Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Κυριακή 12 Αυγούστου 2018

Η γεωπολιτική της Ελλάδας και η Μεγάλη Ιδέα (Μέρος Β') : Η περίπτωση της Μεσογείου θάλασσας και της Μέσης Ανατολής

Στο παρακάτω κείμενο παραθέτω την ιστορία της γεωπολιτικής στον ελληνικό κόσμο την επιρροή σαν υπερδύναμη που είχαν οι Έλληνες στο παρελθόν και πως  μπορούμε να εκμεταλλευτούμε σημερα τις ευκαιρίες που μας δίνονται για να δημιουργήσουμε πάλι μια σύγχρονη ελληνική υπερδύναμη ενώνοντας όλους τους συγγενικούς μεσογειακους πλυθυσμους από τον Ατλαντικο και τις Άλπεις εως τον Ινδικο ωκεανό και την έρημο Σαχάρα. Με κέντρο την Ελλάδα και την Μεσόγειο και πρωτεύουσα την δική μας αιώνια ελληνική πόλη, την πόλη των αυτοκρατόρων, την Κωνσταντινούπολη, την χαρά και την ελπίδα όλων των Ελλήνων όπως έλεγε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.
Οι Έλληνες γενικότερα ίδρυσαν αποικίες γύρω από όλη τη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο ενώ μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου οι πόλεις και οι αποικίες τους έφτασαν μέχρι τη Κεντρική Ασία και την Ινδία. Σήμερα το ελληνικό έθνος εξακολουθεί να είναι διασκορπισμένο σε ολόκληρο τον κόσμο. Η πλειονότητα παραμένει εντός των ορίων του σημερινού ελληνικού κράτους και της νήσου Κύπρου. Ιστορικά, ελληνικοί πληθυσμοί κατοικούν επίσης στην Κάτω Ιταλία και την Σικελία που αποτελούν τη Μεγάλη Ελλάδα της αρχαιότητας, στην Κορσική και τα απέναντι σε αυτή παράλια της Γαλλίας, στα παράλια και στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας, στο Λεβάντε, στην Αίγυπτο, στα παράλια του Εύξεινου Πόντου και στη Βόρεια Ήπειρο. Ισχυρές ελληνικές παροικίες έχουν δημιουργηθεί από Έλληνες μετανάστες στις Η.Π.Α., την Αυστραλία, την Γερμανία, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρωσία, την Ουκρανία ενώ μικρότερες ομάδες κατοικούν σχεδόν σε κάθε χώρα της Γης. Οι Ελληνες έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και συμβάλει στην κουλτούρα, τις τέχνες, τις εξερευνήσεις, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την πολιτική, την αρχιτεκτονική, τη μουσική, τα μαθηματικά, την επιστήμη και την τεχνολογία, το εμπόριο, τη μαγειρική και τον αθλητισμό, τόσο κατά το παρελθόν όσο και σύγχρονα. Ο Ελληνιστικός πολιτισμός ήταν η επόμενη περίοδος του Ελληνικού πολιτισμού, της οποίας οι αρχές τοπθετούνται στο θάνατο του Αλέξανδρου. Η Ελληνιστική εποχή, που ονομάστηκε έτσι γιατί περιέλαβε το μερικό εξελληνισμό πολλών μη Ελληνικών πολιτισμών, διήρκεσε μέχρι την κατάκτηση της Αιγύπτου από τη Ρώμη το 30 π.Χ. Σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση της Ελληνικής ταυτότητας υπήρξε η επαφή με βαρβαρικούς (μη Ελληνες) λαούς, που ενισχύθηκε στο νέο κοσμοπολίτικο περιβάλλον των πολυεθνικών Ελληνιστικών βασιλείων. Αυτό οδήγησε στην έντονη επιθυμία μεταξύ των Ελλήνων να οργανώσουν τη μετάδοση της Ελληνιστικής παιδείας στην επόμενη γενιά. Η Ελληνική επιστήμη, τεχνολογία και μαθηματικά θεωρείται ότι έφθασαν στο αποκορύφωμά τους κατά την Ελληνιστική περίοδο. Στο Ινδοελληνικό βασίλειο και στο Ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής διαδόθηκε ο Ελληνοβουδισμός και Ελληνες ιεραπόστολοι επρόκειτο να παίξουν σημαντικό ρόλο στη μετάδοσή του στην Κίνα. Ακόμη ανατολικότερα οι Ελληνες της Αλεξάνδρειας της Εσχάτης έγιναν γνωστοί στους Κινέζους ως Νταγιουάν. Μετά την κατάκτηση των τελευταίων από τις Ελληνικές πόλεις-κράτη και τα Ελληνιστικά (μετααλεξανδρινά) βασίλεια, όλοι σχεδόν οι Ελληνόφωνοι του κόσμου ζούσαν ως πολίτες ή υπήκοοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Παρά τη στρατιωτική τους υπεροχή οι Ρωμαίοι θαύμασαν και επηρεάστηκαν σημαντικά από τα επιτεύγματα του Ελληνικού πολιτισμού, εξ ου και η γνωστή δήλωση του Οράτιου: Graecia capta ferum victorem cepit (" Η Ελλάδα, αν και κατελήφθη, αιχμαλώτισε τον άγριο κατακτητή της"). Από τις νέες ανατολικές θρησκείες που εισήχθησαν στον Ελληνικό κόσμο τη μεγαλύτερη επιτυχία είχε ο Χριστιανισμός. Από τους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες οι Ελληνες Αυτοπροσδιορίζονταν ως Ρωμαίοι, εκείνη την εποχή το όνομα 'Ελληνες' υποδήλωνε ειδωλολάτρες. Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία - που σήμερα συμβατικά ονομάζεται Βυζαντινή Αυτοκρατορία, όνομα που δεν χρησιμοποιείτο στην εποχή της - επρεαζόταν όλο και περισσότερο από τον Ελληνικό πολιτισμό από τον 7ο αιώνα, όταν ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος (575 - 641) αποφάσισε να κάνει την Ελληνική επίσημη γλώσσα της αυτοκρατορίας. Οπωσδήποτε από τότε, αλλά πιθανόν και προγενέστερα, ο Ρωμαϊκός και ο Ελληνικός πολιτισμός είχαν σχεδόν συγχωνευθεί σε ένα ενιαίο Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό. Οι Ελληνες της Βυζαντινής εποχής συνεισέφεραν και στο Σλαβικό κόσμο με τη διάδοση των γραμμάτων και του Χριστιανισμού. Σημαντικότερο παράδειγμα ήταν το έργο των δύο Βυζαντινών Ελλήνων αδελφών, των μοναχών Άγιων Κύριλλου και Μεθόδιου από τη Θεσσαλονίκη, στην Ελληνική Μακεδονία, που πιστώνονται σήμερα με την επισημοποίηση του πρώτου Σλαβικού αλφαβήτου. Τον 11ο αιώνα επανεμφανίσθηκε στους κύκλους των μορφωμένων μια διακριτή Ελληνική πολιτική ταυτότητα, που έγινε εντονότερη μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας το 1204, έτσι ώστε όταν η αυτοκρατορία αναβίωσε το 1261 έγινε εν πολλοίς ένα Ελληνικό εθνικό κράτος.
Η Μεσόγειος είναι γνωστή από τα αρχαιότατα χρόνια μεγάλη κλειστή θάλασσα, που βρίσκεται ανάμεσα σε τρεις ηπείρους: την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Στα δυτικά συνδέεται με τον Ατλαντικό Ωκεανό, δια του πορθμού του Γιβραλτάρ και στα ανατολικά με την Ερυθρά θάλασσα δια της διώρυγας του Σουέζ. Μαζί με την Προποντίδα, τον Εύξεινο Πόντο και την Αζοφική θάλασσα που κατά την αντίληψη των Γάλλων γεωγράφων θεωρούνται εσωτερικά μέρη, παραρτήματά της. Υπήρξε σημαντικό εμπορικό και ταξιδιωτικό πέρασμα από τα αρχαία χρόνια, καθώς στην ευρύτερη περιοχή της αναπτύχθηκαν πολλοί σημαντικοί πολιτισμοί. Η Μεσόγειος είναι ιδιαίτερα σεισμογενής θάλασσα καθώς εκεί βρίσκονται τα σημεία σύγκλισης διαφόρων λιθοσφαιρικών πλακών (όπως στην Ελλάδα). Αυτός είναι και ένας παράγοντας που καθορίζει τις συχνές σεισμικές διεγέρσεις στην ευρύτερη περιοχή. Λόγω της θέσης της και του ότι είναι μία κλειστή θάλασσα με μόνο δύο εξόδους στις ακτές της επικρατεί γενικά ήπιο κλίμα, το οποίο ονομάζεται μεσογειακό και επικρατεί και στη χώρα μας. Η ΝΑ Μεσόγειος αποτελεί θάλασσα μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας. Ενώνει γεωπολιτικά τρεις επιμέρους περιοχές. Την Ευρώπη, την Αφρική και την Μέση Ανατολή, - περιοχή που συγκεντρώνει τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά αποθέματα του πλανήτη. Στο πλαίσιο αυτό η ΝΑ Μεσόγειος, λόγω της γειτνίασής της με τη Μέση Ανατολή, αποκτά ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία. Περιλαμβάνει σημαντικά στρατηγικά περάσματα και διατρέχεται από πολλούς εμπορικούς δρόμους, διαμορφώνοντας ένα χώρο που από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν στο στόχαστρο των μεγάλων δυνάμεων. Η θέση των στενών των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου, αλλά και των στενών των Κυθήρων και της Καρπάθου, ανατολικά και δυτικά της Κρήτης, η Κύπρος, απέναντι από τη διώρυγα του Σουέζ αποτελούν περιοχές μεγάλης γεωστρατηγικής αξίας.
Η Ένωση για τη Μεσόγειο (ως Μεσογειακή Ένωση), είναι κοινότητα που αποτελείται από τα κράτη-μέλη της ΕΕ και άλλα κράτη που διαβρέχονται από τη Μεσόγειο αλλά δεν ανήκουν στην ΕΕ. Ιδρύθηκε στις 13 Ιουλίου του 2008 από το Γάλλο Πρόεδρο Νικολά Σαρκοζύ. Η Ένωση αποτελείται από όλα τα κράτη της ΕΕ και όλες τις χώρες της ζώνης της Μεσογείου ή εκείνες που συμμετέχουν στην Ευρωμεσογειακή Συνεργασία. Η ιδέα για την Ένωση αφορά την ύπαρξη συνδέσμου ανάμεσα στην Ευρώπη, στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Μια αποκάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα και αφορά άμεσα την Ελλάδα. Μια αποκάλυψη που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό κινήσεις που εκ πρώτης όψεως δείχνουν δυσνόητες. Ο Τραμπ έχει ένα όραμα που μας αφορά άμεσα. Στόχος του είναι η δημιουργίας της “Μεσογειακής Ενωσης” σαν αντίβαρο στην Ευρωπαική Ενωση την οποία οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να ελέγχουν διά μέσω της Μεγάλης Βρετανίας η οποία δεν πρόκειται να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Τραμπ λοιπόν φιλοδοξεί στην Μεσογειακή Ενωση να ενταχθούν αρχικά η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Κύρπος, τα Ηνωμένα Αραβικά, Εμιράτα, η Ιορδανία, η Λιβύη, η Τουρκία και φυσικά η Ελλάδα. Αυτός ο σχεδιασμός είναι που έσπρωξε τον Ερντογάν να τείνει χείρα φιλίας στο Ισραήλ και να ζητήσει συγνώμη από τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο άνθρωπος ο οποίος μίλησε πρώτος στον Τραμπ για την σημασία της “Μεσογειακής Ενωσης” είναι ο νεαρός Ελληνοαμερικανός George Papadopoulos ο οποίος είναι σύμβουλος του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών σε θέματα ενέργειας και εξωτερικής πολιτικής. Ο George Papadopoulos είναι ένας από τους 7 συμβούλους του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική. Οι άλλοι 6 είναι οι Jeff Sessions,Walid Phares, Carter Page, Joe Schmitz, Keith Kellogg, Michael Flynn.
Απο την αρχαιότητα κιόλας όπως η αρχαία Αίγυπτος, Ελλάδα και Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όποιος ήλεγχε είτε γεωπολιτικά σημεία(στενά, θάλασσα, φυσικά περάσματα) είτε είχε καλή διπλωματία και στρατιωτική ισχύ, αποτελούσε τη τότε υπερδύναμη. Στο 20 αιώνα οι δύο Παγκόσμιοι πόλεμοι μαρτυρούν την ανάγκη των λαών να ελέγξουν πλέον τις πηγές ενέργειας(Γ’ Ράιχ επεκτάθηκε σε Αίγυπτο και Ρουμανία, Ρωσία για τα πετρέλαια χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος και μάλιστα τόσο σύντομα, που οι μελετητές λένε πως ήταν και το κυριότερο λάθος). Ο Spykman ασκώντας κριτική στη θεωρία του Mackinder αναφορικά με την υπερβολική, όπως τη βρίσκει, σημασία που έχει δώσει στην ενδοχώρα θεωρεί ότι η πραγματική δυνητική ισχύς κυριαρχίας βρίσκεται στην περίμετρο της Ευρασίας (Rimland), η οποία αποτελείται από τη Δυτική Ευρώπη, την Τουρκία, το Ιράκ, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, την Κίνα, τη Κορέα και την Ανατολική Σιβηρία, και υποστηρίζει τη ότι όποιος κυριαρχήσει σε αυτή τη ζώνη θα κυριαρχήσει στον κόσμο. Ο Spykman, ο οποίος με αφετηρία αυτή τη θέση συμβούλευσε την αμερικανική διοίκηση να ακολουθήσει μια πολιτική που θα εμπόδιζε κάποια άλλη δύναμη να κυριαρχήσει σε αυτή τη ζώνη, μπορεί να θεωρηθεί ως ο εμπνευστής της αμερικανικής γεωστρατηγικής, που προβλέπει τη περικύκλωση της κεντρικής ηπείρου μέσω αμυντικών συμφωνιών (NATO-CENTO-SEATO) και εξακολουθεί να ασκεί την επιρροή της από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ως σήμερα. Η Ελλάδα, από πλευράς γεωστρατηγικής προσεγγίσεως, αποτελεί τμήμα του Rimland, της Δακτυλίου Γης, η οποία λειτουργεί ως ανάχωμα των καθοδικών προς την Μεσόγειο τάσεων της Ευρασιατικής Χερσαίας Δυνάμεως, όπως αυτή νοείται, από αγγλο-σαξωνικής πλευράς, ως «δυνητικώς ομοιογενής στρατηγική απειλή» (Ρωσία). Αυτή η κατά Spykman ανάγνωση των ισορροπιών διεθνούς ισχύος αποτελεί και τον βασικό άξονα της γεωστρατηγικής αντιλήψεως της διεθνούς πραγματικότητος από αμερικανικής πλευράς, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθετήσεως.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Έλληνες
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ένωση_για_τη_Μεσόγειο
https://www.triklopodia.gr/ο-tραμπ-ετοιμάζει-την-μεσογειακή-ενωση/
http://iknowgr.blogspot.com/2015/11/rimland.html
https://averoph.wordpress.com/2014/03/05/οι-κλασικές-γεωπολιτικές-θεωρίες-και/
https://www.ianos.gr/geopolitiki-proseggisi-gia-ena-neo-elliniko-amintiko-dogma-0177166.html#tab-description
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μεσόγειος_Θάλασσα
http://www.avgi.gr/article/10811/2977214/e-geostrategike-kai-geopolitike-semasia-tes-elladas

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου