Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Ελληνική ιστορία και προϊστορία
Ελληνική ιστορία και προϊστορία

Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

Οι ιστορικές ναυμαχίες της Πρέβεζας(1538) και της Ναυπακτου(1571)

Η Ναυμαχία της Πρέβεζας έλαβε χώρα στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στην Πρέβεζα(βορειοδυτική Ελλάδα) μεταξύ του οθωμανικού στόλου, υπό τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, κατόπιν εντολής του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, και του ενωμένου στόλου του Ιερού Συνασπισμού (Holy League) των χριστιανικών χωρών, η οποία συστήθηκε από τον Πάπα Παύλο Γ΄, υπό τον Γενοβέζο ναύαρχο Αντρέα Ντόρια. Λόγω της νίκης των Οθωμανών στη ναυμαχία αυτή, παρά το ότι οι Δυτικοί είχαν ναυτική υπεροπλία, η σημερινή Τουρκία θεωρεί εθνική γιορτή την ημέρα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας και η πόλη Πρέβεζα είναι διάσημη στον τουρκικό λαό, επειδή το γεγονός προβάλλεται ευρέως στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας. Είναι τέτοια η ιστορική σημασία της Ναυμαχίας της Πρέβεζας για τον τουρκικό λαό, ώστε τα πιο σύγχρονα τουρκικά υποβρύχια σήμερα αποτελούν σειρά με το όνομα Turkish Navy Submarines Preveze. Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα θεωρείται εθνικός ήρωας και το μαυσωλείο του βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί επίσης βρίσκεται ο διάσημος πίνακας ζωγραφικής «H Ναυμαχία της Πρέβεζας» του ζωγράφου Οχάνες Ουμέντ Μπεχζάντ(1866). Δεν θα πρέπει να γίνεται ιστορική σύγχυση της Ναυμαχίας της Πρέβεζας (1538 μ.Χ.) με τη διάσημη επίσης Ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.), η οποία απέχει χρονικά και αφορά μια εμφύλια διαμάχη Ρωμαίων, του Αντωνίου και του Οκταβιανού. Είναι ευρέως αποδεκτή η υπεκφυγή του Αντρέα Ντορία στη ναυμαχία της Πρέβεζας, όπως και η έλλειψη ζήλου του. Αυτά οφειλόταν πιθανότατα στην απροθυμία του να ριψοκινδυνεύσει την ασφάλεια των δικών του πλοίων. Ο ίδιος ο Ντόρια ήταν ιδιοκτήτης ενός σημαντικού αριθμού πλοίων της λεγόμενης «ισπανικής και γενοβέζικης αρμάδας». Πέραν αυτού έτρεφε ως Γενοβέζος μακροχρόνια εχθρότητα προς τη Βενετία. Η ίδια η πόλη του, η Γένοβα, ήταν σκληρός αντίπαλος της Βενετίας, την ανταγωνιζόταν λυσσαλέα, και εντέλει θεωρούσε ότι ο οθωμανικός στόλος μόνο τη Βενετία είχε ως στόχο της επιθετικότητάς του. Το επόμενο έτος, 1539, ο Μπαρμπαρόσα επέστρεψε και κατέλαβε σχεδόν όλες τις εναπομείνασες βενετσιάνικες κτήσεις στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος. Τελικά, τον Οκτώβριο του 1540 υπογράφηκε Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βενετίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με βάση την οποία οι Οθωμανοί ανέλαβαν τον έλεγχο των βενετικών κτήσεων του Μοριά (Πελοπόννησος) και της Δαλματίας και των πρώην βενετικών νησιών του Αιγαίου, του Ιονίου και τις ανατολικές αδριατικές ακτές. Επίσης βάσει της συνθήκης, η Βενετία υποχρεώθηκε να πληρώσει πολεμική αποζημίωση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ίση με 300.000 χρυσά δουκάτα. Μετά τη νίκη της στη ναυμαχία της Πρέβεζας και την επακόλουθη νίκη στη μάχη της Τζέρμπα στην Τυνησία το 1560, η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέκρουσε με επιτυχία τις προσπάθειες που έκαναν η Βενετίας και η Ισπανία, οι δύο δηλαδή επικρατούσες ναυτικές δυνάμεις της Μεσογείου, να σταματήσουν την αντίστοιχη Οθωμανική προσπάθεια εξόδου στην τεράστια θάλασσα. Αυτό άλλαξε μόνο με τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.
Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (ιταλ. Battaglia di Lepanto) είναι μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες στην παγκόσμια ιστορία. Αποτελεί δε ακόμη και ιστορικό σταθμό στη ναυτική τακτική καθώς και στη ναυπηγική. Οι δε δύο ναυαρχίδες, του Δον Ιωάννη και του Καπουδάν Πασά, έφθασαν πολύ κοντά βάλλοντας με τα τηλεβόλα τους, υπερτερούσε όμως η ισπανική, από το πυρ της οποίας φονεύθηκε ο Καπουδάν Πασάς και η ναυαρχίδα του τελικά κατελήφθη. Στη δεξιά όμως πτέρυγα υπερτερούσαν τα αλγερινά πλοία και, προσπαθώντας να τα περικυκλώσουν, τα πλοία του Ντόρια αναγκάσθηκαν ν΄ ανοιχθούν με τα ιστία (πανιά) γρήγορα στο πέλαγος, απομονώθηκαν όμως και κινδύνεψαν. Τότε έσπευσαν προς βοήθειά του τα εφεδρικά πλοία της δεύτερης γραμμής που ανέκοψαν τα αλγερινά και τα έτρεψαν σε υποχώρηση. Έτσι η ναυμαχία αυτή έληξε με πλήρη νίκη των συμμαχικών πλοίων εκ των οποίων μόνο 15 βυθίστηκαν και φονεύθηκαν περί τους 8.000 εκ των πληρωμάτων τους. Οι απώλειες του οθωμανικού στόλου ήταν τεράστιες, μόλις 40 πλοία εκ των 273 διέφυγαν την καταστροφή ή την αιχμαλωσία, υπό τον Ουλούτς Αλή ή Κιλίτζ Αλή Πασά, (όπως ήταν το μετέπειτα όνομά του), στο δε έμψυχο οι απώλειες υπολογίσθηκαν σε 30.000 νεκρούς, και 15.000 αιχμαλώτους εκ των οποίων 1.500 ήταν Έλληνες των ελλαδικών και τουρκικών παραλίων που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στόλο και απελευθερώθηκαν. Την καταστροφή του τουρκικού στόλου συμπλήρωσε νυκτερινή καταιγίδα με μεγάλη τρικυμία στη θαλάσσια περιοχή, η οποία έπληξε τα τουρκικά πλοία που είχαν διαφύγει στα ανοικτά, εκ των οποίων σώθηκε μόνο η αλγερινή ναυαρχίδα. Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου υπήρξε το τέλος των κωπήλατων πολεμικών πλοίων και η ανατολή των ιστιοφόρων στους κατά θάλασσα αγώνες. Μια ιστορική διαδρομή 2.500 ετών και πλέον, του κουπιού, που είχε ξεκινήσει από την Αργοναυτική εκστρατεία έφθασε στο τέλος της για να δώσει τη σειρά του στο πανί ως κύριο μέσο πρόωσης, που βεβαίως είχε ξεκινήσει εξ ανάγκης στα εμπορικά πλοία, λόγω των μεγάλων αποστάσεων που έπρεπε να καλύψουν, αλλά που δεν είχε όμως δοκιμασθεί για περιορισμένες κατ΄ έκταση ναυμαχίες. Σ΄ αυτή την τότε σύγχρονη εξέλιξη, η ναυτική τέχνη και η ναυπηγική προσαρμοζόμενες άρχισαν να παρουσιάζουν τεράστια ιστιοφόρα για να καταλήξουν στα λεγόμενα Δίκροτα και Τρίκροτα που θα καλύψουν ανάγκες των επόμενων πέντε αιώνων προκειμένου και αυτά να υποκλιθούν στη νεότερη γενιά του ατμού και του σιδήρου. Η ναυμαχία αυτή σήμανε επίσης το τέλος των επιδιώξεων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για μιαν έξοδο στον Ατλαντικό. Από το 1573 εκδηλώνονται συστηματικά πειρατικές επιδρομές από Μαλτέζους, Ναπολιτάνους, Ισπανούς, Κορσικανούς, Γάλλους κατά νηοπομπών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Τούρκοι προσανατολίζονται στους Έλληνες και αναθέτουν σε μικρά ελληνικά σκάφη των τουρκοκρατούμενων περιοχών τη μεταφορά των εμπορευμάτων τους. Ο αποκλεισμός από το 1592 και ύστερα ξένων πλοίων από τη Μαύρη Θάλασσα συνέβαλε στην ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας. Τα ελληνικά πλοία ήταν ασφαλέστερα διότι έλληνες επάνδρωναν στην πλειονότητά τους τα πειρατικά σκάφη.
Πηγη: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ναυμαχία_της_Πρέβεζας#.CE.95.CF.80.CE.B1.CE.BA.CF.8C.CE.BB.CE.BF.CF.85.CE.B8.CE.B1_.CF.84.CE.B7.CF.82_.CE.BD.CE.B1.CF.85.CE.BC.CE.B1.CF.87.CE.AF.CE.B1.CF.82_.CF.84.CE.B7.CF.82_.CE.A0.CF.81.CE.AD.CE.B2.CE.B5.CE.B6.CE.B1.CF.82
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ναυμαχία_της_Ναυπάκτου_(1571)#.CE.A3.CF.85.CE.BD.CE.AD.CF.80.CE.B5.CE.B9.CE.B5.CF.82

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου