Τα «Διονυσιακά» ή «Διονυσιακών βιβλία με΄» (με΄= 45) είναι ελληνικό επικό ποίημα του Νόννου του Πανοπολίτη. Αποτελείται από 21.419 στίχους σε 48 βιβλία. Περιγράφει την ζωή και τον θρίαμβο του θεού Διονύσου, και κυρίως την εκστρατεία του στην Εγγύς Ανατολή και στις Ινδίες. Οι σκηνές που περιγράφονται εκτυλίσσονται σε όλα τα τότε γνωστά μέρη της Γης
Το κείμενο έχει σωθεί ολόκληρο σε ένα μόνο αντίγραφο, το Codex Laurentianus 32.16 που κατασκευάστηκε το 1280 περίπου και αγοράστηκε το 1423 από τον Ιταλό λόγιο και βιβλιοσυλλέκτη Φραγκίσκο Φίλελφο. Η πατρότητα του αρχικού κειμένου ήταν άγνωστη μέχρι τον 15ο και 16ο αιώνα, όταν ο Άντζελο Πολιτζιάνο το 1489 και ο Γκέρχαρντ Φάλκενμπουργκτο 1569 ταξινόμησαν το έπος στα έργα του Νόννου, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έδινε οΑγαθίας στις Ιστορίες, 4.23. Η πατρότητα διαβεβαιώθηκε τελικά το 1907, όταν διασταυρώθηκε και με τον Πάπυρο του Βερολίνου 10567. Το 1569 τυπώθηκε για πρώτη φορά στην Αμβέρσα με εκδότη τον Γκέρχαρντ Φάλκενμπουργκ, σε κείμενο ενός αντίγραφου που είχε χαρίσει ο Ιωάννης Σαμπόκι (János Zsámboky) στον Μητροπολίτη Μονεμβασίας Αρσένιο. Ένα άλλο χειρόγραφο καταγράφτηκε το 1444 από τον Κυριακό Αγκωνίτη στη βιβλιοθήκη του Αγίου Όρους, και το οποίο σήμερα έχει χαθεί. Το έργο χωρίζεται σε 48 βιβλία που περιέχουν συνολικά 25.000 εξάμετρους στοίχους. Πρόκειται για το εκτενέστερο έπος της αρχαίας λογοτεχνίας. Αρχίζει με την εξιστόρηση του μύθου της αρπαγής της Ευρώπης, την μάχη του Δία με τον Τυφώνα και την μυθολογία της Βοιωτίας. Στο όγδοο βιβλίο εξιστορείται η γέννηση του Διονύσου, η οποία ακολουθείται από την νεότητα του θεού, η οποία καταλαμβάνει από το 13 μέχρι το 24ο βιβλίο. Ακολουθεί η εκστρατεία του στην Ινδία μέχρι και το 40ό βιβλίο, και τελειώνει με την επιστροφή του στην Ευρώπη.
Μπροστά στον κίνδυνο που φαινόταν να διαγράφεται με την εισβολή των Υξώς, οι Έλληνες ενώθηκαν και αποφάσισαν να είναι εκείνοι που θα τους αντιμετωπίσουν. Όχι γιατί οι άλλοι λαοί απλά δεν μπορούσαν να το κάνουν αλλά γιατί στην ουσία αυτοί που θεωρούνταν ως πολιτισμένοι και έχοντες κάποιο υπόβαθρο σε θέματα στρατιωτικά, ήσαν οι Έλληνες. Αλλά και για τον πολύ απλό λόγο ότι ο τότε γνωστός κόσμος , όλα εκείνα τα ανεξάρτητα βασίλεια, ήταν κυριολεκτικά Ελλάδα. Έτσι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή οι πρόγονοί μας, των απώτατων εκείνων χρόνων και ετοιμάζονταν να αντιμετωπίσουν τον εχθρό, τους ερυθρομέλανες Υξώς.
Ως μία δύναμη λοιπόν άρχισαν να συγκεντρώνονται από τις διάφορες περιοχές της Ελληνικής γης, στα κέντρα επιστράτευσης για την εκστρατεία. Την πρώτη Πανελλήνια εκστρατεία!!! Αλλά όμως όπως προείπαμε, ο Ιέρων έγραφε: «…Αιθίοπες από Ινδού ποταμού αναστάντες προς την Αίγυπτον ώκησαν…», ήδη δηλαδή είχαν φθάσει στην Αίγυπτο και ο κίνδυνος να επιδράμουν και προς την Μεσόγειο ήταν όχι απλά μπροστά αλλά ήδη ορατός. Από την Αίγυπτο οι ορδές εκείνες θα ξεχύνονταν προς τις γειτονικές πόλεις, τις ελληνικές κτήσεις της Βορείου Αφρικής, περιοχές με πολιτισμό ανεπτυγμένο που τώρα φαινόταν να κινδυνεύει άμεσα από αφανισμό.
Αρχιστράτηγος των Πανελλήνων ήταν ο Διόνυσος ο Β΄ γιος της Σεμέλης κόρης του Κάδμου, και του Διός. Ο αρχηγός των εισβολέων λεγόταν Δηριάδης και τα αρχαία ινδικά κείμενα τον αναφέρουν ως Νταριοντάνα. Η πορεία την οποία είχαν ακολουθήσει οι εισβολείς ήταν προς τρεις κατευθύνσεις. Μία ορδή τους είχε αποβιβασθεί στις ακτές της Σομαλίας και κατέκτησε την Αιθιοπία, άλλη μία είχε εισχωρήσει στην Μέση Ανατολή και φαίνεται ότι κινήθηκε προς το Δέλτα του Νείλου μέσω της ερήμου Σινά. Και άλλη μία που είχε συγκεντρωθεί στην Βακτριανή απειλούσε την περιοχή της Μεσοποταμίας. Ας δούμε όμως και τις αναφορές των αρχαίων κειμένων για αυτή την εισβολή. Ο Νόνος στα «Διονυσιακά» του αναφέρει: « … Δηριάδης Αραβίης επί πέζον, και Βλέμυς ωκύς ίκανεν επί επταπόρου στόμα Νείλου…», (Νόνος «Διονυσιακά» τόμος Α’ βιβλ. 17ο στιχ. 305) Ο αρχηγός των Υξώς Δηριάδης είχε επιστρατεύσει όλους εκείνους τους βάρβαρους λαούς της Άπω Ανατολής, τους διάφορους νομάδες των βορειοανατολικών περιοχών της Ασίας, αλλά και της Ινδίας και Ινδονησίας ( Κεϋλάνη κ.λ.π). Επέτυχε όμως να ξεσηκώσει εναντίον των Ελλήνων, γιατί όπως είπαμε οι Έλληνες ήσαν οι πολιτισμένοι, αυτοί ήσαν που είχαν βρεθεί σε κάθε γωνιά της γης και είχαν δημιουργήσει κτήσεις, άρα οι ιθαγενείς που ήσαν επί τη κυριαρχία τους λογικό ήταν να δεχθούν εύκολα, κατά κάποιο τρόπο την «απελευθερωτική» κίνηση των Υξώς και να ενωθούν μαζί τους… Επέτυχε λοιπόν ο Δηριάδης, να ξεσηκώσει εναντίον των Ελλήνων και τους ιθαγενείς Βακτριανούς, Σάκες, ακόμη τους Τατάρους της Κεντρικής Ασίας, αλλά και τους μαύρους της Αιθιοπίας!!!
Να τι γράφει ο Νόνος γι’ αυτό: « … Δηριάδης δ’ ηώος από πιολίων οι από νήσων κέκλητο κηρύκεσι πολυσπερές έθνος αγείρων … Δερβίκων δε γένεθλα συνεσπέτο Δηριάδην, Αιθίοπες τε, Σάκας τε, και έθνεα ποικίλα Βάκτρων…Και πολύς ουλοκώμων Βλεμύων στρατός…» «… και στόλος Ίκανε τριακοσίων πλοίων…». Διαβάζουμε για την δύναμη των Υξώς στο Νόνο ο οποίος μας επισημαίνει ότι διέθεταν και τριακόσια πλοία!!! Βέβαια αυτό λογικό είναι να μας κάνει κάποια εντύπωση, δηλαδή το γεγονός ότι οι βάρβαροι φαίνεται να διαθέτουν στόλο!!! Αυτό σαφώς και είναι άξιον απορίας αφού όπως είπαμε κατέβηκαν από τα ορεινά και δεν ήσαν τίποτε άλλο από ορδές αγρίων που εφορμούσαν επιφέροντας την καταστροφή στο διάβα τους. Όμως όπως συμβαίνει πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχουν οι καιροσκόποι που μέσα από καταστάσεις τέτοιας μορφής επωφελούνται. Αυτοί που πάντα θα είναι παρόντες, φυσικό ήταν, να βρέθηκαν στο πλευρό των εισβολέων και να τους παρείχαν εκτός της βοήθειάς τους, των γνώσεών τους και των τρόπων και των μέσων που θα τους έκαναν να γίνουν περισσότερο επικίνδυνοι στην αναμέτρηση που είχαν επιχειρήσει να πραγματοποιήσουν εναντίον των πολιτισμένων και πολύ ανώτερων σε κάθε επίπεδο Ελλήνων. Αυτές λοιπόν οι ορδές προσπάθησαν να μετατραπούν σε στρατό τακτικό, χρησιμοποιώντας και τα μέσα που ένας τέτοιος στρατός διαθέτει, δεν ήταν δυνατόν όμως να γίνουν κάτι τέτοιο, από την μια μέρα στην άλλη, αφού στην πλειοψηφία τους αποτελούνταν από βαρβάρους, άγριους και απολίτιστους λαούς οι οποίοι στο πέρασμά τους έσπερναν την καταστροφή και την ερήμωση!!! Αυτούς οι Έλληνες έπρεπε να αντιμετωπίσουν και μάλιστα αυτό έπρεπε να είναι αποτελεσματικό γιατί κρινόταν η τύχη του πολιτισμένου κόσμου (το ίδιο περίπου σενάριο θα παιχθεί μερικές χιλιετίες αργότερα με τους Πέρσες…). Με τον Διόνυσο τον Β’ τον γιο της Σεμέλης που βασίλευε στην χώρα των Εγγελεάτων (= περιοχή Αχρίδας), οι Έλληνες της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, της Νοτίου Ιταλίας και της Λιβύης ενώθηκαν σε πανστρατιά. Στο πολεμικό προσκλητήριο του Αρχιστρατήγου Διονύσου έτρεξαν αμέσως οι πολεμιστές της Δυτικής Μακεδονίας, της Θράκης, της Δαρδανίας, της Ιλλυρίας, της Θεσσαλίας, των Αθηνών, της Βοιωτίας, της Εύβοιας, της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Σαμοθράκης, της Φρυγίας, της Λυδίας, της Καρίας, της Λιβύης, της Νοτίου Ιταλίας και της Κύπρου. «…Καλεσαμένου Διονύσου, Ακταίων ταχύς ήλθεν πατρίδος Αιονίης…» «…Ήδη δι Ιλλυρίας Δαυλάντιον έθνος αρούρης και πέζον Αιμονίας και Πήλιον άκρον εάσας, Ελλάδος εγγύς ίκανεν, και Αονίη παρά πέζει…» «…Πίπλειαν (= περιοχή Πιερίας) εάσας, Βιστονίης Οίαγρος…» ( Νόνος «Διονυσιακά», τόμος Α΄ βιβλ. 17ο στιχ. 339-341, 218-222, και τόμος Α΄ βιβλ. 13ο στιχ. 54-56). Στις περιγραφές του Νόνου διαβάζουμε για τις δυνάμεις των Ελλήνων των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Ιλλυρίας στις οποίες φέρεται ως αρχηγός αυτώνο Ακταίων. Ακόμη της Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και της Ανατολικής με αρχηγό τους τον Οίαγρο.
Πηγη: http://www.greekalert.com/2014/11/1_17.html
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Διονυσιακά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου