Τα Δωδεκάνησα (τα) ή Δωδεκάνησος (η) ονομάζεται το σύνολο των νησιών και νησίδων, ανάμεσα στη Σάμο , την Κρήτη και τα μικρασιατικά παράλια. Το 1912 ο πληθυσμός τους ήταν 143.482. Απ' αυτούς, οι 131.332 ήταν Έλληνες. Ο συνολικός πληθυσμός του νομού Δωδεκανήσου φτάνει τους 190.071 κατοίκους ( απογραφή 2001) και έχει έκταση 2.579,275 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τον Οκτώβριο του 2006 τα κατοικημένα νησιά και νησίδες της Δωδεκανήσου ήταν στο σύνολο 27. Το πλέον ιστορικό, σημαντικό και γνωστό από τα Δωδεκάνησα είναι η Ρόδος, η οποία, εδώ και χιλιετίες, είναι το νησί στο οποίο βρίσκεται η διοικητική έδρα της περιοχής. Από τα υπόλοιπα, η Κως και η Πάτμος είναι ιστορικά τα πιο σημαντικό, ενώ τα υπόλοιπα εννέα είναι η Αστυπάλαια, η Κάλυμνος , η Κάρπαθος, η Κάσος , η Λέρος, η Νίσυρος, η Σύμη, η Τήλος και το Καστελόριζο . Άλλα νησιά της Δωδεκανήσου είναι το Αγαθονήσι, η Αλιμιά, οι Αρκοί, η Χάλκη, το Φαρμακονήσι, το Γυαλί, η Κίναρος, η Λέβιθα, οι Λειψοί, ο Μάραθος, η Νίμος, η Ψέριμος, η Σαρία, η Στρογγυλή, η Σύρνα και η Τέλενδος. Αρχαιότεροι κάτοικοι ήταν οι Τελχίνες και οι Κάρες, αργότερα οι Αχαιοί και οι Δωριείς. Ήταν μέλος της πρώτης και της δεύτερης Αθηναϊκής Συμμαχίας . Μεγάλη ακμή γνώρισαν κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Με την υποταγή τους αργότερα στη ρωμαϊκή κυριαρχία, τα Δωδεκάνησα αποτέλεσαν τμήμα του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους (395 μ.Χ.). Ο διευθυντής του Μουσείου Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου, υπογραμμίζει ότι «το πανεπιστήμιο κάνει ανασκαφές στην Τήλο των Δωδεκανήσων από το 1971 μέχρι σήμερα. Έχουμε ένα σπήλαιο, το Χαρκαδιό, που ανακαλύφθηκε από τον καθηγητή Νικόλαο Συμεωνίδη. Αυτό το σπήλαιο φιλοξενεί ένα πλούσιο υλικό σχετικά με τους τηλιακούς ελέφαντες. Δώσαμε την ονομασία 'tiliensis' το 2007, επειδή εξαφανίστηκε στην Τήλο πριν από 3.500 χρόνια, ενώ έφθασε τουλάχιστον πριν από 45.000 χρόνια στην Τήλο». Όπως αναφέρεται μάλιστα σε σχετική εργασία, «το νέο είδος είναι γεωγραφικό, έζησε πλήρως απομονωμένο από κάθε άλλο ενδημικό ελέφαντα της Μεσογείου, είναι αρκετά πιο μεγαλόσωμο από τα μικρότερα είδη της Σικελίας και της Κύπρου, ενώ σύμφωνα με την μορφολογική μελέτη έχουν αποκαλυφθεί πολυάριθμες αλλαγές που αφορούν στο μετακρανιακό υλικό κι επιτρέπουν την περιγραφή ενός πολύ ευκίνητου ζώου, καλά προσαρμοσμένου στο νησιωτικό περιβάλλον, με πολύ καλές δυνατότητες κίνησης στο τραχύ έδαφος. Η εξαφάνιση του Elephas tiliensis είναι αποτέλεσμα συνδυασμού παραγόντων περιβαλλοντικής πίεσης, που προκλήθηκε από τις κλιματικές αλλαγές , τη μείωση της έκτασης του νησιού εξαιτίας της ευστατικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας μετά το τελευταίο θερμοκρασιακό ελάχιστο, αλλά και της ηφαιστειότητας στην ευρύτερη περιοχή». Ο ελέφαντας της Τήλου έζησε στα τελευταία 50.000 χρόνια , υπολογίζεται ότι έφτανε περίπου το 1,5 μέτρο ζύγιζε περίπου 500 με 600 κιλά και είχε χρόνο ζωής που μάλλον ξεπερνούσε τα 40 με 50 χρόνια. Οι Τελχίνες άλλοτε φέρονται ως θνητοί και άλλοτε ως μυθικοί δαίμονες ανάλογα των μύθων. Θεωρούνταν παιδιά της Θάλασσας, της Γης ή του Πόντου και περιγράφονται ως άποδες και άχειρες φέροντας όμως πτέρυγες. Οι Τελχίνες, που ήταν εννέα στον αριθμό, προέρχονταν από την Κρήτη "κουροτροφήσαντες" τον Δία, εξ ου και καλούνταν Κουρήτες . Στη συνέχεια αυτοί πήγαν στην Κύπρο και αργότερα στη Ρόδο όπου και κλήθηκε η νήσος εξ αυτών Τελχινίς. Εκεί ίδρυσαν πολλές πόλεις μεταξύ των οποίων ήταν η Κάμειρος , η Ιαλυσός και η Λίνδος. Ο Διόδωρος αναφέρει πως η θεά Ρέα παρέδωσε σ' αυτούς τον Ποσειδώνα τον οποίο και ανέθρεψαν με την κόρη του Ωκεανού Καφείρα , και όταν εκείνος ανδρώθηκε έλαβε ως σύζυγο την αδελφή των Τελχινών την Αλία από την οποία απέκτησε έξι γιους και μια κόρη την "Ρόδην" από την οποία και στη συνέχεια ονομάσθηκε έκτοτε η νήσος Ρόδος. Οι Τελχίνες εξορίστηκαν από τη Ρόδο από τους Ηλιάδες. Έτσι περιπλανώμενοι επέστρεψαν και προξένησαν μεγάλες καταστροφές στη νήσο. Κατ' άλλη όμως παράδοση οι Τελχίνες αναχώρησαν οι ίδιοι από τη νήσο προβλέψαντες τη μεγάλη καταστροφή με κατακλυσμό από τον Δία . Κατ' άλλες ακόμη παραδόσεις οι Τελχίνες ήταν μυθικοί θνητοί σπουδαίοι τεχνίτες και εφευρέτες που είχαν ανακαλύψει διάφορα μέταλλα όπως τον χαλκό και τον σίδηρο και είχαν επινοήσει πολλά εργαλεία για την τέχνη τους, που φέροντάς τα έδιναν την εντύπωση πως τους έλειπαν τα άκρα. Πιστεύονταν ακόμη πως αυτοί δίδαξαν στους ανθρώπους την πρώιμη μεταλλουργία και την εξόρυξη των μετάλλων. Οι Τελχίνες αναφέρονται ως κατασκευαστές της άρπης του Κρόνου και της τρίαινας του Ποσειδώνα καθώς και χυτά αγάλματα πολλών θεών όπως της Αθηνάς, του Απόλλωνα, της Ήρας, των Νυμφών στις πόλεις της Ρόδου κ.ά. καθώς και διαφόρων μαγικών σκευών, ποτήρια κ.λπ. Επίσης αναφέρεται πως κάποτε ο Απόλλωνας έστειλε καταστρεπτική νόσο στους Σικυωνείς όταν αρνήθηκαν να καταβάλουν στους Τελχίνες αμοιβή για εργασία που τους πρόσφεραν σε εξοπλισμό. Με την ονομασία Κάρες φερόταν αρχαιότατος λαός στη Μικρά Ασία, που κατοικούσε ΝΔ της Ιωνίας , στην Καρία . Ο Όμηρος τους αποκαλούσε βαρβαρόφωνους (δηλαδή, ξενόγλωσσους) και μας πληροφορεί ότι μετείχαν στο Τρωικό πόλεμο υπό τους «χρυσοστόλιστους» αρχηγούς τους Νάστη και Αμφίμαχο στο πλευρό των Τρώων. Γείτονες λαοί οι Πελασγοί , Καυκάνοι, και Λέλεγες. Οι Κάρες κατοικούσαν κυρίως στη απόκρημνη Μυκάλη, τη Μίλητο και κοιλάδα του Μαιάνδρου. Ο Ηρόδοτος τους ταυτίζει με τους Λέλεγες θεωρώντας ότι αυτό ήταν το προηγούμενο όνομά τους πριν μετοικήσουν από το Αιγαίο στην Καρία. Οι εγχώριες όμως παραδόσεις δείχνουν ότι είναι αυτόχθονες συγγενείς με τους Μυσούς , Λυδούς και που μετείχαν στη λατρεία του «Καρίου Διός» στα Μύλασσα. Οι Κάρες κατά την ακμή τους υπήρξαν θαλασσοκράτορες με απόλυτη κυριαρχία στο Αιγαίο. Όπως στον Εύξεινο Πόντο που στα παράλιά του έκτισαν τη Σαλμυδησσό και την Οδησσό. Στη θαλασσοκρατορία τους αντικατέστησαν πρώτα οι Κρήτες και μετά (μέσα 2ης χιλιετηρίδας π.Χ.) οι Αχαιοί. Επίσης οι Κάρες αναφέρονται και στην Παλαιά Διαθήκη και μάλιστα ότι αυτοί αποτελούσαν μισθοφορικό στρατό που χρησιμοποιούσαν οι Ισραηλίτες κατά τον 9ο αιώνα π.Χ. Παρότι οι Κάρες στην εποχή της ακμής τους υπήρξαν λαμπροί πολεμιστές αργότερα απέκτησαν τη φήμη δολίων, φυγόπονων, άτολμων και γενικά ευτελών. Με τη βαθμιαία αύξηση του πληθυσμού στην Κρήτη συστηματοποιούνται η γεωργία και η κτηνοτροφία. Οι Μινωίτες έρχονται σε επαφή με περιοχές στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο (Κυκλάδες, Κύπρο, Αίγυπτο) και αναπτύσσουν εμπορικές σχέσεις μαζί τους. Εισάγουν μέταλλα και πρώτες ύλες και εξάγουν υφάσματα, δέρματα, λάδι κτλ. Οι οικισμοί μεγαλώνουν και πλουτίζουν και γύρω στο 2.000 π.Χ. εμφανίζονται τα πρώτα ανάκτορα. Τα γνωστότερα είναι στην Κνωσό, τη Φαιστό, τα Μάλια και τη Ζάκρο. Την εποχή των νέων ανακτόρων (1700-1450 π.Χ.) ο μινωικός πολιτισμός ακμάζει και επηρεάζει το μυκηναϊκό πολιτισμό που εμφανίζεται τότε. Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός εξαπλώθηκε σταδιακά από την Πελοπόννησο προς νότια και ανατολικά μέσω των θαλάσσιων δρόμων, ώστε για την εποχή ακμής του, το 13ο αι. Π.Κ.Χ. , να μπορεί να αναγνωριστεί μια ομοιογενής πολιτισμική σφαίρα επιρροής του Μυκηναϊκού Πολιτισμού τουλάχιστον στο χώρο του Αιγαίου, η λεγόμενη «Μυκηναϊκή Κοινή». Τα άφθονα ευρήματα εισηγμένης μυκηναϊκής κεραμικής στα νησιά του Αιγαίου και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο, καθώς και η ανάπτυξη επιτόπιων απομιμήσεων, δίνουν τα σημαντικότερα στοιχεία. Με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα θεωρείται βέβαιη η παρουσία Μυκηναίων στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη από την ΥΕ ΙΙΒ (1420 π.χ.), στις Κυκλάδες από την ΥΕ ΙΙΙΑ1, στην Κύπρο από την ΥΕ ΙΙΙΑ1 (περ. 1400 π.χ.) τα Δωδεκάνησα και τα παράλια της Μ. Ασίας λίγο αργότερα. Η εξάπλωση των Μυκηναίων στα νησιά του Αιγαίου, όπου προηγουμένως κυριαρχούσαν οι Μινωίτες, σχετίζεται ασφαλώς με τη μυκηναϊκή κυριαρχία στην Κρήτη. Οι Δωριείς που κατέλαβαν το Άργος και την Κόρινθο επεκτάθηκαν σταδιακά σε ολόκληρη την βορειοανατολική Πελοπόννησο. Μετά την αποτυχία κατάληψης της Αττικής στράφηκαν προς την θάλασσα. Με αφετηρία τα δωρικά κράτη της Αργολίδας αποίκησαν, την Αίγινα, τις νότιες Κυκλάδες , την Κύπρο την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και την νοτιοδυτική ακτή της Μικράς Ασίας . Συγκεκριμένα Δωριείς από την Τροιζήνα αποίκησαν την Αλικαρνασσό , από την Επίδαυρο την Κω και από το Άργος την Ρόδο , την Κρήτη και τα νησιά των Κυκλάδων. Τα επόμενα χρόνια εγκαταστάθηκαν και Δωριείς από την Λακωνία στην Κρήτη, στην Θήρα, στην Μήλο και στην Κνίδο . Οι Δωριείς άποικοι της περιοχής των Δωδεκανήσων και της Νοτιοδυτικής Μικράς Ασίας, συνδέθηκαν με μία μορφή κοινοπολιτείας, την Δωρική Εξάπολη η οποία περιλάμβανε τις πόλεις Αλικαρνασσός, Κνίδος , Λίνδος, Ιαλυσός, Κάμειρος και Κως. Κέντρο των Δωριέων της Μικράς Ασίας ήταν ο ναός του Απόλλωνα στο ακρωτήριο Τριόπιο. Το Ασκληπιείο της Κω είναι κτισμένο στις πλαγιές ενός λοφίσκου με πλούσια βλάστηση και θέα στη θάλασσα και τις Μικρασιάτικες ακτές. Αποτελεί το σπουδαιότερο αρχαιολογικό μνημείο του νησιού, αλλά και ένα από τα πιο φημισμένα ασκληπιεία της αρχαιότητας. Στους αρχαίους χρόνους αποτελούσε χώρο λατρείας του θεού Ασκληπιού και χώρο θεραπείας αλλά και διδασκαλίας της Ιατρικής . Εκεί δίδαξε ο Ιπποκράτης , ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ιατρικής κατά την αρχαιότητα, στη σχολή που είχε ιδρύσει ο ίδιος στο χώρο του Ασκληπιείου. Σε αντίθεση με το ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο , στην Κω αναπτύχθηκε ιδιαίτερα η επιστημονική ιατρική. Τα Ασκληπιείο της Κω, του οποίου τα σωζόμενα ερείπια χρονολογούνται μετά τον 4ο αιώνα π.Χ, βρίσκεται νοτιοδυτικά της σημερινής πόλης της Κω σε απόσταση περίπου 3,4 χιλιομέτρων. Χρονολογείται στην Ελληνιστική εποχή , άποψη που ενισχύεται από την εκμετάλλευση του χώρου που παρουσιάζουν τα τρία αλλεπάλληλα επίπεδα - στοιχείο ανατολίτικης αρχιτεκτονικής που εισχώρησε στην ελληνική αρχιτεκτονική με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου . Ένα καθοριστικό γεγονός που συνέβη στην Κω κατά την περίοδο της βασιλείας των Πτολεμαίων , το 260 π.Χ., ήταν η πανελλήνια αναγνώριση του δικαιώματος της ασυλίας του ιερού χώρου του Ασκληπιού για την καθιέρωση του πανηγυρικού εορτασμού την Μεγάλων Ασκληπιείων. Η επιδίωξη από τους Κείους της παραχώρησης ασύλου σε κάθε καταδιωγμένο που ζήταγε προστασία στο Ασκληπιείο φανερώνει πόσο περήφανοι ένοιωθαν οι Κείοι για την ύπαρξή του, θεωρώντας συνάμα τον ναό ως κέντρο της πόλης τους. Κατά τη διάρκεια του 7ου αι. π.Χ. οι τρεις πόλεις κράτη της Ρόδου Λίνδος, Κάμειρος και Ιαλυσός συστήνουν συμμαχία (Δωρική Εξάπολη) με την Αλικαρνασσό, Κώ και την Κνίδο και δημιουργούν πολλές Αποικίες στην περιοχή της Μεσογείου. Κυρίαρχος της Λίνδου τον 6ο αιώνα είναι ο τύραννος Κλεόβουλος, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, στον οποίο αποδίδεται το περίφημο ρητό «ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ». Έναν αιώνα αργότερα οι Ρόδιοι αποχωρούν από την Αθηναϊκή Συμμαχία επικαλούμενοι τους δυσβάσταχτους φόρους που τους έχουν επιβληθεί. Το έτος 408 π.Χ. μπαίνουν τα θεμέλια της Αρχαίας Πόλης της Ρόδου σύμφωνα με τα πολεοδομικά σχέδια του αρχιτέκτονα Ιππόδαμου του Μιλήσιου. Οι παραδόσεις αναφέρουν ότι τα ίδια σχέδια χρησιμοποίησε ο Μέγας Αλέξανδρος στην δόμηση πόλεων όπως της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, αλλά και άλλων. Εκείνη την εποχή η Ρόδος αναπτύσσει εμπορικές σχέσεις και σε πολιτικό επίπεδο προσπαθεί με κάθε τρόπο να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της. Συνάπτει συμμαχίες με ευνοϊκούς όρους, πότε με τους Σπαρτιάτες και πότε με τους Αθηναίους. Την περίοδο κυριαρχίας του Μέγα Αλεξάνδρου, οι Ρόδιοι συμμαχούν μαζί του αλλά μετά το θάνατο του γίνονται μήλον της έριδος μεταξύ των διαδόχων του. Τελικά ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, γιός του Αντίγονου του Μονόφθαλμου πολιορκεί επί ένα χρόνο το νησί επιστρατεύοντας ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις, φοβερές πολιορκητικές μηχανές (ελέπολις και κριοφόρος χελώνα), 400 πλοία, 40.000 ιππείς και μεγάλο αριθμό ιππικού, χωρίς όμως να κατακτήσει το νησί. Το στρατιωτικό εξοπλισμό που άφησε πίσω του αποχωρώντας από το νησί ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, πούλησαν οι Ρόδιοι και με τα συγκεντρωθέντα χρήματα κατασκεύασαν τον περίφημο Κολοσσό της Ρόδου: ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου! Συμμαχία με τους Ρωμαίους συνάπτει κατά τον 2ο αιώνα π.Χ. το νησί και στο πλαίσιο αυτής ανακηρύσσεται η Δήλος σε λιμάνι ελεύθερο δασμών. Αργότερα το 42 π.Χ. κατακτάται και λεηλατείται από τον Ρωμαίο στρατηγό Λογγίνο Κάβιο. Το 395 μ.Χ. το νησί της Ρόδου εντάσσεται στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Πηγή: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μυκηναϊκός_πολιτισμός
http://www.iefimerida.gr/news/286040/aytos-itan-o-thrylikos-elefantas-tis-tiloy-3d-ekthesi-gia-ena-exafanismeno-pleon-eidos
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ασκληπιείο_Κω
http://www.rhodestouristguide.com/el/2012/01/ιστορία-της-ρόδου/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πρώτος_ελληνικός_αποικισμός
http://www.pilavakis.net/new_page_57.htm
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Κάρες
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Δωδεκάνησα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου