμμετείχε μεταξύ άλλων σε μάχες στο Σχηματάρι, στην Ακρόπολη, στον Μαραθώνα όπως και στην εκστρατεία του Ανδρούτσου στην Ανατολική Στερεά. Αργότερα, ο Βασιλείου διορίστηκε από τον Γιάννη Γκούρα δεκατιστής της Αττικής, αναζωπυρώνοντας έτσι τις τοπικές αντιπαλότητες των προηγούμενων ετών. Τον Μάιο του 1826 ο Μελέτης Βασιλείου, δολοφονήθηκε από συντοπίτες του οι οποίοι με την επιδρομή του Ομέρ Πασά στην Αττική έσπευσαν να δηλώσουν υποταγή (ενέργεια με την οποία διαφώνησε ο Βασιλείου) όντες σε ρήξη με τον φρούραρχο Ακροπόλεως Γκούρα. Οι λαϊκοί αγωνιστές, που είχαν καθοριστική συμβολή στην απελευθέρωση, δεν είχαν απλώς δικαίωμα στην  εξουσία, αλλά απαιτούσαν και συγκεκριμένο πρότυπο διακυβέρνησης που έδινε πραγματικά δημοκρατικά προνόμια και στον απλό λαό, όπως φάνηκε και από τα έργα του Ανδρούτσου στην Αθήνα. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτό από το ντόπιο αρχοντολόι. Έτσι στο Μοριά φυλακίστηκε ο  Κολοκοτρώνης και οι Μωραίτες καπεταναίοι, ενώ στη Ρούμελη δολοφονήθηκε ο Ανδρούτσος από το πρωτοπαλίκαρό του τον Γκούρα, καθώς και ο λαϊκός ηγέτης της περιοχής των Αθηνών, ο Καπετάν Μελέτης Βασιλείου, από τους ομοχώριούς του.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φυλή_Οινηίδας
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μελέτης_Βασιλείου
http://www.mixanitouxronou.gr/kapetan-meletis-vasileioy-o-chorikos-apo-ti-chasia-poy-ypsose-tin-simaia-tis-epanastasis-stin-toyrkokratoymeni-athina-giati-oi-prokritoi-ton-antimetopisan-me-kachypopsia/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου