Στις αρχές Αυγούστου του 480 π.Χ. η στρατιά του Ξέρξη έφτασε μπροστά στις Θερμοπύλες και στρατοπέδευσε σε απόσταση 4-5 χιλιομέτρων από τη στενωπό, τη φρούρηση της οποίας είχε αναλάβει ολιγάριθμη ελληνική δύναμη υπό την ηγεσία του βασιλιά της Σπάρτης Λεωνίδα. Πέντε ημέρες αργότερα οι Πέρσες εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση, αλλά, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποίησαν ακόμα και το επίλεκτο σώμα των "Αθανάτων", δεν κατάφεραν, κατά τις δύο πρώτες ημέρες, να απωθήσουν τους Έλληνες και είχαν βαριές απώλειες. Τα πράγματα άλλαξαν το βράδυ της δεύτερης ημέρας, όταν εμφανίστηκε στο περσικό στρατόπεδο ο Εφιάλτης και αποκάλυψε στους Πέρσες ότι υπήρχε μονοπάτι στο βουνό, το οποίο οδηγούσε στα νώτα των Ελλήνων. Από αυτό το μονοπάτι το σώμα των "Αθανάτων" με ολονύχτια πορεία έφτασε την τρίτη ημέρα πίσω από τους Έλληνες, που έτσι βρέθηκαν κυκλωμένοι.
Στα αποσπάσματα που ανθολογούνται ο Ηρόδοτος αναφέρεται στις αντιδράσεις των Ελλήνων, όταν γνώριζαν πια ότι είχαν περικυκλωθεί, στην «έξοδοθανάτου» αυτών που έμειναν, στον ηρωικό αγώνα τους και στον εξίσου ηρωικό θάνατό τους. Η εξιστόρησή του περιέχει ήδη τα στοιχεία που εξύψωσαν τη θυσία εκείνων που έπεσαν στις Θερμοπύλες σε πανελλήνιο σύμβολο.
[219] Στους Έλληνες που ήταν στις Θερμοπύλες ο μάντης Μεγιστίας,εξετάζοντας τα εντόσθια ενός ζώου, είπε ότι μαζί με την αυγή θα ερχόταν ο θάνατός τους. Ύστερα μερικοί αυτόμολοι τους είπαν πως οι Πέρσες τους περικύκλωναν. Τους το είπαν όταν ήταν ακόμη νύχτα και τρίτοι ήρθαν να τους το πουν στρατιώτες, που ήσαν σκοποί στα υψώματα την ώρα που χάραζε η μέρα. [2]Τότε οι Έλληνες έκαναν σύσκεψη και οι γνώμες διχάστηκαν. Άλλοι δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τη θέση τους και άλλοι είχαν την αντίθετη γνώμη. Μετά την σύσκεψη χωρίστηκαν. Άλλοι έφυγαν και πήγαν ο καθένας στην πολιτεία του και άλλοι με τον Λεωνίδα ετοιμάστηκαν να μείνουν. [220] Λένε ότι ο ίδιος ο Λεωνίδας τους έδιωξε για να μη σκοτωθούν, αλλά γι᾽ αυτόν και τους άλλους Σπαρτιάτες που ήσαν εκεί θα ήταν ατιμωτικό να εγκαταλείψουν τη θέση, που είχαν έρθει να φρουρήσουν. [2] Η γνώμη την οποία εγώ ασπάζομαι είναι η ακόλουθη: ο Λεωνίδας, όταν είδε πόσο απρόθυμοι ήσαν οι σύμμαχοι και πόσο δεν ήθελαν να ριψοκινδυνέψουν μαζί του, έδωσε διαταγή να φύγουν, έκρινε όμως πως θα ήταν ατιμωτικό να φύγει ο ίδιος. Μένοντας εξασφάλιζε μεγάλη δόξα για τον εαυτό του και δεν προκαλούσε καμιά βλάβη στην τύχη της Σπάρτης. [3] Και πράγματι, όταν οι Σπαρτιάτες είχαν ζητήσει χρησμό για τον πόλεμο αυτόν που μόλις είχε αρχίσει, η Πυθία τους είχε πει ότι ή η πολιτεία τους θα κυριευόταν από τους βαρβάρους ή θα σκοτωνόταν ο βασιλιάς τους. [223] Ο Ξέρξης, αφού έκανε σπονδές όταν ανέτειλε ο ήλιος, περίμενε να γεμίσει η αγορά και τότε να εξαπολύσει την επίθεσή του. Αυτό τον είχε συμβουλέψει ο Εφιάλτης, γιατί η κάθοδος από το βουνό είναι συντομότερη και πολύ λιγότερος ο δρόμος παρά αν ανέβει κανείς κάνοντας γύρο. [2] Οι βάρβαροι που ήταν με τον Ξέρξη, έκαναν επίθεση και οι Έλληνες με τον Λεωνίδα έκαναν έξοδο θανάτου και προχώρησαν πολύ πιο έξω από την στενωπό, προς το φαρδύτερο μέρος του αυχένα. [3] Τις προηγούμενες μέρες φύλαγαν το τείχος και πολεμούσαν μέσα στα στενά, αλλά τώρα πολεμούσαν έξω από τα στενά και έπεφτε αμέτρητο πλήθος βαρβάρων, γιατί πίσω τους οι αρχηγοί των μονάδων τούς ανάγκαζαν με μαστίγια να προχωρούν όλο και πιο μπροστά. Πολλοί απ᾽ αυτούς έπεφταν στη θάλασσα και πνίγονταν και πολλοί περισσότεροι καταπατιόνταν ζωντανοί από τους άλλους.[4] Κανείς δεν νοιαζόταν για όποιον σκοτωνόταν. Ξέροντας πως τους περιμένει ο θάνατος από εκείνους που τους είχαν κυκλώσει από το βουνό, οι Έλληνες πολεμούσαν με τη μεγαλύτερη παλικαριά εναντίον των βαρβάρων, μη λογαριάζοντας τον κίνδυνο. [224] Των περισσοτέρων γρήγορα έσπασαν τα δόρατά τους, αλλά πολεμούσαν τους Πέρσες με τα σπαθιά. Στην μάχη απάνω έπεσε ο Λεωνίδας που πολέμησε πάρα πολύ γενναία και μαζί του πολλοί ονομαστοί Σπαρτιάτες που τα ονόματά τους, επειδή φάνηκαν άξιοι, τα έμαθα, καθώς και τα ονόματα των τριακοσίων. [2] Και από τους Πέρσες έπεσαν πολλοί και ονομαστοί. Ανάμεσά τους δύο γυιοι του Δαρείου, ο Αβροκόμης και ο Υπεράνθης που τους είχε γεννήσει η Φραταγούνη, κόρη του Αρτάνη. [225] Δύο αδελφοί του Ξέρξη σκοτώθηκαν πολεμώντας γύρω από τον νεκρό του Λεωνίδα. Γινόταν πεισματική μάχη ανάμεσα σε Πέρσες και Έλληνες που μπόρεσαν, αφού απώθησαν τέσσερις φορές τους βαρβάρους, να πάρουν το νεκρό του Λεωνίδα. Η μάχη εξακολούθησε έως ότου έφτασαν οι Πέρσες που ήσαν με τον Εφιάλτη.[2] Όταν το ένιωσαν οι Έλληνες, άλλαξε η όψη της μάχης. Υποχώρησαν στο πιο στενό μέρος, πέρασαν μέσα στο τείχος και πήγαν και πήραν θέση όλοι εκτός από τους Θηβαίους, στον μικρό λόφο που βρίσκεται στην είσοδο, όπου σήμερα είναι το πέτρινο λιοντάρι, μνημείο του Λεωνίδα. [3] Σ᾽ εκείνο το μέρος πολεμώντας με τα μαχαίρια τους, που τους είχαν μείνει, και με τα χέρια και με τα δόντια, τους σκότωσαν οι βάρβαροι ρίχνοντας βέλη, άλλοι καθώς έρχονταν από το τείχος που γκρέμισαν και άλλοι καθώς τους είχαν κυκλώσει από παντού. (μετάφραση Άγγελος Βλάχος)
.226. Απ’ όλους τους Σπαρτιάτες και τους Θεσπιείς που πολέμησαν τόσο ηρωικά το πιο εκπληκτικό δείγμα θάρρους δόθηκε από τον Σπαρτιάτη Διηνέκη. Λέγεται ότι πριν από τη μάχη ένας ντόπιος από την Τραχίνα του είπε πως, όταν οι Πέρσες ρίχνουν βέλη, είναι τόσο πολλά ώστε κρύβουν τον ήλιο. Ο Διηνέκης τότε εντελώς ατάραχος μπροστά στο μέγεθος του περσικού στρατού, είπε ότι ήταν ευχάριστη η είδηση που τους έφερνε ο ξένος από την Τραχίνα, γιατί αν οι Πέρσες έκρυβαν τον ήλιο, θα πολεμούσαν με σκιά. Λέγεται ότι διατύπωσε κι άλλες παρόμοιες φράσεις, χάρη στις οποίες θα μείνει αλησμόνητος. 227. Μετά τον Διηνέκη, τη μεγαλύτερη διάκριση κέρδισαν δύο Σπαρτιάτες αδελφοί, ο Αλφεός κι ο Μάρωνας, γιοι του Ορσιφάντη. Από τους Θεσπιείς, αυτός που κατέκτησε τη μεγαλύτερη δόξα ήταν κάποιος Διθύραμβος, γιος του Αρματίδη. 228. Οι νεκροί τάφηκαν εκεί όπου έπεσαν και, μαζί τους, όσοι είχαν σκοτωθεί προτού διατάξει ο Λεωνίδας τα υπόλοιπα στρατεύματα να φύγουν από το πέρασμα. Πάνω στον τάφο τους υπάρχει μια επιγραφή που τιμάει ολόκληρη τη δύναμη:
Τέσσερις χιλιάδες άνδρες από τη γη του Πέλοπα αντιμετώπισαν κάποτε εδώ τρία εκατομμύρια εχθρούς. Αυτό το επίγραμμα ήταν για όλους. Οι Σπαρτιάτες έχουν μια ειδική επιτάφια επιγραφή, που λέει: Ξένε, πήγαινε πες στους Σπαρτιάτες ότι εδώ είμαστε θαμμένοι υπακούοντας στους νόμους τους. Για τον μάντη Μεγιστία υπάρχει η ακόλουθη επιγραφή:
Εδώ είναι θαμμένος ο ένδοξος Μεγιστίας, που, όταν οι Μήδοι πέρασαν τον ποταμό Σπερχειό, τον σκότωσαν. Ένας μάντης, που, αν και γνώριζε πως ο θάνατος ερχόταν, δε θέλησε να εγκαταλείψει το βασιλιά της Σπάρτης. Οι κολόνες με τις επιτάφιες επιγραφές στήθηκαν προς τιμή των νεκρών από τους Αμφικτύονες, ενώ το επίγραμμα για το μάντη Μεγιστία ήταν έργο του Σιμωνίδη, γιου του Λεωπρέπη, που το έγραψε για να τιμήσει το φίλο του.
Πηγη: http://www.greek-language.gr/Resources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=231
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/maxes/thermopyles3.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου